İçeriğe atla

Xochicalco

Xochicalco Arkeolojik Anıtlar Bölgesi
UNESCO Dünya Mirası
Xochicalco Piramidi
Konum Meksika
KriterKültürel: iii, iv
Referans939
Tescil1999 (23. oturum)
BölgeLatin Amerika ve Karayipler

Xochicalco (Nahuatl teleffuzu: [ʃot͡ʃiˈkaɬko]), Meksika'nın Morelos Eyaleti'nin batısındaki Miacatlán şehrinde yer alan Kolomb öncesi bir arkeolojik alanıdır. Xochicalco ismi Nahuatl dilinde "çiçeklerin evi" anlamına gelmektedir. Sit alanı, Cuernavaca'nın 38 km güneybatısında, Meksiko'dan yaklaşık 76 km uzaklıkta yer almaktadır. Sit alanı, her gün 10: 00-17: 00 saatleri arasında ziyaretçilere açık olmasına rağmen, gözlemevine girişe sadece öğleden sonraları izin verilmektedir. Xochicalco, Teotihuacan'ın düşüşünden sonra ortaya çıkmıştır ve Xochicalco'nun Teotihuacan İmparatorluğu'nun düşüşünde rol oynadığı düşünülmektedir.

Xochicalco'nun mimarisi ve ikonografisi, Maya dönemi ve Toluca Vadisi'ndeki Matlatzinca kültürü ile ve Teotihuacan mimarisi ile benzerlik göstermektedir. Bugün, yakınlardaki Cuentepec köyünün sakinleri Nahuatl dilini konuşmaktadır.

Ana tören merkezi, yamaçları kaplayan uzun teraslarda, çoğunlukla kazı yapılmayan yerleşim yapılarının kalıntılarıyla yapay olarak düzenlenmiş bir tepenin üzerindedir. Antik kent, ilk kez M.Ö. 200 yılında işgal edilmiş ve Epiklassik döneme (MS 700 - 900) kadar bir şehir merkezi haline gelmemiştir. Antik kentten günümüze gelen yapıların neredeyse tamamı bu dönemde inşa edilmiştir. Şehir, altın dönemine geldiğinde, şehrin nüfusunun 20.000 kişiye ulaşmış olduğu tahmin edilmektedir.

Xochicalco, UNESCO tarafından ilan edilmiş bir Dünya Mirası alanı ve turistik bir bölgedir.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2017. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • de la Fuente, Beatriz, Silvia Garza Tarazona, Norberto González Crespo, Arnold Leboef, Miguel León Portilla and Javier Wimer (1995) La Acrópolis de Xochicalco, Instituto de Cultura de Morelos, Cuernavaca.
  • González Crespo, Norberto, Silvia Garza Tarazona, Hortensia de Vega Nova, Pablo Mayer Guala and Giselle Canto Aguilar (1995) "Archaeological Investigations at Xochicalco, Morelos: 1984 and 1986", Ancient Mesoamerica 6:223–236.
  • Hirth, Kenneth G. (editor) (2000) Archaeological Research at Xochicalco, Volume 1, Ancient Urbanism at Xochicalco: The Evolution and Organization of a Pre-Hispanic Society., and Volume 2, The Xochicalco Mapping Project. University of Utah Press, Salt Lake City.
  • Hirth, Kenneth G. (editor) (2006) Obsidian Craft Production in Ancient Central Mexico, University of Utah Press, Salt Lake City.
  • Hirth, Kenneth G. and Ann Cyphers Guillén (1988) Tiempo y asentamiento en Xochicalco. Instituto de Investigaciones Antropológicas, Universidad Nacional Autónoma de México, Mexico City.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Meksiko</span> Meksikanın başkenti

Meksiko, Meksika'nın 32 federal yapılanmasından biri, ülkenin başkenti ve nüfus bakımından en büyük şehri. "Alfa" bir küresel şehir olup, Amerika kıtasının en önemli finansal merkezlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Arizona</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Arizona, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında bulunan bir eyalettir. 50 eyaletin 6. büyük ve 14. kalabalık eyaletidir. Başkenti ve en büyük şehri Phoenix'tir. Arizona, Dört Köşe bölgesini kuzeyde Utah, kuzeydoğuda Colorado ve doğuda New Mexico ile paylaşıyor; diğer komşu eyaletleri batıda Nevada ve Kaliforniya, güneyde ve güneybatıda Meksika eyaletleri Sonora ve Baja California'dır.

<span class="mw-page-title-main">Maya uygarlığı</span> Kızılderili Maya halkları tarafından kurulan Kolomb öncesi Amerika uygarlıklardan biri (y. 250–1700)

Maya uygarlığı, Kızılderili Maya halkları tarafından kurulan Kolomb öncesi Amerika uygarlıklardan biridir. Bir Orta Amerika uygarlığı olan Maya uygarlığı, binlerce yıl boyunca Meksika'nın güneydoğusundan, Honduras, El Salvador ve Guatemala'ya kadar uzanan Mezoamerika bölgesinde hüküm sürmüştür. Meksika'nın güneydoğusunda beş devlet kurmuş Mayalar, tarihleri boyunca yüzlerce lehçe üretmişlerdir ve bu lehçelerden bazıları günümüzde hâlen konuşulan 21-44 Maya dilinin oluşumunu sağlamıştır. Bu uygarlık MÖ 600 dolaylarında yükselişe geçmiş, MS 3. yüzyılda altın çağına adım atmış, kent-devletlerinin siyasi kargaşalar sonucunda çöktüğü MS 900'e dek, geniş bir alanda varlığını sürdürmüş ve İspanyol işgaliyle de sona erme sürecine girmiştir. Maya uygarlığı birçok bakımdan sona ermişse de, yaygın inanışın aksine Mayalar yok olmamışlardır, hâlen bu ülkelerde yaşamakta ve Maya dillerinden bazılarını konuşmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Obsidyen</span> doğal olarak oluşan volkanik cam

Obsidiyen ya da cam kaya, ekstrüzif doğal olarak magmatik bir kaya olarak oluşan volkanik bir cam formudur.

<span class="mw-page-title-main">Teotihuacan</span>

Teotihuacan günümüzde Kolomb öncesi Kuzey Amerika'nın en ünlü kenti olarak kabul edilmektedir. Kimler tarafından kurulduğu ve niçin aniden terk edildiği hâlen açıklığa kavuşmamış bu kadim şehrin kuruluş tarihi hakkında da farklı görüşler ileri sürülmektedir. Kentten söz eden -hiyeroglifik olmayan- hiçbir metin ve belge bulunmamaktadır. 1987 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnka mimarisi</span>

İnka mimarisi üç temel kavram üzerine kurulmuştur: hassaslık, kullanışlılık ve sadelik. İnka mimarisinin temel anlayış prensibi "Azı karar çoğu zarar." olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Palenque</span> Eski Maya Kenti

Palenque ya da Palenke, Meksika Federal Cumhuriyeti'nin Çiyapas eyaletinde Usumasinta ırmağı yakınındaki eski bir Maya kentidir. 1987 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Afrika'da 145 Dünya Mirası belirlemiştir. Bu sit alanları 35 ülkede yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bear Nehri Katliamı</span>

Bear Nehri Katliamı ya da Bear Nehri Muharebesi veya Boa Ogoi Katliamı, 19. yüzyılın sonlarında Kızılderili savaşları sırasında 29 Ocak 1863 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Ordusundan albay Patrick Edward Connor komutasındaki Kaliforniya gönüllüleri tarafından günümüzdeki Idaho'ya denk gelen Washington Territory'nin güneydoğusunda Bear Nehri ile Beaver Creek dereleri civarında toplanan Bear Hunter (Wirasuap) önderliğindeki Kuzeybatı Şoşonilerine karşı yapılan katliam Katliam sit alanı günümüzde Franklin County'deki Preston'da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1972 yılında yayımlanan Dünya Mirası Sözleşmesi'nin 11.4 maddesine uygun olarak Dünya Miras Komitesi tarafından Dünya Mirası Alanları'nı belirlemek ve yönetmek amacıyla derlenmiştir. Listelenen alanlar, korunması için büyük operasyonların gerekli olduğu ve "yardım talep edilen" Dünya Mirası Alanları'ndan oluşmaktadır. Listenin amacı uluslararası farkındalığı artırmak ve tehditlere karşı önlemler almaktır. Alana yönelik tehditler arasında yakın zamanlı, gerçekleşmesi kesinleşmiş tehditler veya alanda olumsuz etkilere neden olabilecek potansiyel tehlikeler sayılabilir.

Aşağıdaki liste, Kuzey Amerika'daki UNESCO Dünya Mirası Alanlarının bir listesidir. Grönland, Avrupa'yla olan kültürel ve siyasi birlikteliğine rağmen Kuzey Amerika'nın bir parçası olarak buraya dahil edilmiştir. Meksika sahip olduğu 35 site ile dünyada en çok miras alanı içeren yedinci ülke konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Chaco Kültürü Ulusal Tarihi Parkı</span>

Chaco Kültürü Ulusal Tarihi Parkı, Amerika'nın güneybatısında puebloların en yoğun topluluğunu barındıran Birleşik Devletler Ulusal Tarih Parkıdır. Park, New Mexico'nun kuzeybatısında, Albuquerque ve Farmington arasında, Chaco Wash ile oluşmuş uzak bir kanyonda yer almaktadır. Meksika'nın kuzeyindeki antik kalıntıların en kapsamlı koleksiyonunu içeren park, Birleşik Devletler'deki Kolomb öncesi dönemin en önemli kültürel ve tarihsel alanlardan birini barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bernardino de Sahagún</span> İspanyol misyoner, Fransiskan rahip, gezgin, coğrafyacı ve yazar

Bernardino de Sahagún, İspanyol misyoner, Fransiskan rahip, gezgin, coğrafyacı ve yazar. 1499'da Sahagún, İspanya'da doğdu. 1529'da İspanya'nın Amerika Kıtası'nda yeni sömüregeleri'nden olan Aztekler'in başkenti olan Tenochtitlan'a gitti. Nahuatl Dili ve Edebiyatı'nı öğrendi. Aztek inançları, kültürü ve tarihi üzerine 50 yıldan fazla süre araştırmalar yaparak Florentine Codex adlı derlemeyle Historia general de las cosas de Nueva España adlı yazılı eseri kaleme almıştır.

Bu liste, önce kıtalara daha sonra ülkelere göre sıralanmış, dünyanın mağaralarının bir listesidir. Bir ülkenin kendisinin bulunduğu kıtadan farklı bir kıtada yer alan mağaralar, bölgenin kıtası ve adına göre sıralanmıştır.

Klasik Nahuatl dili, 16. yüzyılda İspanyolların Aztek İmparatorluğunu ele geçirdiği sırada Meksika Vadisinde ve orta Meksika'da geçer dil olarak konuşulan Nahuatl dilinin bir türevidir. Sonraki yüzyıllarda, yerini büyük ölçüde İspanyolcaya bırakmıştır ve bugün kullanılan çağdaş Nahua dillerinden bazılarına evrilmiştir. Soyu tükenmiş bir dil olarak sınıflandırılmasına karşın, Klasik Nahuatl dili, Latin alfabesinde Nahua halkları ve İspanyolları tarafından kopyalanan çok sayıda yazılı kaynakla yaşamını sürdürebilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Venustiano Carranza</span> 44. Meksika devlet başkanı

José Venustiano Carranza de la Garza, Meksikalı siyasetçi. Diktatör Porfirio Díaz'ın devrilmesini izleyen Meksika Devrimi'nin önderlerinden ve demokrasiye dönüş sonrasında yeni rejimin ilk devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Cocijo</span>

Cocijo Güney Meksika'nın Kolomb öncesi döneminde Zapotek uygarlığının şimşek tanrısıdır. Orta Meksika'daki Tlaloc ve Maya uygarlığının Chaac tanrısı gibi yağmur, gök gürültüsü ve şimşekle ilişkili benzer Mezoamerikan tanrılarının karakteristik özelliklerine sahiptir. Zapotek dilinde cocijo kelimesi "şimşek" anlamına gelir ve tanrının ismine atıfta bulunur.

<i>Templo Mayor</i>

Templo Mayor, Meşikalıların başkenti Tenoktitlan'da yer alan ana tapınaktı. Günümüzde Meksiko'da yer alır. Mimari tarzı Mezoamekica'nın geç Postklasik dönemine aittir. Tapınağa Nahuatl dilinde Huēyi Teōcalli denilmektedir. Aynı anda savaş tanrısı Huitzilopochtli'ye ve yağmur ve tarım tanrısı Tlaloc'a adanmıştı, her bir tanrı için piramidin tepesinde ayrı merdivenlerle ulaşılabilen bir mezar bulunmaktaydı. Bitişik yapının ortasındaki kule, Quetzalcoatl'a rüzgar tanrısı Ehecatl olarak adanmıştı. Huitzilopochtli ve Tlaloc'a adanan Büyük Tapınak, tabanda yaklaşık 100 × 80 metre ölçülerindeydi ve Kutsal Bölge'ye hakim oldu. İlk tapınağın inşaatı 1325'ten bir süre sonra başladı ve tapınak altı kez yeniden inşa edildi. Tapınak, yeni katedrale yer açmak için 1521'de İspanyollar tarafından yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">Tlayacapan</span>

Tlayacapan Orta Meksika'da Morelos eyaletinin kuzeydoğu kesiminde yer alan bir kasaba ve belediyenin adıdır. Eyalet başkenti Cuernavaca'nın 60 km doğusunda ve Mexico City'nin yaklaşık 1.5 saat güneyinde yer alır. 20. yüzyılda yaşam tarzı pek değişmemiş, nüfusunun %90'ı hala kısmen veya tamamen tarıma bağlı olan kırsal bir alandır. Kasabanın eski konakları, kiremit çatılı evleri ve taş döşeli sokakları var. Birçok dağ geçidi bölgeyi çaprazlar ve çok sayıda taş köprü ile geçilir.

<span class="mw-page-title-main">Pátzcuaro</span>

Pátzcuaro (İspanyolca: [ˈpatskwaɾo]), Michoacán eyaletinde bulunan belediye statüsünde büyük bir kasabadır. 1320'lerde kurulmuş olan kasaba önce Tarascan eyaletinin başkenti ve daha sonra tören merkezi olmuştur. İspanyollar devraldıktan sonra Vasco de Quiroga, Pátzcuaro'yu Yeni İspanya eyaleti Michoacán'ın başkenti yapmak için çalışmış fakat ölümünden sonra başkent Valladolid'e taşınmıştır. Pátzcuaro o zamandan beri sömürgeci ve yerli karakterini korumuş ve Meksika hükûmeti tarafından 111 " Pueblos Mágicos "tan biri seçilmiştir. Pátzcuaro ve ait olduğu göl bölgesi, Ölüler Günü kutlamalarının yapıldığı bir yer olarak bilinmektedir.