Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.
Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.
Linus Benedict Torvalds Finlandiya asıllı Amerikalı bir bilgisayar bilimci ve yazılım mühendisidir. Linux işletim sistemi çekirdeğinin geliştiricisi ve proje yöneticisi olup, ABD'de yaşamaktadır. Transmeta'daki görevinden ayrıldığından beri OSDL'de tam zamanlı olarak Linux çekirdeği üzerinde çalışmaktadır. Helsinki Üniversitesi'nde bilgisayar bilimleri bölümünden mezun olmuştur.
Turkuaz Linux, İTÜ mensubu H. Turgut Uyar ve F. Kağan Gürkaynak ile Yeditepe Üniversitesi mensubu Giray Devlet ve Nurhan Çetin'in bir araya gelmesiyle yola çıkmış bir Linux dağıtımı tasarısıdır. Türkiye'ye özgü Linux dağıtımları arasında ilktir. Çekirdek öbek 10'a, toplam katkıcı sayısı 100'e kadar ulaşmıştır. Ancak tasarı sürekli olamamıştır. Ardından gelen Gelecek Linux gibi tasarıların öncüsü olmuştur.
Knoppix, Debian işletim sistemi üzerinde kurulmuş bir Linux dağıtımıdır. En önemli özelliği ise sabit diske kurulum gerektirmeden, canlı sistem olarak çalışabilmesidir. İşletim sisteminin tüm paket ve dosyaları CD/DVD üzerinden okunarak bilgisayarın geçici belleğine (RAM'de) yazılır. Dolayısıyla CD/DVD'de sıkıştırılmış halde bulunan işletim sistemi her açılışta tekrar çözülerek başlatılır.
Mandriva Linux, 1998 Temmuz'unda ilk sürümü çıkan, Gaël Duval tarafından başlatılan Mandrake Linux projesi. Connectiva Linux ile birleşmesinden sonra adını Mandriva olarak değiştirmiştir. Geliştiriciler, Red Hat Linux dağıtımından yola çıkmış, varsayılan masaüstünü KDE'ye çevirmiş, kullanımı kolay grafiksel bir kurulum ekleyerek "Linux'un kurulumu zordur" düşüncesini bertaraf etme konusunda önemli bir adım atmıştır. Mandriva yayınlandığı dönemlerde donanım tanıma ve disk bölümleme araçları, çoğu kişi tarafından piyasanın en iyisi olarak görülmüştür. Dağıtımın Ağustos 2011'den bu yana yeni sürümü yayınlanmamıştır.
PCLinuxOS veya kısaca PCLOS, kişisel bilgisayarlar için kolay kullanılması amaçlanan ücretsiz bir Linux dağıtımıdır. CD'de ya da USB bellekte çalıştırılabilir veya sabit diske kurulumu yapılabilir. Ayrıca birçok Linux dağıtımında olduğu gibi 6 veya 12 ayda bir çıkarılan güncel sürümü kurmadan da mevcut sürümde güncelleme yapılabilmektedir.
Enlightenment, basit, hızlı, sade ve kullanışlı bir masaüstü ortamı yaratmak için başlatılan bir projedir. EFL adı verilen pek çok parçadan oluşmuş bir grup kütüphane üzerine inşa edilmiştir.
Bilgisayar oyunu veya kişisel bilgisayar oyunu olarak da bilinen PC oyunu, bir video oyun konsolu veya atari makinesi yerine kişisel bilgisayarda oynanan bir tür video oyunudur. Tanımlayıcı özellikleri şunları içerir: daha çeşitli türleri ve kullanıcı tarafından belirlenen oyun donanımı ve yazılımı; genellikle giriş, işleme, video ve ses çıkışında daha büyük kapasite. Bilgisayar oyunu oynamak için özel olarak oyun bilgisayarı modelleri, farklı aksesuarlar tasarlanmıştır. Mobil oyunların son yıllarda büyümesine rağmen, 2018 yılında, küresel PC oyunları pazarı yaklaşık 27,7 milyar dolar değerindeydi.
Linux masaüstü veya Masaüstünde Linux kavramı GNU/Linux dağıtımlarının kişisel bilgisayar kullanıcıları için tasarlanmış durumunu anlatır. Bu durumlarda bir grafik kullanıcı arayüzü ve kişisel olarak kullanılan uygulamalar yer alır.
LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.
Chrome OS, Google tarafından geliştirilen Linux çekirdeğini kullanan, web uygulamaları ile çalışan işletim sistemidir. 7 Temmuz 2009 tarihinde duyurulan Chrome OS, 15 Haziran 2011 tarihinde Chromebook ile piyasaya çıkmıştır. Chrome OS bilinenin aksine özgür yazılım değildir.
Trisquel, Özgür Yazılım Vakfı’nın %100 özgür GNU/Linux dağıtımları listesinde yer alan, Ubuntu tabanlı bir GNU/Linux dağıtımı. Geniş bir yelpazedeki kullanıcılara hitap ediyor; ev kullanıcılarını, eğitim kurumlarını, şirketleri, eski/güçsüz bilgisayarları hedefleyen dört farklı sürüm sunuyor.
GeeXboX, kişisel bilgisayarlar için hazırlanmış ve şu an ikinci versiyona ulaşmış bir linux dağıtımıdır. Temel olarak bir linux dağıtımından daha kısıtlı özelliklere sahiptir. Asıl olarak video dosyalarını oynatmak, resim gösterimi gibi işlevlere sahip bir medya merkezi işlevi görmektedir. Usb bellek veya Cd üzerinden kullanılabilmektedir.
UNetbootin, çeşitli Linux dağıtımlarının kalıp dosyasını bir USB belleğe yazdırarak, bilgisayar açılışında başlatılabilir özellikli Çalışan USB oluşturulmasını sağlayan çoklu platform destekli, özgür ve ücretsiz bir yazılımdır.
GNU Tasarısı, toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısıdır. Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Tasarının hedefi işbirliği yoluyla özgür yazılımlar geliştirip dağıtarak bilgisayar kullanıcılarının bilgisayarlarını ve benzeri araçlarını kendi istekleri doğrultusunda özgürce kullanmalarını sağlamaktır. Bu tasarının temelinde kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma, inceleme ve değiştirme konularında özgür olmaları yatar. GNU yazılımları bu özgürlükleri dağıtıldıkları lisans ile yasal olarak güvence altına alır, dolayısıyla GNU yazılımları özgür yazılımlardır.
Familiar Linux, iPAQ makineleri ve diğer kişisel dijital asistanlar için bir Linux dağıtımıdır. OPIE veya GPE Palmtop Ortamını grafiksel kullanıcı arabirimi olarak kullanabilir. Bu makinelerde Windows CE'nin yerini aldı. Familiar Linux pek çok uygulama içeren eksiksiz bir işletim sistemiydi.
LXLE, LXDE masaüstü ortamını kullanan ve en son Ubuntu/Lubuntu LTS sürümünü temel alan bir Linux dağıtımıdır. LXLE, hem eski hem de yeni donanımda iyi çalışan, görsel estetiğe odaklanan hafif bir dağıtımdır.
