İçeriğe atla

X. Alfonso

X. Alfonso
Kastilya Kralı
Hüküm süresi1 Haziran 1252 - 4 Nisan 1284
Önce gelenIII. Fernando
Sonra gelenIV. Sancho
Doğum23 Kasım 1221(1221-11-23)
Toledo
Ölüm4 Nisan 1284 (62 yaşında)
Sevilla
DefinSevilla Katedrali
Eş(ler)iAragonlu Violante
HanedanBurgonya Hanedanı
BabasıIII. Fernando
AnnesiSvabyalı Beatriz
DiniRoma Katoliği

Kastilyalı X. Alfonso,[1] Bilgin olarak da adlandırılır (23 Kasım 1221, Toledo - 4 Nisan 1284, Sevilla), 1252-1284 yılları arasında Kastilya kralıydı.[2]

Babası Aziz III. Fernando ölümüyle, Müslümanlara karşı saldırıya yeniden başladı ve Jerez (1253) ve Cadiz (1262 civarı) şehirlerini ele geçirdi. 1264'te Guadalquivir Vadisi'ndeki ve Murcia'daki mudéjareslerin (İspanya'da Hristiyan kralların egemenliğini kabul etmiş Müslüman halk) başlattığı ayaklanmaya karşı koymak zorunda kaldı. Svabya'lı Beatriz'in oğlu olarak, hükümdarlık süresinin yarısından fazla bir süre Kutsal Roma İmparatorluğu'nun başına geçmek için çalıştıysa da bunda herhangi bir başarı elde edemedi. Hükümdarlığının son yılları ilk oğlu Fernando de la Cerda'nın vakitsiz ölümü ve diğer oğullarının küçük yaşta olması sebebiyle varisi Sancho'nun, asillerin büyük çoğunluğunun ve kraliyet şehirlerinin dahil olduğu isyan dolayısıyla oldukça sıkıntılıydı. Alfonso bu isyan sırasında oğlu Sancho'yu mirastan yoksun bırakamadan Sevilla'da öldü.

Alfonso, para birimini ve maliyeyi yenileyerek, birçok şehre fuar yapmaları için izin vererek ve Honrado Concejo de la Mesta'yı kabul ederek aktif ve kârlı bir ekonomi politikası gerçekleştirdi.

Aynı zamanda kraliyet yazıhanesinde gerçekleştirdiği bilim, tarih ve hukuk alanındaki eserleriyle de üstünlüğü kabul edilmiştir. X. Alfonso, Musevi, Müslüman ve Latin entelektüellerden oluşan ve Toledo Çevirmenler Okulu olarak anılan grubun işbirliğiyle ve sık sık bizzat kendi yazdıklarıyla katkıda bulunduğu ve İspanyolca düzyazının büyük ölçüde başladığı muazzam bir edebi eser topluluğunun sponsorluğunu yaptı ve denetledi.

1935'te Ay'daki bir kratere onun onuruna "Alphonsus" adı verilerek astronom olarak da kabul edilmiştir.[3]

Kaynakça ve notlar

  1. ^ Bu metin 23-03-2012 tarihli İspanyolca Vikipedi sayfasından alınan "Alfonso X de Castilla" adlı yazıdan çevrilmiştir. [1] 12 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Tam adı "Kastilya, Toledo, León, Galiçya, Sevilla, Kordoba, Murcia, Jaen ve (1260'tan sonra) Algarve Kralı" idi.
  3. ^ «Alphonsus» kraterinin dosyası, Gazeteer of Planetary Nomenclature 23 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 4 Temmuz 2009 tarihli linkten alınmıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sevilla</span> İspanyanın Sevilla ilinde belediye

Sevilla, İspanya'nın güneybatı kesiminde Endülüs (Andalucía) özerk bölgesinin merkezi ve en büyük şehridir. Toplam nüfusu şehir merkezi ve kasabalar ile beraber 1.758.720'dir.

<span class="mw-page-title-main">Marcha Real</span> İspanyanın ulusal marşı

Marcha Real İspanya'nın ulusal marşıdır. Resmî sözleri olmayan nadir ulusal marşlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Toledo, İspanya</span> İspanyanın Toledo ilinde belediye

Toledo, İspanya'nın ortasında Kastilya-La Mancha bölgesinin merkezi şehir. Madrid'in 80 km güneyinde, üç yanı Tajo Nehriyle çevrili engebeli bir burnun üzerinde yer alır. 2005 nüfusu 75,578'dir. Şehrin Romalılar zamanındaki adı Toletum'dur. Milattan sonraki sekizinci asırdaki Müslüman Arap fethinden sonra şehrin adı Araplarca ve diğer Müslüman milletler tarafından Tuleytula olarak tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Logroño</span> İspanyanın La Rioja ilinde belediye

Logroño, İspanya'nın La Rioja Özerk Bölgesinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Hudiler</span>

Hudiler ya da Banu Hud, İspanya'nın dağınık Müslüman emirliklere bölündüğü 11. yüzyıldaki siyasi kargaşa döneminde Zaragoza kenti çevresinde hüküm süren bir Müslüman Arap hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kastilya Krallığı</span> İber Yarımadasında eski bir krallık

Kastilya Krallığı (Castilla), İber Yarımadası'nda eski bir krallık. Endülüs Emevileri'nin çöküşünden sonra kurulmuş ve 1479'da yerini İspanya Krallığı'na bırakmış olan eski bir krallık. Şatolar ülkesi (Castlia) anlamına gelen Kastilya adı ilk kez 800 yılında İspanya'nın kuzeyinde yer alan Burgos ilinin kuzeyinde yer alan küçük bir yerleşim bölgesinde duyuldu.

<span class="mw-page-title-main">I. Isabel</span> İspanyol hükümdarı (1474–1504)

I. Isabel, Kastilyalı Isabella veya Katolik Isabel, Kastilya (1474-1504) ve Aragon (1479-1504) Kraliçesi. Bu iki Krallığı 1479'dan sonra kocası Aragon Kralı II. Fernando ile birlikte yönetmiştir. Hükümdarlığı sırasında İspanya'nın birliğini sağlamış ve Kristof Kolomb'un Yeni Dünya'yı keşfiyle güçlü bir sömürge imparatorluğunun temelleri atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Las Navas de Tolosa Muharebesi</span>

Las Navas de Tolosa Muharebesi, İspanya'yı geri almak isteyen Hristiyan León, Kastilya, Navarra ve Portekiz karma ordularının Müslüman Muvahhidleri ağır bir yenilgiye uğrattığı çarpışmadır. Çarpışma güney İspanya'da, Endülüs'de Jaén kentinin 64 km kuzeyinde olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rodrigo Díaz de Vivar</span>

Rodrigo Díaz de Vivar El Cid Campeador olarak bilinen Kastilyalı asil, askerî komutan, başarılı diplomat. Sürgün edildikten sonra Valensiya şehrini fethetmiş ve yönetmiştir. Kastilya sarayında eğitilmiş, VI. Alfonso'nun en önemli komutanı olmuş ve Müslüman Araplara (Endülüs) karşı savaşmıştır. Lakabı olan “El Cid” İspanyolcadaki tarif edatı “El” ve Arapçadaki seyid (سيد) kelimelerinden gelir. “El Cid” bu şekilde hükümdâr olarak çevrilebilir. “Campeador” ise Latince bir kelimedir ve savaş sanatının ustası, silâhşör anlamına gelir.

2008-09 Copa del Rey, İspanya futbolundaki kupa organizasyonu olan İspanya Kral Kupası'nın 107.'si olmuştur. Turnuva 23 Ağustos 2008'de başlayıp, 13 Mayıs 2009'da oynanan finalde Barcelona'nın Athletic Bilbao'yu, Valensiya kentinde bulunan Estadio Mestalla'da 4-1 yenip 25. şampiyonluğunu elde etmesiyle sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">XII. Muhammed</span>

XII. Muhammed ya da Batı dillerindeki adıyla Boabdil İspanya'da hüküm süren Müslüman Nasri Hanedanı tarafından yönetilen Gırnata Emirliği'nin 22. ve son hükümdarıdır. Gırnata'nın 2 Ocak 1492 tarihinde Hristiyanların eline geçmesi sonucu hükümdarlığı son bulmuş ve İspanya'da Müslüman egemenliği sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Ferdinand (Kastilya kralı)</span>

Ferdinand, Kastilya kralı II. Ferdinand, 1230'dan sonra ise Kastilya ve Leon kralı III. Ferdinand olarak bilinir. León Kralı IX. Alfonso ile Kastilya prensesi Berenguela'nın oğludur. Fransisken Üçüncü al Düzenli tarikatı bir üye idi. 1671'de Katolik Kilisesi tarafında Aziz olarak ilan edildi. 30 mayıs'ta anılır.

<span class="mw-page-title-main">El Escorial</span>

El Escorial, Madrid Özerk Bölgesi içinde, Sierra de Guadarrama dağının eteklerinde manastır, saray, kütüphane ve diğer bölümlerden oluşan, İspanya Kralı II. Felipe'nin ikâmetgâhı olarak kullanılmış dinî-kültürel yapı. 1984 yılından itibaren UNESCO Dünya Mirasları listesindedir.

<span class="mw-page-title-main">Mozarap mimarisi</span> Romanesk dönem öncesi Hristiyan Mozaraplar tarafından geliştirilmiş mimari tarz

Mozarap mimarisi, romanesk dönem öncesi Hristiyan Mozaraplar tarafından geliştirilmiş ve inşa edilen yapıların sahip olduğu mimari tarzdır. Mozarap mimarisi kendisini bilhassa Endülüs'te ve Reconquista dahilinde yeniden fethedilen bölgelerde göstermektedir. İspanyolca literatürde bu mimari tarz için Arte de Repoblación, kavramı da kullanılmaktadır. Kurtuba Emirliği ve Endülüs Emevi Devleti dönemine ait Mozarap mimarisi örnekleri büyük çoğunlukla günümüze ulaşamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya monarşisi</span>

İspanya monarşisi veya Kraliyet, İspanya'nın yönetildiği monarşidir. Monarşi, hükümdarlık hükümdarını, ailesini ve hükümdarın görevlerini ve ayrıcalıklarını yerine getirmesini destekleyen ve kolaylaştıran kraliyet hane halkı örgütünü içerir.

Toledo Çevirmenler Okulu on ikinci ve on üçüncü yüzyılda İslami-Yahudi literatürü ve Klasik Arapçadaki(Fusha) ilmi eserleri hususan Latinceye tercüme etmek maksadıyla teşkil edilmiş bir müessesedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Afonso</span> Portekiz kralı (1185-1223; hd. 1211-1223)

II. Afonso,, Şişman veya Cüzzam lakapları ile de bilinir. Portekiz'in üçüncü kralıdır. Kral I. Sancho ile Aragonlu Dulce'nin çocuğudur. 27 Mart 1211'de babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Portekizli Isabella</span> Kutsal Roma imparatoriçesi ve İtalya konsort kraliçesi

Portekizli Isabella İspanyol İmparatorluğu'nun hükümdarı olan Kutsal Roma imparatoru kuzeni V. Karl'ın konsort imparatoriçe ve konsort kraliçesiydi. 10 Mart 1526'dan 1539'daki ölümüne kadar İspanya ve Almanya kraliçesi ve Hollanda leydisiydi ve Şubat 1530'da Kutsal Roma imparatoriçesi ve İtalya Kraliçesi oldu. Kocasının Avrupa'yı sürekli seyahat etmesi nedeniyle İspanya'nın naibiydi, Krallığın yaşamı boyunca imparatorluk politikalarından bağımsız ve ekonomik olarak sağlıklı kalmasını sağladı.

<span class="mw-page-title-main">III. Pedro (Aragon kralı)</span> Aragon ve Valensiya Kralı (1276-85); Sicilya Kralı (1282-85)

III. Pedro, 1276'dan ölümüne kadar Aragon Kralı, Valensiya Kralı ve Barselona Kontu. Bazı asilerin daveti üzerine Sicilya Krallığı'nı fethetti ve karısı II. Constance'ın krallığı taçla birleştiren iddiasını öne sürerek 1282'de Sicilya Kralı oldu.

<span class="mw-page-title-main">IV. Afonso</span>

IV. Afonso, Cesur olarak da anılır, 1325'ten 1357'deki ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Portekiz Kralı Diniz ve Aragonlu Elizabeth'in tek meşru oğludur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.