Wubi (Windows-based UBuntu Installer), Windows işletim sistemi kullanan bilgisayarlara sabit diski bölümlere ayırmaya gerek duymadan Ubuntu işletim sistemini (Windows ile paralel kullanılmak üzere) kurulumunu sağlayan yazılım.[1]
Microsoft Windows, kullanıcıya grafik arabirimler ve görsel iletilerle yaklaşarak yazılımları çalıştırmak, komut vermek gibi klavyeden yazma zorunluluğunu ortadan kaldıran, Microsoft'un geliştirdiği dünyanın en popüler işletim sistemi ailesidir. İlk Windows, 20 Kasım 1985 tarihinde satışa sunulmuştur.
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
FAT, dosya sistemi'nin orijinali 1970'lerde ve 1980 yılları başında Microsoft MS-DOS işletim sistemi'nin desteklediği dosya sistemi olarak başlar.
Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.
Windows NT, Microsoft tarafından geliştirilen ve ilk sürümü 27 Temmuz 1993'te yayımlanan bir işletim sistemi ailesidir. İşlemciden bağımsız, çoklu işlem ve çoklu kullanıcı desteği sunan bir işletim sistemidir.
Windows Mobile, Microsoft şirketi tarafından PDA ve akıllı telefonlar gibi mobil cihazlar için tasarlanmış olan bir işletim sistemidir. C++ yazılımında yapılmış ve Windows CE sistemi çekirdeği üzerine temellendirilmiştir. Güncellenme yöntemi Windows Mobile 5.0-dən başlayarak AKU ile oluyor.
Windows Millennium Edition ya da bilinen adıyla Windows ME, Microsoft tarafından üretilen işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen altıncı ve son ana sürümüdür. 14 Eylül 2000 tarihinde piyasaya sürülmüştür. 16-bit/32-bit işletim sistemidir. Microsoft Windows ailesinin NT çekirdekli olmayan son temsilcisidir. Windows 98 sürümünün eksiklerini tamamlamak, ev ortamında kullanmak için geliştirilmiştir. Internet Explorer 5.5, Windows Media Player 7 ve yeni Windows Movie Maker gibi programları içermektedir. Ayrıca Microsoft, bunun yanında grafiksel kullanıcı arayüzünü güncellemiştir. Windows Me diğer Windows sürümlerine oranla daha az bir raf ömrüne sahip olmuştur. Nedeni ise 2001 yılında çıkan Windows XP ile aynı özelliklere sahipti ve Microsoft'un Windows XP'yi pazarlama politikası Windows Me'ye göre daha ağır basmıştır. Kısa zaman içinde Windows Me, Windows NT tabanlı Windows XP sürümü ile yer değiştirmiştir.
Windows 2000, Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un NT çekirdeği üzerinde yükselen beşinci ana sürümüdür. NT 4 sürümünden 3.5 yıl sonra, 17 Şubat 2000 tarihinde piyasaya sürülmüştür.
Windows 95, Microsoft'un ürettiği işletim sistemi ailesi Windows'un MS-DOS üzerinde yükselen dördüncü ana sürümüdür.
Windows 1.0, Microsoft'un MS-DOS adlı işletim sistemi üzerinde oluşturduğu grafik arayüz (GUI) içeren işletim sistemi ailesi Windows'un ilk sürümüdür.
Windows 7, Microsoft tarafından geliştirilen Windows NT işletim sisteminin önemli bir sürümüdür. 22 Temmuz 2009'da RTM olarak piyasaya sunuldu ve 22 Ekim 2009'da genel kullanıma sunuldu. Windows 7'den yaklaşık 3 yıl önce piyasaya sürülen Windows Vista'nın halefidir. Ev ve iş masaüstü bilgisayarları, dizüstü bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar ve HTPC bilgisayarlar da dahil olmak üzere; kişisel bilgisayarlarda kullanılan bir işletim sistemidir. Yerini, Kasım 2012'de Windows 8 almıştır. 9 Nisan 2013'e kadar Windows 7 RTM; güvenlik güncellemeleri, yazılım güncellemeleri, sürücü güncellemeleri ve teknik destek gibi içerikler sağlıyordu. Ancak artık kullanıcıların destek ve güncellemeleri alabilmesi için Service Pack 1'i yüklemeleri gerekiyor. Windows 7'nin sunucu muadili Windows Server 2008 R2, Windows 7'yle aynı zamanda piyasaya sürüldü. Windows'un bu işletim sistemini temel alan son sürümü, 1 Temmuz 2011'de yayınlanan Windows Embedded POSReady 7'dir. 12 Ocak 2016'da Microsoft, Windows 7'de Internet Explorer 11'den eski olan tüm Internet Explorer sürümlerinin desteğini sonlandırdı. Temel desteği 13 Ocak 2015'te sona eren işletim sistemi, 5 yıl daha güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. Genişletilmiş destek ise 14 Ocak 2020'de sona erdi. Bundan sonra işletim sistemi çoğu kullanıcı için daha fazla destek veya güvenlik güncelleştirmesi almayı bıraktı. Buna rağmen, son Windows 7 çeşidi olan Windows Embedded POSReady 7, Ekim 2021'e kadar güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. 15 Ocak 2020'den beri, Mayıs 2019'da yayımlanan KB4499164'ten daha yeni Windows 7 sürümlerinde Windows Update'i engelleyen tüm bilgisayarlar, bir yükseltme uyarı bildirimi görüntülüyor.
Windows 8, Microsoft tarafından üretilen ve Windows NT işletim sistemleri ailesinin bir parçası olarak yayımlanan bir işletim sistemidir. Ürün 1 Ağustos 2012'de üretime ve genellikle aynı yılın 26 Ekim'inde perakende satışa sunuldu. Windows 8, Kasım 2012'de Windows 7'nin yerini aldı.
Windows Phone, Microsoft tarafından geliştirilmiş ve Windows Mobile serilerinin devamı olan bir mobil işletim sistemidir. Windows Mobile işletim sistemine son verildikden bu sisteme geçiş yapıldı. 2010 Şubat ayında Mobil Dünya Kongresi'nde ilk kez duyurulan sistem; Windows Mobile'daki kurumsal kullanıcı kitlesine nazaran Windows Phone'da hedef kitlesi Microsoft tarafından sadece son kullanıcılar olarak belirlemiştir.
Windows 9x, MS-DOS çekirdeği üzerinde yükselen Windows işletim sistemi grubudur. Microsoft, Windows 9x ile büyük bir başarı yakalamıştır. Windows 9x'in sürümleri şunlardır: Windows 95, Windows 98, Windows Millennium Edition'dur.
Pocket PC 2000 kod ismi "Rapier" Microsoft şirketinin Windows Mobile işletim sisteminin ilk sürümüdür. Windows CE 3.0 tarafından desteklenmektedir. Bu, daha sonra, Windows Mobile işletim sistemi olarak adlandırılan ilk sistem idi ve Palm-boyutlu PC işletim sistemi için bir halefi olması gerekiyordu. Geriye dönük uyumluluk Palm-boyutlu PC uygulamaları ile elde edilmiştir. Pocket PC 2000 sürümü Pocket PC cihazlar için esas amaçlandı, ancak birkaç Palm boyutlu PC cihazların da güncelleştirilmesi yeteneği vardı. Ayrıca, çeşitli Pocket PC 2000 telefonlar serbest bırakıldı, ancak Microsoft'un "Akıllı telefon" donanım platformu henüz oluşturulamadı. Bu sürümde desteklenen tek çözünürlük 240x320 (QVGA) idi. Çıkarılabilir depolama kartı formatları CompactFlash ve MultiMediaCard'ı desteklenmiştir. Şu anda Pocket PC cihazları belirli bir işlemci mimarisi ile standardize edilmemiştir. Sonuç olarak, Pocket PC 2000 birden fazla CPU mimarilerinde: SH-3, MIPS, ARM-de yayınlandı. Kızılötesi (IR) Dosya gülen yeteneği orijinal donanım özellikleri arasında yer aldı. Orijinal Pocket PC işletim sistemi Windows 98, Windows Me ve Windows 2000 işletim sistemlerinde benzer bir görünüme sahiptir. Pocket PC 2000 sürümü 10 Eylül 2007 tarihi itibarıyla desteklenmiyor.
Windows Embedded Automotive Windows'un Windows Embedded işletim sisteminin alt familyasıdır, otomobillerde bilgisayar sistemlerinde kullanılmak üzere Windows CE tabanlı Embeddeddir. İşletim sistemi Ağustos 1995 yılında kurulan Microsoft Otomotiv İş Birimi aracılığıyla Microsoft tarafından geliştirilmiştir. Microsoft'un Otomotiv İş Birimi tarafından inşa edilen ilk otomotiv ürünü Carputer olarak 4 Aralık 1998 tarihinde giriş yaptı ve aynı zamanda Ford Sync, Kia UVO ve Blue & Me modellerini içerir. Microsoft Otomotiv İş Birimi otomotiv aygıtları yanı sıra, cihazların kendileri için kullanılan yazılım platformları inşa etti. Geçerli odaklı yazılım platformları üzerinde iki ürün, Microsoft Auto ve Windows Otomotiv içerir.
MSConfig, Microsoft Windows işletim sisteminde yer alan bir yapılandırma menüsüdür. Başlangıçta çalışacak yazılımı, aygıt sürücülerini ve Windows hizmetlerini devre dışı bırakabilir, yeniden etkinleştirebilir veya önyükleme parametrelerini değiştirebilirsiniz.
HTC HD2 HTC tarafından üretilmiş dokunmatik bir Windows Mobile aygıtıdır. HTC Touch ailesine dahildir. HTC HD2'nin söylentileri Eylül 2009'da ortaya çıkmaya başlamıştı. HD2 doğal olarak Windows Mobile 6.5 işletim sistemini çalıştırıyor ve Kasım 2009'da Avrupa'da, Aralık 2009'da Hong Kong'da ve Mart 2010'da Kuzey Amerika da dahil olmak üzere diğer bölgelerde yayımlandı. HTC Touch ve HTC Touch HD'nin devamı niteliğindeki telefonun ardılı, Windows Phone sistemli HTC HD7 modelidir.
Aşağıda Microsoft tarafından yazılmış ve yayımlanmış işletim sistemlerinin bir listesi verilmiştir.
coLinux olarak kısaltılan Cooperative Linux, Microsoft Windows ve Linux çekirdeğinin aynı makinede aynı anda paralel çalışmasına olanak sağlayan bir yazılımdır.