İçeriğe atla

Wu (Han)

Wu Ti

İmparator Wu Ti (Çince: 漢武帝, Pinyin: Hànwǔdì, Wade-Giles: Wu Ti) (d. MÖ 156 - ö. MÖ 87) Han Hanedanı'ndan gelen Çin İmparatorluğu'nun yedinci imparatorudur. Asıl adı Liu Che olan imparator, MÖ 141 yılından başlayarak ülkeyi ölümüne dek yönetti. İmparatorluğu döneminde Çin topraklarını çok geniş sınırlara ulaştı. İmparatorluk sınırları batıda Kırgızistan'dan doğuda Kore'ye, güneyde Vietnam'a kadar uzandı. Ülke içine sık sık seferler yapan Hiung-nuları (Hunlar) sistematik çalışmalarla geri püskürttü.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin Seddi</span> Ayrı Çin krallıklarının inşa ettiği dünyanın en uzun savunma duvarı

Çin Seddi, Çin'in kuzeybatısı boyunca uzanan, dünyanın en uzun savunma duvarıdır. Kalıntıları Po Hay Körfezi'nde deniz kıyısında başlar. Pekin'in kuzeyinden geçerek batıya yönelir ve Huang-Ho Nehri'ni ikiye bölerek güneybatıya uzanır. Gobi Çölü'nün güneyinden batıya yönelerek devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Çin Hanedanı</span>

Çin Hanedanı, MÖ 221 - MÖ 206 yılları arasında Çin'i yönetmiş ilk hanedandır. Qin Hanedanlığı adını bugün Gansu ve Shaanxi eyaletlerinin kalbinde bulunan Qin bölgesinden alır. Qin Hanedanlığı'nın gücü, Shang Yang'ın MÖ 4. yüzyılda Savaşan Devletler Çağı'ndaki kanunlarda yaptığı legalist reformlarla artmıştır. MÖ 3. yüzyılın ortalarında ve sonlarında, Qin Hanedanlığı güçsüz Zhou Hanedanlığı'ndan başlayıp kalan diğer altı savaşan devleti de fethetmiş ve tüm Çin üzerinde kontrol elde ederek yönetimi tek çatı altında toplamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Han Hanedanı</span> çinde M.Ö. 206 - M.S. 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedan

Han Hanedanı, Çin'de MÖ 206 – MS 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedanıdır. Dönemin önemli klanlarından Liu tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çing Hanedanı</span> Doğu Asyada kurulan Çinin son imparatorluk hanedanı

Çing Hanedanı, 1644-1911 yılları arasında Çin'de hüküm sürmüş hanedandır. Kurucusu, Çin'in kuzeydoğusunda yaşayan Mançuların Aisin Gioro klanıdır; bu nedenle Mançu Hanedanı olarak da adlandırılır. Çin'in son imparatorluk hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mete</span> Türk Hun Devletinin Ve Ordusunun Kurucusu

Mete, Mao-tun (Çince: 冒頓單于 pinyin: Mòdú Chānyú;, MÖ 209 - MÖ 174 arasında hüküm sürmüş Asya Hun İmparatorluğu hükümdarı olan Türk-Hun hükümdardır. Oğuz Kağan Destanı'ndaki Oğuz Kağan ile aynı kişi olduğu düşünülmektedir. Babası Teoman'dır. Kendisi Baideng Muharebesi sırasında Han Hanedanlığı'nı yenmiş ve vergiye bağlamıştır. Yüeçi ve Tunguz milletlerini de yenerek devletini Hazar Denizi'nden Mançurya'ya kadar uzatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Hiung-nu</span> Hunların ayrılarak Çiçi Yabgu tarafından yönetilen bir Türk devleti

Batı Hun, Hun'nun tanhu sülalesinden Çi-çi Tanhu 'nun batıya kayarak kurduğu yönetim.

<span class="mw-page-title-main">Usun</span> Halk

Usun ya da Wusun ya da Vusun,, Han Hanedanı döneminde yaşamış göçebe-yarı göçebe Türk veya Hint-Avrupa kökenli bir halk. Çin kaynaklarının aktardığına göre Çin'in kuzey batısında Yüeçiler'e yakın bir bölgede yaşamış, Yüeçiler tarafından yenilgiye uğratılınca MÖ 176 yıllarında Hiung-nu'ların egemenliğine girmiş, daha sonra İli Nehri ve Issık Göl bölgesine yerleşmiş ve en azından beş yüzyıl boyunca bölgedeki gücünü korumuştur.

Şanyu, Hiung-nu liderlerinin kullandıkları unvandır.

Lao-Şang, M.Ö. 174 - M.Ö. 160 arasında hüküm sürmüş Büyük Asya Hun İmparatorluğu hükümdarıdır. Babası Mete'den sonra tahta geçmiştir. Bazı tarihi kaynaklarda ismi Kiyük ve Kiyok olarak da geçmektedir. Lao-Şang döneminde Mete'nin kurduğu imparatorluk istikrarlı bir şekilde devam ettirilmiştir. Lao-Şang, Mete'nin tarih sahnesinden silmek için uğraştığı ve yok olma noktasına getirdiği Yüeçiler'i kesin olarak mağlup etmiş ve tarih sahnesinden silmiştir. M:Ö. 166-164 yılları arasında Çin vesikalıklarına göre 140.000 atlı ile Çin'in kuzeyine akınlar yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya tarihi</span> Japonya tarihi

Japonya tarihi antik zamanların şehir devletlerinin modern Japon ulus devletine ulaşacak şekilde coğrafi ve sosyal tarihini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Kazakistan ilişkileri</span> İkili ilişkiler

Kazakistan ve Çin arasındaki ikili ilişkiler, iki ülke arasındaki büyümekte olan reklam ve stratejik ortaklığa dayalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jing (Han)</span>

İmparator Jing veya asıl adıyla Liu Qi (劉啟), Çin'in Han Hanedanı'nın altıncı imparatorudur. Saltanatı MÖ 156'dan MÖ 141 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Zhao</span>

İmparator Zhao, Çin'in Han Hanedanı'nın sekizinci imparatorudur. Saltanatı MÖ 87'den MÖ 74 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Nanyue</span>

Nanyue, Nam Viet olarak da bilinir, kuzey Vietnam'ın ve Çin'de günümüz Guangdong, Guangşi ve Yünnan eyaletlerinin bazı toprakları üzerinde egemenliğini sürdürmüş antik bir krallıktır. MÖ 204 yılında Nanyue, Çin Hanedanı'nın çöküşü sonrasında, o dönemde Nanhai Komutanı görevinde çalışan Zhao Tuo tarafından kuruldu. İlk başta Nanhai, Guilin ve Xiang jun lerinden oluştu.

<span class="mw-page-title-main">Han-Hiung-nu Savaşı</span> Savaş

Han-Hiung-nu Savaşı ayrıca Çin-Hiung-nu Savaşı olarak da bilinir, Çin Han İmparatorluğu ile göçebe Hiung-nu konfederasyonu arasında MÖ 133'ten MS 89'a kadar yapılan bir dizi askeri savaştı.

Li Si, Çin hanedanının Çinli bir politikacısı, filozofu ve hattatıydı. MÖ 246'dan 208'e kadar iki hükümdar altında Şansölye olarak görev yaptı. Bunlar; Qin devletinin kralı ve daha sonra Qin hanedanının İlk İmparatoru olan Qin Shi Huang ve Qin Shi Huang'ın on sekizinci oğlu ve İkinci İmparator olan Qin Er Shi'dir. İdari yöntemlerle ilgili olarak, Li Si, Shen Buhai ve Han Fei'nin tekniğine tekrar tekrar atıfta bulunarak, " Shen Buhai'nin fikirlerine hayran olduğunu ve bunları kullandığını" belirtti ancak hukukla ilgili olarak Shang Yang'ı izledi.

<span class="mw-page-title-main">Xuan (Han)</span>

Xuan, Çin'in Han Hanedanı'nın 10. imparatorudur. Saltanatı MÖ 74'ten MÖ 48 yılında ölümüne kadar sürmüştür. Bir tapınak adı alan sadece dört Batı Han imparatorundan biriydi. Saltanatı sırasında, Han Hanedanı ekonomik ve askeri olarak başarılı oldu ve bölgesel bir süper güç haline geldi ve birçokları tarafından tüm Han tarihinin zirve dönemi olarak kabul edildi.