İçeriğe atla

Wolfgang Kapp

Wolfgang Kapp

Wolfgang Kapp (24 Temmuz 1858 - 12 Haziran 1922), Alman memur ve gazeteciydi. Katı bir milliyetçi olan Kapp, daha çok kendi ismini taşıyan Kapp Darbesi'nin lideri olarak bilinir.

İlk yılları

Kapp, siyasi bir aktivist ve daha sonra Ulusal Liberal Parti'den Reichstag delegesi olan babası Friedrich Kapp'ın 1848'deki başarısız Avrupa devrimlerinden sonra yerleştiği New York'ta doğdu. 1870 yılında aile Almanya'ya döndü ve Kapp'ın eğitimi Berlin'de Friedrich Wilhelm Gymnasium'da (Lise) devam etti. Wolfgang Kapp, 1884'te Margarete Rosenow ile evlendi; çiftin üç çocuğu oldu. Karısının ailesi aracılığıyla, politik olarak muhafazakar unsurlarla bir aile bağlantısı edindi. 1886'da Tübingen Üniversitesi'ndeki hukuk öğrenimi sonunda mezun oldu ve aynı yıl Maliye Bakanlığı'na atandı.

Siyasi aktiviteleri

Sıradan bir resmi kariyerin ardından, Doğu Prusya'daki Tarım Kredi Enstitüsü'nün kurucusu oldu ve bu eyaletteki toprak sahiplerinin ve çiftçilerin refahını teşvik etmede büyük başarı elde etti. Sonuç olarak, Doğu Prusya'nın Junkerleri ile yakın temas halindeydi ve Birinci Dünya Savaşı sırasında Şansölye Bethmann Hollweg'e yapılan bir saldırıda kendisini onların sözcüsü haline getirdi. Kapp'ın Die Nationalen Kreise und der Reichskanzler başlıklı ve 1916 yazının başlarında yayınlanan broşürü, Hollweg yönetimindeki Alman dış ve iç politikasını eleştirdi. Bu broşür, "Junius Alter"in saldırılarıyla aynı zamanda ortaya çıktı ve Hollweg'in Reichstag'da "iğrenç suistimal ve iftiralardan" bahsettiği öfkeli bir yanıtı uyandırdı.[1]

1917'de Alfred von Tirpitz ile birlikte olan Kapp, kısa bir süre başkanlığını yaptığı Deutsche Vaterlandspartei'yi (Anavatan Partisi) kurdu. Ağustos 1919'da sağcı bir düşünce kuruluşu olan Nationale Vereinigung'u (Ulusal Birlik) kuran General Erich Ludendorff ve Waldemar Pabst da dahil olmak üzere sağın önde gelen isimlerinden biriydi. Bir tür muhafazakar militarist hükûmet kurmak için bir karşı-devrim için kampanya yürüttü. Ancak Nationale Vereinigung, monarşinin restorasyonu için baskı yapmadı, Kaiser Ordusunun baskısına boyun eğdi ve Kasım 1918'de Hollanda'ya sürgüne gitti. 1919'da Almanya'da Weimar Cumhuriyeti'nin konsolidasyonunu gören Kapp, Deutschnationale Volkspartei'nin (Alman Ulusal Halk Partisi) bir üyesiydi.

Almanya'nın Birinci Dünya Savaşı'ndaki yenilgisi, Kapp gibi milliyetçiler tarafından bir aşağılama ve ihanet olarak görüldü. Arkadan bıçaklanma efsanesinin savunucusu ve Versay Antlaşması'nın şiddetli bir eleştirmeni oldu. 1919'da bir monarşist olarak Reichstag'a seçildi.

Darbe

Ana madde: Kapp Darbesi
"Hiçbir teoriye göre yönetmeyeceğiz", Wolfgang Kapp, 13 Mart 1920[2]

Mart 1920'de Ehrhardt Tugayı olarak bilinen Freikorps'un lideri Hermann Ehrhardt, General Walther von Lüttwitz (Reichswehr Komuta Grubu I Komutanı) tarafından Berlin'i Weimar Hükûmeti'nden almak için Deniz Tugayı'nı kullanması için yetkilendirildi. Weimar hükûmeti, isyancı Reichswehr birlikleri tarafından tutuklanmamak için Dresden'e ve ardından Stuttgart'a kaçtı.

Kapp, yeni bir hükûmet ve devlet yönetimi ilan etmesine rağmen, Lüttwitz ile birlikte böyle bir darbe için destek eksikliğini hesaplayamadı. Eski düzenin, kamu hizmetinin, işçi sendikalarının ve genel nüfusun çoğunluğu darbecilerin yanında yer almadı ve sonuç olarak yeni ilan edilen devlet, SPD tarafından Genel Grev çağrısı yapılmadan önce sadece iki gün sürdü. Hans von Seeckt komutasındaki Reichswehr, von Seeckt Cumhuriyet hükûmetini isyancı Freikorps birimlerine karşı savunmayı reddettiği için anayasal taahhütlerini yerine getiremedi. Weimar rejimi, halk tarafından grev yapılarak kurtarıldı ancak yapılan bu darbe, başka nedenlerle başarılı olamadı. Bunlar arasında, başından itibaren darbeye katılmaya isteksiz olan askeri seçkinler, yargı ve kamu hizmetlerinden dış ve aktif desteğin olmaması neden olmuştur.

Kapp, darbe başarısız olunca İsveç'e kaçtı. Sürgünde iki yıl geçirdikten sonra, Nisan 1922'de Reichsgericht'teki bir davada kendini haklı çıkarmak için Almanya'ya döndü. Kısa bir süre sonra kanserden Leipzig'de gözaltında iken öldü.[3]

Kaynakça

  1. ^ Chisholm, Hugh, (Ed.) (1922). "Kapp, Wolfgang". Encyclopædia Britannica (İngilizce) (12. bas.). Londra & New York: The Encyclopædia Britannica Company. 
  2. ^ Kapp's proclamation as quoted in Waite R.,(1952) Vanguard of Nazism, Norton library, New York
  3. ^ Biography 9 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the German Historical Museum (Almanca)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Weimar Cumhuriyeti</span> 1918/1919–1933 yıllarında Almanya

Weimar Cumhuriyeti, Almanya'da, Philipp Scheidemann'ın 9 Kasım 1918 tarihinde cumhuriyetin kurulduğunu ilan etmesi ile başlayıp 30 Ocak 1933 tarihinde Adolf Hitler'in şansölye olmasına kadar süregelmiş döneme verilen isimdir. “Weimar Cumhuriyeti” adı tarih yazımı için kullanılan bir terimdir. Bu adın kaynağı, I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkılması sonucu lağvedilen Alman monarşisi yerine millî meclisin yeni anayasayı oluşturmak için 1919 yılında toplandığı Weimar kentidir. Parlamenter demokrasiye dayanan bir rejimin kurulmuş olduğu bu dönemde “Deutsches Reich” yani Alman İmparatorluğu adı muhafaza edildi. Almanya'da liberal demokrasi yerleştirmek için yapılan bu ilk girişim, yoğun sivil anlaşmazlıkların ve ekonomik sorunların olduğu bir dönem getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Uzun Bıçaklar Gecesi</span> Nazi Almanyasında politik tasfiye

Uzun Bıçaklar Gecesi (Almanca:

<span class="mw-page-title-main">Theobald von Bethmann Hollweg</span> Alman İmparatorluğu’nun beşinci şansölyesi

Theobald von Bethmann Hollweg, I. Dünya Savaşı öncesinde ve savaş sırasında Alman Şansölyesi. Alman bürokrasisinin idari kademelerinden şansölyeliğe atanan ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Freikorps</span> Almanya’da 18. yüzyıldan sonra genelde kırda oluşturulan düzensiz silahlı birlikler

Freikorps, Almanya’da 18. yüzyıldan sonra genelde kırda oluşturulan düzensiz silahlı birliklere verilen isimdir. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Weimar Cumhuriyeti’nde özellikle komünistlere karşı devlet eliyle örgütlenen düzensiz silahlı birliklere Freikorps denilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Reichswehr</span> Almanyanın 1919-1935 yılları arasındaki, Versay Antlaşması hakları sahibi ordusu

Reichswehr, Almanya'nın 1919 yılından 1935 yılına kadar varlığını sürdürmüş, Versay Antlaşması'nın izin verdiği kadar haklara sahip silahlı kuvvetleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Marx</span> Alman politikacı

Wilhelm Marx, Weimar Cumhuriyeti'nde iki kez şansölyelik yapmış Alman avukat, devlet adamı ve Merkez Partisi'nin (Zentrumspartei) lideri.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Seeckt</span> Weimar Cumhuriyeti Genelkurmay başkanı

Johannes "Hans" Friedrich Leopold von Seeckt , Alman general. I. Dünya Savaşı sırasında General August von Mackensen ile doğu cephesindeki Alman hareketlerinin planlanmasında önemli rol oynadı. 1919-1920 yılları arasında Genelkurmay Başkanlığı hüviyetinde olan Askerî Büro Şefi görevini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Kurt von Hammerstein-Equord</span> Alman komutan

Kurt Freiherr von Hammerstein-Equord, Reichswehr dönemi boyunca başkomutan olarak hizmet eden Alman Generaloberst. O, Hitler ve Nazi Rejiminin ateşli bir rakibi olmasıyla ünlüydü.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Hugenberg</span> Alman politikacı (1865-1951)

Alfred Ernst Christian Alexander Hugenberg etkili bir Alman iş adamı ve siyasetçiydi. Yirminci yüzyılın ilk otuz yılı boyunca Almanya'daki milliyetçi siyasetin önemli bir figürlerinden biri olan Hugenberg, 1920'lerde ülkenin önde gelen bir basın yayın organının sahibi oldu. Alman Ulusal Halk Partisi'nin lideri olarak Adolf Hitler'in Almanya Şansölyesi olmasında rol oynadı ve 1933'te Hitler'i kontrol etmek ve kendi aracı olarak kullanmak umuduyla ilk kabinesinde görev aldı. Plan başarısız oldu ve 1933'ün sonunda Hugenberg kenara itildi. Her ne kadar 1945'e kadar Reichstag'ın misafir üyesi olarak görev yapmaya devam etse de, hiçbir siyasi etkisi olmamıştır. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından 1946'da İngilizler tarafından gözaltına alınmış ve 1951'de denazifikasyondan geçtikten sonra "temize çıkarılmış" olarak sınıflandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gregor Strasser</span> Alman politikacı, Nazi Partisinde Adolf Hitlerin rakibi

Gregor Strasser, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP)'nde bir politikacı. Uzun Bıçaklar Gecesi sırasında Berlin'de öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">1918-1919 Alman Devrimi</span> devrim

1918–1919 Alman Devrimi ya da Kasım Devrimi, I. Dünya Savaşı'nın sonunda Friedrich Ebert önderliğinde anayasal monarşiden parlamenter demokrasiye geçiş sürecidir. Savaşın Almanya’nın aleyhine gelişmesinden dolayı Alman halkının üzerinde oluşan gerilim, ülkede yeni bir rejimin kurulması gerektiği düşüncesini ön plana çıkarmıştı. Devrimin amacı monarşi rejiminin yerine demokratik bir cumhuriyet kurmaktı. Bu hedef, İmparator II. Wilhelm’in tahttan çekilmesiyle sonuçlanan, 1 hafta, 4 gün süren ilk aşamada gerçekleşti. Almanya’daki radikal solcular komünist bir rejim kurmak istediği için bu devrim, komünist devrimciler ile anti-komünistler arasındaki bir iç savaşa dönüştü; bu durum, devrimin ikinci aşamasını yarattı. İkinci aşama tam olarak 9 ay, 1 hafta sürdü ve yönetim biçimi parlamenter demokrasiye dayanan Weimar Cumhuriyeti'nin zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Alman İmparatorluğu anayasası</span>

Alman İmparatorluğu anayasası, Alman İmparatorluğu'nda 1871-1919 yılları arasında kullanılan ve 16 Nisan 1871'de yürürlüğe giren temel kanunlardır. Alman tarihçiler bu anayasa için Bismarck'ın imparatorluk anayasası adını kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Ruhr Kızılordusu</span>

Ruhr Kızılordusu, 50.000 ile 80.000 arası mevcuda sahip, Almanya Komünist Partisi'ne üye sol görüşlü Alman işçilerden oluşan bir komünist silahlı örgüttü. 13 Mart 1920 tarihinde Almanya'nın en zengin bölgesi Ruhr'da Kapp Darbesi'ne tepki olarak kurulmuştu. 14 Mart'taki genel grev çağrısından sonra, anti-komünist Freikorps'u ve hükûmete bağlı Reichswehr birliklerini yenilgiye uğrattılar ve ardından Almanya'nın en büyük silahlı işçi ayaklanmasını başlattılar. Ruhr bölgesindeki orta ve zengin sınıf, komünist bir bir darbenin gerçekleşmesinden korkarken, 300.000 maden işçisi ise Ruhr Kızılordusu'nu destekledi. Ruhr Kızılordusu'na bağlı grevciler Düsseldorf, Elberfeld ve Essen şehirlerinde hakimiyet sağladıktan yakın bir zaman sonra tüm Ruhr bölgesini kontrol altına aldılar.

<span class="mw-page-title-main">Otto Strasser</span> Alman Nazi politikacı

Otto Johann Maximilian Strasser, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin bir Alman politikacısı ve üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in iktidara yükselişi</span> Adolf Hitlerin iktidara yükselişini anlatan olaylar dizisi

Adolf Hitler'in iktidara yükselişi, Almanya'da Eylül 1919'da Hitler'in daha sonra Deutsche Arbeiterpartei - DAP olarak bilinen siyasi partiye katılmasıyla başladı. İsim 1920'de Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei - NSDAP olarak değiştirildi. Anti-Marksistti ve Weimar Cumhuriyeti'nin savaş sonrası demokratik hükûmetine ve Versay Antlaşması'na karşıydı, aşırı milliyetçiliği (Pancermenizmi) ve aynı zamanda antisemitizmi savunuyordu. Hitler, Reichstag'ın o ay 1933 Yetki Kanununu kabul etmesinden sonra Mart 1933'te iktidara geldi ve genişletilmiş yetkiler aldı. Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg, bir dizi parlamento seçimleri ve ilgili arka oda entrikalarından sonra 30 Ocak 1933'te Hitler'i Şansölye olarak atadı. Yetki Kanunu - acımasızca ve otoriterce kullanıldığında - Hitler'in bundan sonra anayasal olarak yasal itiraz olmaksızın diktatörlük yetkisini kullanabileceği imkanına kavuştu.

<span class="mw-page-title-main">Batı Rusya Gönüllü Ordusu</span> Rus İç Savaşı sırasında Baltıktaki Rus savaş ağaları

Batı Rus Gönüllü Ordusu veya Bermontiyalılar, Rus İç Savaşı'nın 1918-20 yılları arasında eski Rus İmparatorluğu'nun Baltık vilayetlerinde bir orduydu.

<span class="mw-page-title-main">Walther von Lüttwitz</span>

Walther von Lüttwitz I. Dünya Savaşı'nda Alman İmparatorluğu adına savaşmış Alman bir generaldir. Daha çok Kapp Darbesi'nin 2 liderinden biri olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Freikorps Oberland</span>

Freikorps Oberland, Weimar Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında Komünist ve Polonyalı isyancılara karşı savaşan gönüllü bir paramiliter örgüt idi. 1921'deki Annaberg Muharebesi'nde başarılı oldu. Örgütün bazı üyeleri daha sonra Nazilere katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kapp Darbesi</span>

Kapp Darbesi veya Kapp-Lüttwitz Darbesi, 13 Mart 1920'de Berlin'de Alman ulusal hükûmetine karşı bir darbe girişimiydi. Adını liderleri Wolfgang Kapp ve Walther von Lüttwitz'den alan darbenin amacı 1918-1919 Alman Devrimi'ni geri almak, Weimar Cumhuriyeti'ni yıkmak ve yerine otokratik bir hükûmet kurmaktı. Darbe, Reichswehr'in bazı bölümlerinin yanı sıra milliyetçi ve monarşist gruplar tarafından da desteklendi.

<span class="mw-page-title-main">Ruhr ayaklanması</span>

Ruhr ayaklanması 1920 yılı Mart ayında Weimar Cumhuriyeti'nin Ruhr bölgesindeki solcu işçiler tarafından başlatılan ayaklanmadır. 13 Mart 1920 tarihinde Kapp Darbesi'ne karşı olarak sosyal-demokrat Alman Hükûmeti tarafından ilan edilen genel grev çağrısına uyan başta Almanya Komünist Partisi üyeleri olmak üzere komünistler, sosyalistler ve solcular Kapp Darbesi'nin bastırılmasının ardından iktidarı alarak proletarya diktatörlüğünü ilan etmek üzere harekete geçer. Alman Hükûmeti tarafından görevlendirilen Reichswehr ordu birlikleri ve Freikorps adı altında örgütlenen düzensiz sağcı milis güçleri tarafından ayaklanma bastırılır. 12 Nisan'da sona eren çatışmaların ardından yaklaşık 1.600 komünist yargısız infaz edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.