İçeriğe atla

Wolf Kimya Ödülü

Wolf Kimya Ödülü, yılda bir kez İsrail'deki Wolf Vakfı tarafından verilir. Vakıf tarafından kurulan ve 1978'den beri verilen altı Wolf Ödülü'nden biridir. Diğer ödüller, ziraat, matematik, tıp, fizik ve sanat alanlarında verilir.

Ödül kazananlar

1978 yılından bu yana Wolf Kimya Ödülü'nü kazanan bilim insanları şu şekildedir;[1]

Yıl Ad Uyruk Başarısı
1978 Carl Djerassi AvusturyaBiyoorganik kimya alanındaki çalışmaları, yeni spektroskopik tekniklerin uygulanması ve uluslararası işbirliğini desteklemesi nedeniyle.
1979 Herman Mark AvusturyaDoğal ve sentetik polimerlerin yapısını ve davranışını anlamadaki katkılarından dolayı.
1980 Henry Eyring MeksikaMutlak oran teorisi ve kimyasal ve fiziksel süreçlere yaratıcı uygulamaları için.
1981 Joseph Chatt Birleşik KrallıkSentetik geçiş metali kimyasına, özellikle geçiş metali hidritleri ve dinitrojen komplekslerine öncü ve temel katkılar için.
1982 John Charles Polanyi  Macaristan /  KanadaKızılötesi kemilüminesans tekniğini geliştirerek ve kimyasal lazeri öngörerek, kimyasal reaksiyonları benzeri görülmemiş ayrıntılarla yaptığı çalışmalar için.
George C. Pimentel  ABDMatris izolasyon spektroskopisinin geliştirilmesi ve fotodisiyatif lazerlerin ve kimyasal lazerlerin keşfi için.
1983/4 Herbert S. Gutowsky ABDKimyadaki nükleer manyetik rezonans spektroskopisinin geliştirilmesi ve uygulanmasındaki öncü çalışmaları için.
Harden M. McConnell ABDParamanyetik rezonans spektroskopisi ile moleküllerin elektronik yapıları üzerine yaptığı çalışmalar ve spin etiketleme tekniklerinin tanıtılması ve biyolojik uygulamaları için.
John S. Waugh ABDKatılarda yüksek çözünürlüklü nükleer manyetik rezonans spektroskopisine temel teorik ve deneysel katkılarından dolayı.
1984/5 Rudolph A. Marcus  Kanada /  ABDKimyasal kinetiğe yaptığı katkılardan dolayı, özellikle de moleküler olmayan reaksiyonlar ve elektron transfer reaksiyonları teorileri.
1986 Elias James Corey ABDSon derece karmaşık birçok doğal ürünün sentezi ve bu tür sentezler hakkında yeni düşünme biçimlerinin gösterilmesi üzerine olağanüstü araştırmalar için.
Albert Eschenmoser  İsviçreDoğal ürünler, özellikle Vitamin-B12 oluşumu için sentez, stereokimya ve reaksiyon mekanizmaları üzerine olağanüstü araştırmalar için.
1987 David C. Phillips
David M. Blow
 Birleşik Krallık  Birleşik KrallıkProtein X-ışını kristalografisine ve enzim yapılarının ve etki mekanizmalarının aydınlatılmasına katkılarından dolayı.
1988 Joshua Jortner
Raphael David Levine
 İsrail
 İsrail
Moleküler sistemlerde enerji alımını ve bertarafını ve dinamik seçicilik ve özgüllük mekanizmalarını açıklayan kesin teorik çalışmaları için.
1989 Duilio Arigoni
Alan R. Battersby
  İsviçre
 Birleşik Krallık
Enzimatik reaksiyonlar mekanizmasının ve doğal ürünlerin biyosentezinin, özellikle de yaşamın pigmentlerinin aydınlatılmasına temel katkılarından dolayı.
1990 Ödül verilmedi.
1991 Richard R. Ernst   İsviçreNMR spektroskopisine, özellikle Fourier dönüşümü ve iki boyutlu NMR'ye yaptığı devrimci katkılarından dolayı
Alexander PinesRodezya /  ABDNMR spektroskopisine, özellikle çoklu kuantum ve yüksek spinli NMR'ye yaptığı devrimci katkılarından dolayı.
1992 John Pople Birleşik KrallıkÖzellikle etkili ve yaygın olarak kullanılan modern kuantumimyasal metotların geliştirilmesinde teorik kimyaya yaptığı olağanüstü katkılardan dolayı.
1993 Ahmed Hassan Zewail Mısır /  ABDLazer femtokimyasının gelişmesine öncülük ettiği için. Lazerler ve moleküler ışınlar kullanarak, femtokimya, kimyasal reaksiyonların gerçek zamanlı olarak gerçekleştiği evrimi araştırmayı artık mümkün kıldı.
1994/5 Richard Lerner
Peter Schultz
 ABD
 ABD
Katalitik antikorlar geliştirmek için, böylece klasik kimyasal prosedürlerle elde edilmesi imkansız olduğu düşünülen kimyasal reaksiyonların katalizine izin vermek.
1995/6 Gilbert Stork
Samuel J. Danishefsky
 ABD
 ABD
Kompleks moleküllerin, özellikle polisakkaritler ve diğer birçok biyolojik ve tıbbi açıdan önemli bileşiklerin sentezinde yeni yollar açan yeni kimyasal reaksiyonlar tasarlamak ve geliştirmek için.
1996/7 Ödül verilmedi.
1998 Gerhard Ertl
Gábor A. Somorjai
 Almanya;
 Macaristan /  ABD
Genel olarak yüzey bilimi alanına üstün katkıları ve özellikle tek kristal yüzeylerde heterojen katalitik reaksiyonların temel mekanizmalarının açıklığa kavuşturulması için.
1999 Raymond U. Lemieux KanadaOligosakkaritlerin incelenmesi ve sentezine ve biyolojik sistemlerde moleküler tanımadaki rollerinin açıklanmasına temel ve seminal katkılarından dolayı.
2000 Frank Albert Cotton ABDTek veya çoklu bağlarla doğrudan bağlı metal atom çiftleri ve kümelerine dayanan tamamen yeni bir geçiş metali kimyası aşaması açmak için.
2001 Henri B. Kagan
Ryōji Noyori
K. Barry Sharpless
 Fransa
 Japonya
 ABD
Kiral moleküllerin sentezi için asimetrik kataliz geliştirmedeki öncü, yaratıcı ve önemli çalışmaları için, insanlığın temel ve pratik önemi olan yeni ürünler yaratma yeteneğini büyük ölçüde arttırıyor.
2002/3 Ödül verilmedi.
2004 Harry B. Gray ABDBiyo-inorganik kimyada öncü çalışmalar, yeni yapı prensipleri ve proteinlerde uzun menzilli elektron transferi.
2005 Richard N. Zare  ABDLazer tekniklerinin dahiyane uygulamaları, moleküllerdeki karmaşık mekanizmaları ve analitik kimyada kullanımlarını tanımlamak için.
2006/7 Ada Yonath
George Feher
 İsrail
 ABD
Peptit bağı oluşumunun ribozomal makinelerinin ustaca yapısal keşifleri ve fotosentezde ışıkla çalışan birincil süreçler için.
2008 William E. Moerner
Allen J. Bard
 ABD
 ABD
Nanoskopik rejime etkisi olan moleküler ve hücresel alandan karmaşık malzeme sistemlerine kadar yeni bir bilim alanının, tek molekül spektroskopisinin ve elektrokimyanın ustaca oluşturulması için.
2009 Ödül verilmedi.
2010 Ödül verilmedi.
2011 Stuart A. Rice
Ching W. Tang
Krzysztof Matyjaszewski
 ABD;
 ABD;
 Polonya /  ABD
Sentez, özellikler ve organik materyallerin anlaşılması alanındaki kimya bilimlerine derin yaratıcı katkılar için..
2012 Paul Alivisatos ABDNanobilimin bir yapı taşı olarak kolloidal inorganik nanokristali geliştirmesi ve bu parçacıkların sentezini kontrol etmeye, fiziksel özelliklerini ölçmeye ve anlamaya temel katkılar sağlaması nedeniyle.[2]
Charles M. Lieber ABDNanokimyaya yaptığı seminal katkılar ve özellikle tek kristalli yarı iletken nanotellerin sentezi, nanotellerin temel fiziksel özelliklerinin karakterizasyonu ve bunların elektronik, fotonik ve nanotıp için uygulanması nedeniyle.[3]
2013 Robert S. Langer ABDHem kontrollü ilaç salım sistemleri hem de yeni biyomateryaller sağlayan polimer kimyasındaki ilerlemeleri tasarlamak ve uygulamak için.
2014 Chi-Huey WongTayvan /  ABDKarmaşık oligosakkaritlerin ve glikol proteinlerinin programlanabilir ve uygulamalı sentezi için yenilikçi yöntemlerin geliştirilmesine yaptığı sayısız ve orijinal katkılarından dolayı.
2015 Ödül verilmedi.
2016 Kyriacos Costa Nicolaou Kıbrıs Cumhuriyeti /  ABDKimyasal sentez alanını moleküler karmaşıklığın uç noktalarına ilerletmek, yapı ve işlevi birleştirmek ve kimya, biyoloji ve tıp arayüzü üzerindeki egemenliğimizi genişletmek için.
Stuart Schreiber ABDÖnemli, yeni terapötiklere yol açan sinyal transdüksiyonu ve gen düzenlemesi mantığına öncülük etmek ve küçük moleküllü probların keşfi yoluyla kimyasal biyoloji ve tıbbı ilerletmek için.
2017 Robert G. Bergman ABDÇözünebilir organometalik kompleksler tarafından hidrokarbonlardaki karbon-hidrojen bağlarının aktivasyon tepkilerini keşfettiği için.
2018 Omar M. Yaghi Ürdün /  ABDMetal-organik çerçeveler (MOF'lar) ve kovalent organik çerçeveler (COF'ler) yoluyla retiküler kimyaya öncülük etmek için.
Makoto Fujita JaponyaBüyük gözenekli komplekslere yol açan metal yönelimli montaj ilkelerini tasarlamak için.
2019 Stephen L. Buchwald
John F. Hartwig
 ABD
 ABD
Geniş ölçüde uygulanabilir olan ve her türlü karbon-heteroatom bağının daha önce bilinmeyen verimlilik ve hassasiyetle oluşturulmasına izin veren geçiş metali katalizli prosedürlerinin geliştirilmesine öncülük ettiği için.[4]
2020 Ödül verilmedi.

Kaynakça

  1. ^ "Wolf Prize Recipients in Chemistry". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Berkeley Lab". 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Lieber Research Group". 14 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  4. ^ "Wolf Prize 2019 - Chemistry". 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Kimya Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, kimyanın çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

<span class="mw-page-title-main">Avram Hershko</span>

Avram Hershko İsrailli hekim ve biyokimyacı.

Wolf Fizik Ödülü, İsrail'de Wolf Vakfı tarafından yılda bir kez verilen fizik ödülü. Bu ödül Wolf Vakfı tarafından, 1978 yılından bu yana verilen altı Wolf Ödülü'nden biridir; diğerleri tarım, kimya, matematik, tıp ve sanattır.

<span class="mw-page-title-main">John F. Hartwig</span> Amerikalı kimyager

John F. Hartwig, Berkeley'de bulunan Kaliforniya Üniversitesi'nde kimya profesörüdür. Laboratuvarı, çok çeşitli organik bileşiklerin hazırlanması için yeni yöntemler geliştirmeye odaklanmaktadır.

Stephen L. Buchwald (d. 1955, Bloomington), Amerika Birleşik Devletleri doğumlu, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde kimya profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Paul Alivisatos</span> Amerikalı kimyager

Paul Alivisatos, nanoteknolojinin gelişimi ve nanokristallerin üretiminde öncü sayılan, bu konudaki çalışmalarıyla uluslararası alanda kabul görmüş, Amerikalı bir bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Krzysztof Matyjaszewski</span> Polonyalı-Amerikan kimyager

Krzysztof "Kris" Matyjaszewski Polonya doğumlu, ABD vatandaşı kimyager. Carnegie Mellon Üniversitesi'nde Doğa Bilimleri Profesörü.

<span class="mw-page-title-main">Gábor A. Somorjai</span> Amerikalı kimyager

Gabor A. Somorjai Macar bilim insanı. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de kimya profesörü olarak çalışmaktadır ve yüzey kimyası ve katalizde, özellikle metal yüzeylerin katalitik etkileri alanında önde gelen bir araştırmacıdır. Alandaki katkılarından dolayı Somorjai, 1998 yılında Wolf Kimya Ödülü, 2002 yılında Linus Pauling Ödülü, in 2000, the National Medal of Science 2008 yılında Priestley Ödülü, 2010 yılında Temel Bilimlerde BBVA Vakfı Bilgi Sınırları Ödülü ve 2013 yılında Kimyasal Bilimlerde NAS Ödülü'nü kazanmıştır. En son Nisan 2015'te Amerikan Kimya Topluluğu'nun William H. Nichols Madalyası ile ödüllendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Omar M. Yaghi</span> Amerikalı kimyager

Omar M. Yaghi, Berkeley California Üniversitesi'nde James ve Neeltje Tretter Kimya Bölümü Profesörü ve ABD Ulusal Bilimler Akademisi'nin seçilmiş bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">John S. Waugh</span> Amerikalı kimyager (1929 – 2014)

John Stewart Waugh, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden Amerikalı kimyager ve enstitü profesörüydü. Ortalama hamilton teorisini geliştirmesi ve daha önce sıvılarla sınırlı olan NMR spektroskopisini katı hale genişletmek için kullanması ile tanınmaktadır. Nükleer manyetik rezonansın (NMR) dinamiklerinin ve spektrumlarının ücretsiz genel amaçlı Windows tabanlı simülatörü olan ANTIOPE'nin yazarıdır. Ayrıca, izole sistemlerde denge ve ergodisite için genel gereklilikleri göstermek için birkaç bağlı spin sistemlerini kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Joshua Jortner</span>

Joshua Jortner, İsrailli fiziksel kimyager. Tel Aviv, İsrail'deki Tel Aviv Üniversitesi Sackler Kesin Bilimler Fakültesi Kimya Bölümü'nde Emeritus Profesör.

Stuart Alan Rice, Amerikalı teorik kimyager ve fiziksel kimyagerdir. Chicago Üniversitesi'nde Profesördür.

Harden M. McConnell, Amerikalı bilim insanı. Son 50 yılın önde gelen fiziksel kimyagerlerinden biridir. Çalışmaları bugün bilim içindeki birçok alanın temelini oluşturmuştur. Ulusal Bilim Madalyası, Wolf Ödülü ve Ulusal Bilim Akademisi'ne seçilmesi de dâhil olmak üzere aldığı birçok ödülle uluslararası alanda tanınmıştır.

Lord Lewis Ödülü, bilim politikasının gelişimine önemli katkıların yanı sıra ayırt edici ve seçkin kimyasal veya bilimsel başarılar için Kraliyet Kimya Derneği tarafından verilir. Alıcıya bir madalya, bir sertifika ve £5,000 tutarında bir ödül verilir.

Corday-Morgan Ödülleri, bilgisayar simülasyonu da dahil olmak üzere, deneysel kimyaya en değerli katkıları yapanlara, Royal Society of Chemistry tarafından verilir. Ödül; ödüle, babası Thomas Morgan ve annesi Mary-Louise Corday'ın adını veren kimyager Gilbert Morgan tarafından kuruldu. Aynı zamanda yılda en fazla üç ödül verilir.

<span class="mw-page-title-main">Hickinbottom Ödülü</span>

Hickinbottom Ödülü (Hickinbottom Bursu olarak da anılır), 35 yaşın altındaki araştırmacıların organik kimya alanındaki katkılarından dolayı her yıl Royal Society of Chemistry tarafından verilir. Ödülün sahibi bir para ödülü alır ve Birleşik Krallık'ta bir konferans turunu tamamlar. Kazanan, Kraliyet Kimya Derneği'nin organik bölümünün ödül komitesi tarafından seçilir.

Disiplinlerarası Ödüller, kimya ve diğer disiplinler arasında yapılan çalışmaların, Kraliyet Kimya Derneği tarafından takdir edildiği bir ödüldür. Yılda en fazla üç ödül verilir: Her bir kazanan 5000 £ ve bir madalya alır, ayrıca Birleşik Krallık'ta bir konferans turu gerçekleştirir.

<span class="mw-page-title-main">James P. Allison</span>

James Patrick Allison, Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nde immünoloji profesörü ve başkanı ve immünoterapi platformunun yönetici direktörü olan Amerikalı bir immünolog ve Nobel ödüllü bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Carolyn R. Bertozzi</span> Amerikalı kimyager

Carolyn Ruth Bertozzi, Amerikalı kimyager. Hem kimya hem de biyolojiyi kapsayan geniş kapsamlı çalışmaları ile tanınmaktadır.

Wolf Matematik Ödülü veya Matematikte Wolf Ödülü, neredeyse her yıl Wolf Foundation tarafından İsrail'de verilmektedir. Vakıf tarafından kurulan ve 1978 yılından bu yana verilen altı Wolf Ödülünden biridir; diğerleri Tarım, Kimya, Tıp, Fizik ve Sanat alanlarındadır. Wolf Matematik Ödülü, 2013 ve 2014 yıllarında yapılan bir itibar araştırmasına göre, Abel Ödülü ve Fields Madalyası'ndan sonra matematik alanındaki en prestijli üçüncü uluslararası akademik ödüldür. Abel Ödülü verilmeye başlanana kadar, Fields Madalyası her dört yılda bir sadece 40 yaşın altındaki matematikçilere verildiğinden, muhtemelen "Matematikte Nobel Ödülü"nün en yakın eşdeğeriydi. Wolf Ödülü 100.000 dolarlık bir para ödülü içermektedir.