İçeriğe atla

Wolf-Rayet bulutsusu

NGC 6888, örnek bir Wolf-Rayet bulutsusu.

Wolf-Rayet bulutsusu Wolf-Rayet yıldızı çevresindeki bulutsudur. Güçlü rüzgarları çevresindeki yıldızlararası malzemeyi süpürüp sürüklediğinden, Wolf-Rayet yıldızları ilginç şekillere sahip bulutsular meydana getirmeleriyle tanınırlar. WR-bulutsusu, Fırıldak bulutsusu'nun bir alt türüdür.

WR-bulutsusunun farklı türleri, bunların oluşum mekanizmasına dayalıdır:

  • HII bölgeleri
  • püskürme tipi bulutsular
  • rüzgarla taşınan kabarcıklar
  • nötr hidrojen boşlukları ve kabukları (iyonize gazla ilişkili olabilir)

Bu tür bulutsulara örnek olarak NGC 6888 ve NGC 3199 gösterilebilir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Monoceros (takımyıldız)</span>

Tekboynuz takımyıldızı, gök ekvatoru üzerinde yer alan soluk bir takımyıldızdır. Tanımlanması 17. yüzyıl haritacısı Petrus Plancius'a atfedilir. Batısında Avcı, kuzeyinde İkizler, güneyinde Büyük Köpek ve doğusunda Suyılanı takımyıldızlarıyla çevrilidir. Sınır komşusu olan diğer takımyıldızlar arasında Küçük Köpek, Tavşan ve Pupa yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Vela (takımyıldız)</span>

Vela ya da Yelken takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir. Vela adı Latincede yelken anlamına gelir. Bu isim, daha önceki takımyıldız adlandırmalarında bir gemi olarak tasavvur edilen Argo Navis takımyıldızının yelkenini oluşturan parçası olmasından ötürü verilmiştir. Argo Navis takımyıldızındaki yıldızlar günümüzde Karina, Pupa ve Yelken takımyıldızlarına dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yengeç Bulutsusu</span>

Yengeç Bulutsusu Boğa takımyıldızı bölgesinde yer alan bir süpernova kalıntısı ve atarca rüzgarı bulutsusudur.

<span class="mw-page-title-main">Wolf-Rayet yıldızı</span>

Wolf-Rayet yıldızları, evrim geçirmiş olağanüstü büyüklükte yıldızlardır ve kütlelerini 2000 km/s hızına ulaşabilen çok yeğin yıldız rüzgârı nedeniyle kaybetmektedirler. Kendi yıldızımız kütlesinin her yıl 10−14'ünü kaybederken, Wolf-Rayet yıldızlarında bu değer 10−5 güneş kütlesidir. Bu yıldız türlerinin sıcaklığı genelde 25.000 ile 50.000 K arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Kedi Gözü bulutsusu</span> Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan gezegenimsi bulutsu

Kedi Gözü bulutsusu, Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Yapısal açıdan, bilinen en karmaşık bulutsulardandır; Hubble Uzay teleskobu ile düğümler, püskürtmeler ve yaysal yapılar gözlemlenmiştir. Merkezinde, 1000 yıl önce dış zarfını kaybederek bulutsuyu üretmiş olan parlak ve sıcak bir yıldız vardır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Kulağı Bulutsusu</span>

Deniz Kulağı Bulutsusu Yay takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 4000 - 6000 ışık yılı uzaklıkta bulunan çok büyük bir bulutsu. H II bölgesi ve Salma bulutsu olarak sınıflandırılmıştır. Deniz Kulağı Bulutsusu Guillaume Le Gentil tarafından 1747 yılında keşfedilmiştir ve orta-kuzey enleminde çıplak gözle zayıf da olsa gözlemlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kartal Bulutsusu</span>

Kartal Bulutsusu Jean-Philippe de Cheseaux tarafından 1745-46 yılında keşfedilmiş Yılan takımyıldızında bulunan genç bir açık yıldız kümesidir. Adı kartalı anımsatan şeklinden kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Helis Bulutsusu</span>

Helis Bulutsusu, Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük bir gezegenimsi bulutsu. Karl Ludwig Harding tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlak gezegenimsi bulutsular içinde Dünya'ya en yakın olanıdır. Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700 ışık yılıdır. Görünüşte Halka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle de Halter bulutsusu'na benzemektedir. Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır. Ünlü TV dizisi Battlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlanan The Eye of Jupiter bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.

<span class="mw-page-title-main">Rozet Bulutsusu</span>

Rozet Bulutsusu Samanyolu bölgesinde Tekboynuz takımyıldızı içindeki dev moleküler bulutun bir ucunun kenarında yer alan, büyük ve yuvarlak bir H II bölgesi. Açık yıldız kümesi NGC 2244, bulutsu ile yakından ilgilidir, kümenin yıldızları bulutsunun maddesinden oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1435</span>

Merope Bulutsusu Ülker yıldız kümesi içinde, Merope yıldızını çevreleyen süpernova kalıntısı olduğu düşünülen dağılmış yansıma bulutsusu. 19 Ekim 1859 yılında Alman gök bilimci Wilhelm Tempel tarafından keşfedilmiştir. John Herschel, Gökbilim Kataloğunda, dolunay büyüklüğünde çok zayıf bir bulutsu olarak nitelendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Hilal Bulutsusu</span>

Hilâl Bulutsusu Kuğu takımyıldızı yönünde ve yaklaşık 5000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir salma bulutsusu. Wilhelm Herschel tarafından 15 Aralık 1792 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tarantula Bulutsusu</span>

Tarantula Bulutsusu, Büyük Macellan Bulutu içerisindeki bir H II bölgesidir. İlk başta bir yıldız olarak kayıtlara geçmiş olan 30 Doradus, 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulutsu olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sh2-279</span> yansı bulutsusu

Sh2-279, Avcı takımyıldızında bulunan bir HII bölgesi ve parlak bulutsuları içeren bir yansı bulutsusudur. Avcı'nın Kılıcı olarak bilinen asterizmin en kuzey ucunda, Avcı Bulutsusu'nun 0,6 derece kuzeyinde yer alır. Sh2-279 içerisinde gömülü bulunan yansı bulutsusu popüler bilimde Koşan Adam Bulutsusu olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2359</span>

NGC 2359, Büyük Köpek takımyıldızı yönünde bulunan bir yansıma bulutsusu. Yaklaşık olarak 15.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bulutsu, William Herschel tarafından 1785 yılında keşfedilmiştir. Merkezi yıldız, evriminin ön-süpernova bölümünde olan Wolf-Rayet yıldızı olarak bilinen son derece sıcak bir devdir. NGC 2359 miğferden çok, merkezine yakın duran parlak ve büyük kütleli yıldızdan esen hızlı bir rüzgârın çevresini saran molekül bulutunun içerisinden geçerken şişirdiği yıldızlararası bir kabarcığa benzemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Karina Bulutsusu</span>

Karina Bulutsusu, çevresindeki açık yıldız kümesiyle birlikte büyük ve parlak bir bulutsu. Eta Carinae ve HD 93129A, Samanyolu içindeki en büyük kütleli ve parlak yıldızlardır. Bulutsu, Karina takımyıldızı yönünde Dünya'dan yaklaşık olarak 6.500 ilâ 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve çoklu O-tipi yıldızlar içerir.

<span class="mw-page-title-main">IC 1318</span>

IC 1318 veya Sadr bölgesi, Kuğu takımyıldızı yönünde ve kuğunun göğsünü oluşturan Sadr veya Gama Cygni'yi çevreleyen yayılmış bir salma bulutsusu. Gama Cygni aslında bulutsunun bir parçası değildir ve ön planda yer alan bir yıldızdır. IC 1318, salma bulutsusuna ek olarak pek çok karanlık bulutsu da içerir. Bulutsunun, çapları yaklaşık olarak 50 ışık yılı olan üç parçası bulunur. Bu bölgedeki başlıca bulutsular; Hilâl Bulutsusu ve NGC 6914'tür. Bulutsu ile bağlantılı olan belli başlı yıldız kümeleri; IC 4996, NGC 6910 ve NGC 6913'tür.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3199</span> Karina takımyıldızı yönünde   salma bulutsusu

NGC 3199, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir salma bulutsusudur. Gökyüzünde Karina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 12.000 ışık yılı uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1834 yılında 47,5 cm (18,7 in) çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">WR 25</span>

WR 25, Karina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 7.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve görünen parlaklığı 8,08 kadir olan ikili yıldız sistemidir. 2006 yılında Roberto Gamen liderliğindeki uluslararası bir gökbilim ekibi, en az iki yıldızdan oluştuğunu keşfetti.

<span class="mw-page-title-main">WR 104</span>

WR 104, Dünya'dan yaklaşık 2.580 parsek uzaklıkta bulunan üçlü yıldız sistemidir. Birincil yıldız, yakın yörüngede bir B0.5 anakol yıldızına ve daha uzakta daha soluk bir eşe sahip olan bir Wolf-Rayet yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sh2-308</span> Salma Bulutsusu

Sh2-308, Büyük Köpek takımyıldızının merkezine yakın bulunan iyonize hidrojenden oluşmuş bir H II bölgesidir. Gece gökyüzündeki en parlak yıldız olan Sirius'un yaklaşık 8 derece güneyindedir. Bulutsu, EZ Canis Majoris adlı Wolf-Rayet yıldızını çevreleyen bir kabarcığa benzer. Bu yıldız kısaca, yıldız evriminin ön-süpernova aşamasındadır. Bulutsu, Dünya'dan yaklaşık olarak 4.530 ışık yılı uzaklıktadır, fakat bazı kaynaklar hem yıldızın hem de bulutsunun 5.870 ışık yılı uzakta olduğunu belirtir. Hatta bulutsunun Dünya'dan 1.875 ışık yılı uzaklıkta olduğunu belirten kaynaklar da bulunmaktadır.