İçeriğe atla

Wofla Muharebesi

Wofla Muharebesi
Etiyopya-Adal Savaşı
Tarih28 Ağustos 1542
Bölge
Wolfa, Etiyopya
SonuçAdal Sultanlığı ve Osmanlı zaferi
Taraflar
Adal Sultanlığı
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Portekiz İmparatorluğu Portekiz İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Ahmad ibn İbrahim el-GaziCristóvão da Gama
Güçler
2900 arkebüz askeri (2000 tanesi Arabistan'dan, 900 tanesi Türk)[1] 300 Portekizli arkebüz askeri[1]
Kayıplar
Bilinmiyor 200 ölü[2]
50 kayıp[3]

Wofla Muharebesi, 28 Ağustos 1542 tarihinde, bugün Etiyopya sınırları içerisindeki, Ashenge Gölü yakınlarında bulanan Wofla'da (veya Ofla), Cristóvão da Gama komutasındaki Portekiz kuvvetleri ile Osmanlı askerleri tarafından desteklenen, Adal Sultanı Ahmad Gran komutasındaki Müslüman birlikleri arasında meydana gelen çatışma.

İyi teçhizatla ve arkebüzle donatılmış en az 2000 piyade[1] ve süvari kuvvetinden oluşan Adal birliklerinin Portekiz kampına saldırısı ile başlayan muharebe, Adal hükümdarı Ahmet Gran'ın üstünlüğü ile sona erdi. Savaşı kaybeden Portekizliler, Etiyopya kraliçesi Sabla Wengel ve beraberindekiler güvenli bölgelere doğru kaçtılar. Ancak Portekizli kumandan Gama 14 askeri ile birlikte kaçarken, İmam Ahmet Gran'ın taraftarları tarafından yakalandı. Ahmet Gran bizzat kendi kılıcıyla Gama'nın başını keserek onu öldürdü.

Kaynakça

  1. ^ a b c Dennis Showalter, Early Modern Wars 1500–1775 [1] 9 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Giancarlo Casale, The Ottoman Age of Exploration, p. 73
  3. ^ J. Bermudez, The Portuguese expedition to Abyssinia in 1541-1543 as narrated by Castanhoso.[2] 3 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vasco da Gama</span> Bartelemeu Diasın bulduğu yolu geliştirerek Hindistana giden ilk Portekizli denizci

Vasco da Gama, Keşifler Çağı'nda yaşamış, Avrupa'nın en başarılı kâşiflerinden olan, Avrupa'dan çıkıp doğrudan Hindistan'a giden ilk kişi olarak bilinen, Portekizli denizcidir.

<span class="mw-page-title-main">Mogadişu</span> Somalinin başkenti

Mogadişu, Afrika'nın doğusunda, Hint Okyanusu kıyısında bulunan Somali'nin başkentidir. Aynı zamanda Banaadir eyaletinin de merkezidir. Piri Reis'in Muğdiş dediği şehre Somali dilinde Muqdisho, Arapça kaynaklarda Makdeşû, İtalyancada Mogadiscio, Türkçe eserlerde Mogadişu (Magdişu) denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İvan Konev</span> Sovyet askeri kumandanı

İvan Konev, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanya'sının yenilgiye uğratılmasında önemli rol oynayan SSCB'li general, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Ahmad Gran</span>

Ahmad Gran, asıl adı Ahmad ibn İbrahim el-Gazi, Solak Ahmed olarak da bilinir, Etiyopya'yı egemenliği altına almış bir İslam hareketinin önderi.Ülkenin dörtte üçünden fazlasını ele geçirmiş ve vakayinamelere göre fethettiği bölgelerdeki insanların büyük çoğunluğuna İslamiyeti kabul ettirmiştir.

Amilcar Lopes Cabral Afrikalı ziraat mühendisi, yazar, marksist ve vatansever siyasetçi. Cabral, Gine-Bissau ve Yeşil Burun Adalarındaki bağımsızlık hareketinin önderlerindendir. 1973 yılında Portekizli ajanlarca suikast sonucu öldürülmüş, ölümünden kısa bir süre sonra da Gine-Bissau tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Sömürge Savaşları</span> Portekiz Ordusuyla Portekiz’in Afrika’daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki yaşanmış savaşlar

Portekiz Sömürge Savaşları, aynı zamanda Denizaşırı Savaş ve Kurtuluş Savaşı olarak da bilinir, Portekiz Ordusuyla Portekiz'in Afrika'daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki savaşların adı. Soğuk Savaş döneminde Afrika kıtasındaki belirleyici ideoloji ve silahlı çatışmalardır. Portekiz, diğer Avrupa uluslarının aksine 1950 ve 1960'lı yıllarda Afrika'daki sömürgelerini bırakmamıştır. 1960'lı yıllarda sayısız silahlı kurtuluş örgütü ülkelerdeki komünist hareketin de gelişmesiyle bağımsızlık savaşı vermeye başlayacaktır. Bölgede ABD, Çin ve aparthayd yönetimindeki Güney Afrika desteğinde örgütlenen anti-komünist silahlı kuvvetlerle bağımsızlık yanlıları arasında iç savaşa varacak çatışmalar yaşanacaktır. Bölgedeki Portekiz'e karşı en belirgin kurtuluş savaşı veren ülkeler Angola, Mozambik ve Gine-Bissau olacaktır. Angola'da MPLA, Gine-Bissau'da PAIGC, Mozambik'de FRELIMO koordineli verdikleri silahlı mücadele karşısında Portekiz yönetimi zorlansa da öldürücü darbeyi 1974 yılında Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devrimi indirecektir. Portekiz Ordusu içerisinde örgütlenen Movimento das Forças Armadas Afrika'da sürmekte olan kanlı sömürge savaşları ve Salazar yönetiminden genel olarak kamuoyunun rahatsızlığı nedeniyle halkı da arkasına alarak darbe yapmış ve devrim sürecini başlatmıştır. Ülkedeki siyasal yapıda çok önemli değişiklikler gerçekleştiren yeni yönetim sömürgelerde kalan askerî birlikleri hızla geri çekecek ve Afrika'daki sömürgelerde iktidar yerel örgütlere hızla bırakılacaktır. Nisan 1974'te Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devriminin sömürge savaşını sona erdirmesinin ardından sömürge ülkelerindeki yüzbinlerce Portekiz vatandaşı ülkeye geri dönmeye başlamış, askerî personelin yanı sıra değişik etnik kökenden Afrikalı-Portekiz dönmüştür. Bu devasa göçten sonra özellikle Angola ve Mozambik'de uzun yıllar sürecek olan iç savaşlar çıkmıştır. Eski sömürge ülkeleri bağımsızlıklarını ilan ettikten sonra ciddi sorunlarla karşılaşacak, ekonomik ve sosyal gerilemenin yanı sıra, yolsuzluk, yoksulluk, eşitsizlik ve merkezi planlama eksikliği bağımsızlık dönemi üzerine kurulan beklentileri yerine getirmeye engel olacaktır. Afrika'da ilk sömürge sahibi olan Avrupalı ülke olan Portekiz, sömürgelerini de en son terkeden ülke olacaktır. Eski sömürgelerdeki ülkeler olan Angola'da Agostinho Neto, Mozambik'de Samora Machel, Gine-Bissau'da ise Luis Cabral devlet başkanı olacaklardır.

Emir Ali Bey, 16. yüzyıl Osmanlı denizcisi. Batılı kaynaklarda adı Amir Ali Bey ve Mir Ali Bey olarak da geçer. Ayrıca çeşitli kaynaklarda sık sık bir "Türk korsanı" olduğu da söylenir.

<span class="mw-page-title-main">Harar</span>

Harar, Etiyopya'nın doğusunda kent.

<span class="mw-page-title-main">Portekizliler</span> Portekizin yerli halkı

Portekizliler, İber Yarımadasının güneybatısında yer alan Portekiz'in yerli halkıdır. Portekizliler bir Latin halkıdır, dilleri Latinceye dayanan Portekizcedir. Bir sömürge devleti olan Portekiz İmparatorluğu döneminde Portekizlilerin önemli bir kısmı dünyanın farklı yerlerine dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aden'in Fethi</span>

Aden'in Fethi, 1547 yılında yerel Arap şeyhlerinin eline düşen Aden'in Portekiz İmparatorluğu'nun eline geçme tehlikesine karşı, 26 Şubat 1548'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından tekrar ele geçirilişi.

Maskat'ın Fethi, Portekiz İmparatorluğu yönetimindeki Maskat'ın, 1552'nin ağustos ayında Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilişi.

<span class="mw-page-title-main">Cidde Kuşatması (1517)</span> 1517 yılında Portekiz ve Memlûk Sultanlığı arasındaki çatışma

Cidde Kuşatması, 1517 yılında Portekiz'in Hint donanmasının Cidde'ye saldırısının Osmanlı destekli Memlûk donanması ve garnizonu tarafından püskürtülmesi.

<span class="mw-page-title-main">Bahreyn Kuşatması (1559)</span>

Bahreyn Kuşatması, 1559 yılında Lahsa Valisi Mustafa Paşa'nın İstanbul'a haber vermeden Osmanlı Devleti'ne bağlı bir emirlik olan Bahreyn'i işgal etmeye yönelik başarısız girişimi.

<span class="mw-page-title-main">Cristóvão da Gama</span>

Cristóvão da Gama, Etiyopya ve Somali'ye haçlı seferleri düzenleyen Portekiz ordusuna komuta eden Portekizli denizci ve asker.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Hindistanı</span> Portekizin Hint Yarımadasında yer alan eski bir sömürgesi

Portekiz Hindistanı, Portekiz'in Hint Yarımadası'nda yer alan bir sömürgesi idi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Portekiz çekişmesi (1538–1559)</span>

Osmanlı İmparatorluğu-Portekiz İmparatorluğu çekişmesi 1538-1559 yılları arasında Hürmüz Boğazı hakimiyeti için gelişen çatışmalı bir dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Süveyş Seferi (1541)</span>

Süveyş Seferi, Portekiz İmparatorluğu'nun Goa merkezli Hindistan Sömürgeleri Yönetiminin Osmanlı İmparatorluğu'nun Kızıldeniz'deki filosunun ana üssü Süveyş'e yönelik 1541 yılının ilk çeyreğinde icra ettiği ve başarısızlıkla sonuçlanan askerî harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Maskat'ın İstilası</span>

Maskat'ın İstilası, Osmanlı-Portekiz savaşlarında evre.