İçeriğe atla

Witch of November

Kasım Cadısı, sonbaharda Büyük Göller boyunca sık sık esen kuvvetli rüzgarlara verilen isimdir. Kasım Cadısı, Kuzey veya kuzeybatıdan soğuk Kanada / Arktik havasını ve güneyden ılık Körfez havasını çeken Büyük Göller üzerindeki yoğun düşük atmosferik basınçtan kaynaklanır. Bu soğuk ve ılık hava kütleleri çarpıştığında, göllerde büyük dalgalar oluşturan kasırga kuvvetli rüzgarlara neden olabilirler.

Büyük Göller'in ünlü gemisi SS Edmund Fitzgerald'ın batmasının sebebi de Kasım Cadısı'dır. 10 Kasım 1975 tarihinde Superior Gölü'nde Kasım Cadısı'nın yarattığı büyük rüzgarla oluşan fırtına sebebiyle 29 kişilik tüm mürettebatıyla Superior Gölü'nün soğuk sularına gömülmüştür.

Gordon Lightfoot'un "The Wreck of the Edmund Fitzgerald" adlı şarkısı Kasım Cadısı'na atıfta bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çöl</span> Çok az yağışın gerçekleştiği arazi alanı

Çöl, Yerküre'de yer alan ana biyom tiplerinden birisidir. Çöl, yıllık 250 mm'den az yağış alan bölgeler için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Siklon</span>

Siklon (Cyclone), atmosferde bir alçak basınç alanı çevresinde hızla dönen rüzgârların oluşturduğu şiddetli fırtınadır. Siklonlar güney yarımkürede saat yönünde, kuzey yarımkürede aksi istikamette dönerler.

<span class="mw-page-title-main">Alçak basınç</span>

1013 milibardan (mb) düşük olan basınçlara alçak basınç (siklon) yüksek olanlara ise yüksek basınç (antisiklon) denir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki rüzgârlar</span>

Türkiye'de esen başlıca rüzgârlar iki gruba ayrılabilir;

<span class="mw-page-title-main">Tropikal siklon</span> hızlı dönerek esen fırtına

Kasırga ya da tropikal siklon, büyük çaplı ve çok şiddetli, Beaufort ölçeğine göre saatte 118 km'den fazla hızla ve dönerek esen tropik rüzgârdır.

<span class="mw-page-title-main">Aral Gölü</span> Kazakistanda çoğu kurumuş olan bir göl

Aral Gölü, Kazakistan - Karakalpakistan (Özbekistan) sınırları içinde olan göldür. Önceki yıllarda 68.000 km² yüz ölçümüyle Asya'nın ikinci, dünyanın dördüncü büyük gölüydü. Son yıllarda aşırı sulama nedeniyle eski yüzölçümünün %90'ını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">F. Scott Fitzgerald</span> Amerikalı yazar (1896 – 1940)

Francis Scott Key Fitzgerald İrlanda asıllı Amerikalı romancı, deneme yazarı, senarist ve kısa öykü yazarı. Kendisinin popüler hale getirdiği Caz Çağı'nın ihtişamını ve aşırılığını anlatan romanlarıyla tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Yağmur</span>

Yağmur, atmosferik su buharından yoğunlaşan ve daha sonra yerçekiminin etkisiyle düşen su damlacıklarıdır. Yağmur, su döngüsünün önemli bir bileşenidir ve Dünya'daki tatlı suyun çoğunun birikmesinden sorumludur. Hidroelektrik santralleri, mahsul sulama ve birçok ekosistem türü için uygun koşullar için su sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Uluabat Gölü</span>

Uluabat Gölü veya eski adıyla Apolyont Gölü, Bursa ilinde bulunan büyük bir tatlı su gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Göller</span> Kuzey Amerikada göller grubu

Büyük Göller, Kuzey Amerika'da, Kanada-Amerika Birleşik Devletleri sınırında bulunan birbirine bağlı 5 tatlısu gölünden oluşan göller grubuna denir. Bu bölge, dünyadaki en büyük tatlı su havzasıdır. Saint Lawrence Nehri ile Atlas Okyanusu'na bağlanır. Büyük göller yöresi Chicago, Detroit ve Toronto gibi büyük şehirlere ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Yağış</span> havadaki su buğusunun yoğunlaşma sonunda sıvı ya da katı durumda yere düşmesi

Yağış, hava kütlelerinin soğuk bir hava tabakası ile karşılaşarak, soğuk bir yerden geçerek ya da yükselerek soğuması sonucunda içerisindeki su buharının yoğuşarak sıvı veya katı halde yeryüzüne inmesi olayıdır. Plüvyometre adı verilen bir âletle ölçülür. Yıllık yağış miktarı mm, cm ve m olarak, günlük yağış miktarı ise kg/m² ile ifade edilir. Yıllık toplam yağış miktarının bir alanda oluşturduğu yükseklik baz alındığı için uzunluk birimleriyle ifade edilir. Birçok farklı formda meydana gelebilir, bunlar yağmur, kar, graupel, dolu ve sulusepkendir.

<span class="mw-page-title-main">Muson iklimi</span>

Muson iklimi, tropikal iklim özellikleri taşıyan Güney, Güneydoğu ve Doğu Asya'da etkilidir. Görkemli yağmur bulutları, aralıksız yağış ve güçlü rüzgârları başta gelen özelliğidir. En yağışlı iklim tipidir dolayısı ile sık sık sel felaketi görünür.

<span class="mw-page-title-main">Meltem</span>

Meltem, deniz kıyılarında, gündüzleri denizden karalara, geceleri ise karalardan denize doğru esen hafif şiddetli rüzgârlardır. Genellikle yazın ve orta enlemlerde etkilidirler. İklim üzerinde fazla etkileri yoktur. Günlük sıcaklık farkına bağlı oluşan basınç farklılığı sebebiyle oluşurlar. Esme süreleri kısa etki alanları dardır.

<span class="mw-page-title-main">Kümülonimbus</span>

Kümülonimbus (Cb), kümülüs bulutlarının dikey olarak gelişerek büyümesiyle oluşan konvektif fırtına bulutu. Tabanı 4 km altında bulunur. Kümülonimbus tek başına, gruplar halinde veya soğuk cephe hattı boyunca termodinamik kararsızlığa bağlı olarak cumulus congestus bulutundan gelişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Rüzgâr yönü</span>

Rüzgâr yönü veya rüzgâr istikameti kavramı, rüzgârın yeryüzüne paralel hareket doğrultusunu ifade eder. Rüzgâr yönü genellikle ana ve ara yönlerde veya açısal azimut olarak ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan coğrafyası</span>

Hırvatistan coğrafyası, Hırvatistan doğuda Sırbistan, güneydoğuda Bosna-Hersek, kuzeybatıda Slovenya, kuzeydoğuda Macaristan ve güneyde Karadağ ve Adriyatik Denizi ile çevrili olan Hırvatistan Orta ve Balkanlar'ın kesişim bölgesinde bulunur. 42°-47° kuzey paralelleri ile 13°-20° doğu meridyenleri arasında bulunan ülkenin en güneyde kalan bölümü Bosna-Hersek'in Neum kentinin araya girmesi nedeniyle ülkenin geri kalanıyla kara bağlantısına sahip değildir.

<span class="mw-page-title-main">Moynak</span>

Muynak ve Moynaq şeklinde de telaffuz edilen Moynak, Özbekistan’nın batısında yer alan Karakalpakistan’ın kuzeyinde bulunan bir şehirdir. Aral Gölü’nün küçülmesinden dolayı 1980’lerden beri Moynak’ın nüfusu hızlı bir şekilde azalmaktadır ve şu anda sadece birkaç bin kişi şehirde oturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cephe yağışları</span> Sıcaklığa bağlı yağış türü

Cephe yağışları veya Frontal yağış, yoğunluk ve sıcaklığı farklı olan iki hava kütlesinin karşılaşması ile oluşur. Özellikleri farklı hava kütlelerinin karşılaşma alanlarına cephe denir. Geniş alanlarda düşük şiddette ve uzun süreli yağış dar alanlarda ise kısa süreli ve şiddetli yağış görülür.

Bulut fiziği, fiziksel işlemlerdeki çalışmalardır ve bu oluşuma, büyümeye ve atmosfer bulutlarının çökelmesine yol açar. Bulutlar sıvı suyu mikroskobik damlacıklar halinde içerir, buzların küçük kristalleri veya ikisi de. Bulut damlacıkları başlangıçta su buharının yoğunluğunun yoğun çekirdeğin üzerinde olmasıyla oluşur aynı zamanda Köhler teorisine göre havanın aşırı doymuşluğu kritik değeri aşar. Kelvin etkisinden dolayı bulut yoğunlaşma çekirdeği bulut damlacıkları formasyonu için gereklidir, eğimli yüzeyden dolayı bu buhar basıncındaki doyma ile tasvir edilebilir. Küçük çapta, aşırı doymuşluk miktarı yoğunlaşmanın çok büyük olması için gereklidir, bu doğal bir şekilde gerçekleşmez. Raoult ilkesi, çözelti nasıl buhar basıncına bağlı bunu tasvir eder. Yüksek konsantrasyonda, bulut damlacıkları küçük olduğunda, çekirdeğin oluşumu dışından küçük olması aşırı doymuşluk gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">SS Edmund Fitzgerald</span>

SS Edmund Fitzgerald, 7 Ağustos 1957 tarihinde suya indirilmiş bir Göl Kargo Gemisi'dir. Büyük Göller'de kullanılmıştır. Büyük Göller'in o zaman ki en büyük kargo gemisidir. 10 Kasım 1975 tarihinde Kasım Cadısı sebebiyle oluşan büyük dalgalara dayanamayıp kargo hangarlarına arka arkaya giren yüksek su sebebiyle Superior Gölü'nde batmıştır. 10 Kasım gecesi 29 kişilik tüm mürettebat hayatını kaybetmiştir.