Windsor’un Şen Kadınları (opera)

Windsor’un Şen Kadınları
Özgün isim	Die lustigen Weiber von Windsor
Müzik	Otto Nicolai
Gala	9 Mart 1849
İlk gösterim yeri	Hopoper, Berlin
Oyuncular	Frau Fluth, soprano; Frau Reich, mezzo soprano; Sir John Falstaff, bas; Fenton, tenor; Herr Fluth, bariton; Anna Reich, soprano; Herr Reich, bas; Junker Spärlich, tenor; Dr. Cajus, bas; Windsor'lu erkek ve kadinlar, komsular, periler, cinler, bocekler (koro);

Windsor’un Şen Kadınları (Almanca: Die luştıgen Weiber von Windsor) Alman opera bestecisi Otto Nicolai tarafından William Shakespeare'in aynı isimli komedi oyunundan uyarlanarak "Hermann Salomon Mosenthal"'in Almanca olarak yazdığı libretto kullanılarak hazırlanmıştır. Prömiyer temsili Berlin Hofoper operaevinde 9 Mart 1849'da sahnelenmiştir.

Bu opera eseri singspiel janrındadır ve gayet iyi belirlenmiş müziksel parçalar arasında çok sayıda konuşma kısımları ihtiva etmektedir. Opera günümüzde de operaevleri repertuvarlarında bulunmakta ve Almanca konuşulan ülkelerde popüler olarak yapımlanmaktadır. Bu eserin uvertürü birçok ülkede konser parçası olarak da çalınmaktadır.

Hazırlanması

Windsor'un Sen Kadınları operası Otto Nicolai tarafından İngiliz William Shakespeare'in komedi oyunundan Hermann Salomon Mosenthal'in Almanca olarak uyaraldığı libretto ile hazırlanmıştır.

Bu libretonun ve opera eserinin önemli bir özelliği operanın içeriğinin Shakespeare komedi oyunu içeriğine genellikle çok benzer olmasına rağmen, operadaki karakterlere Almanca isimler verilip bu isimlerin genellikle İngilizce karakter isimlerinden farklı olmasıdır. Bu operada yeni verilen isimler ve İngilzce orijinal isimler şunlardır: Frau Fluth (Alice Ford), Frau Reich (Meg Page), Herr Fluth (Ford), Anna Reich (Anne Page), Herr Reich (Page) ve Spärlich (Slender). Diğer taraftan bu opera, komedi oyununda bulunan şu karakterleri ihtiva etmemektedir: Bardolph, Pistol, Nım, Robin, William Page, Sır Hugh Evans, Rugby, Mistress Quickly, Shallow, Simple.

Otto Nicolai bu operasındaki müziği ile, kendine ideal olarak kabul ettiği Mozart gibi, İtalyan opera tekniği ile Almanca dili ve Alman opera geleneklerini bağdaştırıp kaynaştırdığı kabul edilmektedir. Bu eseri ile bu ünlü tiyatro oyununu ilk defa opera şeklinde bestelemeyi başarmıştır. Nicolai'in bu başarısı ancak 44 yıl geçtikten sonra İtalyan besteci Verdi aynı konulu Falstaff operası ile tekrarlanabilmiştir.

Otto Nicolai eserinin 9 Mart 1849'da Berlin'de Hofoper'de prömiyer temsilinde orkestra şefliği de yapmıştır. Fakat bu başarılı prömiyerden sonra 2 ay geçmeden ölmüş ve eserinin Almanca konuşulan ülkelerde ve sonradan uluslararası başarılarını görememiştir.

Roller

Rol	Ses tipi	Prömiyer oyuncuları, 9 Mart 1849 (Orkestra Şefi: Otto Nicolai)
Frau Fluth	soprano	Leopoldine Tuczek
Frau Reich	mezzo soprano	Pauline Marx
Sir John Falstaff	bas	August Zschiesche
Fenton	tenor	Julius Pfister
Herr Fluth	bariton	Julius Krause
Anna Reich	soprano	Louise Köster
Herr Reich	bas	August Mickler
Junker Spärlich	tenor	Eduard Mantius
Dr. Cajus	bas	A. Lieder
Windsor'lu erkek ve kadinlar, komsular, cin, peri ve hayalet maskeli gencler, bocekler (koro)

Enstrümantasyon

Otto Nicolai'in hazırladığı ilk partisyon notaları şu çalgılar için hazırlanmıştır: 2 flüt (2. alternatif olarak pikolo flüt), 2 obua, 2 klarinet, 2 fagot, 4 korno, 2 trompet, 3 trombon, davul, diğer vurmalı çalgılar, arp, yaylı çalgılar, sol sesli el çanı.

Konu özeti

Mekân: Windsor, İngiltere

Zaman: I. Elizabeth çağı.

Uvertür

Opera, konser parçası da olarak çalınan, melodik, renkli bir üvertürle başlar ve bu uvertürde gelecek üç perdede bulunan üç ana tema işlenir.

I. Perde

Sahne 1

Herr Fluth ve Herr Reich evleri arasındaki avlu:

Yaşlanmış, parası kalmamış, şişman ama çapkınlıktan vazgeçmemiş olan Sır Falstaff'in, parasını alıp kullanabileceği evli kadın olarak Frau Fluth ve Frau Reich'u gözüne kestirmis ve onlarla bulusmak için benzer iki pusula göndermiştir. Frau Fluth ve Frau Reich ellerinde pusulalarla birlikte sahnede görünürler. Pusulalarai karşılaştırınca Sir Falstaff'a gayet içerlerler ve onun işi azıttığına inanirlar. Ondan intikam almak için bir entrika düzenleyerek sahneden ayrılırlar.

Anna Reich ve onunla evlenmeye talip olan Junker Spärlich ve Dr. Cajus, sonra da Herr Fluth ve Herr Reich ile birlikte sahneye girerler. Hemen mirasını yeyip bitirip parasız kalmış genç Fenton gelir ve Anna Reich'la evlenmek için Herr Reich'dan izin ister. Ama geçmişini bilen Herr Reich kızı için onu layık görmez ve onun talebinin hemen reddeder. Fakat Anna fakirliğine rağmen Fenton'a sevdalıdır.

Sahne 2

Herr Fluth’un evi:

Frau Fluth ve Frau Reich planladıkları entrikaya göre Sır Falstaff'a bir pusula gönderip Frau Fluth'un evinde onunla buluşmayı bekleyeceğini bildirmişlerdir. Falstaff gelmeden bir büyük çamaşır sepeti eve getirilmiştir. Falstaff geldikten hemen sonra Frau Reich içeri girip Frau Fluth'a kocasının eve gelmekte olduğunu söyler. Bu da Falstaff'i korkutup çamaşır sepetinde çamaşırlar içine saklanmasına neden olur. Sonradan da iki uşak ile bu çamaşır sepetini içindeki Falstaff ile Thames Nehri kıyısına boşaltılar. Herr Fluth evine geldiğinde orada kimseyi bulamaz ve karısının kendini kandırmadığına inanır.

II. Perde

Sahne 1

Garter Hani:

Thames'de iyice ıslanan Sır Falstaff bu başarısız çapkınlığının sonucunu unutmak için bu han kösesinde içkisini içmektedir. Bu hana kıyafet değiştirmiş olan Herr Fluth gelir. Güya tesadüfen onun yanına oturup kendini Herr Bach olarak tanıtarak Sır Falstaff'la yarenliğe başlar. Kendisinin sözde Frau Fluth'e aşık olduğunu ona söyler ve ondan yardım ister. Sır Falstaff da bu kadının evine bir önceki gün gitmiş olduğunu ve ona yeni bir mektup gönderip bu öğleden sonra yeniden buluşmak üzere yeni bir randevu aldığını Bach'a övünerek ifşa eder. Bu sahne sahte Bach Herr Fluth'un hiddet gösterisiyle sona erer. (Herr Fluth: "Wie freu’ ich mich").

Sahne 2

Herr Reich evinin arkasındaki bahçe.:

Anna Reich'a kur yapmak isteyen Junker Sparlich ve sonra Dr. Cajus Anna ile buluşmak üzere ayrı ayrı bahçeye sessizce yaklaşırlar. Fenton ise diğer taraftan görünerek kıza bir serenad yapmaya başlar (Fenton:Horch, die Lerche singt im Hain). Anna bahçeye iner; kendini sevdiği Fenton'un kolları arasına atıp birlikte aşk yemini ederler.

Sahne 2

Herr Fluth’un evinde bir oda:

Falstaff Frau Fluth’la bu öğleden sonra olan randevusuna pek ciddi ve kararlı bir tavırla gelmiştir. Ama Frau Reich yine gelir; Herr Fluth’un her şeyi bildiğini ve intikam almak üzere eve gelmekte olduğunu haberini verir. Bu sefer Sır Falstaff'in aklı başındadır ve saklanmak istemez. Fakat iki kadın onun şişman Frau Brentford kılığında evden kaçmasını sağlayacaklarını soyleyince onların kıyafet değiştirme tekliflerini kabul eder. Herr Fluth yanında dostlarıyla gelir ve başta çamaşır sepeti evi arar ve kimseyi bulamaz. Fakat karısı yanında sahte Frau Brentford ile gözükünce; eskiden beridir hiç sevmediği ve evine gelmesini yasak ettiği sisman Frau Brentford'un evinde bulunmasına kafasi atip ondan hırsını almaya karar verir. Sahte Frau Brentford'u, Sır Falstaff'i, bir temiz dayakla evinden kapı dışarı eder.

III. Perde

Sahne 1

Herr Reich’in evi:

Fakat Sır Falstaff iki kadını ayartma kararından ayrılmamıştır. Diğer taraftan iki kadın kocalarını ondan aldıkları pusuladan haberdar ederler. Özellikle karisinin sadakatine inanmayip gayet kıskanç davranışlar gösteren Herr Fluth karısı tarafından affedilmesini ister. Bu sefer dördü birlikte Sır Falstaff'a üçüncü bir komplo kurarlar.

Windsor Parkında bir maskeli dans organize edilecektir. Bu dansa efsanevi avcı, Herne kıyafetine girmiş olan Sır Falstaff gelip kadınlarla buluşabilecektir. Frau Reich kızı Anna Reich'in Dr. Cajus'la evlenmesini istemekte olduğu için kızına hemen Dr. Cajus tarafından tanınabilecek kırmızı renkte bir cin giysisi verir. Anna'nın babası ise Herr Reich kızının Junker Spärlich ile evlenmesini istemektedir ve onun tarafından tanınması için kızına yeşil renkte bir cin giysiyi giymesi için verir. Fakat Anna'nın sevdiği; Fenton'dur bu nedenle anne ve babasının verdikleri giysilerden yeşili Dr. Cajus'e ve kırmızıyı Junker Spärlich'e giymeleri için verir.

Sahne 2

Windsor Parkı:

Parktaki dans çok parlak bir mehtap altında yapılmaktadır ve arka plandan bir koro şarkısı duyulur. Halk cin, peri, hayalet maskeleri ve böcek kıyafetleri ile gelirler. Başlarında büyük geyik boynuzlu avcı kılığında Herr Fluth vardır. Sır Falstaff'ta kendi avcı kıyafeti ile gelir ve tam Frau Fluth ve Frau Reich'a yaklaştığı zaman kadınlar onun arkasında bulunan hayalet ve böcek kılıklı kişilerin orman ruhları olduğundan korktuklarını bağırarak kaçmaya başlarlar. (Du reizend liebes Schaetzschen) Başlarında Herr Fluth bulunan gençlerden oluşan bu gruptan Falstaff da kaçmaya çalışır ama onlar Falstaff'i yakalayıp alayla tartaklarlar. Yaşlı çapkın çırpınarak herkesten af ve merhamet diler. Dr. Cajus ve Junker Spärlich de bekledikleri gibi Anna'yı yakalayacakları yerine birbirini yakalamışlardır ve Anna'nın ortadan kaybolduğunu açıklarlar. Herkes kıyafetlerini çıkarıp bir kenara koyarlar. Çok geçmeden Anna Reich ve Fenton da gelirler ve bu parkta bulunan bir küçük kilisede evlendiklerini ilan ederler. Herkes dans ve eğlentiye başlar ve opera kıvanç ve neşe dolu bir hava içinde sona erer.

Ünlü müziksel parçalar

"Horche, die Lerche singt" (Fenton)
"Als Büblein klein an der Mutter Brust" (Falstaff)
"Nun eilt Herbei" (Frau Fluth)

Seçilmiş ses ve video kayıtları^[1]

Yıl	Roller	Orkestra şefi, Opera evi ve Orkestra	Marka
1953	Arnold van Mill, Walter Berry, Peter Klein, Karl Terkal, Wilma Lipp	Wilhelm Schüchter Koro ve Orkestra, Bayerische Staatsoper, Münih
1963	Gottlob Frick, Ernst Gutstein, Kieth Engen, Fritz Wunderlich, Edith Mathis	Robert Heger Koro ve Orkestra, Bayerische Staatsoper, Münih	EMI
1977	Karl Ridderbusch, Wolfgang Brendel, Claes-Håkan Ahnsjö, Heinz Zednik, Helen Donath, rudeliese Schmidt, Lilian Sukis	Rafael Kubelik Koro ve Orkestr Bayerischen Rundfunks	Decca
2002	Franz Hawlata, Dietrich Henschel, Heinz Zednik, Juliane Banse, Regina Klepper	Helmuth Froschauer Landesjugendchor NRW ve WDR Rundfunkorchester Köln	Capriccio