İçeriğe atla

William Thomas Green Morton

William Thomas Green Morton
Doğum9 Ağustos 1819(1819-08-09)
Charlton, Massachusetts, ABD
Ölüm15 Temmuz 1868 (48 yaşında)
New York, ABD
MilliyetAmerika Birleşik Devletleri Amerikalı
Kariyeri
DalıDiş Hekimliği

William Thomas Green Morton (9 Ağustos 1819 – 15 Temmuz 1868), modern batı tıp dünyasını anesteziyle tanıştırdığı düşünülen tıp insanıdır. 1846'da eter kullanarak neredeyse ağrısız ilk diş çekimini gerçekleştirmiştir. Bundan birkaç ay sonra da buluşunun ilk tanıtımını, erkek bir hastanın boyun bölgesindeki tümörü ağrısız çıkartarak gerçekleştirmiştir. Ne var ki, bazı kaynaklar eterin ilk defa anestezik olarak 1842'de Dr. Crawford Williamson Long tarafından kullanıldığını, ancak Dr. Long'un çalışmalarının 1849'da yayımlandığını belirtmektedir.[1][2][3][4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "The painful story behind modern anesthesia". PBS NewsHour (İngilizce). 16 Ekim 2013. 21 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2021. 
  2. ^ Haridas, R. P. (Temmuz 2009). "William TG Morton's Early Ether Inhalers: A Tale of three Inhalers and their Inscriptions". Anaesthesia and Intensive Care (İngilizce). 37 (1_suppl): 30-35. doi:10.1177/0310057X090370S109. ISSN 0310-057X. 
  3. ^ Egemen Bilgin, Tuğsan (2013). "Anestezide Öncüler ve Keşifler Tarihi". Lokman Hekim Journal. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ AKYOL, Adil (1988). Diş Hekimliğinde Lokal Anestezi Ders Notları (PDF). 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tıp</span> hastalıkların teşhisi, tedavisi ve önlenmesi için çalışma alanı

Tıp, bir hastaya bakma, teşhis, prognoz, önleme, tedavi, yaralanma veya hastalıklarının palyasyonunu yönetme ve sağlığını geliştirme bilimi ve uygulamasıdır. Tıp, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi yoluyla sağlığı korumak ve iyileştirmek için geliştirilen çeşitli sağlık uygulamalarını kapsar. Çağdaş tıp, yaralanma ve hastalıkları teşhis etmek, tedavi etmek ve önlemek için biyomedikal bilimleri, biyomedikal araştırmaları, genetiği ve tıbbi teknolojiyi, tipik olarak farmasötikler veya cerrahi yoluyla, ancak aynı zamanda psikoterapi, harici ateller ve traksiyon, tıbbi cihazlar, biyolojikler ve iyonlaştırıcı radyasyon gibi çeşitli tedaviler yoluyla uygular.

Anestezi bilimi ya da Anesteziyoloji, herhangi bir cerrahi girişim öncesinde, esnasında ve sonrasında, hastanın güvenliğini gözeten; ağrı duyusunun giderilmesi dâhil olmak üzere tüm bakımına yoğunlaşan tıp ile alakalı bir bilim dalıdır. Köken olarak Eski Yunancadan an- olumsuz ön eki, duymak, algılamak anlamına gelen aisthánō fiili ve söz anlamına gelen ancak günümüzde bilim anlamında son ek olarak kullanılan logos kelimesinin birleşimiyle oluşmuştur. Ağırlıklı olarak cerrahi girişimlerde büyük yer tutan anestezi, farmakolojik maddelerin insanın duyu yollarına etkisini inceler ve ona göre uygulamalar sunar. Bu bilim dalının uygulamasından sorumlu temel olarak tıp eğitimi almış anesteziyolog, anestezi hemşiresi ve anestezi teknikeri vardır. Bu söylenen meslek grupları hastalara farmakolojik maddelerin verilmesi, etkilerinin araştırılması ve düzenlenmesi, fizyolojik değişikliklerin takibi ve bozukluklarında müdahale edilmesi, makinelerin kullanımı ve zaman zaman kalibrasyonundan sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi</span> Ankarada kurulu devlet üniversitesi

Ankara Üniversitesi (), Ankara'da yer alan bir devlet üniversitesidir. 13 Haziran 1946 tarihinde kabul edilen 4936 sayılı kanunla kurulmuştur. Cumhuriyet döneminde kurulan ilk üniversite olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Cerrahi</span> medikal uzmanlık

Cerrahi, ilaçla ya da başka tedavi yöntemleriyle iyileştirilemeyen hastalıkların, yaralanmaların, vücuttaki yapı bozukluklarının ameliyatla onarılmasına ya da hastalıklı organı kesip çıkararak iyileştirilmesine dayanır. Tıbbın en eski dallarından biridir. Cerrahide bilgi ve becerinin bir arada bulunmasından dolayı hem bilim hem sanat olarak kabul edilir. Genellikle lokal anestezi veya genel anestezi altında uygulanmaktadır. Ameliyatı alan kişi tipik olarak bir kişidir, ancak aynı zamanda insan olmayan bir hayvan da olabilir.

Beyin ve sinir cerrahisi, nörocerrahi ya da nöroşirürji merkezi ve periferik sinir sistemi bozukluklarının mekanik müdahale yoluyla tedavisini yapan bir cerrahi uzmanlık dalıdır. Bu dalda uzmanlık alan tıp doktorlarına nörocerrah ya da nöroşirürjiyen denmektedir. Bu uzmanlık eğitiminin sonrasında daha üst ihtisas dalları olarak spinal, fonksiyonel, tümör, vasküler, pediatrik nöroşirürji gibi dalları da vardır.

Kapadokya Meslek Yüksekokulu (KMYO) değişen unvanı ile Kapadokya Üniversitesi, 16 Eylül 2005 tarihinde İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı'na bağlı olarak Yükseköğretim Kurulu Kararı doğrultusunda bölge kalkınma hedefleri paralelinde belirlenmiş olan beş programla eğitim - öğretim faaliyetlerine başlamıştır. Bakanlar Kurulunun 03.07.2008 tarihli kararı ile yeniden kurulan yüksekokulun öğretim programlarının temelini bölge kalkınma programları, havacılık programları ve sağlık programları oluşturmaktadır.

Anestezik, hücrelerin özellikle sinir sistemi hücrelerinin biyolojik fonksiyonlarını geçici olarak yavaşlatan veya durduran ilaç. Anestetik ilaçların canlı üzerindeki bu etkisine anestezi veya narkoz denir. Genel anestezide merkezî sinir sisteminin çalışması o derece yavaşlatılır ki acıya karşı duyarlılık kaybolur ve hasta bilincini kaybeder. Anestezi için anestetik maddenin kanda belirli bir konsantrasyona ulaşması ve bu konsantrasyonda kalması gerekir. Madde miktarı belirli bir konsantrasyonun altına düştüğü zaman hücreler normal fonksiyonlarına tekrar başlar. Bu konsantrasyon dietil eter için 100 mL kanda 150 mg iken kloroform için 100 mL kanda 30 mg'dır. Daha yüksek konsantrasyonlar tehlikelidir.

<span class="mw-page-title-main">Dietil eter</span>

Dietil eter, (IUPAC adı etoksietan) kısaca eter olarak da bilinen (C2H5)2O formülüne sahip berrak, renksiz, uçucu, kolay yanan ve parlayabilen, oda sıcaklığında sıvı hâlde bir bileşiktir. Kaynama noktası düşük olup hoş, karakteristik bir kokusu vardır. Toksisitesi çok düşüktür. Eterler olarak bilinen kimyasal bileşik sınıfının en çok tanınan üyesidir. Bütanolün izomeridir. Yapısı bir oksijene iki etil grubunun bağlanması ile oluşur ve CH3-CH2-O-CH2-CH3 şeklindedir. Çözücü olarak çokça kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Vinil eter</span> Anestezik

Kısaca vinil eter olarak bilinen divinil eter, (CH=CH
2
)
2
O
formülüne sahip doymamış, simetrik bir eterdir. Kaynama noktası düşük, yüksek uçuculuğa sahip ve aşırı yanıcı bu sıvı geçmişte narkoz araştırmalarının odağı olmuştur. Anestezik özellikleri diğer bir simetrik eter olan dietil etere benzer. Özellikle kısa süreli ameliyatlarda ve diş cerrahisinde kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi, Fatih, İstanbulda yerleşik vakıf üniversitesi. Bezmiâlem Valide Sultan, Silahtar Abdullah Ağa ve Abdülhamit Sani mazbut vakıfları adına Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2010'da kurulmuştur. İsmini Osmanlı padişahı II. Mahmud'un eşi, Abdülmecid'in annesi Bezmialem Valide Sultan'dan alır. Üniversitede eğitim dili %70 Türkçe, %30 İngilizcedir. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi kardeş üniversitesidir, iki Üniversite de Vakıflar Genel Müdürlüğüne bağlıdır.

<i>Orrorin</i> Soyu tükenmiş memeli cinsi

Orrorin, Homininae içerisinde yer alan, primatların soyu tükenmiş bir cinsidir. Her ikisi de Kenya'da yer alan Miyosen tarihli Lukeino Oluşumu ve Pliyosen tarihli Mabaget Oluşumu'ndan çıkarılan örneklerinden bilinir. İki ayak üzerinde durabilen ilk hominidlerden olabileceği için paleoantropolojik açıdan önemli görülür.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu</span> Meslek Yüksekokulu

İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu, Kavram Eğitim Vakfı tarafından 12 Temmuz 2008 tarihli ve 2008/13861 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla İstanbul ilinde İstanbul Kavram Meslek Yüksekokulu adıyla kurulan meslek yüksekokuludur. Önlisans eğitimi veren yüksekokul, 2007-2008 eğitim öğretim yılı itibarıyla Önlisans eğitimine başlamıştır. 2015 yılı itibarıyla Çengelköy Yerleşkesi'ne taşınmıştır. 2018 yılı itibarıyla adı İzmir Kavram Meslek okulu olarak değiştirilmiş ve merkezi İzmir iline taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Massachusetts Genel Hastanesi</span>

Massachusetts Genel Hastanesi Harvard Tıp Fakültesi'nin en büyük ve orijinal eğitim ve araştırma hastanesidir. Massachusetts eyaletinin Boston şehrinin West End bölgesinde bulunmaktadır. ABD'nin en eski üçüncü hastanesi, New England bölgesinin de en eski ve 950 yatak kapasitesiyle en büyük hastanesidir. Massachusetts Genel Hastanesi yıllık 750 milyon dolardan fazla olan araştırma bütçesiyle dünyadaki en büyük hastane merkezli araştırma programını yürütmektedir. 2016 yılında US News & World Report tarafından yapılan sıralamaya göre ABD genelinde en başarılı 3. hastanedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi</span> İstanbul’da bulunan vakıf üniversitesi

İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi, Neutec, Bilgiç Vakfı tarafından kurulup, Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla "Ek Madde 196 ", "25/3/2020 tarihli ve 7226 sayılı kanunun 13. maddesiyle" kamu tüzel kişiliğini kazanan bir vakıf üniversitesi olarak 2020-2021 eğitim öğretim yılında faaliyete başlamak üzere yükseköğretimdeki yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Atlas Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

T.C. İstanbul Atlas Üniversitesi, 2018 yılında Türk Balkan Eğitim Kültür ve Sağlık Vakfı tarafından İstanbul'da kurulmuş bir üniversitedir. 2020-2021 akademik yılında eğitime geçen üniversitenin İstanbul Bağcılar'da Atlas Üniversitesi Medicine Hospital Hastanesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">James Young Simpson</span> Kloroformcu kadın doktoru

James Young Simpson, FRCPE İskoç kadın doğum uzmanı ve tıp tarihinde önemli bir figürdür. Kloroformun anestezik özelliklerini insanlar üzerinde gösteren ve tıpta kullanımının yaygınlaşmasına yardımcı olan ilk doktordur.

Hayvan ötanazisi bir hayvanı öldürme veya aşırı tıbbi önlemleri alıkoyarak ölmesine izin verme eylemidir. Ötanazinin nedenleri arasında tedavi edilemez hastalıklar, hayvanı desteklemeye devam edecek kaynakların olmaması veya laboratuvar test prosedürleri yer alır. Ötanazi yöntemleri, minimum ağrı ve sıkıntıya neden olacak şekilde tasarlanmıştır. Hayvan ötanazisi, hayvan katliamından ve haşere kontrolünden farklıdır ancak bazı durumlarda prosedür aynıdır. Hayvanda korku ve endişe oluşturmadan olabildiğince süratli yapılmalıdır. Ötanazi yapan kişiler kullanılan tekniklerin eğitimine, deneyime ve yeterli sertifikaya sahip olmalıdır. Böylece ötanazi ile hayvanın ızdırabı minimuma indirilir.

<span class="mw-page-title-main">William Kaelin</span> Harvard Üniversitesi tıp profesörü; Nobel Ödülü

William G. Kaelin Jr., Amerikalı Nobel ödüllü bir hekim ve bilim insanıdır. Harvard Üniversitesi ve Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde tıp profesörüdür. Laboratuvarı tümör baskılayıcı proteinler üzerinde çalışmaktadır. Kaelin, 2016 yılında Albert Lasker Temel Tıbbi Araştırma Ödülü ve AACR Prenses Takamatsu Ödülü'nü aldı. Ayrıca 2019'da Peter J. Ratcliffe ve Gregg L. Semenza ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Horace Wells</span>

Horace Wells, diş hekimliğinde anestezi kullanımına, özellikle de nitröz oksit kullanımına öncülük eden Amerikalı bir diş hekimiydi.

<span class="mw-page-title-main">İnhalasyon anesteziği</span>

İnhalasyon anesteziği, volatil/uçucu anestezik olarak da bilinen, inhalasyon (solunum) yoluyla verilen genel anestezik özelliklere sahip kimyasal bir bileşiktir. Anestezik buharlaştırıcıya ve anestezik dağıtım sistemine bağlı bir yüz maskesi, laringeal maske hava yolu veya trakeal tüp aracılığıyla uygulanırlar. Güncel klinik açıdan önemli ajanlar arasında izofluran, sevofluran ve desfluran gibi uçucu sıvı anestezik ajanların yanı sıra nitröz oksit ve ksenon gibi belirli anestezik gazlar yer alır.