İçeriğe atla

William Tell

İsviçre'deki Tell heykeli.

William Tell (Almanca: Wilhelm Tell, Fransızca: Guillaume [Giyom] Tell), 13. yüzyılda ve 14. yüzyılın başlarında yaşadığı iddia edilen efsanevi İsviçreli kahraman.[1] İsviçre'de Uri kantonundaki Bürglen kentinde yaşadığı iddia edilir. Üstün okçuluk yeteneğiyle nam salmıştır. Tatar yayı kullanan bir okçudur. Tell'in gerçek bir şahsiyet olduğu konusu oldukça tartışmalıdır. Popüler efsaneye göre Bürglen kentinden fakir bir tarla işçisidir.[1]

Tell efsanesi

William Tell'in 14. yüzyıl başında, İsviçre'yi Avusturya boyunduruğundan kurtarmaya yardım ettiğine inanılır. İsviçre'yi, İmparator I. Albert adına yöneten Vali Gessler, düklük şapkasını Altdrof meydanında bir direğe astırır ve gelen geçenin buna selâm vermesini emreder. Tell, Gessler'in şapkasını selâmlamadığı için tutuklanır. Tell'in okçuluktaki ününden haberdar olan Gessler, Tell'in oğlunun başına konulacak bir elmayı okla vuramaması halinde ikisini de idama çarptıracağını söyler. Tell bu güç işi başarır ve oğlunu yaralamadan elmayı ikiye böler. Fakat atışı yapmadan önce eline iki ok aldığını gören dük, bunun sebebini sorunca, Tell, ikinci oku oğlunun ölmesi halinde dükü öldürmek için kullanacağını söyler. Bunun üzerine, dük tarafından hapse mahkûm edilir ve bir kaleye gönderilir. Gemi ile nakledilirken çıkan bir fırtınadan istifade ederek kaçar ve Gessler'i bir okla öldürür. Bu olayın, İsviçrelilerin Avusturya'ya karşı giriştikleri ayaklanmanın başlangıcı olduğu iddia edilir.

Tell'in hayat hikâyesi birçok şaire ve besteciye ilham kaynağı olmuştur. Stefan Zweig kaleme aldığı "Clarissa" romanının 74. sayfasında bu hikâyeye atıf yapmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Tell William Tell." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Silistre</span> Kuzeydoğu Bulgaristanda şehir

Silistre, Bulgaristan'ın kuzeydoğu kesiminde, Romanya sınırında, Tuna kıyısındaki şehir. Aynı adlı Silistre ilinin idari merkezi olan Silistre, tarihî Güney Dobruca bölgesindeki en önemli şehirlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kral</span> belirli bir bölge veya ulus üzerinde egemen olan hükümdar

Kral, belirli bir ulus ya da bölge üzerinde egemen olan hükümdar. İmparatordan sonraki en yüksek seküler hükümdarlık makamıdır. Dünyanın pek çok bölgesinde karşılaşılan krallık çoğunlukla ebeveynlerden çocuklara geçer. Bununla birlikte Orta Çağ Almanya'sındaki gibi seçimle başa gelen krallar da mevcuttur. Krallık mutlak veya anayasal olabilir. Krallıklar genellikle monarşi şeklindedir ancak antik Sparta'daki gibi iki kralın ortaklaşa yönettiği diarşi şeklinde olduğu da görülür.

<span class="mw-page-title-main">Apollon</span> Antik Yunan Tanrısı

Apollon, mitolojide müziğin, sanatların, Güneş'in, ateşin ve şiirin tanrısı, kehanet yapan, bilici tanrıdır. Aynı zamanda kâhinlik yeteneğini diğer insanlara da transfer edebilir. Biseksüel yönüyle ağır basan Apollon'un mitolojideki eşi Kassandra olup Zeus ve Leto'nun oğlu, Artemis'in ikiz kardeşidir. Sarışın ve çok yakışıklıdır. Orijini Yunan olan Apollon, Roma mitolojisine Apollo ismiyle geçmiştir. Mitolojideki en önemli tanrılardan biri olan Apollon, Anadolu kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">I. William</span> İngiltereyi fetheden Normandiya dükü

I. William, Fatih William ve Piç William olarak bilinir. 1035-1087 yılları arasında Normandiya Dükü ve 1066-1087 yılları arasında İngiltere'nin ilk Norman kökenli kralı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Schiller</span> Alman şair, filozof, tarihçi ve piyes yazarı (1759-1805)

Johann Christoph Friedrich von Schiller, 1802 yılında soyluluk unvanı almış bir şair, filozof, tarihçi ve en önemli Alman dram yazarıdır. Yazdığı çoğu tiyatro eseri Alman tiyatrosunda başyapıt niteliğindedir. Schiller doğa tasvirli şiirlerin şairi olarak da gayet başarılı olmuştur, ancak asıl alanı düşünsel/didaktik şiirdir, çoğu yazara ilham olmuştur ve dramatik şiirleri en sevilen Alman balatları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Venedik Cumhuriyeti</span> 7. yüzyıl ile 18. yüzyıl arasında İtalya Yarımadasında bugünkü Venedik kenti civarında hüküm sürmüş olan bir kent-devleti ve deniz cumhuriyeti

Venedik Cumhuriyeti, 7. yüzyıl ile 18. yüzyıl arasında İtalya Yarımadası'nda bugünkü Venedik kenti civarında hüküm sürmüş olan bir kent-devleti ve deniz cumhuriyetiydi. Genellikle "En sükunetli" anlamına gelen Serenissima sözcüğüyle anılırdı. MS 697'den MS 1797'ye kadar hüküm sürdü. Müreffeh Venedik şehrinin lagün toplulukları üzerinde yoğunlaşan cumhuriyet, Orta Çağ'da bir ticaret gücü haline geldi ve Rönesans'ta bu konumunu güçlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Habsburg Hanedanı</span> Avrupanın çeşitli bölgelerini uzun yıllar boyunca yöneten aile

Habsburg Hanedanı, Avrupa'nın çeşitli ülkelerini yüzyıllar boyunca yönetmiş bir hanedan. Avusturya Hanedanı olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Kurşun kalem</span>

Kurşun kalem, kâğıt üzerine yazı veya çizim için kullanılan, yazıcı kısmı çoğunlukla kil ve grafitten üretilen kalem. Tipik bir kurşun kalemde grafitin etrafı ahşap kaplıdır. Bunun yanı sıra metal veya plastik muhafazaya sahip kurşun kalemler de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Kâse</span> İsanın Son Akşam Yemeğinde kullandığı iddia edilen, mucizevi güçleri olduğuna inanılan kap

Kutsal Kâse ya da Mukaddes Kâse, İsa'nın Son Akşam Yemeği'nde kullandığı iddia edilen, mucizevi güçleri olduğuna inanılan kap. Aramatyalı Yusuf'un, çarmıha gerilen İsa'nın damlayan kanını Kutsal Kâseye koyduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Anavarza</span>

Anavarza, Türkiye'nin Adana ilinde, Kozan sınırları içerisinde, Kadirli, Ceyhan ve Kozan ilçe sınırlarının kesiştiği yerde, tarihi Kilikya bölgesinde bulunan antik kent. Çevresi mesire yeri olarak kullanılır. Kilikya ovasının önemli merkezlerinden olan Anavarza'nın antik kaynaklarda adı Anazarbos, Anazarba, Aynızarba veya Anazarbus olarak geçer.

<span class="mw-page-title-main">Savoie Hanedanı</span> Savoia ve İtalyada kraliyet ailesi

Savoy Hanedanı, tarihsel Savoy bölgesinde 11. yüzyıl başlarında ortaya çıkan bir soylu hanedandır. Bu bölgede önce küçük bir kontluk yöneten bu hanedan zamanla hükümdarlık yetkilerini geliştirerek sonunda 1861 ile II. Dünya Savaşı sonunda Savoy-Carignano hanedan dalı tarafından İtalya Krallığı hükümdarı olmayı başarmıştır. Savoy Hanedanı genişleyip birleşen İtalya'ya üzerinde 85 yıl krallık yapmıştır. Savoy Hanedanı'nın İtalya Kralı olan üyeleri II. Vittorio Emanuele, I. Umberto, III. Vittorio Emanuele ve II. Umberto olmuşlardır. Son İtalya kralı olan II. Umberto ancak birkaç hafta hüküm sürmüş ve bir Anayasal Referandum ile tahttan indirilmiş ve İtalya'da yeni bir cumhuriyet ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nové Zámky</span> Slovakyada belediye

Nové Zámky (Slovakça:

Hamsin Yortusu veya Pentekost ya da Pentikost, Hristiyanlıktaki en önemli dinî bayramlardan biri.

<span class="mw-page-title-main">Giyom Tell (opera)</span>

Giyom Tell İtalyan asıllı besteci Gioacchino Rossini tarafından hazırlanmış 4 perdelik bir lirik operadır. Eserin librettosu Fransızca olarak, Frederich Schiller'in ayni Giyom Tell adını taşıyan oyunundan uyarlanarak, Etienne de Jouy ve Hippolyte Bis tarafından yazılmıştır. Opera eserinin prömiyeri 3 Ağustos 1829'da Parisde Théâtre de l'Académie Royale de Musique sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf (Yeni Ahit)</span> Hristiyan aziz, Meryemin kocası ve İsanın dünyevi babası

Yusuf, Hristiyanlığa göre İsa'nın dünyevi babası olan Yahudi bir marangozdu. Hristiyanlıkta Aziz olarak kabul edilir ve 19 Mart "Aziz Yusuf Günü", 1 Mayıs "İşçi Aziz Yusuf Günü" olarak kutlanır. Yeni Ahit'te İsa'nın dünyevi babası ve Bakire Meryem'in eşi olarak bahsedilir. Yusuf'tan özellikle Matta ve Luka İncillerinde bahsedilir. Roma Katolik inanışına göre evrensel kilisenin baş azizi ve koruyucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Harold Godwinson</span>

Harold Godwinson veya II. Harold İngiltere'nin son Anglo-Sakson kralıdır. Harold 6 Ocak 1066 tarihinden aynı yıl 14 Ekim günü yapılan Hastings Muharebesi'ne kadar başta kalmıştır. Muharebede sonraları I. William olarak tahta çıkacak olan Normandiya Dükü William komutasındaki Normanlara yenilmiştir. Harold savaş meydanında ölen üç İngiltere kralının ilkidir. İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi sırasında gerçekleşen Hastings Muharebesi'nde öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Morgarten Muharebesi</span>

Morgarten Muharebesi Eski İsviçre Konfederasyonu ile Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 15 Kasım 1315 tarihinde Morgarten Pass'da gerçekleşen silahlı çatışma. Werner Stauffacher komutasındaki 1500 kişilik piyade ve okçuya sahip olan federasyon güçleri, Dük I. Leopold komutasındaki büyük bir ordu karşısında zafer elde etti.

<span class="mw-page-title-main">Pressburg Muharebesi</span>

Pressburg Muharebesi, ya da Pozsony Savaşı. 4-6 Temmuz 907 senesinde gerçekleşen Pressburg muharebesi üç gün sürmüştür. Margrave Luitpold liderliğindeki Bavyera birliklerinden oluşan Doğu Frank kuvvetlerinin Macar Orduları tarafından bozguna uğratıldığı savaştır. Savaşın kesin yeri bilinmemektedir. Ancak çağdaş kaynaklar, bunun "Brezalauspurc" da gerçekleştiğini, ancak tam olarak Brezalauspurc'un olduğu yerde olmadığını belirtmektedirler. Bazı uzmanlar Zalavár (Mosapurc) yakınlarında yer aldığını söylerken; bazıları ise geleneksel varsayım olarak Bratislava (Pressburg) yakın bir yerde olduğunu söylemektedirler. Pressburg Muharebesi'nin önemli bir sonucu, Doğu Frank Krallığı'nın 900 yılında kaybedilen daha sonraki Avusturya'nın Margraviate bölgesi de dahil olmak üzere Pannonia'nın Carolingian bölgesini kontrol altına alamamasıydı. Pressburg Muharebesi'nin en önemli sonucu, Macarların Karpat Havzası'nın Macar fetihleri sırasında kazandıkları toprakları güvence altına almaları, geleceklerini tehlikeye atan bir Alman işgalini önlemeleri ve Macaristan Krallığı'nı kurmalarıydı. Bu savaş Macaristan tarihinin en önemli savaşlarından bir olarak kabul edilir. Pressburg Muharebesi, Annales iuvavenses, Annales Alamannici, Continuator Reginonis, Annales Augienses, ve çeşitli kralların, düklerin yazma eserlerinde yer almıştır. Bu eserler Pressburg Muharebesi'nin en büyük kaynağını oluşturmaktadır. Savaş için en önemli kaynak, Bavyera Rönesansında yer alan hümanist, tarihçi ve filolog Johannes Aventinus'un (1477-1534), en kapsamlı açıklamalarına yer verdiği 16. yüzyıl kroniğidir. Bu kronik savaştan 600 yıl sonra yazılsa dahi, savaş sırasında kaybolan yazılara dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Marcellinus</span>

Papa Marcellinus, 30 Haziran 296'dan 304'teki ölümüne kadar Roma piskoposudur. Bazı kaynaklar tarafından kendisine, İmparator Diocletianus'un Hristiyanlara yönelik zulmü sırasında Hristiyanlıktan vazgeçmiş olabileceği ve daha sonra tövbe etmiş olabileceği yönünde tarihsel bir suçlama yöneltilmiştir, bu da şehit listelerinden neden çıkarıldığını açıklamaktadır. Bu suçlama diğerlerinin yanı sıra Hippolu Augustinus tarafından da reddedilmiştir. Bugün Katolik Kilisesi'nde ve Sırp Ortodoks Kilisesi'nde bir aziz olarak saygı görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Babenberg Hanedanı</span>

Babenberg Hanesi, Avusturya Düklerinden oluşan asil bir hanedandı. Aslen Frankonya Dükalığı'ndaki Bamberg'den olan Babenbergler, Avusturya Markgraflığı'nı MS 976'daki kuruluşundan 1156'da bir dükalığa yükselmesine ve o andan itibaren 1246'da soyunun tükenmesine kadar yönetmişlerdir. Babenberg Hanedanı'nın yerine daha sonra onların akrabası Habsburg Hanedanlığı geçti.