İçeriğe atla

William Frankena

Kontrol Edilmiş
William Frankena
Doğum21 Haziran 1908(1908-06-21)
Manhattan, Montana, ABD
Ölüm22 Ekim 1994 (86 yaşında)
Ann Arbor, Michigan, ABD
MilliyetAmerikalı
Mezun olduğu okul(lar)Calvin Üniversitesi
Michigan Üniversitesi
Harvard Üniversitesi
MeslekAhlak felsefecisi
DönemÇağdaş felsefe
EtkilendikleriAlfred North Whitehead, George Edward Moore

William Klaas Frankena (1908-1994) Amerikalı ahlak felsefecisidir. Michigan Üniversitesi'nde felsefe profesörü ve bölüm başkanı olarak çalıştı.

Frankena 41 yıl boyunca Michigan Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde öğretim üyeliği yaptı.

Bazı yapıtları

Ethics, 1963, 1973 (2. baskı). 1976'da Frankena, bu kitapta şöyle yazdı "Sonunda, temel düzeyde hem normatif hem de metaetik bir etik teorisinin anahatlarını ortaya koydum. Ahlak felsefeme ilişkin en tam ve tek sistematik anlatılışı burada vardır."

Eğitim Felsefesi, 1965.

Eğitime İlişkin Üç Tarihsel Felsefe: Aristoteles, Kant, Dewey, 1965.

Introductory Readings in Ethics, W.K. Frankena and J.T. Granrose, eds., 1974.

Ahlaklılık Üzerine Perspektifler: Denemeler, William K. Frankena, K.E. Goodpaster, 1976.

Ahlaklılık Üzerine Üç Soru, 1974 Carus Mektupları, 1980.

Ahlaklılık Üzerine Düşünme, 1980.

Türkçede Frankena

[1]Etik/İmge Kitabevi/Çev. Azmi Aydın/2007.

Türkçede Frankena üzerine çalışmalar:

Etik ve Metaetik/Prof. Dr. Harun Tepe/Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları/1997.

İlgili Araştırma Makaleleri

Etik veya ahlak felsefesi, doğru davranışlarda bulunmak, iyi bir insan olmak ve insani değerler hakkında düşünme pratiğidir. Etik sözcüğü Yunanca "kişilik, karakter" anlamına gelen "ethos" sözcüğünden türemiştir.

Bedia Akarsu, Türk filozof ve akademisyendir.

Ahlak ya da sağtöre, kelimenin en dar anlamıyla, neyin doğru veya yanlış sayıldığı anlamına gelir. Terim genellikle kültürel, dinî, dünyevi ve felsefi topluluklar tarafından, insanların çeşitli davranışlarının yanlış veya doğru oluşunu belirleyen bir yargı ve ilkeler sistemi kavramı ve/veya inancı için kullanılır. Ahlak, kelimesinin etimolojik kökeninin Arapça “hulk” ; ” sözcüğüne dayandığı bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Erich Fromm</span> Alman sosyolog ve psikanalist (1900–1980)

Erich Fromm, Yahudi kökenli Almanya doğumlu Amerikalı ünlü bir psikanalist, sosyolog ve filozoftur. Ruh bilimine Marksist-sosyalist ve insancıl yaklaşımın en önemli temsilcilerindendir. Frankfurt Okulu ve okulun genel yaklaşım biçimi olan eleştirel teori için yaptığı katkılar ile de tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İoanna Kuçuradi</span> Türk akademisyen ve filozof

İoanna Kuçuradi, Rum kökenli Türk filozof ve öğretim üyesidir.

Doğan Özlem, Türk felsefecidir. Ölümünden önce Yeditepe Üniversitesi'nde öğretim üyesiydi.

Aksiyoloji, etik ve estetik olmak üzere ikiye ayrılır. Etik, insanların ahlaki değerlerini sorgular; estetik ise neyin güzel olduğuyla ilgilenir. Neyin etik, neyin estetik olduğunu açıklamak oldukça güçtür, buradan hareketle aksiyoloji, bireylerin davranışlarına temel teşkil eden değerleri araştırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fernando Savater</span>

Fernando Fernández-Savater Martín, İspanyol bir filozof, yazar ve denemeci olarak tanınır. Felsefe, siyaset, etik ve eğitim üzerine yaptığı çalışmalarla özellikle İspanyolca konuşulan dünyada büyük bir etki yaratmıştır. Savater, insan özgürlüğü, ahlak, din ve demokrasi gibi konularda geniş bir yelpazede fikirler ortaya koymuş ve toplumun bu kavramlarla olan ilişkisini sorgulayan eserler yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

Metaetik, etik anabilim dalının etik özelliklerinin, anlatım ve bildirimlerinin, tutumlarının ve yargılarının doğasını anlamak, arayıp bulmak ve ortaya çıkarmak maksadıyla uğraşan koludur.

Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi 100 sayfayı aşmayan oldukça kısa bir metin olmasına rağmen Immanuel Kant'ın ahlak felsefesinin temellerini ortaya koyduğu en önemli metindir. Ahlak felsefesi alanında sistematik bir eser hazırlama girişiminden ilk kez 1768'de bahseden Kant, yazımına 1783 yılında başladığı eserin ilk baskısını 1785 tarihinde, en önemli eseri kabul edilen Saf Aklın Eleştirisi'nden dört yıl sonra yaptı. Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi aslen Pratik Aklın Eleştirisi'ne hazırlık olarak düşünülmüştü. Bu eserde ortaya konan ahlak felsefesinin esasları Pratik Aklın Eleştirisi'nde ve geç bir dönemde yazdığı Ahlak Metafiziği'nde geniş biçimde açıklanır ve incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Held</span>

Virginia Potter, liderlik ahlakı, sosyal-politika ve feminizm üzerinde çalışmış filozoftur.

Bakım etiği, özen etiği ya da bakım/özen etiği kadınlara duyulan saygınlığı, kadın çalışmalarının ahlak felsefesi açısından önemini ve ahlak felsefesinin bazı temel problemlerine kadın bakış açısının verebileceği cevapları merkezi bir konuma yerleştirerek ahlak felsefesinde alternatif bir bakış açısı sunmayı başarmış önemli bir yaklaşımdır. Bu bakımdan bakım/özen etiği, geleneksel etik teorilerden oldukça uzak ve eleştirel bir yaklaşım olarak ortaya çıkmıştır. Bakım/özen etiği, özellikle Batı düşünce tarihi içerisinde 1960'lara kadar dayanan feminist düşünce hareketlerinden kaynaklanarak geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alasdair MacIntyre</span>

Alasdair Chalmers MacIntyre, öncelikle ahlaki ve politik felsefeye katkısı ile tanınan, aynı zamanda felsefe ve teoloji tarihindeki çalışmaları ile tanınan İskoç filozof.

Etik sezgicilik ya da sezgici etik, ahlaki değerlerin sezgi yoluyla kavrandığını, söz konusu değerlerin gerçek, nesnel ve evrensel olarak bağlayıcı ve tüm insanlar için ortak olduğunu sezgi yoluyla anladığımızı iddia eder. Eylemlerin doğru ya da yanlış oluşları, onlar üzerine düşünmeyle ulaşılacak bir sonuç değil, aksine doğrudan sezgiyle varılacak bir bilgidir. Sezgicilik dışında da belirli etik sorunlarına dair genel sezgilerin sorunun çözümüyle uyumlu olmasına çoğu etikçi dikkat etse de sezgicilikte, düşünme ve deneyimin ötesinde bilgiye ve dolayısıyla sonuca sadece sezgiyle varılması gerektiğinden, etik sorunlarının genel sezgiyle tamamen uyumlu bir şekilde çözülmesine önem verilir.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.

<span class="mw-page-title-main">Alice Crary</span>

Alice Crary, (d:1967) Amerikalı Filozof ve Graduate Fakültesi'nde Üniversite seçkini Profesördür.

<span class="mw-page-title-main">Priscilla Cohn</span>

Priscilla T. Neuman Cohn Ferrater Mora, Amerikalı filozof ve hayvan hakları aktivistiydi. Pennsylvania Eyalet Üniversitesi'nde Emerita Felsefe Profesörü, Oxford Hayvan Etiği Merkezi'nin müdür yardımcısı ve Hayvan Etiği Dergisi'nin eş-editörüydü.

Hugh LaFollette (d.1948), Güney Florida Üniversitesi'nde Etik Bilimi alanında Marie E. ve Leslie Cole Fahri Kürsüsüne sahip Amerikalı bir filozoftur. Ayrıca Fahri Felsefe Profesörüdür. özellikle de asıl ilgi alanı olan ahlak felsefesi üzerine çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Lawrence Sklar</span> Amerikalı filozof

Lawrence Sklar, Amerikalı bir filozoftur. Michigan Üniversitesinde Carl G. Hempel ve William K. Frankena Seçkin Üniversite Fahri Profesörüdür.