İçeriğe atla

William Fox

William Fox
Doğum2 Eylül 1812
South Shields, İngiltere
Ölüm23 Haziran 1893
Auckland, Yeni Zelanda
MilliyetYeni Zelandalı
Mesleksiyasetçi
İmza

William Fox (d. 2 Eylül 1812, South Shields, İngiltere - ö. 23 Haziran 1893, Auckland, Yeni Zelanda), Yeni Zelanda'da dört dönem başbakanlık yapan devlet adamı. Ülkeye yönetsel özerklik verilmesi yolundaki çabalarıyla Yeni Zelanda'yı iç işlerinde bağımsız kılan 1852 Anayasası'nın biçimlenmesine katkıda bulunmuştur. Maoriler ve Avrupalı göçmenler arasında baş gösteren I. Taranaki Savaşı'ndan (1860-1861) duyduğu kaygı nedeniyle, Maorilere karşı kararlı bir savaş yürütülmesini ve topraklarına el konulmasını savundu.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda</span> Pasifik Okyanusunun güneybatısındaki ada ülkesi

Yeni Zelanda, Güney Büyük Okyanus'ta bir ada ülkesidir. Güney Yarımkürede, Okyanusya'daki Güney Pasifik adaları arasında, Avustralya'nın yaklaşık 2.000 km güneydoğusunda yer almaktadır. Başlıca iki büyük ve 700'den fazla küçük adadan oluşur. Toplamda 268.021 kilometrekarelik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bölgedeki tektonik hareketler ve volkanik olaylar nedeniyle Yeni Zelanda birçok yüksek dağa sahiptir. Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington ve en büyük şehri Auckland'dır.

<span class="mw-page-title-main">Maoriler</span> Yeni Zelandanın yerli Polinezya halkı

Maoriler, Yeni Zelanda anakarasının yerli Polinezya halkıdır. Maorilerin kökeni, Yeni Zelanda'ya kabaca 1320 ile 1350 yılları arasında çeşitli waka (kano) seferleri dalgasıyla gelen doğu Polinezya'dan gelen yerleşimcilere dayanır. Fiji ve Polinezya kökenlilerdir. Özgürlük düşkünlükleri ve savaşçılıkları ile ünlülerdir. Savaşa giderken tenlerini beyaza boyamaları ve de çok aç kaldıklarında insan eti yemeleri onları barbar bir kavim olarak gösterse de şartlar zorlamadıkça vahşi değildirler. Soyu tükenmekte olan kavimlerdendir. Yeni Zelanda nüfusunun %10-11'ini oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Güney Adası</span>

Güney Adası, Yeni Zelanda'nın, 35 kilometre genişliğindeki Cook Boğazı ile yoğun yerleşimi olan Kuzey Adası'ndan ayrılan adasıdır. Alanı 151.757 km² tutar. Ada üzerinde, Yeni Zelanda'nın en yüksek dağı olan, Yeni Zelanda Alpleri'nin Cook Dağı bulunur. Adanın doğusunda Canterbury Düzlükleri bölgesi bulunurken, güneyinde çok sayıda fiyort vardır. Güney Adası'nın en büyük şehirleri Christchurch ve Dunedin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Cook Dağı</span> dağ

Cook Dağı ya da Aoraki, Yeni Zelanda'nın en yüksek dağıdır. Yeni Zelanda Alpleri'nde Güney Adası üzerindeki Mackenzie Distrikt'inde Canterbury Bölgesi'nde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Adası</span>

Kuzey Adası, Yeni Zelanda'nın 35 km genişliğindeki Cook Boğazı ile Güney Adası'ndan ayrılan adasıdır. Kuzey Adası, ülkenin ağırlıklı yerleşim noktasını oluşturur ve en büyük şehri Auckland ile başkenti Wellington bu ada üzerinde bulunur. Alanı 114.597 km² tutar. Adanın iç kesimlerinde çok sayıda faal volkan ve gayzer bulunur. Buradaki en yüksek volkan 2.797 m yüksekliğindeki Ruapehu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Wellington</span> Yeni Zelandada yerleşim birimi

Wellington, Yeni Zelanda'nın başkenti, ülkenin en büyük ikinci yerleşim birimi ve Okyanusya'daki en kalabalık başkenttir. Yeni Zelanda'yı oluşturan adalardan Kuzey Adası'nın güney ucunda, ülkenin coğrafi merkezine yakın bir noktada yer alır.

Haka dansı, aynı zamanda "savaş dansı" olarak da bilinir. Yeni Zelanda'nın 140 yıllık savaş dansı olan ve ülkenin dünya tarafından bilinen en önemli kültür sembollerinden biridir. Bu dans eskiden, savaşlardan önce savaşçıların güçlerini göstermeleri ve karşı tarafı korkutmaları amacıyla yapılırmış. Efsaneye göre 1800'lerde Yeni Zelanda'daki Māori kabilesinin savaş şeflerinden Te Rauparaha rakip kabilelerden savaşçıların kendisini öldürmek için geldiğini öğrenince kaçmaya başladı. Bir çukura girerek saklandı. Çukurun başında kendisini vücudu kıllarla kaplı bir savaşçı liderin beklediğini gördü. Ancak bu kişi onu öldürmek yerine özgürlüğünü verince Rauparaha da çukurdan çıkarak günümüze kadar değişmeden gelen Haka dansının sözleriyle dans etmeye başladı. Aynı zamanda bu dansla kendisini öldürmek isteyen savaşçılardan intikam almak için de yemin etti. Şarkı, "saçlı adam" yani insafa gelen düşmanın gün ışığını yeniden sunması ve Te Rauparaha'nın çukurun derinliklerinden yukarıya doğru adım adım çıkarak güneşe kavuşmasıyla biter. Rauparaha daha sonra bu dansı tüm Māoriler'e öğretti ve girdikleri tüm çatışmalardan önce düşmanlarını korkutmak için kabile üyeleri Haka yapmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda pasaportu</span>

Yeni Zelanda pasaportu Uluslararası seyahat amacıyla Yeni Zelanda vatandaşlarına verilir. Yeni Zelanda İçişleri Bakanlığı pasaportları çıkarmaktan sorumludur. İçişleri Bakanlığı 1948'de ilk kez Yeni Zelanda pasaportlarını çıkarmaya başlamıştır. Yeni Zelanda Pasaportuna Māori dili, 2000 yılında Fransızcanın yerine kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dunedin</span> Yeni Zelandada yerleşim birimi

Dunedin, Yeni Zelanda'ya bağlı Güney Adası'nın ikinci büyük şehri.

<span class="mw-page-title-main">Waitangi Antlaşması</span>

Waitangi Antlaşması, İngiliz Kraliyeti ve yerli halk Maorilerin ileri gelen şeflerinin Yeni Zelanda'nın kuruluş belgesi olarak da adlandırılan 6 Şubat 1840 tarihinde yapılan anlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda'nın vize politikası</span>

Vizeden muaf ülkelerden birinin vatandaşı olmadıkça Yeni Zelanda'ya girmek isteyen bir yabancı uyruklu vatandaşın vize alması gerekmektedir.

Yeni Zelanda Kolonisi, 1841'den 1907'ye kadar var olmuş bir Britanya kolonisidir. 1853 e kadar koloni valilerini Birleşik Krallık atamış, 1853 yılında ise koloni kendi kendini yönetmeye başlamıştır. 1907'de koloni, Yeni Zelanda Dominyonu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ditlev Gothard Monrad</span>

Ditlev Gothard Monrad Danimarkalı bir politikacı ve Lolland-Falster'in piskoposuydu.

Ruakuri Mağarası, Yeni Zelanda'nın Waitomo bölgesindeki en uzun yeraltı mağarasıdır. İlk olarak 400 ila 500 yıl önce yerel Maoriler tarafından keşfedildi. Ruakuri adı vahşi köpeklerin mağaranın ağzına ev yapmaları nedeniyle 300 yıl kadar sonra verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maorice</span>

Maorice Yeni Zelanda yerlilerinin konuştuğu dildir. 1 Ağustos 1987'den beri İngilizcenin yanında Yeni Zelanda'da resmî olup, tehlike altında olan bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Cindy Kiro</span> Yeni Zelanda genel valisi

Dame Alcyion Cynthia Kiro 21 Ekim 2021'den beri Yeni Zelanda'nın 22. genel valisi olarak görev yapan Yeni Zelanda halk sağlığı uzmanı, yöneticisi ve savunucusudur. Kiro, ilk Māori kadını, Māori kökenli üçüncü kişi ve görevdeki dördüncü kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Te Urewera Millî Parkı</span>

Te Urewera Millî Parkı, Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası'nın doğusunda Hawke's Bay'de bulunan bir millî parktı. 1954 yılında kurulmuş olup 2.127 km²'lik alana ile Yeni Zelanda'nın en büyük millî parklarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda Te Papa Tongarewa Müzesi</span>

Yeni Zelanda Te Papa Tongarewa Müzesi, Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington'da bulunan bir etnografya ve sanat müzesidir. Müze, 1992 yılında Yeni Zelanda Ulusal Müzesi ve Ulusal Sanat Galerisi'nin birleşmesi kurulmuş olup günümüz binasına 1998 yılında taşındı.

Yeni Zelanda tarihi, farklı bir Maori kültürü geliştiren Polinezyalılar tarafından keşfedilip yerleştikten sonra, ana yerleşim döneminin başladığı 1320 ile 1350 arasına kadar uzanmaktadır. Diğer Pasifik kültürleri gibi, Maori toplumu da akrabalık bağlarına ve toprakla bağlantıya odaklanmıştı, ancak onlardan farklı olarak, sıcak, tropikal bir ortam yerine serin, ılıman bir ortama uyarlanmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda mutfağı</span>

Yeni Zelanda mutfağı, Yeni Zelanda'ya özgü yemek pişirme tarzıdır. Yeni Zelanda mutfağı, büyük ölçüde yerel malzemeler ve mevsimsel değişiklikler tarafından yönlendirilir. Öncelikle tarım ekonomisine sahip bir ada ülkesi olan Yeni Zelanda, karadan ve denizden ürün vermektedir. Avustralya mutfağına benzer şekilde, Yeni Zelanda mutfağı, ülke daha kozmopolit hale geldikçe, Akdeniz ve Pasifik Kıyıları etkileriyle, Birleşik Krallık kökenli çeşitli bir mutfaktır.