İçeriğe atla

William Chester Minor

William Chester Minor
DoğumHaziran 1834
Ceylon
Ölüm26 Mart 1920 (85 yaşında)
New Haven, Connecticut
Bağlılığı ABD
Branşı Birlik Ordusu
Hizmet yılları1864-1871
RütbesiSubay (Cerrah)
Çatışma/savaşlarıWilderness Savaşı
Sonraki işiOxford İngilizce Sözlük için gönüllü araştırmacı.

William Chester Minor ya da bilinen adıyla W. C. Minor (1834 - 26 Mart 1920), ABD ordusunda cerrahlık yapmış ve Oxford English Dictionary için büyük katkılarda bulunan kişidir. Bir süre akıl hastanesinde tutulmuştur.

Biyografi

İlk yılları

Minor Ceylon (şu anda Sri Lanka) adasında doğmuştur, New England'da Congregationalist Kilisesi'ne bağlı misyoner bir ailenin çocuğudur. Çok sayıda üvey kardeşi vardır, bunların arasında 1880'lerde Seattle belediye başkanlığı yapmış Thomas T. Minor'da bulunur.[1] 14 yaşında ABD'ye gönderildi ve 1863'te Yale'de tıp eğitimini tamamladı.

Askeri kariyeri

Cerrah olarak ABD ordusuna kabul edildi ve Mayıs 1864'te Wilderness Muharebesi'ne gönderildi. İki tarafta büyük kayıplar vermiştir. Minor'a ordu tarafından İrlandalı bir kaçak askere cezanlandırma görevi verilmiştir. Bu askerin alnına İngilizcede deserter yani kaçak anlamına gelen kelimenin baş harfi olan D harfini dağlamıştır.[2] Bu olay onda akıl hastalığına neden olacak sanrıları tetiklemiştir.[2]

Amerikan İç Savaşı'ndan sonra, Minor New York'ta bir göreve başlamıştır. Görev sırasında izin günlerinde hayat kadınlarıyla beraber oluyordu. 1867'de bu durum ordunun dikkatini çekince onu uzak bir yere Florida Panhandle'a transfer ettiler. 1868'de sanrı durumu ilerledi ve Washington, DC'deki St. Elizabeths Hastanesi'nin tımarhanesine yatırıldı. 18 ayın sonunda hiçbir gelişme göstermedi.

İngiltere'ye taşınması

1871'de Birleşik Krallık'a gitti ve Lambeth, Londra'da ahlaksız hayatına geri döndüğü bir gecekonduya yerleşti. 17 Şubat 1872'de paranoyasından dolayı zorla girdiği bir evde George Merrett isimli bir adamı vurarak öldürdü. Merrett 6 çocuğunu ve hamile karısı Eliza'yı geçindiriyordu. Duruşma öncesindeki süreçte Londra'daki Horsemonger Lane Gaol Hapisanesinde tutuldu, Minor deliliğinden ötürü suçsuz bulundu ve Crowthorne'daki Broadmoor Hastanesi'nde tımarhane koğuşuna kapatıldı. Ordu emekliliğinden ve tehlikeli bulunmadığından dolayı rahat bir koğuşta tutuldu ve burada kitap alıp okuma hakkına sahip oldu.[3][4]

Oxford İngilizce Sözlüğü'ne yazar olması

Kitapçılarla yazışması sayesinde Oxford İngilizce Sözlük'e gönüllüler arandığını öğrendi.Geri kalan hayatının büyük kısmını bu işe adadı.[5] En etkili gönüllülerden biri oldu, okuduğu kendi kişisel kütüphanesi sayesinde alıntı yaparak resimlerle özel kelimeler derledi. Sıklıkla öldürdüğü adamın dul eşi tarafından ziyaret ediliyordu ve kadın ona kitaplar getiriyordu. Sözlüğü derleyen gönüllüler isterlerse sözlükteki kelimelerin örnek kullanımlarını yayınlayabiliyorlardı. Chester da bunu yaptı ve listesi kolaylıkla büyüdü. Yıllar sonra Oxford İngilizce Sözlük editörü Dr. James Murray, Minor'ın geçmişini öğrendi ve onu ziyaret etti.[]

1902'de Minor'ın durumu kötüleşti ve kendi penisini kesti.(autopeotomy).[6] Sağlığı kötüleştiği için ABD'ye St. Elizabeths Hastanesi'ne dönmesine izin verildi; daha sonra dementia praecox tanısı kondu. 1920'de New Haven, Connecticut'ta öldü.[]

Popüler kültürde

Simon Winchester tarafından 1998'de yayımlanan The Surgeon of Crowthorne isimli kitap (ABD'de The Professor and the Madman adında yayımlandı) Minor'ın yaşamının son yıllarından ve Oxford İngilizce Sözlük yazarı olduğu zamanlardan günlükler içeriyor. Ayrıca 2018 yapımı Mel Gibson'nın başrolü olduğu Deli ve Dahi filminde hayatı ve Oxford sözlüğüne yaptığı katkılar trajik bir şekilde anlatılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Winchester 1998, s. 47.
  2. ^ a b Winchester 1998, ch 3.
  3. ^ "Broadmoor Asylum", Asylums, Birleşik Krallık: Institutions, 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Kasım 2013 .
  4. ^ "William Chester Minor", Documents (PDF) (biography), Berkshire, UK: Record office, 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 4 Kasım 2013 .
  5. ^ "William Chester Minor", Contributors, Oxford English Dictionary, 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Kasım 2013 .
  6. ^ Forsyth, Mark (Kasım 2011), The Etymologicon: A Circular Stroll through the Hidden Connections of the English Language .

Diğer kaynaklar

  • Winchester, Simon (1998), The Professor and the Madman: A Tale of Murder, Insanity, and the Making of the Oxford English Dictionary (hardback and trade paperback), New York: HarperPerennial, ISBN 0-06-017596-6, OCLC 38425992  (The Surgeon of Crowthorne (original bas.), Birleşik Krallık, ISBN 0-14-027128-7, OCLC 42083202 ).
  • Aurandt, Paul (1984). "14. Pen Pals". Paul Harvey's the Rest of the Story. Londra: Bantam. ss. 31-33t. ISBN 0-553-25962-8. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

C, c, ISO temel Latin alfabesi ve Türk alfabesinin üçüncü harfidir. İngilizce söylenişi şeklindedir. Türkçedeki söylenişi [d͡ʒ] şeklindedir.

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sözlük</span> dilin veya dillerin kelime haznesini (sözvarlığını), söyleyiş ve yazılış şekilleriyle veren, sözcüğün kökünü esas alarak, bunların başka unsurlarla kurdukları sözleri ve anlamlarını, değişik kullanışlarını gösteren yazılı

Sözlük, bir dilin veya dillerin kelime haznesini (sözvarlığını), söyleyiş ve yazılış şekilleriyle veren, sözcüğün kökünü esas alarak, bunların başka unsurlarla kurdukları sözleri ve anlamlarını, değişik kullanışlarını gösteren yazılı eserdir. Eski dilde lügat, kamus denir. Leksikografi sözlükbilimidir. Sözlükçüye leksikografır denir. Lügatça, sadece bir kitapta geçen terimleri anlatır (glossary).

Uzo, Yunanistan ve Kıbrıs'ta tüketimi yaygın olan anason aromalı damıtılmış bir içki. Türkiye'de üretilen rakı, Kuzey Akdeniz'de üretilen pastis, sambuca ile Levant ülkelerinde üretilen arak ile benzerdir.

İngilizce olan Pneumonoultramicroscopicsilicovolcanoconiosis "çoğunlukla yanardağlarda bulunan çok ince silis tozunun solunmasıyla oluşan hastalık" anlamına gelen ve aslında Everett M. Smith tarafından yalnızca en uzun İngilizce sözcük olması için yaratılan ve çoğulu da (pneumonoultramicroscopicsilicovolcanoconioses) aynı derecede uzun olan bir sözcük. Yaratıldıktan sonra bazı değişik kaynaklarda ilk tanımına yaklaşık anlamlarda kullanılmıştır.

Frenk veya Efrenç, Osmanlı İmparatorluğu'nda Avrupalılara, özellikle de Fransızlara verilen ad. Sözcüğün kökeni muhtemelen 6. yüzyılda Galya'yı fetheden Cermen halkı Franklara dayanır. Galya eyaleti günümüz Fransa'sını ve kısmen Batı Almanya, Belçika ve Kuzey İtalya'yı kapsıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Şerbet</span> tatlı içecek

Şerbet, şekerli, ballı, güllü, baharatlı veya meyve aromalı ferahlatıcı içecek veya tatlı yapımında kullanılan şekerli sıvı.

Pek çok sözlük veya diğer diller birkaç veya bütün kelimelerin telaffuz kılavuzunun referansını verir.İngiliz İngilizcesi'sinde sözcüklerin okunuşu için Uluslararası Fonetik Alfabesi kullanılır.Buna karşın bazı İngiliz ve Amerikan radyoları yeniden heceleme sistemini kullanır.Bu durum IPA ile aynı olmayan okuyucular için daha çok sezgisel olabilir.

Redneck, genellikle İncil Kuşağı'nın bulunduğu Amerika Birleşik Devletleri'nin güneydoğusunda, kırsal bölgede yaşayan eğitimsiz ırkçı beyazları tanımlamak için kullanılan aşağılayıcı bir terimdir. Tarlada çalışma sonrası ensede oluşan güneş yanığına atıfla İngilizce kırmızı (red) ve boyun (neck) kelimelerinin birleşiminden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Batı dünyası</span> Avrupa kökenli ortak kültüre sahip ülkeler

Batı dünyası, Batı medeniyeti ya da kısaca Batı, dünyanın diğer medeniyetlerine kıyasla Avrupa ve Kuzey Amerika ile Avustralya ve Yeni Zelanda'yı kastetmek için kullanılan siyasal kavram. Soğuk Savaş esnasında Batı kavramı Batı Bloku olarak Avrupa'daki ve Kuzey Amerika'daki komünist olmayan ülkeleri kastetmek için kullanılmıştır.

Senkretizm, sıklıkla çeşitli düşünce ekollerinin uygulamalarını ve yollarını karıştırarak ayrı veya çelişkili inançları birleştirmek veya birleştirmeyi denemektir. Özellikle teolojide ve din mitolojisinde başta birbirinden farklı olan geleneklerin birleştirilmesi ve kıyaslanmasına yönelik olan, böylece farklı inançlarda temelde yatan bir birliği öne sürerek farklı inançlara karşı daha kapsayıcı bir duruşu savunan hareket ve denemeler için de bu terim kullanılabilir.

LGBT argosu ya da gey argosu, en çok lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) kişilerin arasında kullanılan bir tür argo. Diğer LGBT kişiler ile kodlanmış bir şekilde iletişime girebilmek için bir vasıta olarak Endonezce, İngilizce, Japonca, Türkçe ve Zuluca gibi çeşitli dillerde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oxford English Dictionary</span> İngilizceden İngilizceye açıklamalı sözlük

Oxford English Dictionary (OED) [Oxford İngilizce Sözlüğü]; İngilizceden İngilizceye açıklamalı sözlük. İlk sürümü, A New English Dictionary on Historical Principles'ın düzeltilmiş ve geliştirilmiş halidir. İlk kez 1 Şubat 1884'te yayımlanmaya başladı. 19 Nisan 1928'e kadar, 12. yüzyıldan günümüze kadar kullanılan İngilizce kelimelerin yer aldığı 10 cilt yayımlandı. 1933'te the New English Dictionary (NED) olan adı Oxford English Dictionary'ye (OED) çevrildi ve 12 cilt artı ilaveler cildi ile birlikte Oxford'daki Clarendon Press tarafından yeniden yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Hezârfen</span> pek çok farklı disiplinde engin bilgiye sahip olan kişi

Hezârfen ya da polimat, pek çok farklı disiplinde engin bilgiye sahip olan kişi. Özellikle antik dönemin bilim insanlarının çoğu, günümüz standartlarında hezârfen kabul edilir. Ancak bu günümüzde, tarihte olduğundan çok daha ulaşılması zor bir hedeftir, çünkü günümüz bilim dünyası eskisinden, eklenmiş bilgilerin sayısının yüksekliğinden dolayı, çok daha gelişmiştir ve o kadar bilgiye sahip olmak da dolayısıyla gerçekleştirmesi çok daha güç bir şeydir.

Taç kolonisi veya kraliyet sömürgesi, İngiliz sömürge imparatorluğu ve bunu takip eden Britanya İmparatorluğu'nda bir sömürge yönetimi türüydü.

<span class="mw-page-title-main">Sundae</span>

Sundae, ABD mutfağı kökenli dondurmalı bir tatlı. Genellikle, bir kepçe dondurmanın üzerine tatlı sos veya şurup konularak yapılmaktadır. Ayrıca; kıyılmış fındık, krem şanti, kiraz likörü ve çeşitli meyveler de konulabilir. Değişik şekillerde yapılan birçok türü vardır.

Tek eşlilik ya da monogami, bir kişinin hayatı boyunca ya da belirli bir zaman süresince tek eşli olması durumudur. Bu terim, hayvanlar için de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Apple Sözlük</span> MacOSdaki bir sözlük uygulaması

Apple Sözlük Apple Inc. tarafından yapılan, MacOS sisteminde olan sözlük uygulamasıdır. Uygulama, çeşitli sözlükler, Wikipedia makaleleri ve Apple ile ilgili terimlerin bir sözlükden tanımlar ve eş anlamlılar sağlar.

<i>Deli ve Dahi</i> 2019 yapımı Farhad Safinia filmi

Deli ve Dâhi ya da özgün adıyla The Professor and the Madman, Farhad Safinia'nın yönettiği, Todd Komarnicki ile birlikte görüntü yönetmenliğini yaptığı, Simon Winchester'ın 1998 yılında yayımladığı The Surgeon of Crowthorne isimli kitabından uyarlanmış, 2019 yapımı biyografik dram filmdir. Filmin başrollerini Mel Gibson, Sean Penn, Natalie Dormer, Eddie Marsan, Jennifer Ehle, Jeremy Irvine, David O'Hara, Ioan Gruffudd, Stephen Dillane ve Steve Coogan paylaşmıştır.

Uluslararası bilimsel kelime dağarcığı, köken dili belli olan veya olmayan, ancak birkaç modern dilde şu anda kullanımda olan bilimsel ve özel sözcüklerden oluşur. "Uluslararası bilimsel kelime dağarcığı" terimi ilk kez Philip Gove tarafından Webster's Third New International Dictionary'de (1961) kullanılmıştır. Crystal tarafından belirtildiği gibi bilim, yeni sözcükler için özellikle verimli bir alandır. Webster's Third'e göre, "bazı ISV kelimeleri, antik çağ dillerinden birinden, genellikle Latince ve Yunanca'dan oldukça genel ve basit bir anlama sahip bir kelime alınarak ve ona çok özel ve karmaşık bir anlam kazandırılarak yaratılmıştır.