İçeriğe atla

William Blake

William Blake
William Blake'in 1807'de Thomas Phillips tarafından yapılan portresi
Doğum28 Kasım 1757(1757-11-28)
Londra, İngiltere
Ölüm12 Ağustos 1827 (69 yaşında)
Londra, İngiltere
MeslekŞair, Ressam (illüstratör), Yayımcı
Milliyetİngiltere İngiliz
Edebî akımRomantizm

William Blake (d. 28 Kasım 1757 - ö. 12 Ağustos 1827) İngiliz şair, ressam ve mistik vizyoner.

Hayatı

Blake’in yaşamı boyunca tanınmayan çalışmaları şimdi hem şiir hem de görsel sanatlar tarihinde yeni ufuklar açıcı olarak düşünülüyor. Onun görsel sanatçılığı çağdaş bir eleştirmence şöyle açıklanmıştır “açık arayla İngiltere’nin ürettiği en mükemmel sanatçı.” Hayatı boyunca Londra dışına bir günlük yürüyüşten daha uzun süre çıkmamış olmasına rağmen, yaratıcı görüşü, hayal gücünü “Tanrı’nın bedeni” ya da “insanın kendi varoluşu” olarak benimseyen, çeşitli ve sembolik olarak zengin bir bedeni ortaya çıkardı. Kişisel görüşleri yüzünden çağdaşları tarafından deli olarak görülen Blake, daha sonra eleştirmenler tarafından yapıtları, anlatım gücü, yaratıcılığı, felsefi ve gizemli eğilimi yüksek takdir gördü. 18. yüzyılda ortaya çıktığı için resimleri ve şiirleri hem romantik akımın hem de romantik akımı öncesi parçasıdır. İncile saygılı fakat İngiltere kilisesine düşman olan Blake, Jacob Boehme ve Emanuel Swedenborg gibi düşünürlerden, Fransız ve Amerikan devrimlerinden etkilendi. Bu bilinen etkilere rağmen, Blake’in yapıtlarının özgünlüğü onu sınıflandırmayı zorlaştırıyor. 19. yüzyıl bilgini William Rosetti, Blake’i “şanlı bilgin” ve “öncelikler tarafından engellenmemiş, çağdaşlarıyla aynı kefeye konulmamış ve sonrakiler tarafından yeri doldurulmamış biri.” olarak nitelemiştir. William Blake, Londra’da Golden Square’daki 28A Broad Street’de orta sınıf bir ailenin ikisi gebelikte ölen yedi çocuğundan üçüncüsüydü. Babası bir mensuatçıydı. William okula hiç gitmedi ve evde annesi tarafından eğitildi. Blake ailesi muhaliflerdendi ve moravian kilisesine üyeydiler. İncil Blake üzerinde derin ve erken bir etkiydi ve hayatı boyunca bir ilham kaynağı olarak kalacaktı. Blake oymacılığa ona babasının aldığı eski yunan yapıtlarının kopyalarıyla başladı. Bunlardan Raphael, Michelangelo, Maarten van Heemskerck 23 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Albrecht Dürer’in yapıtlarıyla klasik biçimlere açıklığını keşfetti. Ailesi onun inatçı yaradılışını onu okul yerine çizim dersine kaydedecek kadar iyi tanıyordu. Hevesle kendi seçtiği konuları okudu. Bu süre boyunca şiir hakkında da araştırmalar yaptı. Blake’in çalışmaları onun Ben Jonson ve Edmund Spenser bilgisini gösterir.

Basire’ye çıraklık

4 Ağustos 1772’de Great Queen Street’de oymacı James Basire'ye 7 senelik bir süre için çırak oldu. Bu sürenin sonunda, 21 yaşında, profesyonel bir oymacı oldu. Blake ve Basire arasında herhangi bir tartışmayı gösterecek bir kayıt bulunamamaktadır. Fakat, Peter Ackroyd'un biyografisi Blake’in daha sonra Basire’nin ismini sanatsal düşmanlar listesine eklediğini ve sonra sildiğini not etmiştir. Blake’in Westminster Abbey’deki tecrübeleri onun sanatsal düşüncelerinin şekillenmesine katkıda bulundu.

Kraliyet Akademisi

1778’de Blake, Strand yakınlarında Old Somerst House’da Kraliyet Akademisine katıldı. Öğrenim dönemi herhangi bir ödeme gerektirmemesine rağmen 6 yıllık öğrenim süreci boyunca kendi materyallerini alması gerekti. Kraliyet Akademisinde Rubens gibi tamamlanmamış stili olan olarak nitelendirdiği kişilere karşı çıktı. Zaman içinde Rubens’i destekleyen okulun ilk müdürü Joshua Reynolds’ın sanata karşı tutumundan nefret etmeye başladı.

Gordon İsyanı

Blake’in biyograficisi Alexander Gilchrist şunu kaydetmiştir: “1780 haziranında, Blake, Basire’nin dükkânına doğru giderken Newgate cezaevini yağmalayan çılgın bir çete tarafından alındı. Bu çete cezaevi kapılarına kazma kürekle saldırıp cezaevini alevler içinde bırakıp tüm hükümlüleri serbest bıraktılar. Söylediğine göre Blake saldırı sırasında çetenin ön sıralarındaydı. George hükümetinin ani yasamalarını ve ilk polis güçlerinin kurulmasını provoke ettiler.

Evliliği ve İlk Kariyeri

1782’de Blake patronu olarak Jhon Flaxman’la ve eşi olarak Catherine Boucher 9 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.’le tanıştı. 18 Ağustos 1782’de St. Mary kilisesinde kendine 5 yaş küçük Catherine ile evlendi. Catherine okuma yazma bilmediği için evlilik cüzdanını “X” ile imzaladı. Daha sonra Blake, Catherine’ye hem okuma yazmayı hem de oymacılığı öğretti. Blake’in ömrü boyunca Catherine ona paha biçilemez yardımlar etti. Bu yıllarda National Gallery’nin kurucularından olan George Cumberland Blake’in çalışmalarının hayranı oldu. Blake’in ilk şiir derlemesi olan Poetical Sketches 1783 dolaylarında yayımlandı.

Sonraki Yaşamı ve Kariyeri

Blake’in Catherine ile olan evliliği ölümüne kadar sürdü. Başlarda Catherine’nin okuma yazma bilmemesi ve çiftin çocuk sahibi olamaması gibi sorunları vardı. Bazı biyograficiler Blake’in evliliğe Swedenborg’un toplumundaki görüşlere göre şehvet getirmeye çalıştığını ileri sürerler fakat diğer bilginler bu teorileri tahminlerden ibaret saydılar. Blake Catherine’ye yazmayı öğretti ve o da Blake’ye şiirlerini renklendirmesine yardım etti.

Londra’ya Dönüş

Blake 1804’te Londra’ya döndü ve en hırslı çalışması olan Jerusalem’i yazıp resimlemeye başladı. Chaucer’in Canterbury Pilgrims yapıtındaki karakterleri resmetmeyi tasarladıktan sonra Blake tüccar Robert Cromek ile oymacılığını pazarlamak için görüştü. Blake’in popüler bir çalışma yapamayacak kadar tuhaf olduğunu düşünerek Cromek bu işi yürütmesi için Thomas Stathard’a verdi. Blake dolandırıldığını öğrendiğinde önceden arkadaşı olan Sathard’la ilişkisini kesti ayrıca dükkânında bağımsız bir sergi açtı. Blake, George Cumberland aracılığıyla John Linnell ile taşınıştı ve John Linnell aracılığıyla da Shoreham Ancients adında bir grubun üyesi olan Samuel Palmer ile tanıştı. Bu grup Blake’in modern trendlere karşıtlığını ve tinsel sanatsal yeni çağa olan inancını paylaştılar. 65 yaşında Book of Job’un resimlemelerini yapmaya başladı. Sonraları Blake çalışmalarının çoğunu özellikle de İncil betimlemelerini satmaya başladı.

Ölümü

Öleceği gün Blake amansız bir şekilde Dante serileri üzerinde çalışıyordu. Sonunda çalışmayı bırakıp eşine döndü, ona bakarken ağladı. Gözyaşları içinde “Dur Kate! Olduğun gibi kal, bana hep bir melek gibi göründüğün için portreni çizeceğim” der.[] Portreyi bitirdi (şu anda kayıp),araçlarını bıraktı ve ilahiler okumaya başladı.[] O akşam saat 6’da eşine hep onunla olacağına söz verdikten sonra öldü. 1965’ten beri, mezar taşları yeni bir çimlik yapmak için taşınırken William Blake’in mezarı kayboldu ve unutuldu.[] Bugünlerde üzerinde eşinin de ismi bulunan bir mezar taşı ile anılır.[]

Türkçede William Blake

  • Cennet ve Cehennemin Evliliği, Altıkırkbeş Yayıncılık, 1997
  • Masumiyet Şarkıları, Çev. Selahattin Özpalabıyıklar, Altıkırkbeş Yayıncılık, 1999
  • Masumiyet ve Deneyim Şarkıları, Artshop yay. 2006,
  • Kehanet Kitapları 1, Çev. Tozan Alkan, Artshop yay. 2006 (Blake'in kısa eserlerinin bir araya getirildiği bir çeviridir)
  • Kehanet Kitapları 2, Çev. Tozan Alkan, Artshop yay. 2006 (Artshop Yayınlarından çıkan serinin ikinci kitabıdır)
  • Masumiyet ve Tecrübe Şarkıları, Çev. Selahattin Özpalabıyıklar, İş Kültür Yayınları, 2008
  • Vahiy Kitapları, Çev. Kaan H. Ökten, 2015
  • Kült Neştriyat, Çev. C. Hakan Arslan, 2016
  • Kuzudan Kaplana, Çev Osman Tuğlu 2019

Eserleri

Chaucers Canterbury Pilgrims: Canterbury Hikâyeleri' nin resmedildiği bir gravür, William Blake, 1810 (McCormick Library of Special Collections at Northwestern University, Illinois)
  • c.1788: All Religions Are One
    • There Is No Natural Religion
  • 1789: Songs of Innocence
    • The Book of Thel
  • 1790–1793: The Marriage of Heaven and Hell
  • 1793: Visions of the Daughters of Albion
    • America: a Prophecy
  • 1794: Europe: a Prophecy
    • The First Book of Urizen
    • Songs of Experience
  • 1795: The Book of Los
    • The Song of Los
    • The Book of Ahania
  • c.1804–c.1811: Milton: a Poem
  • 1804–1820: Jerusalem: The Emanation of The Giant Albion
  • An Island in the Moon (1784)
  • Never seek to tell thy love
  • Tiriel (circa 1789)

Dış bağlantılar

Kaynakça

Romantizm
18. yüzyıl - 19. yüzyıl
Romantik Müzik: Alkan - Beethoven - Berlioz - Brahms - Chopin - Dvořák - Grieg - Liszt - Mahler - Mendelssohn - Puccini - Schubert - Schumann - Çaykovski - The Five - Verdi - Wagner
   Romantik Edebiyat: Blake - Burns - Byron - Coleridge - Goethe - Hölderlin - Hugo - Keats - Krasiński - Lamartine - Leopardi - Lermontov - Manzoni - Mickiewicz - Nerval - Novalis - Pushkin - Shelley - Słowacki - Wordsworth   
Sanat ve Mimarlık: Briullov - Constable - Corot - Delacroix - Friedrich - Géricault - Neogotik mimari - Goya - Hudson Nehri Ekolü - Leutze - Nazarene movement - Palmer - Turner - Thomas Cole
Romantik kültürü: Bohemizm - Romantizm milliyetçiliği
<< Aydınlanma ÇağıRealizm >>

İlgili Araştırma Makaleleri

Ahmet Enis Batur, Türk şair, yazar ve yayımcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhyiddin İbnü'l-Arabî</span> Endülüslü İslam düşünürü, sufi ve filozof (1165–1240)

Muhyiddin İbnü'l-Arabî ya da tam adıyla Muhyiddîn Muhammed bin Ali bin Muhammed el-Arabî el-Hâtimî et-Tâî, ünlü İslâm düşünürü, mutasavvıf, yazar ve şair. Şeyhü'l Ekber unvanı ile de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Perennial felsefe</span> Daimicilik, tüm insanlar için geçerli ve daimi olan gerçeğin ilkelerinin varlığını savunur

Perennial Felsefe ya da perennializm (daimicilik), evrensel hakikat ilkelerinin insanlık tarihi boyunca tüm kültürlerde ve ruhsal geleneklerde ortak olarak mevcut olduğuna ilişkin felsefi düşünüş.

<span class="mw-page-title-main">U2</span> İrlandalı rock grubu

U2, 1976'da İrlanda'nın Dublin şehrinde kurulan rock grubu. Grup; Bono, The Edge, Adam Clayton ve Larry Mullen Jr.'dan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Leonard Cohen</span> Kanadalı şair, şarkıcı ve söz yazarı

Leonard Norman Cohen, Kanadalı yazar, şair, söz yazarı ve müzisyendir. İlk şiir kitabını Montreal'de 1956'da, ilk romanını ise 1963'te yayımlayan Cohen'in erken dönem şarkıları müzikal olarak Avrupa pop müziğine dayanır ve çoğunluğu 1967 yılında çıkan Songs of Leonard Cohen albümünde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Aristofanes</span> Antik Yunan oyun yazarı

Aristofanes (Aristophanes), MÖ 446 - MÖ 386 yılları arasında yaşamış bir komedya yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">William Butler Yeats</span> Irdandalı şair, oyun yazar

William Butler Yeats, İrlandalı şair ve oyun yazarıdır. İrlanda'da yetişen en önemli lirik şairlerden biri olmanın yanı sıra, 20. yüzyıl edebiyatının esas figürlerinden biridir. İrlanda edebiyatının rönesans sürecinin öncüsü sayılmaktadır. Abbey Tiyatrosu'nun kurucularından biri olan Yeats, 1923 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Federico García Lorca</span>

Federico García Lorca İspanyol şair ve oyun yazarı, aynı zamanda ressam, piyanist ve bestecidir. 27 kuşağının sembol üyelerinden birisidir. İspanya İç Savaşı'nın başlangıcında 38 yaşında iken öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Martin Scorsese</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; senarist

Martin Luciano Scorsese, Akademi Ödülü, BAFTA ve Altın Küre sahibi Amerikalı film yönetmeni, senarist ve yapımcıdır. 1997 Amerikan Film Enstitüsü tarafından verilen AFİ Yaşam Boyu Başarı Ödülü'ne layık görülmüştür. 2007'de Köstebek isimli filmiyle, En İyi Yönetmen dalında Oscar ödülünün sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pelin Batu</span> Türk oyuncu, şair ve tarihçi

Pelin Batu, Türk tarihçi, televizyon programcısı, oyuncu.

<i>Into the Wild</i> (film)

Into the Wild, Jon Krakauer'ın 1996 yılında yayımlanan ve Christopher McCandless adındaki bir gencin maceraları hakkında, filmle aynı ada sahip, kurgusal olmayan bir kitabından uyarlanmış, 2007 yapımı sinema filmi. Türkçede Özgürlük Yolu olarak da bilinen filmin ve uyarlandığı kitabın orijinal İngilizce adı Vahşi Doğaya Doğru anlamına gelir ve adını eserin başlarındaki "I now walk into the wild" cümlesinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Emanuel Swedenborg</span> İsveçli bilim insanı, filozof, Hristiyan mistiği ve din bilimcisi

Emanuel Swedenborg, İsveçli bilim insanı, filozof, Hristiyan mistiği ve din bilimcisidir.

<span class="mw-page-title-main">William Carlos Williams</span> Amerikalı şair (1883 – 1963)

William Carlos Williams, modernizm ve imgecilik akımlarına dahil edilen Amerikalı şair. Ayrıca pediyatristtir. Tıp alanında çalışıyor olması, kesinlikle şiirinin ana konusunu da etkiledi. Biyografi yazarı Linda Wagner-Martin'e göre Williams, "yazar olmak için, pediyatrist olmak için çalıştığından daha fazla çalıştı." Williams yaşamı boyunca şair olarak da doktor olarak da başarılı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Lenore</span>

Lenore, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun şiirlerinden biridir. Farklı bir şiir olarak "A Paean " adıyla yazılmaya başlayan şiirin son hâli, 1843'te Lenore adıyla basıldı.

<i>Cymbeline</i> William Shakespearein oyunu

Cymbeline, İngiliz yazarı William Shakespeare tarafından yazılmış bir Kelt asıllı eski İngiliz kralı hakkında 5 perdelik bir oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Geraldine Chaplin</span> İngiliz-Amerikalı sinema oyuncusu

Geraldine Chaplin, Amerikalı sinema oyuncusudur. Charlie Chaplin'in kızıdır. Çocukluğunda kameralarla onu tanıştıran Limelight'tan beri ünlü soyadını 'Doctor Zhivago' ve 'Nashville' gibi klasiklerde oynayarak gururla taşıdı. İspanyol Carlos Saura'nın en tanınmış 'Peppermint Frappe', 'Cria Cuervos', 'Elisa Vida Mia', 'Mama Cumple Cian Anos', 'Diario de una ninfómana' gibi filmlerde rol aldı. 'The Age of Innocence'(Masumiyet Çağı) ve 'Chaplin' gibi son dönem filmlerinde ve 'Mother Teresa: In the Name of God's Poor' gibi dizilerde çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Little, Brown and Company</span>

Little, Brown and Company, Charles Coffin Little ve ortağı James Brown tarafından 1837 yılında kurulan yayınevi. Kuruluş 2006 yılından beri Hachette Book Group USA'in bir birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Philippe Soupault</span> Fransız yazar (1897 – 1990)

Philippe Soupault Fransız yazar ve şair, romancı, eleştirmen ve siyasi eylemci idi. Dadaizm'de aktifti ve daha sonra Sürrealist hareketi André Breton'la kurdu. Soupault, periyodik Littérature'yı, 1919'da Paris'teki yazarlar Breton ve Louis Aragon'la birlikte başlattı ve birçok kişi için Sürrealizmi atmosferini başlattı. Otomatik yazının ilk kitabı olan Les champs magnétiques (1920), Soupault ve Breton'un ortak yazarlığıydı. 1927'de Soupault, eşi Marie-Louise'nin yardımıyla William Blake'in Masumiyet ve Deneyim Şarkılarını Fransızcaya çevirdi. Ertesi yıl, Soupault, şairin edebiyatta Sürrealist hareketi öngören bir "dahi" olduğunu savunan Blake üzerine bir monograf hazırladı. Radyo Tunus'u Vichy yanlısı rejim tarafından tutuklandığında 1937'den 1940'a kadar yönetti. Cezayir'e başarıyla kaçtı.

<i>Şiir Klasiği</i>

Şiir Klasiği, MÖ 11. yüzyıldan 7. yüzyıla kadar uzanan 305 eserden oluşan mevcut en eski Çin şiir koleksiyonudur. Geleneksel olarak Konfüçyüs tarafından derlendiği söylenen Beş Klasik'ten biridir ve iki bin yıldan fazla bir süredir Çin ve komşu ülkelerdeki bilim adamları tarafından incelenmiş ve ezberlenmiştir. Aynı zamanda, modern Çincede hala öğrenilmiş söylemin ve hatta günlük dilin bir parçası olan zengin bir chengyu kaynağıdır. Çing Hanedanı'ndan bu yana, kafiye kalıpları da Eski Çin fonolojisi çalışmasında analiz edildi.

<span class="mw-page-title-main">Masumiyet ve Tecrübe Şarkıları</span>

Masumiyet ve Tecrübe Şarkıları William Blake'in resimli şiirlerinden oluşan bir derlemedir. İki aşamada ortaya çıkmıştır. İlk birkaç kopya 1789'da Blake tarafından basıldı ve resimlendirildi. Beş yıl sonra bu şiirleri, İnsan Ruhunun İki Zıt Halini Gösteren Masumiyet ve Deneyim Şarkıları adlı bir ciltte bir dizi yeni şiirle birleştirildi. Blake aynı zamanda Songs of Innocence and Experience'ın yaratılmasından önce bir ressamdı ve Oberon, Titania ve perilerle dans eden Puck gibi konuları resmetmişti.