İçeriğe atla

Wilhelm Hisinger

Wilhelm Hisinger
Wilhelm Hisinger, Nordisk familjebok
Doğum23 Aralık 1766(1766-12-23)
Västmanland, İcveç
Ölüm28 Haziran 1852 (85 yaşında)
Skinnskatteberg, Västmanland, İsveç
Milliyetİsveçli
Tanınma nedeniseryum elementinin keşfi
Kariyeri
Dalıkimya, fizik, jeoloji, mineraloji

Wilhelm Hisinger (d. 23 Aralık 1766 - ö. 28 Haziran 1852), 1807'de Jöns Jakob Berzelius ile koordineli çalışarak, elektrolizde herhangi bir maddenin her zaman aynı kutba gittiğini ve aynı kutba çekilen maddelerin başka ortak özelliklerinin de olduğu kaydeden İsveçli fizikçi ve kimyagerdir.[1] Bu, cisimlerin kimyasal ve elektriksel doğaları arasında en azından niteliksel bir korelasyon olduğunu gösterdi.

Kariyer

1803 yılında, birinde Martin Heinrich Klaproth, diğerinde Berzelius ve Hisinger'in bulunduğu ayrı laboratuvarlarda, yeni keşfedilen asteroit Ceres'in adını taşıyan Seryum elementi[2] keşfedildi. Her iki laboratuvar tarafından neredeyse aynı anda keşfedildi, ancak daha sonra Berzelius ve Hisinger'in seryumunun aslında seryum, lantan ve didymium karışımı olduğu gösterildi. Element ilk kez 1838'de Carl Gustaf Mosander tarafından izole edildi.[3][4][5]

Hisinger, 1804'te İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi üyeliğine seçildi.

Ölümü ve mirası

Hisinger 1852'de 85 yaşında öldü.

Fe2Si2O5(OH)4·2H2O formülüne sahip bir demir silikat olan hisingerit minerali, adını Hisinger'den almıştır. Ayrıca demir atomlarından birinin alüminyum ile değiştirildiği Alüminyum Hisingerit de vardır.

Svalbard, Spitsbergen'deki Nathorst Land'de bulunan Hisingerfjellet dağı adını Wilhelm Hisinger'den almıştır.[6][7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Berzelius, and Hisinger, W. (1803). In Neues allg. J. Chem. 1, 115-49 (reprinted in Ann. Phys. 27, 270-304 (1807).
  2. ^ "Visual Elements: Cerium". Londra: Royal Society of Chemistry. 1999–2012. 24 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2009. 
  3. ^ "cerium". Encyclopædia Britannica Online. 16 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2008. 
  4. ^ Weeks, Mary Elvira (1956). The discovery of the elements. 6th. Easton, PA: Journal of Chemical Education. 
  5. ^ Marshall, James L. Marshall; Marshall, Virginia R. Marshall (2008). "Rediscovery of the elements: Klaproth" (PDF). The Hexagon: 20-24. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Aralık 2019. 
  6. ^ "Hisingerfjellet (Svalbard)". Norwegian Polar Institute. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2014. 
  7. ^ Lauritzen, Per Roger, (Ed.) (2009). "Hisingerfjellet". Norsk Fjelleksikon (Norveççe). Arendal: Friluftsforlaget. ISBN 978-82-91-49547-7. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Röntgenyum</span> Kimyasal element, sembolü Rg ve atom numarası 111

Röntgenyum,eski adıyla Unununyum - Uuu, 1994 yılında keşfedilen yapay bir elementtir. Atom numarası 111, bağıl atom kütlesi bilinen en uzun ömürlü izotopu için 280'dir ve Periyodik tabloda Rg simgesi ile gösterilir. Geçiş metalleri sınıfına girer, fiziksel özellikleri bilinmemektedir. Periyodik cetvelde 7.periyotta, 1B grubunda ve d bloğunda bulunan bir süper ağır geçiş elementidir.

<span class="mw-page-title-main">Klor</span> 17 atomik numaralı kimyasal element

Klor, VIIA grubunda bulunan hafif, keskin kokulu, yeşilimsi sarı renkli, tahriş edici ve zehirleyici bir gaz. Havadan 2,5 kat ağır olan klor ilk zamanlar bir bileşik olarak kabul ediliyordu. Klor ilk olarak 1774 yılında Carl Wilhelm Scheele tarafından keşfedildi. 1810 yılında ise bugünkü ismi Humphry Davy tarafından verildi.

<span class="mw-page-title-main">Alüminyum</span> sembolü Al, atom numarası 13 olan element

Alüminyum, atom numarası 13 ve simgesi Al olan kimyasal element. Gümüş renkte, sünek bir metaldir. Doğada genellikle boksit cevheri halinde bulunur ve oksidasyona karşı üstün direnci ile tanınır. Bu direncin temelinde pasivasyon özelliği yatar.

<span class="mw-page-title-main">Bronz</span> metal alaşımı

Bronz ya da tunç, bakırın önemli bir alaşımıdır. Tarihi bağlamda bakır ile kalay ve/veya arsenik'den oluşan bakır alaşımlarına tunç denir. Bununla birlikte günümüzde bronz kavramı çağdaş kullanımda bakırın bakır-nikel, bakır-berilyum ve bakır-çinko (pirinç) alaşımı dışındaki bütün alaşımları için kullanılmaktadır. Pirinç bakırın çinkoyla yaptığı alaşımdır. %10 çinko bulunduran pirince ticari bronz da denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Bunsen</span>

Robert Wilhelm Bunsen Eberhard, özellikle mineralojik ve analitik kimya üzerine çalışmış Alman kimyagerdir. Gustav Robert Kirchoff ile beraber sezyum ve rubidyum elementlerini keşfetmiş, ısıtılan elementlerin emisyon spektrumlarını incelemiş ve spektral analizi bulmuştur. Fotokimyaya öncülük eden Bunsen, bir deney esnasında koruyucu gözlük kullanmadığı için bir gözünü kaybetmiştir.

Titanyum sembolü Ti olan 22 atom numaralı kimyasal elementtir.

<span class="mw-page-title-main">Manganez</span> atom numarası 25, simgesi Mn olan element

Mangan veya Manganez kimyasal bir elementtir. Simgesi Mn ve atom numarası 25'tir.

Neodimyum, sembolü Nd ve atom numarası 60 olan kimyasal bir elementtir. Lantanit serisinin dördüncü üyesidir ve nadir toprak metallerinden biri olarak kabul edilir. Havada ve nemde hızla kararan sert, hafif dövülebilir, gümüşi bir metaldir. Hızla oksitlenir ve +2, +3 ve +4 pembe, mor/mavi ve sarı bileşikler üretir. Elementlerin en karmaşık spektrumlarından birine sahip olduğu kabul edilir. Neodimyum, 1885 yılında praseodimyumu da keşfeden Avusturyalı kimyager Carl Auer von Welsbach tarafından keşfedildi. Monazit ve bastnäsite minerallerinde önemli miktarlarda bulunur. Neodimyum, doğal olarak metalik formda veya diğer lantanitlerle karışmamış olarak bulunmaz ve genel kullanım için rafine edilir. Neodimyum kobalt, nikel veya bakır kadar yaygındır ve Dünya'nın kabuğunda yaygın olarak dağılmıştır. Diğer birçok nadir toprak metalinde olduğu gibi, dünyadaki ticari neodimyumun çoğu Çin'de çıkarılmaktadır.

Toryum; sembolü Th, atom numarası 90 olan zayıf radyoaktivite gösteren, metalik, kimyasal bir elementtir. Toryum havaya maruz kaldığında kararır ve toryum dioksit oluşturur; orta derecede yumuşak, işlenebilir ve yüksek bir erime noktasına sahiptir. Toryum, kimyasına +4 oksidasyon durumunun hakim olduğu elektropozitif bir aktinittir; oldukça reaktiftir ve ince bir şekilde bölündüğünde havada tutuşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Longyearbyen</span>

Longyearbyen, Arktik Okyanusu'nda Norveç'e bağlı takımadalardan biri ve ayrıca takımadaların oluşturduğu Svalbard yönetim biriminin merkezidir. 1.000 nüfusu aşan Dünya'nın en kuzey yerleşim birimidir. Kasabanın nüfusu 2013 verilerine göre 2.075'tir.

<span class="mw-page-title-main">X ışını</span> Elektromanyetik radyasyon

X ışınları veya Röntgen ışınları, 0,125 ile 125 keV enerji aralığında veya buna karşılık, dalgaboyu 10 ile 0,01 nm aralığında olan elektromanyetik dalgalar veya foton demetidir. 30 ile 30.000 PHz (1015 hertz) aralığındaki titreşim sayısı aralığına eşdeğerdir. X ışınları özellikle tıpta tanısal amaçlarla kullanılmaktadırlar. İyonlaştırıcı radyasyon sınıfına dahil olduklarından zararlı olabilirler. X ışınları 1895'te Wilhelm Conrad Röntgen tarafından Crookes tüpü (Hittorf veya Lenard tüpleri ile de) ile yaptığı deneyler sonucunda keşfedilmiştir. Klasik fizik sınırları içinde, X-ışınları aynı görünür ışık gibi bir elektromanyetik dalga olup, görünür ışıktan farkı düşük dalga boyu, dolayısıyla yüksek frekansları ve enerjileridir. Morötesi'nin ötesidir. X Işınlarının ötesi ise Gama ışınları'dır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Wöhler</span>

Friedrich Wöhler, Alman kimyager. Üreyi laboratuvarda sentezleyen ilk bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jacob Berzelius</span>

Jöns Jacob Berzelius bugünkü modern kimyasal notasyonu keşfeden, John Dalton, Antoine Lavoisier, Robert Boyle gibi kimyacılarla birlikte modern kimyanın babası sayılan kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Justus von Liebig</span>

Justus von Liebig tarımsal kimya ve biyokimya üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanınan ve organik kimya üzerine yaptığı fikirlerle bilinen Alman kimyacıdır. Bir profesör olarak laboratuvar destekli öğretim yöntemleri ve yenilikleriyle bilinen Liebig, gelmiş geçmiş en başarılı kimya öğretmenleri arasında gösterilmektedir. Bunların dışına gübreleme sanayisinin babası olarak tanınan Liebig, tarımda bitkilerin ihtiyaç duyduğu temel maddelerden olan azotun önemini keşfetti ve Liebig'in Minimum Yasasında her bitkinin ihtiyaç duyduğu besinleri belirtti. Et üzerinde de çalışmalar yapan bilim adamının, kendi adıyla bilinen bir et şirketi de mevcuttur.

<i>Öklidin Elementleri</i> Öklidin matematik hakkındaki bir incelemesi

Öklid'in Elementleri İskenderiye'li Antik Yunan Öklid'e atfedilmiş 13 geometri kitabı bütünüdür. Öklid'in Elementler'i, tanımlar, aksiyomlar, önermeler ve bu önermelerin ispatlarından oluşur. Konuları iki ve üç boyutlu şekillerde öklidyen geometri, sayı teorisini, perspektif, konik kesitler, küresel geometri ve kuadrik yüzeyleri içerir. En eski geniş çaplı matematiksel tez olan Elementler hala ders kitabı olarak kullanılmaktadır. Kitapta kullanılan aksiyomatik yöntem birçok filozof ve matematikçiyi etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Johan August Arfwedson</span>

Johan August Arfwedson, 1817'de lityum kimyasal elementini izole bir tuz olarak keşfeden İsveçli bir kimyagerdir.

Toprak, Antik Yunanlılar tarafından "o zamanlar mevcut olan ısı kaynakları tarafından daha fazla değiştirilemeyen maddeler" olarak tanımlanmıştır. Alüminyum oksit ve magnezyum oksit gibi çeşitli oksitlerin toprak elementi olduğu düşünülüyordu. Beril toprağı ve zirkon toprağı gibi gerçek topraklar ile kireç toprağı ve barit toprağı gibi alkali topraklar arasında bir ayrım yapılmıştı. Bu maddeler saf maddeler yani element olarak kabul edilmişti. Fransız kimyager Antoine Laurent de Lavoisier daha sonra bunların muhtemelen oksijen ile o zamanlar hala bilinmeyen bazı metalik elementler arasındaki bileşikler olduğu sonucuna vardı.

<span class="mw-page-title-main">Johan Gadolin</span> Fin kimyager, fizikçi ve mineralog

Johan Gadolin, Finli kimyager, fizikçi ve minerologdur. Gadolin, daha sonra kimyasal bir element olduğu belirlenen ilk nadir toprak bileşiği itriyumu içeren "yeni bir toprak elementi" keşfetti. Aynı zamanda Turku Kraliyet Akademisi'nin Kimya Kürsüsü'nün ikinci sorumlusu olarak Fin kimya araştırmalarının kurucusu olarak da kabul edilir. Gadolin, başarılarından dolayı asalet ünvanı ve Aziz Vladimir Nişanı ile Aziz Anna Nişanı'yla ödüllendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Carl Gustaf Mosander</span>

Carl Gustaf Mosander İsveçli bir kimyagerdir. Nadir toprak elementleri olan lantan, erbiyum ve terbiyumu keşfetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bastnas</span>

Bastnäs Riddarhyttan, Västmanland, İsveç yakınlarında bir maden cevheri sahasıdır. Bastnäs'taki madenlerden ilk kez 1692'de bahsedilmiştir. Madenlerden demir, bakır ve nadir toprak elementleri çıkarılmış ve 1875 ile 1888 yılları arasında 4.500 ton seryum üretilmiştir.