İçeriğe atla

Wilanów Sarayı

Wilanów Sarayı (Lehçe: Pałac w Wilanowie, okunuşu: [ˈpawat͡s vvilaˈnɔvjɛ] ), Polonya'nın Varşova kentinin Wilanów semtinde bulunan eski bir kraliyet sarayıdır. Wilanów Sarayı, Polonya'nın bölünmesinden ve her iki Dünya Savaşından da sağlam çıkması nedeniyle, Polonya devletinin kültürünün bir hatırlatıcısı olarak hizmet etmektedir.

Polonya'nın en önemli anıtlarından biridir. 1805 yılında kurulan sarayın müzesi, ülkenin kraliyet ve sanat mirasının bir deposudur ve yılda yaklaşık 3 milyon ziyaretçi almaktadır.[1] Wilanów'daki saray ve park, Rose Garden'daki Yaz Kraliyet Konserleri ve Uluslararası Yaz Erken Müzik Akademisi gibi kültürel etkinliklere ve konserlere ev sahipliği yapmaktadır.

Saray, Varşova Eski Kenti'nin diğer unsurlarıyla birlikte, 16 Eylül 1994'te belirlendiği üzere Polonya'nın resmi ulusal Tarihi Anıtlarından (Pomnik historii) biridir. Listeleme Polonya Ulusal Miras Kurulu tarafından yapılmaktadır. 2006 yılından bu yana saray Avrupa Kraliyet Konutları uluslararası birliğinin üyesidir.[2]

Tarih

Wilanów Sarayı, 17. yüzyılın son çeyreğinde kral III. Jan Sobieski için inşa edilmiş ve daha sonra diğer mülk sahipleri tarafından genişletilmiştir.[3] Yapı karakteristik Barok inşa türünü temsil etmektedir. Mimarisi özgündür, genel olarak Avrupa sanatının belirgin bir şekilde Polonya bina gelenekleriyle birleşimidir.[3] Yükseltilerinde ve saray içlerinde eski semboller Sobieski ailesini, özellikle de kralın askeri zaferlerini yüceltir.[4]

Bernardo Bellotto (1777) tarafından kuzey-doğudan görüldüğü gibi Wilanów Sarayı.

John III Sobieski'nin 1696'da ölümünden sonra saray, oğulları ve daha sonra Korczak armasının ünlü kodaman aileleri Sieniawskis, Czartoryskis, Lubomirskis, Potockis ve Branicki ailesine aitti. 1720'de mülk, sarayı genişleten Polonyalı devlet kadını Elżbieta Sieniawska tarafından satın alındı.[3] 1730 ve 1733 yılları arasında aynı zamanda bir Polonya kralı olan Güçlü Augustus II'nin ikametgâhıydı. Kendisinin ölümünden sonra mülk Sieniawska'nın kızı Maria Zofia Czartoryska'ya geçti.[4] Her malik, sarayın iç mekanlarını, bahçelerini ve taban yapılarını günün moda ve ihtiyaçlarına göre değiştirdi. 1778'de mülk, Mavi Markiz olarak adlandırılan Izabela Lubomirska tarafından miras alındı.[4] 1792-1793 yılları arasında neoklasik tarzda bazı iç mekanları yenilendi ve Szymon Bogumił Zug'un gözetiminde bir corps de garde, bir mutfak binası ve bir banyo binası inşa edildi.[4]

1805 yılında, sahibi Stanisław Kostka Potocki, Polonya'daki ilk kamu müzelerinden biri olan sarayın bir bölümünde bir müze açtı.[3] Koleksiyonların en dikkat çekici örneği, 1781'de ünlü neoklasik Fransız sanatçı Jacques-Louis David'e aittir.[5] Avrupa ve Doğu sanatının yanı sıra, sarayın orta kısmı da II. Dünya Savaşı'nda Alman kuvvetleri tarafından hasar gördü,[6] ancak 1944 Varşova Ayaklanması'ndan sonra dahi yıkılmadı. Savaştan sonra saray yenilendi ve Almanya tarafından çalınan koleksiyonların çoğu ülkesine geri gönderildi. 1962 yılında tekrar ziyarete açılmıştır.[7]

Tasarım

Dış yapı

Yapı Augustyn Wincenty Locci tarafından tasarlanmıştır.[8] Saray Mimarisi farklı yapı geleneklerinin eşsiz örneğidir - yan kuleleri, İtalya ile Polonya aristokrat konaklarını hatırlatan banliyö villa ve Fransız saraylarının entre cour et jardin benzeri her iki tarafında iki dikdörtgen kanatlı cour d'honneur bulunur.[4]

Chronos'lu güneş saati.

İnşaatın ilk aşamasında 1677 ve 1680 yılları arasında, tek katlı kare binaya bağlı dört oyuk kulesi olan tipik bir Polonya malikanesiydi. 1681-1688 yılları arasında bina güçlendirildi ve kulelerle biten iki galeri kanadı eklendi. Bu yeni görünüm muhtemelen Palladio'nun Villa Montagnana'sından esinlenmiştir.[4] Kralın ölümünden kısa bir süre sonra yeniden yapılanmanın üçüncü aşaması tamamlandı. 1688-1696 yılları arasında ana binanın üzerindeki köşk inşa edildi ve kuleler, tümü Roma'daki Villa Doria Pamphili'ye benzeyen barok kulelerle kaplandı (özellikle Giovanni Francesco Grimaldi'nin ilk tasarımı).[4]

Elżbieta Sieniawska tarafından inşa edilen kuzey kanadı.

İç alan

Jerzy Siemiginowski-Eleuter tarafından Sonbahar Alegorisi ile Plafond.

Sarayın iç dekorasyonuna en önde gelen Polonyalı ve yabancı sanatçılar katıldı. Burada ressamlar Martino Altomonte, Jan Rayzner Lviv, Michelangelo Palloni, heykeltraş Stefan Szwaner ve sıva dekoratörler Szymon Józef Bellotti, Wilanów Antoni ve Abraham Paris eserleri mevcuttur.[4] Bu kişiler resmi mahkeme ressamları Claude Callot ve daha sonra Jerzy Siemiginowski-Eleuter tarafından denetlendiler. O zamanın en büyük Polonyalı ressamlarından biri olan Jerzy Siemiginowski-Eleuter, sarayın sonraki iç yönleri üzerinde (devlet odalarındaki plafondlar, freskler) önemli bir etkiye sahipti.[4] İç dekorasyon ayrıca, İngiliz Milletler Topluluğu'nun "Merkez ulus" ile daha yakın ekonomik ilişkilerini destekleyen Çin'in büyük bir hayranı olan Adam Kochański tarafından denetlendi. Bu kişinin etkisi nedeniyle, Wilanów ve diğer konutlar lüks Çin ithal ürünleri ve chinoiserie ile doludur.[4][9]

Bir papağan taşıyan Afrikalı hizmetçi (Giuseppe Rossi tarafından bir fresk detayı).

Bahçe

Saray Bahçeleri

Sarayın neredeyse başlangıcından beri ayrılmaz bir parçası bahçedir. Başlangıçta, doğuda sarayı çevreleyen yarım daire şeklinde bir barok İtalyan bahçesi karakterine sahipti. Kompozisyonuyla bu geometrik bahçe, antik desenlere ve saray düzenine çok iyi uyuyordu. İçerisinde çardaklar bulunan bir üst bahçe ve bir alt bahçeden oluşur. Sarayın yeniden inşasının üçüncü aşamasında geometrik bahçe parterleri, André Le Nôtre'nin anlaşmalarından esinlenen işlemeli parterler à la française ile değiştirildi.[4][4] 18. yüzyılın başlarında bahçe genişletildi, geç barok parter süslemesinin yerini kuzey kesimlerde Sieniawska'nın arması Szreniawa ve güney kesimde monogramı ile tamamlanan régence motifleri aldı.[4] 1784'te Izabela Lubomirska, Wilanów'un komşu bölgelerini Szymon Bogumił Zug'un tasarımına göre jardin anglo- chinois'e dönüştürdü. Zengin bitki örtüsüne kıvrımlı yollara ve şelalelere sahip bu yeni bahçe, William Chambers, Thomas Whately ve August Moszyński'nin eserlerinden ilham almıştır.[4]

Panorama

Cour d'honneur'dan corps de logis'in görünümü

Galeri

  • Wilanów Sarayı'ndaki Kraliçe'nin Yatak Odası, Aleksander Gryglewski, 1874
    Wilanów Sarayı'ndaki Kraliçe'nin Yatak Odası, Aleksander Gryglewski, 1874
  • Beyaz Oda, Willibald Richter, 1850
    Beyaz Oda, Willibald Richter, 1850
  • Kont Stanislas Potocki'nin portresi, Jacques-Louis David, 1781
    Kont Stanislas Potocki'nin portresi, Jacques-Louis David, 1781
  • Bir resim galerisi içeren sarayın iç odası
    Bir resim galerisi içeren sarayın iç odası
  • saray iç kısmı
    saray iç kısmı
  • Kral daireleri
    Kral daireleri
  • Bahçelerden sarayın görünümü
    Bahçelerden sarayın görünümü
  • Sarayın güney kanadı
    Sarayın güney kanadı
  • Ana saray kapısı
    Ana saray kapısı
  • Kral John III Sobieski Heykeli
    Kral John III Sobieski Heykeli
  • Kralın Ön Kabul Odası
    Kralın Ön Kabul Odası
  • Bahçe heykelleri
    Bahçe heykelleri
  • Saray bahçesindeki çeşme
    Saray bahçesindeki çeşme
  • Sarayın yakınındaki St. Anne's Kilisesi
    Sarayın yakınındaki St. Anne's Kilisesi
  • Potocki ailesinin Mozolesi
    Potocki ailesinin Mozolesi

Ayrıca bakınız

  • Barok konutların listesi
  • En çok ziyaret edilen saray ve anıtların listesi
  • Wilanów'daki Kral III. John Sarayı Müzesi

Kaynakça

Notlar
  1. ^ "EGMUS 2016". 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019. 
  2. ^ "European Royal Residences". 16 Ekim 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2010. 
  3. ^ a b c d "Palace". wilanow-palac.art.pl. 27 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2008. 
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n Fijałkowski 1983
  5. ^ "Equestrian portrait of Stanislaw Kostka Potocki". wilanow-palac.art.pl. 20 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011. 
  6. ^ "Apollo i dwie Muzy - szczęśliwy powrót z Pawłowska". www.nimoz.pl (Lehçe). valuable, priceless, lost. 1997. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2008. 
  7. ^ "Walka o zabytki Wilanowa". wilanow-palac.art.pl (Lehçe). Erişim tarihi: 21 Şubat 2008. []
  8. ^ Augustyn Wincenty Locci, the author of Wilanów Palace 10 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the Wilanów Palace Museum retrieved 9 November 2011
  9. ^ "Fashion for chinoiserie at Wilanów Palace". wilanow-palac.art.pl. 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2011. 
Genel
  1. Fijałkowski, Wojciech (1983), Wilanów. Rezydencja Króla Zwycięzcy (Wilanów. The residence of the Victorious King) (Lehçe), Varşova: Krajowa Agencja Wydawnicza .
  2. Kieniewicz, Stefan (1984), Warszawa w latach 1526-1795 (Warsaw in 1526-1795) (Lehçe), Varşova: Krajowa Agencja Wydawnicza, ISBN 83-01-03323-1 .

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dolmabahçe Sarayı</span> Türkiye, İstanbul’da bir saray

Dolmabahçe Sarayı, İstanbul, Beşiktaş'ta, Kabataş'tan Beşiktaş'a uzanan Dolmabahçe Caddesi'yle İstanbul Boğazı arasında, 250.000 m²'lik bir alan üzerinde bulunan Osmanlı sarayı. Marmara Denizi'nden Boğaziçi'ne deniz yoluyla girişte sol kıyıda, Üsküdar ve Kuzguncuk'un karşısında yer alır. Sultan Abdülmecid tarafından inşa ettirilen sarayın yapımı 1843 yılında başlayıp 1856 yılında bitirilmiştir. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Varşova</span> Polonyanın başkenti

Varşova (Lehçe: Warszawa

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Sarayı</span> İstanbul’da bir saray

Yıldız Sarayı, ilk kez Sultan III. Selim'in (1789-1807) annesi Mihrişah Sultan için yaptırılmış, özellikle Osmanlı padişahı II. Abdülhamit (1876-1909) döneminde Osmanlı Devleti'nin ana sarayı olarak kullanılmış olan saray. Günümüzde Beşiktaş ilçesinde yer alır. Dolmabahçe Sarayı gibi tek bir yapı halinde değil, Marmara Denizi sahilinden başlayarak kuzeybatıya doğru yükselip sırt çizgisine kadar tüm yamacı kaplayan bir bahçe ve koruluk içine yerleşmiş saraylar, köşkler, yönetim, koruma, servis yapıları ve parklar bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">III. Jan Sobieski</span> Lehistan imparatoru

III. Jan Sobieski, Lehistan'ın seçimle tahta çıkan ve 1674 - 1696 yılları arasında hüküm süren devlet adamı. Osmanlı Devleti'yle yaptığı savaşlar sonucu Lehistan-Litvanya Birliği'ni kısa bir süre için yeniden canlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Versay Sarayı</span> Paris civarındaki Fransız sarayı

Versay Sarayı ya da Versailles Sarayı, tarihi bir Fransız şatosudur. Sarayın ilk binasının yapımına 1661'de başlanmıştır, daha sonra değişik zamanlarda genişletilmiştir. Saray, günümüzde müze olarak kullanılır. Versailles sarayı çok geniş planlanmış olması yönüyle tipik Fransızdır. Roma İmparatorluğu'ndan sonra ilk kez bu sarayda büyük ölçüler kullanılmıştır. Bunun nedeni ise zengin ve merkezi krallık yönetimiydi. İtalya, Almanya ve İngiltere'de siyasi ortamlar farklı olduğu için Versailles sarayı gibi saraylar uzun süre yapılamadı.

<span class="mw-page-title-main">Bernardo Bellotto</span>

Bernardo Bellotto, bir İtalyan veduta ressamı ve resim klişe kalıpcısı olup Avrupa şehirleri resimleriyle ünlüdür. Canaletto'nun yeğeni ve öğrencisidir ve bazen daha sonraları meşhur ismini kendisini Bernardo Canaletto olarak imzalayarak kullanmıştır. Bazılarına göre hile ile kazanılan bir durumdur. Özellikle Almanya'da Canaletto'ya atfedilen resimler gerçekte belki de Bellotto tarafından yapılmıştır amcasından daha ziyade. Polonya'da Bellotto tarafından onlar, orada "Canaletto" olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Schönbrunn Sarayı</span>

Schönbrunn Sarayı, Avusturya'nın başkenti Viyana'da, Habsburg Hanedanı'nın yazlık sarayıdır. Schonbrunn Sarayı'nın ve bahçesinin yapımı ancak 1744-1749 yılları arasında imparatoriçe Maria Theresia tarafından tamamlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pitti Sarayı</span> İtalyada saray

Pitti Sarayı, İtalya, Floransa'da büyük bir Rönesans sarayıdır. Arno Nehri'nin güney tarafında konumlanmakta olup, Eski Köprü'ye kısa mesafe uzaklıktadır. 1458 yılından tarihlenen şimdiki sarayın çekirdeğini teşkil etmekte ve orijinal olarak ihtiraslı bir bankacı olan Luca Pitti'nin kasaba residansıydı.

<span class="mw-page-title-main">Charlottenburg Sarayı</span> Berlinin en büyük sarayı ve Hohenzollern Hanedanının Berlindeki tek mirası

Charlottenburg Sarayı, Berlin'in en büyük sarayı ve Hohenzollern Hanedanı'nın Berlin'deki tek mirası. Saray Charlottenburg-Wilmersdorf'un Charlottenburg semtinde bulunuyor.

<span class="mw-page-title-main">Andreas Schlüter</span> Alman mimar ve heykelci (1660-1714)

Andreas Schlüter Alman mimar ve heykeltıraş. Özellikle Barok stilindeki eserleri insanların gözüne çarpıyor.

<span class="mw-page-title-main">Caserta</span> İtalyanın Campania bölgesinde, Caserta iline bağlı ilçe (komün)

Caserta, güney İtalya'nın Campania bölgesinde aynı ismi taşıyan Caserta ili merkezi olan bir komündür ve bir şehirdir. Caserta İtalya'da önemli bir tarım, ticaret ve sanayi şehri ve komünüdür. Şehrin Belediye Başkanı Carlo Marino'dur.

<span class="mw-page-title-main">Livadya Sarayı</span>

Livadya Sarayı son Rus çarı II. Nikolay ve ailesinin Livadya, Kırım'da bulunan yazlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kültür ve Bilim Sarayı</span> Polonyada bina

Kültür ve Bilim Sarayı Polonya'nın başkenti Varşova'da bulunan çok katlı bir yapı. Yapı içinde sinema, tiyatro, kütüphane, spor kulüpleri, bilimsel enstitüler, üniversite ve müzeler gibi birçok kurum barındırır. 1955'te Sovyet mimar Lev Rudnev'in mimarlığında tamamlanan yapı Leh tarihselciliği ve Amerikan art deco türlerinden esinlenen "Yedi Kardeş" tarzında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Michał Korybut Wiśniowiecki</span> Polonya-Litvanya birliğinin kralı ve dükü

Michał Korybut Wiśniowiecki 29 Eylül 1669'dan 1673'e kadar hüküm süren Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü. Babası Leh kodaman Jeremi Wiśniowiecki, Hmelnitski Ayaklanması sırasında doğu Polonya'daki Don Kazakları'na karşı mücadelede yardımcı olan önemli biriydi.

<i>Bozkırda Yangın</i>

Bozkırda Yangın, 1888 yılında Leh yazar Henryk Sienkiewicz tarafından yazılmış tarihî roman. Romanların ana serisi Üçleme'nin son romanıdır. Kronolojik olarak önce Ateş ve Kılıç, Tufan ve son olarak Bozkırda Yangın gelir.

<span class="mw-page-title-main">Marek Sobieski (1550-1605)</span> Marek Sobieski (1550 - 1605), Leh-Litvanyalı soylu

Marek Sobieski, Leh-Litvanyalı soylu.

<span class="mw-page-title-main">Branicki Sarayı</span>

Branicki Sarayı Białystok, Polonya'da yer alan tarihi bir yapıdır. Zengin bir Polonya-Litvanya Topluluğu hetmanı olan Jan Klemens Branicki tarafından 18. yüzyılın ilk yarısında önceden eski bir binanın bulunduğu yerde yapıldı. Fransız modellerine göre hemen hemen aynı zamanda ve şekilde inşa edilmiş bahçeleri, köşkleri, heykelleri, müştemilatları ve diğer yapıları, çevresinde de kiliseleri, belediye binası ve manastırı olduğu için Versay sarayına benzetildi. Bu nedenle Versailles de la Pologne ve Podlachie olarak nitelendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Tylman van Gameren</span>

Tylman van Gameren ya da Tylman Gamerski, Hollandalı mimar ve mühendis. 28 yaşındayken Polonya'ya yerleşmiş ve burada Kral III. Jan Sobieski'nin eşi Marie Casimire'nin hizmetinde çalışmıştır. Yapıtlarını Barok tarzda vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jelenia Góra Vadisi</span>

Jelenia Góra Vadisi ,(Polonya'da kelime anlamıyla "Geyik Dağı Vadisi") Batı Südetler'de, Silezyanın kuzey tarafında ve Klodzko Vadisi'nin yanında yer alan Südetlerin en büyük havzasını oluşturan büyük bir vadidir. Deniz seviyesinden 250-400 metre yükseklikte yer alır ve 273 kilometrekarelik bir alanı kaplar. 19. yüzyılda güzel manzarası ile muhteşem saraylar, malikaneler ve parklar inşa eden Prusya yüksek soylularını kendine çekmiştir. Muazzam sayıda görkemli yapılmış ev vadiyi Orta Avrupa'daki en önemli peyzaj manzaralarına sahip alanlardan birine dönüştürdü.

<span class="mw-page-title-main">Krasiński Sarayı</span> Varşova şehirinde saray

Krasiński Sarayı İngiliz Milletler Topluluğu Sarayı olarak da bilinir. Polonya'nın Varşova kentinde, Krasiński Meydanı'nda yeniden inşa edilmiş bir Barok saraydır. Başlangıçta güçlü Krasiński ailesi için 1677 ile 1683 yılları arasında inşa edilmiş, 2. Dünya Savaşı sırasında ağır hasar görmüş ve 20. yüzyılın ortalarında yeniden inşa edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.