İçeriğe atla

Wikimedia hareketi

Wikimedia hareketi
TürBireysel katkıda bulunanların, bölümlerin, kullanıcı gruplarının ve tematik kuruluşların organizasyonu
OdakÜcretsiz, açık içerikli, wiki tabanlı İnternet projeleri
HizmetlerVikipedi, Vikisözlük, Wikimedia Commons, Vikiveri, Vikisöz, Vikikitap, Vikikaynak, Vikitür, Vikihaber, Vikiversite ve Vikigezgin
Resmî sitewikimedia.org

Wikimedia hareketi veya kısaca Wikimedia, Wikimedia Vakfı projelerine katkıda bulunanların oluşturduğu küresel bir topluluktur. Hareket, Vikipedi topluluğu etrafında oluşturuldu ve o zamandan beri, ortak projeler olan Wikimedia Commons, Vikiveri ve MediaWiki'ye katkıda bulunan gönüllü yazılım mühendisleri ve geliştiricileri de dahil olmak üzere diğer Wikimedia projelerine genişledi. Bu gönüllüler, Wikimedia Vakfı, tematik kuruluşlar ve kullanıcı grupları dahil olmak üzere dünya çapında çok sayıda kuruluş tarafından desteklenmektedir.

Vikipedi topluluğu

Ana madde: Vikipedi topluluğu

Vikipedi topluluğu, çevrimiçi ansiklopedi Vikipedi'yi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğudur. Bireysel katkıda bulunanlar "Vikipedist" olarak bilinir. OxfordDictionaries.com Ağustos 2012'de "Wikipedian" kelimesini sözlüğüne ekledi. Hemen hemen tüm Vikipedistler gönüllüdür. Wikipedia topluluğununda katkıda bulunanların sayısı ilk yıllara göre katlanarak artmıştır.

Projeler

Ana madde: Wikimedia projeleri listesi

Wikimedia projeleri şunları içerir:

Organizasyonlar

Wikimedia Vakfı

Ana madde: Wikimedia Vakfı
Wikimedia hareketine genel bakış
Wikimedia hareketinin zihin haritası (2019)
  Wikimedia bölümleri (mavi)
  Coğrafi odaklı Wikimedia kullanıcı grupları (yeşil)

Wikimedia Vakfı (WMF), merkezi San Francisco, Kaliforniya'da bulunan bir Amerikan kâr amacı gütmeyen[1] yardım kuruluşudur. Alan adlarının sahibidir ve Vikipedi, Wikimedia Commons gibi web sitelerinin çoğunu yönetir.

WMF, Vikipedi'yi ve kardeş projelerini kâr amacı gütmeyen yollarla finanse etmenin bir yolu olarak Jimmy Wales tarafından 2003 yılında kuruldu.[2][3]

WMF'nin 2015 mali tablolarına göre, 2015 yılında WMF'nin bütçesi 72 milyon ABD dolarıydı, işletilmesi için 52 milyon ABD doları harcandı ve rezervleri 82 milyon ABD dolarına yükseldi.[4] WMF bağışlarla finanse edilmektedir.[5]

Bölümleri

Ayrıca bakınız: Wikimedia bölümleri listesi

Wikimedia bölümleri, yerel olarak Wikimedia projelerinin çıkarlarını desteklemek için oluşturulmuş ulusal veya bölgesel faaliyet gösteren kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır.[6]

Wikimedia Almanya'nın (WMDE), toplam bütçesi 20 milyon euro[] olarak Wikimedia'nın en büyük bölümüdür. WMDE, bağışları dağıtmaktan sorumlu şirketi desteklemek için yaklaşık 1 milyon euro ve Wikimedia Vakfı'na transfer etmek için 4 milyon Euro ayırmaktadır.[7][8]

Tematik organizasyonlara toplam 4 milyon ABD doları dağıtılmaktadır.[9][10]

Tematik organiszasyonlar

Tematik organizasyonlar, bir konu odak alanında Wikimedia projelerini desteklemek için kurulur; şu anda bu tür iki organizasyon vardır.[9][11] "Wikimedia Tematik Organizasyon Anlaşması" ile yönetilirler.[12]

Kullanıcı grupları

Kullanıcı gruplarının, bölümlere ve tematik organizasyonlara göre daha az resmi gereksinimleri vardır. Wikimedia projelerini yerel olarak veya belirli bir tema, konu veya sorun üzerinden destekler ve tanıtırlar. Mayıs 2019 itibarıyla 108 kullanıcı grubu vardır.[13]

Kaynakça

  1. ^ "GuideStar - WIKIMEDIA FOUNDATION, INC". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021. 
  2. ^ Neate, Rupert (7 Ekim 2008). "Wikipedia founder Jimmy Wales goes bananas". The Daily Telegraph. 10 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. The encyclopedia's huge fan base became such a drain on Bomis's resources that Mr. Wales, and co-founder Larry Sanger, thought of a radical new funding model – charity. 
  3. ^ "Bylaws". Wikimedia Foundation. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  4. ^ "WIKIMEDIA FOUNDATION, INC. Financial Statements, June 30, 2015 and 2014" (PDF). Upload.wikimedia.org. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2016. 
  5. ^ "Frequently Asked Questions". WikiMedia Foundation. 22 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2017. 
  6. ^ "Wikimedia chapters". meta.wikimedia.org (İngilizce). 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019. 
  7. ^ "Wikimedia chapters - Meta". Meta.wikimedia.org. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  8. ^ "Jahresplan 2016 – Wikimedia Deutschland". Wikimedia.de (Almanca). 28 Kasım 2015. 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  9. ^ a b "Template:APG navigation - Meta". Meta.wikimedia.org. 5 Eylül 2016. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  10. ^ "Wikimedia chapters/Creation guide - Meta". Meta.wikimedia.org. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  11. ^ "Wikimedia movement affiliates/Frequently asked questions - Meta". Meta.wikimedia.org. 15 Eylül 2016. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016. 
  12. ^ "Wikimedia Thematic Organization Agreement". meta.wikimedia.org. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019. 
  13. ^ "Wikimedia user groups". Meta.wikimedia.org. 7 Kasım 2018. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mozilla</span>

Mozilla, 1998 yılında Netscape çalışanları tarafından kurulan bir özgür yazılım topluluğudur. Mozilla topluluğu; Mozilla ürünlerini kullanma, geliştirme, yayma ve destekleme yollarıyla özgür yazılımların ve açık standartların kullanımını teşvik eder. Topluluk, örgütsel olarak Mozilla Vakfı ve onun alt kuruluşu Mozilla Şirketi tarafından desteklenir.

<span class="mw-page-title-main">Wikimedia Vakfı</span> kâr amacı gütmeyen kuruluş

Wikimedia Vakfı, Vikipedi (Wikipedia) ansiklopedisi gibi çeşitli özgür içerikli projeleri bünyesinde barındıran bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Jimmy Wales</span> Vikipedinin iki kurucusundan biri olan Amerikalı internet girişimcisi

Jimmy Donal "Jimbo" Wales, Vikipedi'nin iki kurucusundan biri olan Amerikalı internet girişimcisi. Jimmy Wales bunun yanında Vikipedi ve çeşitli viki projelerini yöneten, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Wikimedia Vakfı'nın kurucusu ve ayrıca Wikimedia ile bağlantısı olmayan ve kâr amaçlı bir barındırma hizmeti olan Fandom adlı şirketin de kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">MediaWiki</span> viki yazılımı

MediaWiki, GNU lisansıyla korunan, kullanımı açık bir viki yazılımıdır. PHP ile yazılmıştır ve MySQL veya PostgreSQL ilişkisel veritabanı yönetim sistemi kullanır. MediaWiki; 1.7 sürümünden itibaren PHP 5 desteğini zorunlu tutmaktadır. Eğer PHP'nin eski bir sürümünü kullanıyorsanız MediaWiki'nin 1.6.10 sürümünü kullanmak zorundasınız.

<span class="mw-page-title-main">Wikimania</span>

Wikimania, viki projeleri kullanıcıları için Wikimedia Vakfı tarafından düzenlenen uluslararası bir konferanstır. Viki Çılgınlığı anlamına gelen Wikimania, ilk defa 5, 6, 7 Ağustos 2005 tarihlerinde Almanya'nın Frankfurt şehrinde yapıldı. Araştırmacılar ve konuşmacıların katıldığı konferansta, Vikipedi üzerine yapılan çalışmalar ve araştırmalar, Wikimedia Vakfı tarafından yürütülen diğer projelerle ilgili çalışmalar, wiki kültürü ve teknolojisi konuları işleniyor. Özgür yazılım ve özgür içerik konuları da konferansın ele aldığı başlıklar. Programda, slayt sunumları, poster sunumları, sohbetler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vikitür</span>

Vikitür viki tabanlı bir Wikimedia Vakfı tarafından desteklenen çevrimiçi bir projedir. Amacı, tüm türler için kapsamlı bir ücretsiz içerik kataloğu oluşturmaktır; proje genel halka değil bilim adamlarına yöneliktir. Jimmy Wales editörlerin derecelerine faks göndermeleri gerekmediğini, ancak gönderimlerin teknik bir izleyici ile toplanması gerektiğini belirtti. Vikitür GNU Özgür Belgeleme Lisansı ve CC BY-SA 3.0 altında bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi</span> Ücretsiz ve reklamsız internet ansiklopedisi

Vikipedi, kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan; özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız ve kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisidir. MediaWiki yazılımı kullanılarak hazırlanmaktadır. Sürekli eklemeler ve değişiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacağı varsayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkçe Vikipedi</span> Vikipedinin Türkçe sürümü

Türkçe Vikipedi, Vikipedi'nin 5 Aralık 2002'de başlatılan Türkçe sürümüdür. Madde sayısına göre 25. en büyük Vikipedi sürümüdür. 23 Ekim 2024 günü saat 05.32 itibarıyla (UTC) 623.206 maddeye ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sivil toplum kuruluşu</span>

Sivil toplum kuruluşları ya da sivil toplum örgütleri, resmî kurumların dışında kalan ve bunlardan bağımsız olarak çalışan, politik, sosyal, kültürel, hukukî ve [çevre]sel amaçları doğrultusunda lobi çalışmaları, ikna ve eylemlerle çalışan, üyelerini ve çalışanlarını gönüllülük usulüyle alan, kâr amacı gütmeyen ve gelirlerini bağışlayan veya üyelik ödemeleri ile sağlayan kuruluşlardır. Sivil toplum örgütleri oda, sendika, vakıf ve dernek adı altında faaliyet gösterir. Vakıf ve dernekler topluma yararlı bir hizmet geliştirmek için kurulmuş yasal topluluklardır ve herkese yardım etmek için kurulmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Azerice Vikipedi</span> Vikipedinin Azerice sürümü

Azerice Vikipedi, Vikipedi'nin Azerice sürümüdür. Ocak 2002'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Wikimedia projeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Wikimedia Foundation, merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletine bağlı San Francisco kentinde bulunan ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Vakıf Haziran 2003'te Jimmy Wales tarafından kurulmuştur. Vakfın genel müdürlüğünü Mart 2016'dan bu yana Katherine Maher üstlenmiştir.

WMF ayrıca şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Vikiveri</span> Wikimedia tarafından yürütülen ve gönüllüler tarafından düzenlenen ücretsiz veri deposu

Vikiveri veya İngilizce özgün adıyla Wikidata, Vikipedi gibi Wikimedia projelerini desteklemek üzere iş birliği içinde düzenlenebilir veritabanı sağlamak amacıyla başlatılmış bir projedir. Vikiveri projesi, 29 Ekim 2012 tarihinde Wikimedia Almanya tarafından Wikimedia Commons ve benzeri sistemlerde ortak belirli veri türlerini, örneğin doğum tarihleri ve geçerli diğer sınıfları bir araya toplamak üzere başlatılmıştır. Proje Wikimedia Vakfı'nın 2006 yılından bu yana başlattığı ilk yeni proje olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi'de cinsiyet dengesizliği</span> Vikipedi topluluğunun büyük kısmının erkek olmasıyla sistematik ön yargıya neden olan durum

Vikipedi'de cinsiyet dengesizliği, Vikipedi topluluğuna mensup kişilerin %84 veya %91'inin erkek olması sonucunda ortaya çıkan ve sistematik önyargıya neden olan bir durumdur. Cinsiyet dengesizliği, Vikipedi'ye yönelik eleştirilerin en önemlilerinden biridir. Bu yüzden, Vikipedi topluluğundaki cinsiyet uçurumunu azaltmak için çeşitli girişimler ortaya çıktı. Vikipedi'nin kurucularından Jimmy Wales, Ağustos 2014'te BBC'ye verdiği bir röportajda, Wikimedia Vakfı'nın Vikipedi'deki cinsiyet dengesizliğini azaltmayı hedeflediğinden bahsetti. Wales, vakfın daha fazla sosyalleşmeye ve daha fazla yazılım değişimine açık olduğundan da bahsetti.

<span class="mw-page-title-main">Vikimaraton</span>

Vikimaraton, Vikipedi, OpenStreetMap ve LocalWiki gibi çevrimiçi projelerde yer alan topluluklardaki editörler tarafından toplu olarak temel düzenleme eğitimleri de dahil olmak üzere, genellikle belirlenmiş bir konu ya da içerik ile ilgili konuların geliştirilmesi amacıyla yapılan çalışmalara verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi topluluğu</span> çevrimiçi ansiklopedi Vikipediyi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğu

Vikipedi topluluğu, çevrimiçi ansiklopedi Vikipedi'yi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğudur. Bireysel katkıda bulunanlar "Vikipedist" olarak bilinir. OxfordDictionaries.com Ağustos 2012'de "Wikipedian" kelimesini sözlüğüne ekledi.

<i>Vikipedi Anıtı</i>

Vikipedi Anıtı, Polonya'nın Słubice kentinde bulunan, Ermeni heykeltıraş Mihran Hakobyan'ın Vikipedi'ye katkıda bulunanları onurlandırmak için tasarladığı bir heykel.

<span class="mw-page-title-main">Wikimedia bölümleri listesi</span> Wikimedia liste maddesi

Wikimedia bölümleri, yerel olarak Wikimedia projelerinin çıkarlarını desteklemek için oluşturulmuş ulusal veya bölgesel faaliyet gösteren kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır. Bölümler yasal olarak Wikimedia Vakfı'ndan bağımsızdır, Üyelikler Komitesi tarafından kabul edildikten sonra vakıfla bir anlaşmaya varılır ve vakıf web siteleri üzerinde hiçbir kontrole sahip değildir. Bölgesel konferanslar, sosyal yardımlar ve Wikimania gibi küresel etkinliklerin organizasyonunu üstlenirler. Ağustos 2019 itibarıyla 38 ülkede tanınmış 40 Wikimedia bölümü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Women in Red</span>

Kırmızılı Kadınlar, cinsiyet konusunda Vikipedi içeriklerinde görülen taraflılığı ele alan bir VikiProjesidir. Proje, kadın biyografileri, kadın çalışmaları ve kadın sorunları ile ilgili içerik oluşturmaya odaklanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Alaa Najjar</span> doktor, Wikimedian

Alaa Najjar Arap ve tıp topluluklarının gelişimindeki öncü rolü gibi COVID-19 konularının geliştirilmesindeki rolü nedeniyle de Ağustos 2021'de Vikipedi'nin kurucu ortağı Jimmy Wales tarafından Wikimania'da Yılın Wikimedian'ı seçilen bir doktor, Vikipedist ve internet aktivistidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.