İçeriğe atla

Whitehead torpido

Whitehead torpido mekanizması

Whitehead torpido, tarihte geliştirilen ilk kendinden tahrikli torpido idi. Rijeka'daki Avusturya-Macaristan Donanması'nda görev alan Giovanni Luppis tarafından tasarlanan kaba bir tasarım, Robert Whitehead tarafından 1866'da mükemmelleştirildi. Peter Brotherhood tarafından icat edilen, tasarlanan ve yapılan üç silindirli basınçlı hava motoruyla çalıştırıldı. 1870'lerde, ABD Donanması da dahil olmak üzere birçok deniz kuvvetleri, Whitehead torpidosunu tedarik etti. Bu ilk torpido, 16 Ocak 1878'de 93 Harbi'nde Rus İmparatorluk Donanması'na ait Veliki knyaz Konstantin gemisinin İntibah adlı Osmanlı gemisini batırmasıyla savaşta kendisini kanıtladı.[1] "Torpido" terimi, avını sersemletmek için elektrik şoku veren bir ışın türü olan Torpido balığından gelir.

Geçmişi

Robert Whitehead ve test torpidosu, Rijeka, 1875

19. yüzyılda Avusturya Deniz Topçuları'ndan bir subay, patlayıcı yüklü, buhar veya hava motoru ile hareket ettirilen ve düşman gemilerine karşı kullanılacak, kablolarla yönlendirilen küçük bir bot kullanma fikrini tasarladı; kağıtları, ölümü üzerine Yüzbaşı Giovanni Luppis'in eline geçti. Luppis, cihazın bir modelini yaptırdı; yayla çalışan bir saat mekanizmasıyla çalıştırılıyordu ve karadan gelen kablolarla uzaktan yönlendiriliyordu. Luppis, "sahil koruyucusu" olarak adlandırdığı cihazdan memnun kalmayarak, daha sonra bugün Hırvatistan'ın Fiume (Rijeka) kentindeki Stabilimento Tecnico Fiumano fabrikasında çalışan Robert Whitehead'e gitti. Yaklaşık 1850'de Avusturya Donanması, Whitehead'dan bu tasarımı kendinden tahrikli bir su altı torpidosu haline getirmesini istedi.

Whitehead, Minenschiff (maden gemisi) adını verdiği şeyi geliştirdi: Basınçlı hava ile hareket ettirilen ve 7 deniz mili hızında patlayıcı bir savaş başlığı taşıyan 11 fit uzunluğunda (3,3 m), 14 inç çapında (35,5 cm) bir torpido (13 km / s) ve 700 yarda (640 m) mesafeye kadar bir hedefi vurma yeteneği. 1868'de Whitehead, torpidosu için denge sorununa bir çözüm getirdi: Daldırma Odasında bulunan Sarkaç ve hidrostat kontrolü. Avusturya Donanması 1869'da Whitehead torpidosunun üretim haklarını satın aldı. 1870'e gelindiğinde Whitehead'in torpidoları 17 knot (31.5 km / s) hızla gidiyordu. Yine de, rota düzeltme problemi vardı: rüzgar veya dalga hareketi nedeniyle saptıktan sonra torpidoyu doğru rotasına döndürmek. Çözüm, hakları 1896'da Whitehead tarafından satın alınan Ludwig Obry tarafından patenti alınan jiroskop donanımındaydı.

Tasarımı

Whitehead torpido ve Arjantinli denizciler, 1888

1868'de Whitehead torpidosunun dünya donanmalarında iki türü mevcuttu: biri 11 fit, yedi inç (3,5 m) uzunluğunda, 14 inç (35,5 cm) çapında, 346 pound (157 kg) ağırlığında ve 40 pound (18.1 kg) savaş başlığı taşıyordu. İkincisi, 16 inç (40.6 cm) çapında, 14 fit (4.3 m) uzunluğundaydı. 650 pound (295 kg) ağırlığında ve 60 pound (27,2 kg) savaş başlığı taşıyordu. Her iki model de 183 m'lik (200 yarda) bir menzil ile 8-10 knot (17 km / s) yapabiliyordu.

Amerika Birleşik Devletleri Donanması 1892 yılında Whitehead torpidosunu kullanmaya başladı. ABD Donanması için üretilen Whitehead torpidosu dört bölümden oluşuyordu: baş kısmı, hava haznesi, gövde ve kuyruk. Torpidonun başında patlayıcı yük vardı; hava haznesinde inç kare başına 1350 pound sıkıştırılmış hava içeriyordu; gövdesinde motor ve kontrol mekanizması mevcuttu ve pervaneler ve dümen kuyruktaydı. Hava haznesi, ağır dövme çelikten yapılmıştır. Torpidonun diğer parçaları ince çelikten yapılmıştır. İç kısımlar genellikle bronzdan yapılmıştır.

Kullanımı

1871'de Kraliyet Donanması üretim haklarını satın aldı ve torpidoyu İngiltere, Woolwich'te üretmeye başladı. Fransız, Alman, İtalyan ve Rus donanmaları kısa süre sonra bu süreci takip ettiler ve Whitehead torpidosunu almaya başladılar. Kraliyet Donanması, HMS Holland 1'e Whitehead torpidosunu yerleştirmesiyle denizaltıya torpido entegre eden ilk donanma oldu. 1877'ye gelindiğinde, Whitehead torpidosu 830 yarda (760 m) menzillerde 18 mil / sa (29 km / sa) hıza ulaşıyordu.

Whitehead torpidosunun bilinen son operasyonel kullanımı 9 Nisan 1940'taki Drøbak Sound Muharebesi'dir. Oscarsborg Kalesi'nden bir torpido bataryasından iki torpido, Oslo Fiyordu'nda bulunan Alman kruvazörü Blücher'e ateşlendi ve gemi battı.

Kaynakça

  1. ^ Delgado, James P. (2011). Silent Killers: Submarines and Underwater Warfare. Osprey Publishing. ss. 74. ISBN 978-1-84908-365-2. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Denizaltı</span> Su altında bağımsız çalışabilen deniz taşıtları

Denizaltı, su altında ve su yüzeyinde hareket edebilen bir deniz aracıdır. Deniz Kuvvetlerinde görev yapan diğer tüm gemiler gibi denizaltılar da ön ada sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">S-3 Viking</span>

S-3 Viking, Lockheed firması tarafından ABD Deniz Kuvvetleri için geliştirilmiş bir denizaltı savunma ve istihbarat uçağıdır. Düşman denizaltılarını tespit, takip ve yok etmek üzere tasarlanmış olan Viking, doksanlı yılların sonundan itibaren genellikle yüzey hedeflerine karşı elektronik istihbarat görevlerinde kullanılmıştır. Ayrıca tanker uçak olarak da hizmet veren Viking, bu görevini kademeli olarak F/A-18E Superhornet uçaklarına bırakmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">MK-37 Torpido</span> akustik güdümlü bir torpido

MK-37 Torpido, elektrik kontrollü ve batarya tahrikli, çift sürat kademeli aktif/pasif/kombine akustik güdümlü bir torpidodur. Sualtı ve suüstü hedeflerine karşı kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Torpido</span> sualtı saldırı silahı

Torpido, dümeni ve pervanesi bulunan suyun altından veya üstünden suya atılan, dümenini ve pervanesini kullanarak hedefine ilerleyen, patlayıcı bir sualtı silahıdır. Genel olarak denizaltılarda, savaş gemilerinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Nakajima B5N</span>

Nakajima B5N , II. Dünya Savaşının ilk yıllarında Japon İmparatorluk Donanmasının standart torpido bombardıman uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aichi D3A</span>

Aichi D3A Japon Aichi şirketi tarafından üretilmiş bir II. Dünya Savaşı pike bombardıman uçağıdır. Japon İmparatorluk Donanması uçak gemileri tarafınca kullanılmak üzere savaşın ilk başlarında üretilen uçaklar, Pearl Harbor saldırısı da dahil olmak üzere neredeyse tüm harekâtlarda kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">ASROC</span> Su üstü gemilerinden denizaltılara karşı atılan roketli torpido

ASROC: Anti Submarine Rocket

<span class="mw-page-title-main">S-125 Neva</span> Rus yapımı Orta Menzilli Hava Savunma Füzesi sistemi

S-125 Neva\Pechora,, yüksek performanslı uçaklara, diğer hava hedeflerine angajman yetenekli, çok kanallı, her hava şartında faaliyet kabiliyetine sahip olan, Rus yapımı orta menzilli karadan havaya füze savunma düzeneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed U-2</span> yüksek irtifa keşif ve istihbarat uçağı

Lockheed U-2, tek kişilik, tek motorlu, yüksek irtifa keşif uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kamov Ka-27</span> Donanma helikopteri

Kamov Ka-27 Helix Kamov firması tarafından geliştirilmiş bir denizaltı savunma, arama-kurtarma ve genel maksatlı taşıma helikopteridir. İlk olarak 1982 yılında Sovyet Donanması'nda hizmete giren helikopter, günümüzde aralarında Rusya, Ukrayna, Hindistan, Çin ve Türkiye'nin de bulunduğu 10'dan fazla ülkede askeri ve sivil amaçlarla kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Grumman C-2 Greyhound</span> Uçak gemilerine malzeme ve posta taşımak için kullanılan kargo uçağı

Grumman C-2 Greyhound, Uçak gemileri için malzeme ve posta taşımak için kullanılan kargo uçağıdır.

HMS <i>Agincourt</i> (1913) Birleşik Krallıkta inşa edilmiş bir savaş gemisi

HMS Agincourt, Brezilya Donanması'ndaki adıyla Rio de Janeiro ya da Osmanlı donanmasındaki adıyla Sultan Osman-ı Evvel, 1910'ların başında Birleşik Krallık'ta inşa edilmiş bir dretnot savaş gemisidir. Başlangıçta Brezilya'nın Güney Amerika dretnot yarışındaki rolünün bir parçası olarak planlanan gemi, Brezilyalıların özellikle "etkileyici bir tasarım" gereksinimlerine uygun olarak, diğer dretnot savaş gemilerinden daha fazla ağır top ve daha fazla taret taşıyordu.

<i>Brandenburg</i> sınıfı zırhlı

Brandenburg sınıfı, Alman İmparatorluğu'nun okyanus ötesi ilk dört ön dretnot zırhlının dahil olduğu sınıf. Bu gemiler aynı zamanda kablosuz iletişim yapabilen ilk Alman savaş gemileridir. Bu sınıfta üretilen savaş gemilerinin adları SMS Brandenburg, SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, SMS Weißenburg ve SMS Wörth'tür. Dört geminin inşasına 1890 yılında başlandı, üçü 1893'te tamamlanırken SMS Weißenburg 1894'te bitirildi. Öncü gemi olan Brandenburg 9,3 milyon marka, Kurfürst Friedrich Wilhelm ise 11,23 milyon marka mal oldu. Birleşik Krallık Kraliyet Donanması, bu gemileri alaya alarak "balina avcıları" olarak nitelendirmiştir.

<i>Kilkis</i> (zırhlı)

Kilkis veya USS Mississippi, 1904-08 yılları arasında Amerikan Donanması tarafından inşa edilen 13.000 tonluk Mississippi sınıfı zırhlı idi. Amerikan donanmasında Mississippi adıyla görev yapan gemi 1914 yılında kardeş gemisi Idaho ile beraber Yunanistan Deniz Kuvvetleri tarafından satın alındı; Mississippi'nin ismi Kilkis, Idaho'nunki de Lemnos olarak değiştirildi. Kilkis ismi İkinci Balkan Savaşı'nda Yunan zaferiyle sonuçlanan Kılkış Muharebesi'nden gelmektedir. Kilkis dört adet 305 mm'lik ana bataryayla donatılmıştı, kardeş gemisi Lemnos ile Kilkis Yunan donanmasındaki en güçlü gemiler idi.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Luppis</span>

Giovanni (Ivan) Biagio Luppis Freiherr von Rammer Hırvat adıyla Vukić, Avusturya-Macaristan Donanması'nda görev alan ve kendinden tahrikli torpido prototipleri ilkini geliştirmek için bir komisyona başkanlık eden subaydı.

<span class="mw-page-title-main">Destructor</span> 19. yüzyıl İspanyol savaş gemisi

Destructor, 19. yüzyıl İspanyol savaş gemisiydi. Okyanusta hızla giden bir torpido gemisiydi ve destroyer tipi geminin öncüsüydü. Destructor, görevlendirildiği sırada "destroyer" olarak sınıflandırılan ilk savaş gemisiydi.. Tasarımcısı, Donanma Bakanı Koramiral Manuel Pezuela tarafından görevlendirilen İspanyol Deniz Kuvvetleri subayı Fernando Villaamil idi.

<i>Çesma</i> 1880lerde Rus İmparatorluk Donanması için inşa edilen Yekaterina II sınıfının ikinci gemisi olan zırhlı.

Çesma, 1880'lerde Rus İmparatorluk Donanması için inşa edilen Yekaterina II sınıfının ikinci gemisi olan zırhlıdır. Adını, 1770'te gerçekleşen Çeşme Deniz Muharebesi'ndeki Rus zaferinden almakta olup planlanandan daha ağır inşa edildiğinden dolayı zırh kuşağının çoğu su hattının altında kalmıştı. Rus şirketleri, Donanma Genel Komutanlığının istediği gelişmiş zırh ve makineleri üretemediği için bu parçalar Birleşik Krallık ve Belçika'dan ithal edildi. Çesma, kariyerini Rus Karadeniz Filosu'nun bir parçası olarak geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Heinkel HD 14</span>

Heinkel HD 14, 1920'li yıllarda Alman uçak tasarımcısı Ernst Heinkel tarafından geliştirilen ve İsveçli uçak üreticisi Svenska Aero AB tarafından lisanslı tek bir örnekte üretilen tek motorlu çift kanatlı keşif uçağıydı.

<span class="mw-page-title-main">Balilla sınıfı denizaltı</span>

Balilla sınıfı, I.Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından İtalyan donanması için inşa edilen ilk denizaltılar idi. Bu denizaltılar, İtalya Krallığı'nın Doğu Afrika kolonilerinde bulunan ve Hint Okyanusu'nda çalışmak üzere tasarlanmış, büyük kruvazör denizaltılarıydı. Tasarım çift gövdeli ve Alman Tipi UE 2 U-botlarına dayanıyordu. Bu denizaltılardan biri U-120 İtalyanlara savaş tazminatı olarak verildi. 425 beygir gücü (317 kW) yardımcı dizel motor ekstra jeneratör olarak kuruldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.