İçeriğe atla

Westlothiana

Westlothiana
Yaşadığı dönem aralığı: 338 myö
Orta mississippiyen 
PreЄ
J
↓
Westlothiana lizziae'nin holotip örneği
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Reptiliomorpha
Klad:†Lepospondyli
Cins:†Westlothiana
Smithson ve Rolfe, 1990
Tip tür
Westlothiana lizziae
Smithson ve Rolfe, 1990

Westlothiana ("Batı Lothian'dan gelen hayvan"), yaklaşık 338 milyon yıl önce Visean Karbonifer çağının son bölümünde yaşamış sürüngen benzeri bir tetrapod cinsidir. Cinsin üyeleri, günümüz kertenkelelerine yüzeysel bir benzerlik taşıyordu. Cins, tek bir tür olan, Westlothiana lizziae'den bilinmektedir. Tip örneği, 1984 yılında İskoçya, West Lothian, East Kirkton Quarry'deki East Kirkton Kireçtaşı'nda keşfedildi. Bu örnek, fosil avcısı Stan Wood tarafından "kertenkele Lizzie" olarak adlandırıldı ve bu isim diğer paleontologlar ve basın tarafından hızla benimsendi. Numune 1990 yılında resmi olarak adlandırıldığında, bu takma ismin anısına "lizziae" tür adı verildi.[1] Bununla birlikte, benzer vücut şekline rağmen, Westlothiana gerçek bir kertenkele olarak kabul edilmez. Westlothiana'nın anatomisi hem "labirentodont" hem de sürüngen özelliklerinin bir karışımını içeriyordu ve başlangıçta bilinen en eski sürüngen veya amniyot olarak kabul edildi.[2] Ancak, güncellenmiş çalışmalar bu tanımlamanın tamamen doğru olmadığını göstermiştir. Westlothiana, ilk amniyotlardan (sinapsidler, sürüngenler ve onların soyundan gelenler de dahil olmak üzere sert kabuklu yumurta bırakan tetrapodlar) biri olmak yerine, Amniota'nın oldukça yakın bir akrabasıydı.[3] Sonuç olarak, orijinal tanımdan bu yana çoğu paleontolog, cinsi diadectomorpar ve seymouriamorpar gibi diğer amniyot akrabalarının yanı sıra Reptiliomorpha grubuna yerleştirir.[4][5] Daha sonraki analizler genellikle cinsi, amniyotlara veya lissamfibiyenlere (kurbağalar ve semenderler gibi modern amfibiler) veya potansiyel olarak aynı anda her ikisine de yakın olabilen olağandışı tetrapodların bir koleksiyonu olan Lepospondyli'nin en erken ayrılan üyesi olarak yerleştirir.[4]

Boyut karşılaştırması

Filogeni

Yaşam restorasyonu

Westlothiana'nın filogenetik yerleşimi, lepospondillerin Reptiliomorpha içinden ayrıldığı analizlerde, bazal amniyottan (yani ilkel bir sürüngen)[2] bazal Lepospondil'e kadar değişiklik göstermiştir.[5] Westlothiana'nın gerçek filogenetik konumu belirsizdir ve hem bulgunun parçalı doğasını hem de genel olarak "labirentodont " filogeninin belirsizliğini yansıtır.[6]

Gibi olduğu analizlerle desteklenen Westlothiana sınıflandırılması modern konsensüs, Clack (2002),[7] Ruta ve diğ. (2003),[4] ve Ruta & Coates (2007)[8], cinsi Lepospondyli'nin en erken ayrılan (en "bazal" veya "ilkel") üyesi olarak kabul eder. Westlothiana'nın Lepospondyli'deki yerleşimi, lepospondillerin amniyotlardan çok uzak olmadığı hipotezini desteklemektedir. Bununla birlikte, modern lissamfibilerin bazen lepospondillerden türediği düşünülmektedir. Bu nedenle, Westlothiana, her ne kadar her ikisine de yakın olsa da, aslında modern amfibilere amniyotlardan daha yakın olabilir.

Kaynakça

  1. ^ Smithson, T.R. & Rolfe, W.D.I. (1990): Westlothiana gen. nov. :naming the earliest known reptile. Scottish Journal of Geology no 26, pp 137–138.
  2. ^ a b Smithson (December 1989). "The earliest known reptile". Nature (İngilizce). 342 (6250): 676-678. doi:10.1038/342676a0. ISSN 0028-0836. 
  3. ^ Smithson (1993). "Westlothiana lizziae from the Viséan of East Kirkton, West Lothian, Scotland, and the amniote stem". Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh (İngilizce). 84 (3–4): 383-412. doi:10.1017/S0263593300006192. ISSN 1755-6929. 
  4. ^ a b c Ruta, M.; Coates, M.I. & Quicke, D.L.J. (2003): Early tetrapod relationships revisited. Biological Reviews no 78: pp 251-345.PDF 22 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ a b The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. Londra: Marshall Editions. 1999. s. 62. ISBN 978-1-84028-152-1. 
  6. ^ Laurin, M. (2004): The Evolution of Body Size, Cope's Rule and the Origin of Amniotes. Systematic Biology no 53 (4): pp 594-622. DOI:10.1080/10635150490445706 article 6 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ Clack (2002). "An early tetrapod from 'Romer's Gap'". Nature. 418 (6893): 72-76. doi:10.1038/nature00824. PMID 12097908. 
  8. ^ Ruta (2007). "Dates, nodes and character conflict: addressing the lissamphibian origin problem". Journal of Systematic Palaeontology. 5 (1): 69-122. doi:10.1017/S1477201906002008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Amniyot</span> karaya yumurtlayanlar

Amniyotlar veya amniyonlular (Amniota), bir dört üyeli olup kara hayatına uyum sağlamış yumurtalara sahiptir. Amniyotlar, sinapsitler ve sauropsitlerin yanı sıra fosil atalarını da içerir. Gerek yumurta olarak dışarıya bırakılan gerekse vücut içinde oovivipar olarak gelişen amniyot embriyolar çok geniş ve kapsamlı membranlar tarafından desteklenerek korunur. İnsanların da dahil olduğu eteneli memelilerde bu membranlar, fetusu saran bir amniyon kesesi içerirler. Embriyonu kaplayan bu membranlar ile larva aşamalarının bulunmayışı amniyotları iki yaşamlılardan ayırır.

<span class="mw-page-title-main">Brankial kemer</span>

Brankial kemerler ya da solungaç kemerleri, balıklarda solungaçları destekleyen bir dizi kemikli "ilmek"dir. Solungaçlar omurgalıların ilkel bir haline ait olduğundan, tüm omurgalı embriyoları faringeal kemerler geliştirir, ancak bu kemerlerin nihai kaderi taksonlar arasında değişir. Çeneli balıklarda, ilk kemer çeneye, ikincisi hyomandibular komplekse dönüşür, arka kemerler de solungaçları destekler. Amfibiler ve sürüngenlerde, solungaç kemerleri de dahil olmak üzere birçok yapı kaybolur, bu da sadece oral çeneler ile hyoid düzeneğin kalmasına neden olur. Memelilerde ve kuşlarda, hyoid düzenek daha da yalın hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Diapsid</span> mevcut tüm sürüngenleri içeren klad

Diapsidler, bundan yaklaşık 300 milyon yıl önce, geç Karbonifer dönemi sıralarında kafataslarının her iki tarafında iki delik geliştiren bir grup amniyot tetrapottur. Diapsidler çok çeşitlidir ve tüm timsahları, kertenkeleleri, yılanları, tuataraları, kaplumbağaları ve kuşları içerir. Bazı diapsidler ya bir deliği (kertenkeleler) ya da her iki deliği kaybetmiş ya da yeniden yapılandırılmış bir kafatasına sahip olsalar da, atalarına göre hala diapsid olarak sınıflandırılırlar. Bugün dünyanın çeşitli yerlerinde en az 7,925 diapsid sürüngen türü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sinapsit</span> yaşayan tek üyeleri memeliler olan, amniyot kladı

Sinapsitler, memelileri ve memelilere, sürüngenler ve kuşlar gibi amniyot kladının diğer üyelerinden daha yakın olan her hayvanı içeren bir amniyot grubudur. Kafataslarının her iki yanında, gözün arka kısmında bulunan bir açıklığa sahiptirler. İsimlerini bu açıklıktan alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Reptiliomorpha</span> tetrapod kladı

Reptiliomorpha, amniyotları ve amniyotlarla yaşayan amfibilerden daha yakın bir ortak atayı paylaşan dört üyelileri içeren bir gruptur. Vallin ve Laurin (2004) tarafından Homo sapiens'i içeren ancak Ascaphus truei'yi içermeyen en kapsamlı grup olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sauropsida</span> dört üyeli omurgalılar grubu

Sauropsida, büyük ölçüde Reptilia sınıfına eşdeğer olan bir amniyot grubudur. Sauropsida, memelileri içeren amniyotların kladı olan Synapsida'nın kardeş taksonudur. Erken sinapsidler tarihsel olarak "memeli benzeri sürüngenler" olarak anılsa da, tüm sinapsidler, herhangi bir modern sürüngenden çok memelilerle daha yakından ilişkilidir. Sauropsidler ise memelilerden çok modern sürüngenlerle daha yakından ilişkili tüm amniyotları içerir. Buna, Linnaean taksonomisinde başlangıçta ayrı bir sınıf olarak adlandırılmasına rağmen, şu anda arkosauriyen sürüngenlerinin bir alt grubu olarak tanınan Aves (kuşlar) dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Sauria</span> diapsid kladı

Sauria, arkozorların ve lepidosaurların en son ortak atalarını ve tüm soyundan gelenleri içeren bir sürüngen kladıdır. Kaplumbağaların Sauria içinde bulunduğunu varsayarsak, grup diapsidlerin taç grubu veya genel olarak sürüngenler olarak düşünülebilir. Son genomik çalışmalar ve fosil kayıtlarındaki kapsamlı araştırmalar ile kaplumbağaların daha önce düşünüldüğü gibi Saurian öncesi parareptillerle değil, arkozorlarla yakından ilişkili olduğu öne sürülüyor. Sauria, tüm modern sürüngenleri ve çeşitli soyu tükenmiş grupları içerir. Sauria, sürüngenlere memelilerden daha yakın akraba olan çeşitli kök sürüngenleri de içeren Sauropsida grubu içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Archosauromorpha</span> sürüngen kladı

Archosauromorpha, lepidozorlardan ziyade arkozorlarla daha yakından ilişkili tüm sürüngenleri içeren bir diapsid sürüngen kladıdır. Archosauromorflar ilk olarak Orta Permiyen döneminde ortaya çıktı ancak Triyas devrinde çok daha yaygın ve çeşitli hale geldiler.

<span class="mw-page-title-main">Orionides</span> dinozor kladı

Orionides, Orta Jura'dan günümüze kadar gelmiş tetanuran teropod dinozorlarının bir kladıdır. Grup, kuşlar dahil olmak üzere çoğu teropod dinozoru içerir.

<i>Tseajaia</i>

Tseajaia, tetrapoda kladından Kuzey Amerika'nın Permiyen döneminde yaşamış bir bazal diadektomorf cinsi. İskeleti, orta büyüklükte, oldukça gelişmiş, sürüngen benzeri bir amfibidir. Hayattayken yaklaşık 1 metre uzunluğundaydı ve daha yavaş olmasına ve pençeleri olmayan daha amfibi bir ayağı olmasına muhtemelen bir iguana gibi görünüyordu. Diş yapısı biraz küttü ve bu, onun otçul veya muhtemelen hepçil olduğunu gösteriyordu.

<i>Acanthostega</i> Devoniyen döneminde yaşamış dört üyeli benzeri et yüzgeçli balık

Acanthostega, tanınabilir bacaklara sahip ilk omurgalı hayvanlar arasında yer alan, soyu tükenmiş bir kök-tetrapod cinsidir. Yaklaşık 365 milyon yıl önce Geç Devoniyen döneminde (Famennian) ortaya çıktı ve anatomik olarak et yüzgeçli balıklar ile karaya tam olarak çıkabilenler arasında orta düzeydeydi.

<i>Ichthyostega</i> Devoniyen döneminde yaşamış tetrapodomorf

Ichthyostega, Geç Devoniyen Dönemi'nin sonunda yaşayan erken bir tetrapodomorf cinsidir. Fosil kayıtlarındaki ilk dört ayaklı omurgalılardan biriydi. Ichthyostega, bataklıklarda ve sığ sularda gezinmesine yardımcı olan akciğerlere ve uzuvlara sahipti. Ichthyostega genellikle uzuvlara ve parmaklara sahip olması nedeniyle bir "tetrapod" olarak nitelende de, gerçek taç-tetrapodlardan daha bazal ("ilkel") idi ve daha doğru bir şekilde stegocephalian veya bazal tetrapod olarak adlandırılabilirdi. Aynı şekilde, amfibi yapısı ve alışkanlığı şüphesiz olsa da, ilk modern amfibiler Triyas Dönemi'nde ortaya çıktığı için dar anlamda grubun gerçek bir üyesi olarak kabul edilmez. 20. yüzyılın sonlarında diğer erken dönem stegosecaphalianların ve yakından ilişkili balıkların buluntularına kadar, Ichthyostega balık ve tetrapodlar arasında balık ve tetrapod benzeri özellikleri birleştiren bir geçiş fosili olarak tek başına durdu. Daha yeni araştırmalar, daha önce varsayıldığı gibi, bir semenderden çok bir yüzgeçayaklıya benzeyen olağandışı bir anatomiye sahip olduğunu göstermiştir.

<i>Orovenator</i> tarih öncesi sürüngen cinsi

Orovenator, fosilleri ABD, Oklahoma'daki Aşağı Permiyen yataklarında bulunmuş bazal diapsid cinsi. Oklahoma'daki Richards Spur bölgesinden alınan iki kısmi kafatasından bilinmektedir.

<i>Archaeothyris</i> bazal sinapsid cinsi

Archaeothyris, Geç Karbonifer döneminde yaşamış ve Nova Scotia'dan bilinen soyu tükenmiş bir ophiacodontid sinapsit cinsidir. 306 milyon yıl öncesine tarihlenen Archaeothyris, Echinerpeton adı verilen daha az bilinen bir sinapsid ile birlikte bilinen en eski tartışmasız sinapsidlerdir. Adı 'eski pencere' (Yunanca) anlamına gelir ve kafatasındaki açıklığa, bunun erken bir sinapsit olduğunu gösteren temporal fenestraya atıfta bulunur. Yine Nova Scotia'dan Protoclepsydrops biraz daha eskidir, ancak çok parçalı malzemelerle bilinir.

<i>Hynerpeton</i> Devoniyen döneminde yaşamış dört üyeli benzeri et yüzgeçli balık

Hynerpeton, yaklaşık 365 ila 363 milyon yıl önce Geç Devoniyen döneminde Pennsylvania'nın nehirlerinde ve göletlerinde yaşayan, soyu tükenmiş bir erken dört uzuvlu omurgalı cinsidir. Hynerpeton'un bilinen tek türü, adını tanımlayanınn büyükbabası, şehir plancısı Edward Bassett'ten alan H. bassetti'dir. Hynerpeton, Amerika Birleşik Devletleri'nde keşfedilen ilk Devoniyen dört uzuvlu omurgalısı olduğu ve muhtemelen iç solungaçlarını ilk kaybedenlerden biri olduğu bilinmektedir.

<i>Tulerpeton</i> ilkel dört üyeli cinsi

Tulerpeton, Rusya'nın Tula Bölgesi'nde Andreyevka adlı bir bölgede bulunan bir fosilden bilinen, Devoniyen dört uzuvlu omurgalıların soyu tükenmiş bir cinsidir. Bu cins ve yakından ilişkili Acanthostega ile Ichthyostega, en eski tetrapodları temsil eder.

<i>Hylonomus</i> bilinen en eski sürüngen

Hylonomus, 312 milyon yıl önce Geç Karbonifer döneminde yaşamış soyu tükenmiş bir bazal sürüngen cinsidir. Hylonomus en eski tartışmasız sürüngendir. Cinse ait tek tür, Hylonomus lyelli türüdür.

<i>Claudiosaurus</i> Permiyen sürüngeni

Claudiosaurus Madagaskar'daki Morondava Havzası'nın Permiyen'e tarihlenen Sakamena Formasyonu'ndan soyu tükenmiş bir diapsid sürüngen cinsidir. Claudiosaurus en bazal neodiapsidlerden biridir. Claudiosarus'un Neodiapsida'nın kardeş grubu olduğu da bulunmuştur. Omurgasının, girlesinin ve uzuvlarının deseni, Claudiosaurus ve Thadeosaurus'un yakın bir ortak atayı paylaştığını gösterir.

Jennifer Alice Clack,, İngiliz paleontolog ve evrimsel biyolog. Tetrapodların erken evrimi konusunda uzmanlaştı ve özellikle "balıktan tetrapodlara" geçişi inceledi. Erken tetrapodların ve lob yüzgeçli balıklar arasındaki akrabalarının kökeni, evrimsel gelişimi ve yayılımı üzerine çalıştı. En çok 2002'de yayınlanan ve sıradan insanları düşünerek yazdığı Gaining Ground: the Origin and Early Evolution of Tetrapods adlı kitabıyla tanınır.

<i>Seymouria</i>

Seymouria, Kuzey Amerika ve Avrupa'nın Erken Permiyen döneminde yaşamış, seymouriamorfların soyu tükenmiş bir cinsidir. Amfipi olmalarına rağmen Seymouria kara yaşamına iyi adapte olmuştu. Birçok sürüngen özelliğine sahip olan bu cinsin üyeleri ilk başta ilkel bir sürüngen zannedilmişti. Seymouria baylorensis ve Seymouria sanjuanensis ilk akla gelen türlerdir. Bunlardan tip tür olan S. baylorensis daha kuvvetli ve özelleşmişti ancak fosillerine sadece Teksas'ta rastlandı. Diğer taraftan S. sanjuanensis daha boldu ve daha geniş bir alana yayılmıştı. Daha küçük olan bu tür iyi korunmuş birçok fosilden bilinmektedir: New Mexico'nun Cutler Oluşumu'ndan çıkarılmış altı adet iskelet ve Almanya'nın Tambach Oluşumu'ndan çıkarılmış, beraber fosilleşmiş tam yetişkin bir çift iskelet.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.