İçeriğe atla

Wernher von Braun

Wernher von Braun
Von Braun, 1960
DoğumWernher Magnus Maximilian, Freiherr von Braun
23 Mart 1912(1912-03-23)
Ölüm16 Haziran 1977 (65 yaşında)
Alexandria, Virginia, ABD
Ölüm sebebiPankreas kanseri
MilliyetAlman
VatandaşlıkAmerika Birleşik Devletleri
Mezun olduğu okul(lar)
MeslekRoket mühendisi ve tasarımcı, havacılık-uzay projeleri yöneticisi
Tanınma nedeniNASA mühendislik programı yöneticisi; Apollo Saturn V roketi baş mimarı; V-2 roketinin geliştirilmesi
Evlilik
Maria Luise von Quistorp (e. 1947)
Çocuk(lar)
  • Iris Careen (1948)
  • Margrit Cécile (1952)
  • Peter Constantine (1960)
Ebeveyn(ler)
  • Magnus von Braun (1878–1972)
  • Emmy von Quistorp (1886–1959)
Ödüller
  • Elliott Cresson Madalyası (1962)
  • Wilhelm Exner Madalyası (1969)
  • National Medal of Science (1975)
Askeri kariyer
Walter Dornberger, Friedrich Olbricht, Wilhelm von Leeb ve von Braun Peenemunde'de, 1941
BağlılığıNazi Almanyası Nazi Almanyası
Branşı SS
Hizmet yılları1937–1945
Rütbesi SS-Sturmbannführer (binbaşı)
Ödülleri
İmza
von Braun çalışma odasında, Mayıs 1964
Kariyeri
DalıRoket itki sistemi
Çalıştığı kurumlar
  • Wehrmacht
  • Ordu Balistik Füze Ajansı
  • Redstone Arsenal
  • NASA
  • Fairchild Industries
TezKonstruktive, theoretische und experimentelle Beiträge zu dem Problem der Flüssigkeitsrakete
Doktora
danışmanı
Erich Schumann
Etkilendikleri
İmza
İmza
Wernher von Braun bu fotoğraftan önce Amerikalılara teslim oldu, 3 Mayıs 1945
Wernher von Braun, 1963 yılında Redstone Arsenal'de Başkan John F. Kennedy ile birlikte yürüyor.
Saturn V roketinin tasarımcısı Wernher Von Braun aracın motorlarının önünde, 1969

Wernher Magnus Maximilian von Braun (23 Mart 1912, Wyrzysk, Posén – 16 Haziran 1977, Alexandria, ABD), II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası için ve savaş sonrasında ABD için çalışmış olan, roket teknolojisinin gelişmesine önemli katkılar vermiş Alman-Amerikan bilim insanı. II. Dünya Savaşı sırasında SS içinde yer almış olmasına ve savaşın ardından uygulanan Nazilerden arındırma siyasetine rağmen resmî takibata uğramamıştır.

Gençliği

1932'den itibaren Silahlı Kuvvetler Silahlar Dairesi'nde memur (Kummersdorf Deneme Merkezi) olarak çalıştı. Ayrıca sıvı füzelerin geliştirilmesinde çalıştı. 1934'te Dr. mühendis, 1937'de Peenemünde deneme tesislerinde füze geliştirme teknik yöneticisi olarak çalıştı. Nazi Partisi'ne girdi.

II. Dünya Savaşı'nda

Von Braun, II. Dünya Savaşı'nda Alman roket sanayiinin başındaydı. 1940'ta SS-Sturmbannführer rütbesi aldı. 1943'ten itibaren A4 füzelerinin (İntikam Silahı 2) üretim yerlerinin Dora-Mittelbau toplama kampına aktarılmasında görev yaptı.

Savaş bittikten sonra Bavyera'ya kaçtı. Sovyet Ordusu 1945 baharında Peenemünde'ye yaklaşık 160 km (99 mil) uzaklıkta idi ve nasıl ve kime teslim olmaya karar verme aşamasında, Sovyetlerin savaş esirlerine kötü davrandığı iddiasını öğrenen ve korkan von Braun ve ekibi Amerikalılara teslim olmaya karar verdi. SS tarafından kendi belgelerinin yok edilmesi korkusuyla, Harz dağında terk edilmiş bir maden kuyusu içinde gizli planları olan belgerini sakladı.[1]

1945'in Mart ayında, resmi bir gezi sırasında von Braun'un şoförü direksiyon başında uyuması yüzünden geçirdikleri trafik kazasında sonra sol kolunda ve omuzunda kırıklar meydana geldi.[1]

Teslim oluşu

Nisan ayında, Müttefik kuvvetler Almanya'nın derinliklerine ilerledikçe Binbaşı Kammler isimli bir subay, bilim ekibinin düşmanın eline geçmemesi için SS tarafından korunan, Bavyera Alpleri'nde, Oberammergau'daki kasabaya trenle taşınmasını emretti. Ancak, von Braun, ABD bombardıman uçaklarına kolay hedef olacaklarını söyleyerek, bilim insanı grubununun yakın köylerin içine dağılmasını emretmesi için SS Binbaşısı Kummer'i ikna etmeyi başardı.[1]

2 Mayıs 1945 tarihinde, ABD 44. Piyade Tümenine ait bir Amerikan birliğine yaklaşan von Braun'un kardeşi ve arkadaşı roket mühendisi Magnus von Braun, bisiklet üzerindeki bir askere yaklaştı ve kırık İngilizcesi ile seslenerek: "Benim adım Magnus von Braun. Kardeşim V-2'yi icat etti. Biz teslim olmak istiyoruz..." dedi.[2][3] Teslimden sonra von Braun basına bir konuşma yaptı.

Bilim insanı grubu daha sonra Nordhausen'a aktarıldı ve ertesi gün güneybatı Witzenhausen'de, Amerikan Bölgesinde küçük bir kasabadan tahliye edildi.[4] Von Braun Kransberg Kalesi'nde sorgulama merkezinde, Üçüncü Reich ekonomisinin elit, bilim ve teknoloji ABD ve İngiliz istihbarat yetkilileri tarafından sorguya alındı.[5]

Wernher von Braun, Amerikalıların gizli Paperclip Harekâtı ile yüksek rütbeli çalışma arkadaşları ile birlikte kaçırılarak Amerika Birleşik Devletleri'ne götürüldü.

NASA kariyeri

20 Haziran 1945'te ABD Dışişleri Bakanı Amerika'ya von Braun ve onun uzman ekibinin transferini onayladı ancak bu 1 Ekim 1945 yılına kadar kamuoyuna açıklanmadı. İlk yedi teknisyen 20 Eylül 1945 tarihinde Delaware'de, New Castle Army Air Field'a, Wilmington'ın hemen güneyinde, Amerika Birleşik Devletleri'ne geldiler. Daha sonra Wernher von Braun Boston'a uçtu. Tüm SS geçmişi silindi ve 1955 yılında Amerikan vatandaşlığına geçirildi. ABD'de silah geliştirme çalışmalarına katıldı. 1960'ta, Teksas'ta, Huntsville'deki George C. Marshall Space Flight Center'in müdürü oldu. ABD kıtalararası balistik füze programında ve Uzay Yarışı başladıktan sonra Amerikan uzay programında çalıştı. Ay'a insan gönderilmesini sağlayan Apollo projesinin roketi Saturn V, kendisi tarafından tasarlandı. 1970'te NASA planlama Bölümü Başkanı oldu.

NASA sonrası kariyeri

Wernher von Braun, NASA'dan ayrıldıktan sonra, 1 Temmuz 1972 tarihinde havacılık şirketi, Maryland, Germantown'daki Fairchild Sanayi Mühendislik ve Geliştirme'nin Başkan Yardımcısı oldu.

1973 yılında, geçirdiği rutin sağlık kontrolünde, sonraki yıllarda cerrahi ile kontrol edilemeyen böbrek kanseri saptandı.[6] Von Braun, insanlı uzay uçuşu ve roketler ile ilgi yeni nesil yetiştirmek için, kolej ve üniversitelerde konuşmalara davet edildi ve mümkün olduğu ölçüde kendi çalışmalarını sürdürdü.

Von Braun, kurulmasına yardımcı olarak, Ulusal Uzay Enstitüsü, günümüzde Ulusal Uzay Derneği öncüsü olarak 1975 yılında bu kurumun ilk başkanı oldu. 1976 yılında, Lutz Kayser, OTRAG CEO'sunun bilimsel danışmanı oldu ve Daimler-Benz'in yönetim kurulu üyeliğine getirildi. Ancak, kötüleşen sağlığı nedeniyle 31 Aralık 1976 tarihinde Fairchild'den emekliliğe zorlandı.

Ölümü

Wernher von Braun, 16 Haziran 1977 tarihinde, 65 yaşındayken, Virginia'da pankreas kanserinden öldü.[7][8] Alexandria'da, Virginia Ivy Hill Mezarlığı'na gömüldü.[9]

Kaynakça

  • Hitler Kitabı s.378, Yazarlar: Henrik Eberle / Matthias Uhl (ed.)
  1. ^ a b c Cadbury, Deborah (2005). Space Race. BBC Worldwide Limited. ISBN 0-00-721299-2. 
  2. ^ Spires, Shelby G. (27 Haziran 2003). "Von Braun's brother dies; aided surrender". The Huntsville Times. s. 1A. Magnus von Braun, the brother of rocket pioneer Wernher von Braun who worked in Huntsville from 1950–1955, died Saturday in Phoenix, Ariz. He was 84. Though not as famous as his older brother, who died in 1977, Magnus von Braun made the first contact with U.S. Army troops to arrange the German rocket team's surrender at the end of World War II. 
  3. ^ McDougall, Walter A. (1985). ...The Heavens and the Earth: A Political History of the Space Age. New York: Basic Books. s. 44. ISBN 0-465-02887-X. 
  4. ^ McGovern, J (1964). Crossbow and Overcast. New York: W. Morrow. s. 182. 
  5. ^ Speer, Albert (2001). Schlie, Ulrich (Ed.). Alles, was ich weiß. F.A. Herbig Verlagsbuchhandlung. ISBN 3-7766-2092-7.  p. 12
  6. ^ German sources mostly specify the cancer as renal, while American biographies unanimously just mention cancer. The time when von Braun learned about the disease is generally given as between 1973 and 1976. The characteristics of renal cell carcinoma, which has a bad prognosis even today, do not rule out either time limit.
  7. ^ "Von Braun, Who Helped Put Men on Moon, Dies at 65: German-Born Scientist Succumbs to Pancreatic Cancer; Was Pioneer in Space Rocket Technology". Los Angeles Times. 17 Haziran 1977. s. A2. 
  8. ^ "Wernher von Braun, Rocket Pioneer, Dies; Wernher von Braun, Pioneer in Space Travel and Rocketry, Dies at 65". New York Times. 18 Haziran 1977. Wernher von Braun, the master rocket builder and pioneer of space travel, died of cancer Thursday morning. He was 65 years old. 
  9. ^ Find a Grave'de Wernher von Braun

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Yarışı</span> Soğuk Savaş sırasında, ABD ve SSCB arasında yaşanan uzay rekabeti (1955–1975)

Uzay Yarışı, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen resmî olmayan uzay rekabetidir. Kökeni, II. Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasında balistik füze temelli nükleer silahlanma yarışına dayanmaktadır. Uzaya uydu, roket ve sonda yollamak, insan göndermek; Ay'a insan indirmek gibi çabalar içermektedir. Bu yarış, aynı zamanda ABD ile SSCB arasındaki Soğuk Savaş'ın (1947–1991) bir parçasıdır. Uzay Yarışı, yapay uyduların öncü fırlatmalarını, Ay'a, Venüs'e ve Mars'a yollanan robotik uzay sondalarını ve alçak Dünya yörüngesinde ve nihayetinde Ay'da insanlı uzay uçuşunu getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Korolyov</span> Sovyet mühendis ve bilim insanı (1907–1966)

Sergey Pavloviç Korolyov, Sovyet roket mühendisi, ABD ile SSCB arasında 1950 ve 1960'larda yaşanan Uzay Yarışı sırasında Sovyet uzay araçlarının baş tasarımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Uzay aracı</span> araştırma yapmak üzere uzaya gönderilen insanlı veya insansız araçların ortak adı

Uzay aracı ya da uzay gemisi, Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. Uzay araçları insanlı ya da insansız olabilir. Bir uzay aracı telekomünikasyon, Dünya'nın gözlemlenmesi, meteoroloji, yolbul, uzay kolonizasyonu, gezegen keşfi, uzay turizmi, uzay savaşımı, uzay ortamında insan ve kargo taşınması gibi görevler için yapılmış olabilir. Bu tanım aynı zamanda yapay uyduları da kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Saturn V</span>

Satürn V ABD yapımı insan taşıyabilen kullan at roket olup, NASA'nın Apollo ve Skylab programlarında 1967 ile 1973 arasında kullanılmıştır. Bu çok kademeli sıvı yakıtlı fırlatma aracını NASA 13 kez Kennedy Uzay Merkezi - Florida'dan hiçbir mürettebat veya yük kaybı olmadan fırlatmıştır. Kullanılabilirliği olan en uzun, en ağır ve en güçlü roket olup halen en ağır fırlatma aracı kapasitesi rekorunu elinde tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">V-2</span> İlk balistik füze ve uzaya ulaşan ilk insan yapısı alet

V-2, ilk balistik füze ve uzaya ulaşan ilk insan yapısı alet.

İsmail Akbay, Türk bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Kıtalararası balistik füze</span> Asgari 5500 km ve daha fazla menzili olan balistik füzelerdir

Kıtalararası balistik füze (KABF) asgari 5500 km ve daha fazla menzili olan, nükleer başlık taşıması amacıyla tasarlanmış balistik füzelerdir. Ayrıca kimyasal ve biyolojik silah etkileri ile de donatılabilir. Tek bir füze birden fazla hedef için birden fazla savaş başlığı taşıyabilir. Erken model KABFlerin hedefi tam vurmak konusunda yetenekleri kısıtlıydı, bu yüzden genelde şehir gibi büyük hedefler için kullanılıyorlardı. Daha sonra hedefi isabet kabiliyeti artınca askeri hedeflere karşı kullanılmaya başlandı. İkinci ve üçüncü nesil tasarımlar isabet konusunda bayağı ilerlediği için en küçük hedeflere bile başarılı nokta atışı yapabildi.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig Schwerin von Krosigk</span> Nazi Almanyasının son şansöylesi, politikacı, yazar.

Johann Ludwig (Lutz) Graf Schwerin von Krosigk, Nazi Almanyası'nın son şansölyesi.

<span class="mw-page-title-main">Paperclip Harekâtı</span>

Paperclip (Ataş) Harekâtı, ABD askeri istihbarat servisinin II. Dünya Savaşının sonu ve sonrasında Nazi Almanyası'ndan önemli bilim adamlarının ülke dışına kaçırılması operasyonunun kod adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Robert H. Goddard</span> Amerikalı fizikçi (1882 – 1945)

Robert Hutchings Goddard, Amerikalı fizik profesörü ve bilim insanı, kontrollü sıvı yakıtlı roketlerin üretilmesinin öncülerinden. Dünyanın ilk sıvı yakıtlı roketini 6 Mart 1926'da gerçekleştirdi. Bu yüzden roketlerin babası olarak adlandırılmaktadır. 1930'dan 1935'e kadar hızları 885 km/s (550 mph)'e ulaşan roketlerin fırlatılması çalışmalarında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Marshall Uzay Uçuş Merkezi</span> NASAnın esas merkezi

George C. Marshall Space Flight Center George C. Marshall Uzay Uçuş Merkezi (MSFC); NASA'nın esas merkezidir, uzay roket itiş sistemleri, uzay mekiği itiş sistemleri, uzay mekiği dış tankı, uçuş ve uçuş ekibi eğitimi, Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) tasarım ve yapımı, bilgisayarlar, şebekeler ve bilgi yönetimi için liderlik görevini üstlenen merkezdir. Huntsville, Alabama'daki Redstone Arsenal'de yerleşik olan merkez General George Marshall'ın adını taşımaktadır. Merkezde Kennedy Uzay Merkezi'nde Uzay Mekiği fırlatılış, iniş ve deney çalışmalarını, Uluslararası Uzay İstasyonunun fırlatılış ve deney çalışmalarını destekleyen Huntsville Operasyonlar Destek Merkezi (HOSC) de bulunmaktadır. HOSC aynı zamanda Marshall Merkezinden bir ekip roketteyse Cape Canaveral Hava Kuvvetleri Üssü fırlatılışı takip etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Walter Dornberger</span>

Walter Robert Dornberger, Alman Ordusu topçu subayı (Tümgeneral) idi. II. Dünya Savaşı sırasında Alman V-2 roket programı ve Peenemünde Ordu Araştırma Merkezi'nde diğer projelerin sorumlusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Nazi kaçış rotaları</span>

Nazi kaçış rotaları, II. Dünya Savaşı'nın ardından mağlubiyete uğrayan Mihver Devletleri ve özellikle Nazi Almanyasındaki başta Naziler olmak üzere savaş suçluları ve işbirlikçilerinin Avrupa'dan kaçmak için örgütledikleri güzergâhları tarif etmek için kullanılan bir tâbirdir. Söz konusu rotalar, genellikle Latin Amerika ülkelerine doğru olmuş, kaçanlar özellikle Arjantin, Paraguay, Brezilya, Uruguay, Şili ve Bolivya'ya saklanmışlardır. Bazı kişilerin ABD, Kanada ve çeşitli Orta Doğu ülkelerine gittiği de bilinmektedir. İlk kaçış güzergâhı Almanya-İspanya-Arjantin, diğer güzergâh ise Roma-Cenova-Latin Amerika idi. Kaçış rotalarını örgütleyen çeşitli kişi ve kuruluşlar önce bağımsız hareket etseler de, zamanla örgütlü hareket etmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fırlatma aracı</span> uzaya bir obje taşımayı sağlayan roket

Uzay yolculuğu alanında fırlatma aracı ya da taşıyıcı roket bir görev-yükünü Dünya'nın yüzeyinden uzaya taşımak için kullanılan bir rokettir. Bir fırlatma sistemi fırlatma aracından, fırlatma rampasından ve diğer çeşitli altyapı bileşeninden oluşmaktadır. Genelde taşıyıcı roketler yörüngeye yapay uydu yerleştirmek için kullanılırken, araştırma roketi gibi bazı uzay uçuşları Yörünge-altı uzay uçuşu olarak sınıflandırılır. Bazı roketler ise bir uzay aracının Dünya'nın yörüngesinden tamamen kurtulamasını sağlarlar.

<span class="mw-page-title-main">Marvin Minsky</span>

Marvin Lee Minsky, yapay zekâ alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Amerikalı bilim insanıdır. 1927'de ABD'nin New York kentinde dünyaya gelen Marvin Minsky, Massachusetts'teki Phillips Academy'deki eğitiminin ardından 2. Dünya Savaşı'nın sürdüğü yıllarda ABD Donanması'na yazıldı ve 1944-1945 yılları arasında burada hizmet verdi. Marvin Minsky, 1968 yılında kurucusu olduğu MIT'nin yapay zekâ laboratuvarında çalışmalar yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin uzay programı</span> 1930lu yıllardan dağılıncaya kadar SSCB tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programları

Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Çağı</span> 1957de başlayıp günümüze kadar devam eden, uzay araştırmaları ve uzay teknolojisinin zirve yaptığı tarihî süreç

Uzay Çağı; Uzay Yarışı, uzay araştırmaları, uzay teknolojisi ile ilgili etkinler ile çalışmaları ve bunların etkilediği/tetiklediği kültürel gelişmeleri içeren dönemdir. Uzay Çağı'nın genel olarak 1957 yılında Sputnik 1 uydusunun fırlatılmasıyla başladığı ve günümüzde de devam ettiği kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Eberhard Rees</span> Alman roket mühendisi (1909 – 1998)

Eberhard Friedrich Michael Rees, Alman–Amerikalı roket bilimci ve NASA'nın Marshall Uzay Uçuş Merkezi'nin ikinci direktörüdür. II. Dünya Savaşı‘nda Amerika Birleşik Devletleri Ordusuna teslim olmuş 700 Alman roket bilimcilerden biriydi. Wernher von Braun‘un baş-mühendis olduğu heyetle birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne, Marshall Uzay Uçuş Merkezi'ne getirildi ve NASA'nın gelişmesinde büyük öncülüklerde ve girişimlerde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">RL10</span>

RL10, itici gazlar olan kriyojenik sıvı hidrojen ve sıvı oksijen yakan, Aerojet Rocketdyne tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nde inşa edilen sıvı yakıtlı kriyojenik bir roket motorudur. Modern versiyonlar vakumda motor başına 110 kilonewton (25.000 lbf) kadar itme gücü sağlar. Atlas V'in Centaur üst fazı ve Delta IV'ün DCSS'si için üç RL10 versiyonu üretildi. Uzay Fırlatma Sisteminin Keşif Üst Fazı, OmegA roketinin üst fazı ve Vulcan roketinin Centaur V'i için üç versiyon daha geliştirilmektedir.