İçeriğe atla

WebP

WebP
logo
Dosya Uzantısı:​.webp​[1]
MIME tipi:​image/webp​[2]
Uniform Type Identifier:org.webmproject.webp[3]
Sihir:​52 49 46 46 xx xx xx xx 57 45 42 50 56 50 38​[2]
Sahibi:Google
Biçim tipi:kayıpsız ve kayıplı veri sıkıştırma destekleyen görsel dosya formatı
Contained by:Resource Interchange File Format (RIFF)[4]
libwebp
Geliştirici(ler)Google
Güncel sürüm1.4.0[5] Bunu Vikiveri'de düzenleyin / 13 Nisan 2024 (6 ay önce) (13 Nisan 2024)
Programlama diliC
TürDigital imaging
LisansBSD lisansları
Resmî sitesidevelopers.google.com/speed/webp
Kod deposuchromium.googlesource.com/webm/libwebp

WebP, Google tarafından geliştirilmiş olup, JPEG, PNG veya GIF resim biçimlerine kıyasla daha küçük veya daha iyi görünen resimler oluşturmak için tasarlanmıştır.

WebP formatı Eylül 2010'da duyurulmuştur ve destek kütüphanesi Nisan 2018'de 1.0 sürümüne ulaşmıştır. Format desteği yıllar içinde artmıştır ve Mayıs 2021 itibarıyla WebP, dünya çapında kullanılan web tarayıcılarının %94'ü tarafından desteklenmektedir.

WebP hem kayıplı[6] hem de kayıpsız sıkıştırma kullanan bir görüntü formatıdır. Güncel olarak Google'ın elinde bulunan, On2 Technologies'in Google tarafından satın alınmasıyla edinilen teknolojiye dayanılarak geliştirilmiştir.

WebP resim biçimi ilk olarak 30 Eylül 2010'da web'deki kayıplı sıkıştırma işlemelerinde kullanılan gerçek renkli grafikler için yeni bir açık standart olarak duyuruldu ve JPEG resim biçimine benzer görüntü kalitesinde daha küçük dosyalar için üretildi.

WebP formatındaki bir fotoğraf

18 Kasım 2011'de Google, kayıpsız sıkıştırma ve kayıpsız ve kayıplı modlarda JPEG'in aksine şeffaflık desteğini test etmeye başladı; destek varsayılan olarak libwebp 0.2.0'da (16 Ağustos 2012) etkinleştirilmiştir. Google'ın ölçümlerine göre, PNG'den WebP'ye dönüşüm, web'de bulunan PNG'lerle oranla dosya boyutunda %45 azalma ve pngcrush ve PNGOUT ile yeniden sıkıştırılan PNG'lere kıyasla %28 azalma ile sonuçlanır.[7]

WebP genel olarak şu özellikleri de sunar:

  • Kayıpsız sıkıştırma - Resim kalitesinden ödün vermeden yapılan WebP kayıpsız sıkıştırma formatı.
  • Meta Bilgileri - Resimlerin içerisine metabilgileri EXIF ya da XMP formatında eklenebilir.
  • Şeffaflık - Resim içerisinde JPEG'e kıyasla şeffaf pikseller bulunabilir.
  • Animasyon - Animasyonlu görseller kullanabilirsiniz, GIF formatı gibi.

Bununla birlikte, GIF, APNG ve WebP arasında yapılan bir karşılaştırmada, APNG'nin aynı kare hızında(fps) daha düşük boyut kapladığı görülmüştür.

Tarihçe

WebP ilk olarak Google tarafından 30 Eylül 2010'da web'de kayıplı sıkıştırılmış gerçek renkli grafikler için yeni bir açık format olarak duyuruldu ve eski JPEG şemasıyla karşılaştırılabilir görüntü kalitesinde daha küçük dosyalar üretmiştir. Google'ın On2 Technologies'i satın alarak edindiği teknolojiye dayanmaktaydı. VP8 video formatının bir türevi olarak, WebM multimedya konteyner formatının kardeş projesidir. WebP ile ilgili yazılım, bir BSD lisansı altında yayınlanmaktadır.

3 Ekim 2011'de Google,[8] animasyon, ICC profili, XMP ve Exif meta verileri ve döşeme (maksimum 16384 × 16384 döşemeden çok büyük görüntüleri birleştirmek) için WebP desteğine izin veren bir "Genişletilmiş Dosya Biçimi" eklenmiştir. Animasyon desteği, eski animasyonlu GIF'i animasyonlu WebP'ye dönüştürmeye izin vermektedir.

18 Kasım 2011'de Google, yeni bir kayıpsız sıkıştırma modunu ve hem kayıpsız hem de kayıplı modlarda şeffaflık (alfa kanalı) desteğini duyurdu; destek, libwebp 0.2.0'da (16 Ağustos 2012) varsayılan olarak etkinleştirilmiştir. ] Google'ın Kasım 2011'deki ölçümlerine göre, PNG'den WebP'ye dönüştürme, web'de bulunan PNG'lerle başlarken dosya boyutunda %45 ve pngcrush ve PNGOUT ile yeniden sıkıştırılan PNG'lere kıyasla %28'lik bir azalmayla sonuçlanmıştır.

Temmuz 2016'da Apple, macOS Sierra ve iOS 10'un erken beta sürümlerine WebP desteği eklemiş, ancak daha sonra iOS 10'un GM tohum sürümlerinde ve Eylül 2016'da yayınlanan macOS Sierra'da destek kaldırılmıştır. Eylül 2020'de Safari'de WebP sürüm 14ile web desteği eklenmiştir.

Destekleyici libwebp kitaplığı, Nisan 2018'de 1.0 sürümüne ulaşmıştır.

Ocak 2023 itibarıyla WebP, dünya çapında kullanılan web tarayıcılarının %96,3'ü tarafından desteklenmektedir.

Teknoloji

WebP'nin kayıplı sıkıştırma algoritması, VP8 video formatının çerçeve içi kodlamasını ve bir kap formatı olarak Kaynak Değişim Dosyası Formatını (RIFF) temel alır. Bu haliyle, sekiz bit renk derinliğine ve 1:2 (YCbCr 4:2:0) oranında kroma alt örneklemeli bir parlaklık-krominans modeline sahip blok tabanlı bir dönüşüm şemasıdır. Daha fazla içerik olmadan, zorunlu RIFF kapsayıcısının ek meta verileri de tutabilmesine rağmen yalnızca yirmi baytlık bir ek yükü vardır. WebP görüntülerinin kenar uzunluğu 16.383 piksel ile sınırlıdır.

WebP, blok tahminine dayanmaktadır. Her blok, üstündeki üç bloktan ve bir bloktan soluna doğru olan değerlere dayanır (blok kod çözme raster tarama sırasında yapılır: soldan sağa ve yukarıdan aşağıya). Dört temel blok tahmini modu vardır: yatay, dikey, DC (tek renk) ve TrueMotion. Yanlış tahmin edilen veriler ve tahmin edilmeyen bloklar, ayrı bir kosinüs dönüşümü veya bir Walsh–Hadamard dönüşümü ile 4×4 piksellik bir alt blokta sıkıştırılır. Yuvarlama hatalarını önlemek için her iki dönüşüm de sabit nokta aritmetiği ile yapılır. Çıktı, entropi kodlaması ile sıkıştırılır. WebP ayrıca paralel kod çözme için açık desteğe sahiptir.

Referans uygulaması, Linux (cwebp) için bir komut satırı programı biçimindeki dönüştürücü yazılımından ve WebM'de olduğu gibi kod çözme için bir programlama kitaplığından oluşmaktadır. Açık kaynak topluluğu, dönüştürücüyü Windows gibi diğer platformlara hızlı bir şekilde taşımayı başarmıştır.

WebP'nin kayıpsız sıkıştırması, VP8 ile ilgisi olmayan daha yeni bir format, Google yazılım mühendisi Jyrki Alakuijala tarafından tasarlanmıştır. Farklı renk kanalları için özel entropi kodları, geriye doğru referans mesafelerinin 2B lokalitesinden ve son kullanılan renklerin renk önbelleğinden yararlanma gibi gelişmiş teknikleri kullanmaktadır. Bu, sözlük kodlama, Huffman kodlama ve renk indeksleme dönüşümü gibi temel teknikleri tamamlar. Bu biçim, özyinelemeli tanımlama kullanır: yerel entropi kodu seçimi gibi tüm kontrol görüntüleri, tüm görüntünün kendisiyle aynı şekilde kodlanır.

WebP kabı (yani, WebP için RIFF kabı), WebP'nin temel kullanım durumunun (yani, VP8 ana karesi olarak kodlanmış tek bir görüntü içeren bir dosya) üzerinde ve üzerinde özellik desteğine izin verir. WebP kapsayıcısı aşağıdakiler için ek destek sağlar:

  • Kayıpsız sıkıştırma: Bir görüntü, WebP Kayıpsız Format kullanılarak kayıpsız sıkıştırılabilir.
  • Meta veriler: Bir görüntü, Exif veya XMP formatlarında depolanmış meta verilere sahip olabilir.
  • Şeffaflık: Bir görüntünün şeffaflığı olabilir, yani bir alfa kanalı olabilir.
  • Renk Profili: Bir görüntü, Uluslararası Renk Konsorsiyumu tarafından açıklandığı gibi gömülü bir ICC profiline sahip olabilir.
  • Animasyon: Bir görüntü, aralarında duraklamalar bulunan birden çok kareye sahip olabilir ve bu da onu bir animasyon haline getirir.

Destek

Google Chrome, Firefox, Opera, GNOME Web, Midori ve Falkon WebP'yi yerel olarak destekliyor.

Microsoft Edge'in EdgeHTML tabanlı sürümleri, bir tarayıcı uzantısı aracılığıyla WebP'yi destekler (varsayılan olarak yüklüdür). Microsoft Edge'in EdgeHTML tabanlı sürümleri, katı güvenlik kuralları ile “Uygulama Koruması” modunda çalışırken WebP resim biçimi uzantısı da dahil olmak üzere platform uzantılarını desteklemez. Ocak 2020'den sonra yayımlanan Microsoft Edge sürümleri Chromium tarayıcısını temel aldığından, WebP desteği ek platform uzantılarına gerek kalmadan yerleşik olarak bulunur.

Safari masaüstü ve mobil tarayıcıları henüz aktif olarak destek sağlamamaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "WEBP file extension". DotWhat.net. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2010. 
  2. ^ a b WebP Image Format Media Type Registration, IETF, I-D draft-zern-webp, erişim tarihi: 7 Temmuz 2022 
  3. ^ "webP". Apple Developer Documentation: Uniform Type Identifiers. Apple Inc. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  4. ^ "RIFF Container". Google Code. 12 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2010. 
  5. ^ "libwebp-1.4.0". 
  6. ^ "Lossless and Transparency Encoding in WebP". Michael. 1 Ocak 2020. 1 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Lossless and Transparency Encoding in WebP". 18 Kasım 2011. 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "WebP-Mux (RIFF based container) framework". Vikas. 3 Ekim 2011. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

Webmaster'lar için WebP 18 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">GIMP</span> Ücretsiz resim düzenleme aracı

GIMP, GNU Tasarısı dahilinde geliştirilen piksel tabanlı özgür ve ücretsiz bir görüntü işleme yazılımı. GIMP, Adobe Photoshop ve benzeri kapalı kaynak resim işleme araçlarına eşdeğer bir işlevler bütünü sunar. Linux, Windows, Mac OS gibi pek çok platformu destekler.

<span class="mw-page-title-main">Portable Network Graphics</span>

PNG, "Taşınabilir Ağ Grafiği" anlamındaki (Portable Network Graphics) 'in kısaltmasıdır ve kayıpsız sıkıştırarak görüntü saklamak için kullanılan bir saklama biçimidir. PNG biçiminde paletli ya da gerçek renkte görüntüler seçimlik bir saydamlık kanalıyla saklanabilir.

JPEG, Joint Photographic Experts Group tarafından standartlaştırılmış bir sayısal görüntü kodlama biçimidir. Bu biçim, 1994 yılında ISO 10918-1 adıyla standartlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Graphics Interchange Format</span>

GIF, İngilizce Grafik Değiştirme Biçimi anlamına gelen Graphics Interchange Formatin kısaltmasıdır ve bir sayısal resim saklama biçimidir. Kayıpsız sıkıştırma kullanır. 8-bit renge kadar destek verir ve bir renk için saydamlık sunar. JPEG ile birlikte bilgisayar dünyasında kullanılan en yaygın resim saklama biçimlerinden biridir. Genelde grafiklerin saklanması için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Adobe Fireworks</span> bitmap ve vektörel grafik editörü programı

Adobe Fireworks ya da eski ismiyle Macromedia Fireworks, bit eşlem ve vektörel grafik editörü programıdır. Başlangıçta Macromedia xRes'in parçaları kullanılarak geliştirilen yazılım, 2005'te Adobe tarafından satın alınmıştır. Yazılım, hızlı web prototipleri ve uygulama ara yüzleri oluşturarak web tasarımcılara yardımcı olmaktadır. Slice ve hotspot ekleme özellikleri vardır. Diğer Adobe ürünleri Adobe Dreamweaver ve Adobe Flash ile entegre tasarlanmıştır. Adobe Creative Suite ile birlikte ya da tek başına satın alınabilmektedir. En son 2012 yılında geliştirilen programın yerini artık Adobe Illustrator ve Adobe Photoshop almıştır.

<span class="mw-page-title-main">TIFF</span> Görüntü dosyası biçimleri serisi

Tagged Image File Format grafik, fotoğraf gibi dosyalar için kullanılan bir biçimdir. Aldus isimli şirket tarafından üretilip 1986 yılında ilk sürümü duyurulmuştur. 1994 yılında Aldus Corp ile Adobe Systems'in birleşmesinden sonra TIFF 6.0 geliştirilmiş ve birçok yeni özellikler eklenmiştir. JPEG ve PNG gibi TIFF de yüksek renk derinliği olan görüntülerde kullanılır. Photoshop, GIMP gibi görüntü işleme programları TIFF biçimini destekler.

<span class="mw-page-title-main">Picasa</span>

'Picasa' Dijital fotoğrafların düzenlenmesi ve düzenlenmesi için durdurulan bir görüntü organizatörü ve resim görüntüleyici, ayrıca entegre bir fotoğraf paylaşım sitesidir. Lifescape adlı bir şirket tarafından yaratılmıştır. Temmuz 2004'te Google, Lifescape'ten Picasa'yı satın aldı ve ücretsiz olarak sunmaya başladı. "Picasa", İspanyol ressam Pablo Picasso'nun, Mi casa ve "resimler" için pic sözlerinin karışımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Paint</span> Microsoftun ürettiği basit bir çizge (grafik) çizim yazılımı

Paint, Microsoft Windows'un ilk çıkışından itibaren hemen hemen her sürümünde bulunan basit bir çizge (grafik) çizim yazılımıdır. Genellikle MS Paint veya Microsoft Paint adıyla anılır. Bu yazılım, Windows bitmap, JPEG, GIF, PNG ve TIFF dosya türlerini açabilir ve bu türlerde dosyayı kaydedebilir. Renkli kipi ve siyah-beyaz kipi vardır ama gri ton kipi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Animated Portable Network Graphics</span>

Animated Portable Network Graphics, kısaca APNG, PNG için henüz onaylanmamış bir hareketli görüntü biçimidir. GIF gibi 256 renk limiti olmadığı için görüntüler çok daha nettir.

<span class="mw-page-title-main">Çizgi roman arşivi</span>

Bir çizgi roman arşivi veya çizgi roman okuyucu dosyası, .cbr uzantılı, resim ve de özellikle çizgi roman dosyalarını sıralı bir şekilde görüntülemek için bir arşiv dosyası türüdür. Bu tür arşivlerin kullanımı fikri CDisplay resim görüntüleyicisiyle popüler olmuş ve daha sonra pek çok uygulama tarafından benimsenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">F-Spot</span>

F-Spot GNOME masaüstü ortamı için kişisel fotoğraf yönetimi sağlamak amacıyla tasarlanmış bir görüntü düzenleme uygulamasıdır. F-Spot kullanımı basit, ama gelişmiş özellikleri destekleyen bir arayüze sahip olmayı hedeflemektedir.

<span class="mw-page-title-main">ImageMagick</span>

ImageMagick, ücretsiz ve açık kaynak resim işleme yazılımıdır. 200'den fazla resim formatı üzerinde okuma ve yazma yapabilmektedir. ImageMagick, Apache 2.0 lisansı altındadır.

<span class="mw-page-title-main">Windows Fotoğraf Galerisi</span> Microsoftun 2017de desteğini çektiği fotoğraf görüntüleme ve düzenleme yazılımı

Windows Fotoğraf Galerisi Microsoft tarafından geliştirilen Resim düzenleyici, resim görüntüleyici, Raster grafik editörü, resim paylaşımı uygulamasıdır. Microsoft Windows Essentials yazılım paketinin bir parçasıdır. Microsoft, ürünün artık 10 Ocak 2017'den sonra desteklenmeyecek veya indirilmeyeceğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Windows Fotoğraf Görüntüleyicisi</span> Fotoğraf görüntüleme yazılımı

Windows Fotoğraf Görüntüleyicisi Microsoft tarafından geliştirilen ve Windows NT işletim sistemi ailesine dahil bir resim görüntüleyicidir. Windows XP ve Windows Server 2003'te ilk kez yer aldı. Geçici olarak Windows Vista'daki Windows Fotoğraf Galerisi ile değiştirildi, ancak Windows 7'de yeniden yüklendi. Bu program İmaging for Windows uygulamasının yerine geçti. Windows 10'da, Evrensel Windows Platformu uygulaması olan Microsoft Photos tarafından değiştirildi, ancak bir kayıtlı tweak ayarıyla geri getirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Aperture</span>

Aperture , Apple Inc. tarafından OS X işletim sistemi için geliştirilen, ilk önce 2005 yılında piyasaya sürülen ve şimdi Mac App Store'dan çıkarılan bir Rötuş ve Dijital değer yönetimi bilgisayar programıdır. Yazılım, görüntü dosyalarını içe aktarma ve düzenleme, düzeltici ayarlamalar uygulama, slayt gösterilerini görüntüleme ve fotoğraf yazdırma gibi post-prodüksiyon çalışmalarında sıkça görülen bir takım işleri halleder.

<span class="mw-page-title-main">Önizleme (macOS)</span>

Önizleme MacOS işletim sisteminin resim görüntüleyici ve PDF görüntüleyicisidir; Kullanıcıların dijital görüntüleri ve Taşınabilir Belge Formatı (PDF) dosyalarını görüntülemesine ve yazdırmasına olanak tanır. MacOS'un kendisi gibi, NeXT'den gelen NextStep işletim sisteminde ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nokia 7710</span> Nokia tarafından 2 Kasım 2004 yılında piyasaya sunulan akıllı telefon

Nokia 7710 Nokia tarafından 2 Kasım 2004 yılında piyasaya sunulan akıllı telefon. Seri 90 sisteminde çalıştı. Dokunmatik ekranlı ilk Nokia cihazıydı. 7710, asla piyasaya sürülmeyen Nokia 7700'e dayanıyor. Symbian OS v7.0s sürümü üstünde Series 90 arabirimini çalıştıran Nokia'nın ilk ve tek akıllı cihazıydı. Nokia 770 ve Nokia N800 modelleri cihazın ardılı oldu.

<span class="mw-page-title-main">CDisplay</span>

CDisplay, görüntüleri bir çizgi roman tarzında tek tek görüntülemek için kullanılan Microsoft Windows için ücretsiz bir çizgi roman arşiv görüntüleyici ve sıralı görüntü görüntüleyici yardımcı programıdır. Çizgi roman arşiv dosyası biçimini popüler hale getirdi. CDisplay, JPEG, PNG ve statik GIF formatındaki görüntüleri sırayla kolayca görüntülemek için hazırlanmıştır. Program, mevcut resim görüntüleme programlarından daha az genel amaçlı olacak şekilde tasarlanmıştır ve resimleri sırayla görüntülemek için daha kullanışlıdır.

<span class="mw-page-title-main">VP8</span>

VP8, On2 Technologies tarafından 2008 yılında piyasaya sürülen açık biçim ve telifsiz bir video sıkıştırma formatıdır.

JPEG 2000, Joint Photographic Experts Group tarafından geliştirilmiş olup JPEG dosyalarını kayıpsız bir şekilde boyutunu küçültmek için tasarlanmıştır. JPEG 2000 dosyaları, JPEG formatına göre daha üstün performans sergileyerek daha net, daha derin ve daha ayrıntılı görüntüler üretir. Bunun temel sebebi, JPEG 2000 kullanıcılarının görüntülerini kayıpsız bir formatta kaydedebilme imkanına sahip olmaları ve bu sayede sıkıştırma işlemi sırasında dosyanın çok az miktarda görüntü verisi kaybetmesidir. Ayrıca, JPEG 2000 formatı daha geniş bir dinamik aralığına olanak sağlar ve bit hatalarından daha az etkilenir. Bununla birlikte, JPEG 2000 formatını desteklemeyen tüm tarayıcıların olması bu formata yönelik bir dezavantajdır. Şu anda, JPEG 2000 dosyalarına erişim sağlayabilen tek ana tarayıcı Safari'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.