İçeriğe atla

Waterhouse–Friderichsen sendromu

Waterhouse–Friderichsen syndrome
Diğer adlarHemorajik adrenalit
UzmanlıkEndokrinoloji

Waterhouse–Friderichsen sendromu (WFS ), adrenal bezlere kanama nedeniyle, genellikle ciddi bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanan adrenal bez yetmezliği olarak tanımlanır. Tipik olarak, Neisseria meningitidis neden olur.[1]

Bakteriyel enfeksiyon bir veya (genellikle) her iki adrenal bezde kanamaya neden olur.[2] Büyük kan istilası, organ yetmezliği, koma, düşük tansiyon ve şok, yaygın purpura ile yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC), hızla gelişen adrenokortikal yetmezlik ve ölümle sonuçlanan bakteriyel enfeksiyon meningokoksemisi ile karakterizedir.

Belirti ve bulgular

Waterhouse-Friderichsen Sendromuna bir dizi farklı organizma neden olabilir (aşağıya bakınız). Neisseria meningitidis neden olduğu zaman, WFS meningokokal sepsisin en şiddetli formu olarak kabul edilir. Hastalığın başlangıcı non-spesifik ateş, titreme, kusma ve baş ağrısı gibi semptomlardır. Erken dönemde döküntü ortaya çıkar; maküler, tifoidin gül rengine benzer döküntüleri ve hızla gölgeli bir gri renkle peteşial ve purpurik hale gelir. Hipotansiyon gelişir ve hızla septik şoka yol açar. Ekstremitelerde aşırı siyanoz olabilir ve hasta komatoz hale gelebiliir. Bu meningokokkal hastalıkta menenjit genellikle ortaya çıkmaz. Düşük kan şekeri ve sodyum seviyeleri, kandaki yüksek potasyum seviyeleri ve ACTH stimülasyon testi akut adrenal yetmezliği gösterir. Lökositozun aşırı olması gerekmez ve aslında lökopeni görülebilir ve çok kötü bir prognostik işarettir. C-reaktif protein seviyeleri yükseltilebilir veya neredeyse normal olabilir. Trombositopeni bazen aşırıdır, protrombin zamanı (PT) ve yaygın intravasküler pıhtılaşmayı (DIC) düşündüren kısmi tromboplastin zamanı (PTT) değişir. Asidoz ve akut böbrek yetmezliği, herhangi bir ciddi sepsiste olduğu gibi görülebilir. Meningokoklar kan veya beyin omurilik sıvısından kolayca kültürlenebilir ve bazen kutanöz lezyonların smear'larında görülebilir. Yutma güçlüğü, dilin atrofisi ve ağız köşelerindeki çatlaklar da karakteristik özelliklerdir. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2017)">alıntı gerekli</span> ]

Nedenler

Birden fazla bakteri türü hastalıkla ilişkilendirilebilir:

  • Meningokok, Neisseria meningitidis bakteri türleri için kullanılan başka bir terimdir; bahsedilen türlerle kan enfeksiyonu genellikle WFS'nin altındadır. Birçok bulaşıcı ajan adrenal bezleri enfekte edebilirken, akut, seçici bir enfeksiyon etkeni genellikle meningokoktur.
  • Pseudomonas aeruginosa da WFS'ye neden olabilir.[3]
  • WFS ayrıca yetişkin ve yaşlı popülasyonda menenjit ile ilişkili yaygın bir bakteriyel patojen olan Streptococcus pneumoniae enfeksiyonlarından da kaynaklanabilir.[2]
  • Mycobacterium tuberculosis de WFS'ye neden olabilir. Adrenal bezlerin tüberküloz istilası bezlerin hemorajik tahribatına ve mineralokortikoid eksikliğine neden olabilir.
  • Staphylococcus aureus son zamanlarda pediyatrik WFS'de de rol oynamaktadır.[4]
  • Haemophilus influenzae ile de ilişkilendirilebilir.[5][6]

Virüsler ayrıca adrenal hastalıklarla da ilişkili olabilir:

  • Sitomegalovirüs özellikle immün yetmezlik gibi hastalıkları olanlarda adrenal yetmezliğe sebebi olabilir.[7]
  • Ebola virüsü enfeksiyonu da benzer akut adrenal yetmezliğe neden olabilir.[8] [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2017)">alıntı gerekli</span> ][ <span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2017)">alıntı gerekli</span> ]

Teşhis

Tanı kriterleri, adrenal yetmezliğin klinik özelliklerine ve etken ajanın tanımlanmasına dayanır. Etken ajanın menenjit olduğundan şüpheleniliyorsa, lomber ponksiyon yapılır. Etken ajanın bakteriyel olduğundan şüpheleniliyorsa, bir kan kültürü ve tam kan sayımı yapılır. Adrenal fonksiyonu değerlendirmek için bir adrenokortikotropik hormon stimülasyon testi yapılabilir.

Önleme

Meningokoklara karşı rutin aşılama, 11-18 yaş arası tüm çocuklara ve dalak fonksiyonu zayıf olan (örneğin dalağı çıkarılmış veya orak hücre hastalığı olan), immün yetmezliği, kompleman eksikliği gibi hastalıkları olanlara Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri tarafından önerilir.[9]

Tedavi

Kan dolaşımında meningokokal bakterilerden gelen fulminant enfeksiyon tıbbi bir acil durumdur ve vazopresörler, sıvı resüsitasyonu ve uygun antibiyotiklerle acil tedavi gerektirir. Benzilpenisilin, bir zamanlar alerjik hastalarda iyi bir alternatif olarak kloramfenikol ile tercih edilen ilaçtır . Seftriakson bugün yaygın olarak kullanılan bir antibiyotiktir. Hidrokortizon bazen adrenal yetmezliği tersine çevirebilir. Enfeksiyonun neden olduğu doku nekrozunun (tipik olarak ekstremitelerin) bir sonucu olarak bazen amputasyonlar, rekonstrüktif cerrahi ve doku greftleme gerekebilir. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2015)">alıntı gerekli</span> ]

Tarih

Waterhouse–Friderichsen sendromu ismini bir İngiliz hekim olan Rupert Waterhouse (1873-1958) ve Danimarkalı bir çocuk doktoru olan Carl Friderichsen (1886-1979) tarafından yazılan makaleler kaynak alınarak isimlendirilmiştir.[10][11]

Kaynakça

  1. ^ "Waterhouse–Friderichsen syndrome". Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD). 9 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2012. 
  2. ^ a b Robbins pathologic basis of disease (7.. bas.). Saunders. ISBN 978-0-7216-0187-8. 
  3. ^ "Waterhouse-Friderichsen syndrome". MedlinePlus Medical Encyclopedia. 20 Ağustos 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2014. 
  4. ^ "Staphylococcus aureus sepsis and the Waterhouse-Friderichsen syndrome in children". N Engl J Med. 353 (12). 2005. ss. 1245-51. 
  5. ^ "Waterhouse-Friderichsen syndrome without purpura due to Haemophilus influenzae group B". Postgrad Med J. 61 (711). Ocak 1985. ss. 67-8. 
  6. ^ "Waterhouse-Friderichsen syndrome caused by Haemophilus influenzae type b in an immunocompetent young adult". South. Med. J. 82 (12). Aralık 1989. ss. 1571-3. 
  7. ^ Uno (1 Ocak 2007). "Fatal Cytomegalovirus-Associated Adrenal Insufficiency in an AIDS Patient Receiving Corticosteroid Therapy". Internal Medicine. 46 (9). ss. 617-620. 
  8. ^ PMID 25497512
  9. ^ "Deficiency of the eighth component of complement associated with recurrent meningococcal meningitis--case report and literature review" (PDF). Braz J Infect Dis. 8 (4). 2004. ss. 328-30. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  10. ^ Waterhouse R (1911). "A case of suprarenal apoplexy". Lancet. 1 (4566). ss. 577-8. 
  11. ^ Friderichsen C (1918). "Nebennierenapoplexie bei kleinen Kindern". Jahrbuch für Kinderheilkunde und Physische Erziehung. Cilt 87. ss. 109-25. 

Dış bağlantılar

Sınıflandırma

İlgili Araştırma Makaleleri

Zatürre, pnömoni ya da batar, akciğerde görülen yangılardır. Klasik pnömonilerde, akciğerlerin hava geçitlerindeki son bölüm ve hava kesecikleri (alveoller) etkilenir. İnterstisiyel pnömonilerde, hava kesecikleri (alveoller) arasındaki bölmeler yoğunlukla etkilenen alanlardır. Akciğerler günde 10.000 litre havayı süzer. Kan dolaşımına oksijen taşıyan solunum havasıyla birlikte çok sayıda katı ve sıvı partikül ile zararlı gazlar da akciğerlere ulaşır. Solunum havası içindeki zararlı etkilere verilen tepkilerin büyük bölümü canlı etkenlerden kökenli infeksiyon hastalıklarıdır. Toksik gazların ve sıvıların büyük bölümü “kimyasal pnömoniler” olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Menenjit</span> beyni veya omuriliği saran zarların iltihaplanma durumu

Menenjit beyni ve omuriliği kaplayan koruyucu zarlarda oluşan akut enflamasyondur(iltihaplanma). Enflamasyon; bakteri, virüs veya diğer mikroorganizmaların enfeksiyonu sonucu ve az da olsa ilaçlar tarafından olabilir. Menenjitte enflamasyonun beyin ve omuriliğe yakınlığı hayatî bir risk taşıyabilir. Bu halde durum acil vaka olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Farenjit</span>

Farenjit, Pharyngitis yutağın (farenks) iltihaplanmasına (enflamasyon) yani yutak ve boğaz iltihaplanma verilen bir hastalıktır. Yutağın bazen mikrobik, bazen metabolik, bazen de çalışılan ortamın ısısına, tozuna bağlı olarak reaksiyon göstermesi olan farenjit sıklıkla boğaz ağrısı veya boğaz yangısı olarak anılır. Bademciklerin enfeksiyonu, tonsilit, de eş zamanlı olarak görülebilir.

<i>Neisseria meningitidis</i> Menenjite neden olabilen bakteri türü

Neisseria meningitidis veya meningokok mikroskopta çift kahve çekirdeğine benzeyen bir bakteridir.

<span class="mw-page-title-main">Perikardit</span>

Perikardit, perikardın iltihaplanmasıdır. Semptomlar tipik olarak omuzlarda, boyunda veya sırtta da hissedilebilen ani başlayan keskin göğüs ağrısını içerir. Ağrı, tipik olarak otururken daha az şiddetli ve uzanırken veya derin nefes alırken daha şiddetlidir. Perikarditin diğer semptomları arasında ateş, halsizlik, kalp çarpıntısı ve nefes darlığı sayılabilir. Semptomların başlangıcı bazen ani olmaktan çok kademeli olabilir.

Cushing sendromu, 1932 yılında Harvey Williams Cushing tarafından tanısı ilk kez konmuş olan kortizol hormonunun olağanın üstünde bir düzeyde olduğu durumlarda ortaya çıkan belirtiler bütünüdür. Diğer isimleri Itsenko-Cushing sendromu, hiperadrenokortisizm veya hiperkortisizm. Cushing sendromunun alışılmış nitelikleri kilo artması, obezite, kan basıncının artması (hipertansiyon) ve derinin zayıflaması sonucu oluşan çizgilerdir. Her hastada belirtilerin tümü gözlenmeyebilir. Belirtilerin ağırlığı ve niceliği hastanın ne denli uzun bir süredir kortizol etkisinde kalmasına bağlıdır. Ancak kimi belirtiler bu durumdan bağımsız, iveğen olarak da gelişebilir. Örneğin, özellikle uyluk kemiğinin baş bölgesinin iveğen doku ölümüne uğraması çok kısa bir süredir hafif izleyen ya da yıllardır ağır izleyen Cushing sendromlu hastalarda da rastlanabilir.

Meningoensefalit Meninkslerin iltihabı veya enfeksiyonu olan menenjit ile beyin iltihabı veya enfeksiyonu olan ensefalitin aynı anda görüldüğü hastalığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Akut bronşit</span> Sağlık durumu

Aynı zamanda, chest cold olarak da bilinen akut bronşit, akciğerlerin bronşlarının kısa süreli iltihaplanmasıdır. En sık görülen semptomu öksürüktür. Diğer semptomları arasında balgamlı öksürük, sibilan ral, dispne, ateş, göğüste rahatsızlık vardır. Enfeksiyon birkaç ila on gün arasında sürebilir. Öksürük, birkaç hafta boyunca devam edebilir ve toplam belirti süresi genellikle üç hafta civarındadır. Bazılarının altı haftaya kadar semptomları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Karın boşluğu</span> diafram kasının üst kısmında göğüs kafesi altında bulunan bölge

Karın boşluğu, insanlarda ve diğer birçok hayvanda çok sayıda organ içeren büyük bir vücut boşluğudur. Abdominopelvik boşluğun bir parçası olan karın boşluğu, torasik boşluğun altında ve pelvik boşluğun üzerinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Nacel</span>

Nacel, uçak gövdesinden ayrı olan ve motor, yakıt ya da donanım gibi ekipmanlar taşıyan bir kaplama. II. Dünya Savaşı dönemindeki P-38 Lightning gibi bazı uçaklarda uçağın kokpiti temelde geleneksel bir gövdenin işlevini dolduran bir motor kabında da yer alabilir. Kaplama tipik olarak aerodinamik olarak şekillendirilir.

Aktigrafi, insan dinlenme / aktivite döngülerini izlemenin invazif olmayan bir yöntemidir. Kaba motor aktivitesini ölçmek için akimetri sensörü olarak da adlandırılan küçük bir aktigraf ünitesi bir hafta veya daha uzun süre giyilir. Ünite genellikle bilekte takılan kol saati benzeri bir pakette bulunur. Aktigraf ünitesinin maruz kaldığı hareketler sürekli olarak kaydedilir ve bazı birimler ışığa maruz kalmayı da ölçer. Veriler daha sonra bir bilgisayara iletilebilir ve çevrimdışı analiz edilebilir; bazı sensör markalarında veriler gerçek zamanlı olarak iletilir ve analiz edilir.

"Florida Kilos" Amerikalı şarkıcı-söz yazarı Lana Del Rey'in ikinci stüdyo albümü Ultraviolence'dan (2014) bir şarkı. Parça, Del Rey, Dan Auerbach ve Harmony Korine tarafından yazılmıştır. Parça, yalnızca iTunes bonus parçası olarak ve albümün uluslararası lüks sürümlerinin bir parçası olarak, kaydın standart paketinden çıkarıldı.

Hepatektomi veya karaciğer rezeksiyonu karaciğerin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Terim genellikle bir karaciğer nakli donöründen karaciğerin çıkarılması için kullanılırken, bu makale hepatik dokunun kısmi rezeksiyonlarına ve hepatoportoenterostomiye odaklanacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Yapay kafatası deformasyonu</span>

Yapay kafatası deformasyonu, kafa düzleştirme veya kafa bağlama, kafatasının insan eliyle kasıtlı olarak şeklinin bozulmasıdır. Küçüklükten itibaren kafatasına baskı uygulayarak şeklinin değiştirilmesi sağlanır. Çeşitli kültürlere göre kafatası, düz şekilde, yuvarlak ve konik biçimde deforme edilebilir. Tipik olarak şekil değişikliği bebeklikten itibaren uygulanmaya başlar. Çünkü bu zamanlarda kafatası esnektir. Tipik olarak kafa bağlama doğumdan yaklaşık bir ay sonra başlar ve yaklaşık altı ay kadar devam eder.

Platipne veya platypne, uzanırken rahatlayan ve otururken veya ayakta dururken kötüleşen nefes darlığıdır (dispne). Ortopnenin tam tersidir. Durum ilk olarak 1949'da tanımlandı ve 1969'da adlandırıldı.

Oset mitolojisi, birkaç tanrı ve doğaüstü varlık içeren Kafkasya bölgesindeki Oset halkının inançları ve uygulamaları için kullanılan ortak bir terimdir. Dinin kendisinin Sarmatya kökenli olduğuna inanılmaktadır, ancak din Hıristiyanlıktan sonraki birçok unsurları içermektedir ve Oset tanrıları genellikle Hristiyan azizlerle özdeşleştirilir. Tanrılar, Nart olarak adlandırılan ünlü hikâyelerde rol oynar.

Kraliyet İspanyol Akademisi, İspanyol dilinin istikrarını sağlama misyonuna sahip olan İspanya'nın resmi kraliyet kurumudur. Merkezi İspanya'nın Madrid kentindedir ve İspanyol Dili Akademileri Birliği aracılığıyla 22 diğer İspanyolca konuşan uluslar bu dil akademilerine bağlıdır. RAE'nin amblemi ateşli bir çembere sahiptir. Sloganı İspanyolca: Limpia, fija y da esplendor.

<span class="mw-page-title-main">Glomerülonefrit</span> böbrekteki glomerüllerin iltihaplanması

Glomerülonefrit (GN), birkaç böbrek hastalığına atıfta bulunmak için kullanılan bir terimdir. Hastalıkların çoğu, böbreklerdeki glomerüllerin veya küçük kan damarlarının iltihaplanması ile karakterizedir, ancak tüm hastalıkların mutlaka bir enflamatuar bileşeni yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Meningokok hastalığı</span> insan hastalığı

Meningokok hastalığı, Neisseria meningitidis bakterisinin neden olduğu enfeksiyonları tanımlar. Tedavi edilmediği takdirde yüksek ölüm oranına sahiptir ancak aşıyla önlenebilir. En iyi menenjit nedeni olarak bilinse de daha da zarar verici ve tehlikeli bir durum olan sepsise de yol açabilir. Menenjit ve meningokoksemi hem gelişmiş hem de az gelişmiş ülkelerde önemli hastalık, ölüm ve sakatlık nedenleridir.

<span class="mw-page-title-main">Litik döngü</span>

Litik döngü, viral üremenin iki döngüsünden biridir, diğeri lizojenik döngüdür. Litik döngü, enfekte olmuş hücrenin ve zarının tahrip olmasıyla sonuçlanır. Yalnızca litik döngüden geçebilen bakteriyofajlara virülan fajlar denir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.