İçeriğe atla

Wartenburg Muharebesi

Wartenburg Muharebesi
1813 Alman Harekatı
Tarih3 Ekim 1813
Bölge
SonuçSilezya Ordusu'nun (Prusya) zaferi
Taraflar
Fransa Birinci Fransız İmparatorluğu Prusya Krallığı
Komutanlar ve liderler
Fransa Henri-Gatien Bertrand
Fransa Charles Antoine Morand
Gebhard von Blücher
Ludwig Yorck von Wartenburg
Güçler
14.000 16.000
Kayıplar
1.000–1.200 ölü ve yaralı
1.000 esir
1.548 ölü ve yaralı asker


Wartenburg Muharebesi, 3 Ekim 1813'te, 1813 Alman Harekatı sırasında, Sakson köyü olan Wartenburg'un yakınlarında gerçekleşen bir çatışmaydı. General Ludwig Yorck von Wartenburg komutasındaki Silezya Ordusunun bir birliği, Napolyon'u kuzey kanadını güvence altına almak için Dresden'den batıya, Leipzig'e doğru hareket etmeye zorlayan Elbe'yi geçmeyi başardı. Bu, Leipzig Muharebesi'nden önce Fransız İmparatorunun kuşatılmasını başlattı.[1]

Muharebe öncesi

17 Ağustos'ta ateşkesin sona ermesinin ardından 1813'teki sonbahar seferinin başlangıcında, Napolyon; Brandenburg, Silezya ve kuzey Bohemya'da 500.000'den fazla askerle müttefiklerin karşı çıktığı Doğu Almanya'da 400.000'den fazla askere komuta etti. Napolyon'un planı, müttefik Avusturyalılar, Prusyalılar ve Ruslardan oluşan iki orduyu Saksonya bölgesinde ayrı ayrı yenip Bohemya ve Silezya'ya doğru itmeyi öngörürken, Nicolas Oudinot üçüncü orduyu Brandenburg'dan atacaktı.[2] Müttefikler, Trachenberg Planı kapsamında Napolyon'un komuta ettiği birlik üç ordudan herhangi birine saldırması durumunda Napolyon'dan kaçınacaklardı. Sadece tüm güçler birleştirilirse doğrudan Fransız İmparatoruna karşı bir savaşı riske almak istiyorlardı. Dolayısıyla Napolyon tarafından yönetilmeyen Oudinot veya diğer küçük birimler bundan muaf tutuldu.[3]

Ateşkes sona erdiğinde Dresden bölgesinde bulunan Napolyon, müttefiklerin saldırmasını bekledi. İlk yürüyen Gebhard Leberecht von Blücher komutasındaki Silezya Ordusu, Fransız birliklerinin büyük bir bölümünü doğuya çekmeyi başardı, ancak Napolyon, Blücher ile bağlantısını kaybettiğinde 60.000 askeriyle geri çekildi. Jacques MacDonald komutasındaki Bober ordusu daha sonra Blücher'in mevzilerine girdi ancak Katzbach Muharebesi'nde yenilgiye uğradı. Aynı zamanda, Schwarzenberg komutasındaki Bohemya ordusu Dresden'e saldırdı, ancak Napolyon şehre zamanında ulaştı ve Dresden Muharebesi'nde bir zaferle müttefikleri Bohemya'ya geri püskürtmeyi başardı.[4] Kulm Muharebesi'nde Dominique Joseph Vandamme'nin birliklerinin kaybı bu başarıyı tersine çevirdi. Oudinot, bir hafta önce Großbeeren Muharebesi'nde Berlin ordusuyla yenilmişti. Mareşal Michel Ney komutayı aldıktan sonra, Eylül başında Dennewitz Muharebesi'nde o da yenilgiye uğradı.[5]

Bundan sonra Napolyon birliklerini Elbe'nin batı yakasına çekti ve Saksonya'da kaldı. Silezya Ordusu, Napolyon'a arkadan saldırmak ya da onu daha da batıya çekilmeye zorlamak için Elbe hattını aşmak için bir plan yaptı. Plan aynı zamanda üç müttefik ordunun birleşmesini içeriyordu. Bernadotte komutasındaki Kuzey Ordusu Wittenberg bölgesinden yaklaştı ve Schwarzenberg, Zwickau-Chemnitz hattına ilerledi.[6]

Savaş

Blücher'in Wartenburg savaşından önce Batı'ya hareketini gösteren harita
Bir savaş haritası

3 Ekim'in erken saatlerinde, Yorck'un birlikleri Wartenburg yakınlarından Elbe'yi geçecekti. Bertrand'ın kolordusu, iyi savunulan pozisyonlarda Yorck'un askerleriyle karşılaştı. Bertrand kuvvetlerini şu şekilde konuşlandırdı: Morand'ın Fransız tümeni Wartenburg'da set boyunca sıralanmıştı. Franquemont'un Dennewitz Muharebesi'nde şiddetli bir şekilde yaralanan ve mevcudiyeti sadece dört tabur ve altı topa inden Württemberg tümeni, Bleddin'nin de bulunduğu sağ kanatta tuttu. Fontanelli'nin İtalyan tümeni ve Beaumont komutasındaki küçük bir süvari kuvveti yedekte tutuldu.[7]

Savaş, Prusyalı Steinmetz'in tugayının Wartenburg'a doğrudan saldırısıyla başladı. Bu ilerleme, Fransızların ölümcül bir ateşiyle karşılandı ve tugaydan arta kalan askerler kendi hatlarına geri çekilmek zorunda kaldı. Burada Blücher onları topladı ve bir kez daha ileri gönderdi, ancak Fransız setini aşamadılar. Blücher ayrıca Mecklenburg'un tugayını Elbe nehrinin yukarı kıyısını takip etmesi ve Bertrand'ın sağ kanadında ilerlemesi için gönderdi.[8]

Sağ kanada yollanan Prusya birlikleri öğleden sonra 2'ye kadar Fransızları Bleddin'den çıkarılmıştı ve Beaumont'un süvarileri Prusya Süvarileri tarafından bir kenara süpürülmüştü. Wartenburg artık doğudan Steinmetz ve güneyden Mecklenburg tarafından tehdit ediliyordu. Belirleyici darbe Heinrich Wilhelm von Horn'un tugayından geldi. Bir meyve bahçesinden geçerek ve bir dereyi ve iki bendi geçerek, Fontanelli'yi takviye etmek için çağrılan askerlere saldırdı.

Bertrand, sağ kanadında yaşanan mağlubiyetten dolayı geri çekilmek zorunda kaldı. Kolordu önce Kemberg'e, ardından Reynier'in VII. Kolordu ile temas kurdukları Düben'e çekildi. Fransız kayıpları 900 kişi ölü ve yaralı, 1000 asker, 13 silah ve 80 cephane vagonu ise Müttefikler tarafından ele geçirildi. Prusyalıların kaybı ise 200'ü kayıp olmak üzere 1900 ölü ve yaralıydı.

F. N. Maude'ye göre, Prusya birliklerinin bu savaşta gösterdiği "olağanüstü kararlılık", "insanların savaşma ruhunun, eğitildikleri biçimlerden veya cephelerinin stratejik ilişkilerinden ne kadar çok daha önemli olduğunu" göstermişti.[1]

Kayıplar

Prusya kayıpları 1.500 kişiydi, Bertrand birliği yaklaşık 1.000 asker, 11 silah ve 70 vagon ve ayrıca 1.000 mahkûm kaybetti. Fransızların geri kalanı geri çekildi.

Sonuçları

Schwarzenberg komutasındaki ana orduya karşı Joachim Murat komutasındaki sağ kanadı bırakarak, kendisi kuzey Saksonya'ya hareket etti, orada Silezya Ordusunu ve Kuzey Ordusunu birer birer mağlup etti ve Schwarzenberg'e karşı harekete geçti. Ancak Silezya Ordusu yenildikten sonra hızlıca geri çekildi ve Müttefiklere bağlı düzensiz süvari birlikler tarafından desteklenen sayısız çatışmada Murat, giderek daha fazla kayıp verdi.[9]

Blücher ve Karl Johann'ın daha kuzeyde olduğuna inanan Napolyon, daha sonra Leipzig'in güneyinde konuşlanmış ana Müttefik ordusuna saldırmak için güneye hareket etti. Napolyon'un bu hareketini öğrenen Kuzey Ordusu ve Silezya Ordusu, Napolyon'un peşinden Leipzig'e yürüdü. Bu hareket, Leipzig Muharebesi sırasında Napolyon'un kuşatılmasına yol açtı.[10]

Yorck, 1814'te adına "von Wartenburg" ekiyle kont rütbesine yükseltildi.

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  2. ^ Bodart, Gaston (1908). Militär-historisches Kriegs-Lexikon (1618-1905). Harvard University. Wien und Leipzig, C. W. Stern. 
  3. ^ Maude, F. N. (Frederic Natusch) (1908). The Leipzig campaign, 1813. Cornell University Library. London, S. Sonnenschein & co., lim; New York, The Macmillan company. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  5. ^ "Wayback Machine". web.archive.org. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  9. ^ Mirus, R. (1863). Das Treffen bei Wartenburg am 3. Oktober 1813 (Almanca). Mittler. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Savaşları</span> Savaş dönemi

Napolyon Savaşları, Fransız Devrim Savaşları'nın ardından Napolyon önderliğindeki Fransa ile Avrupa'nın diğer güçlü devletlerinin oluşturduğu koalisyon arasında gerçekleşen savaş dönemi. Başlangıç tarihinin hangi yıl olduğuna dair tarihçiler ve araştırmacılar arasında fikir birliği yoktur. 1800-1815 yılları arasında, yaklaşık 15 yıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Leipzig Muharebesi</span>

Leipzig Muharebesi, Bennigsen, Bernadotte, Blücher ve Schwarzenberg'in birbirlerine yaklaşan hatlar üzerinde ilerlediklerini gören Napolyon Bonapart'ın, düşmanlarının birleşmesini önlemek için 150,000 kişiyle Leipzig'de mevzilendiği, 16 - 19 Ekim 1813 tarihleri arasında gerçekleşen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">1814 Paris Muharebesi</span>

1814 Paris Muharebesi, Napolyon Savaşlarının son dönemindeki muharebelerdendir. Fransızların yenilgisi üzerine başkent Paris düşmüş ve imparator Napolyon Bonapart tahttan feragât etmek zorunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yüz Gün</span> Napolyonun Yüz Günü

Yüz Gün Savaşı veya Yedinci Koalisyon Savaşı, Birinci Fransa İmparatorluğu imparatoru Napolyon Bonapart’ın 1814 Fontainebleau Antlaşması gereğince sürgün edildiği Elba Adasındaki sürgünden kaçarak Paris’e döndüğü 20 Mart 1815 tarihiyle, kral XVIII. Louis’nin Fransa tahtına döndüğü 8 Temmuz 1815 tarihleri arasındaki 111 günlük dönemi anlatır. Bu dönemde Napolyon Savaşları yeniden başlamış ve Waterloo Muharebesi yaşanmıştır. Yüz Gün deyimi ilk kez kralın dönüşünü kutlayan Paris valisi Gaspard de Chabrol tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fère-Champenoise Muharebesi</span>

Fère-Champenoise Muharebesi Altıncı Koalisyon Savaşı sırasında Fransız mareşalleri Auguste de Marmont ve Édouard Mortier liderliğindeki iki İmparatorluk Fransız kolordu ve Koalisyon güçleri Avusturya İmparatorluğu, Prusya Krallığı, Württemberg Krallığı ve Rus İmparatorluğu'un süvarilerden oluşan daha sonra büyük bir takviye birliğinin katılımıyla gerçekleşen savaş.

<span class="mw-page-title-main">Hamburg Kuşatması</span>

Hamburg Kuşatması, Altıncı Koalisyon Savaşlarının sonunda, Aralık 1813'ten Mayıs 1814'e kadar gerçekleşen kuşatmadır. Hamburg şehri, Ren Nehri'nin doğusundaki en güçlü kalelerden biriydi. Hamburg ilerleyen Kazaklar ve diğer Koalisyon birlikleri tarafından Napolyon yönetiminden kurtarıldıktan sonra, 28 Mayıs 1813'te, Mareşal Louis-Nicolas Davout'un XIII. Fransız Kolordusu tarafından bir kez daha işgal edildi. Şehri ne pahasına olursa olsun elinde tutması emredilen Davout, Kont von Wallmoden-Gimborn komutasındaki Prusya ve diğer Koalisyon birliklerinden oluşan benzer sayıdaki Kuzey Ordusu'na karşı karakteristik olarak enerjik bir savaş başlattı ve bir dizi küçük çarpışma kazandı.

<span class="mw-page-title-main">1813 Bautzen Muharebesi</span>

Bautzen Muharebesi, sayıca büyük ölçüde üstün olan birleşik bir Prusya-Rus ordusunun Napolyon tarafından geri püskürtülmesi ile sonuçlanan savaştır. Ancak müttefik kuvvetler Mareşal Michel Ney'in terddütlerinden faydalanarak düzenli bir şekilde çekilebilmesiyle yıkımdan kurtuldu. General Gebhard Leberecht von Blücher komutasındaki Prusyalılar ve General Peter Wittgenstein komutasındaki Ruslar, Lützen'deki yenilgilerinin ardından geri çekilen Napolyon komutasındaki Fransız kuvvetleri tarafından saldırıya uğradı.

<span class="mw-page-title-main">Haynau Muharebesi</span>

Haynau Muharebesi, 26 Mayıs 1813'te General Gebhard Leberecht von Blücher komutasındaki Prusya süvarileri ile General Nicolas Joseph Maison komutasındaki bir Fransız piyade tümeni arasında Aşağı Silezya'daki Haynau'da gerçekleşen savaştır. Çatışma, Fransız piyadelerine sürpriz bir şekilde saldıran ve onları dağıtan Prusyalılar için zaferle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Pläswitz Ateşkesi</span>

Pläswitz Ateşkesi veya Mütarekesi, Napolyon Savaşları sırasında, 4 Haziran 1813'te Fransa Kralı I. Napolyon ile Müttefikler arasında kararlaştırılan dokuz haftalık bir ateşkesti. Alman Harekatının ilkbahar döneminde Napolyon, diğerlerinin yanı sıra Großgörschen Muharebesi ve 1813 Bautzen Muharebesinde başarılar elde etmişti. Bu nedenle, müttefik kuvvetler Silezya'ya çekilmek zorunda kaldı. Ancak, her iki savaş da Napolyon için maliyetliydi. Hastalık ordusundaki birçok askeri öldürmüştü ve süvari baskınları sürekli olarak ikmal hatlarını tehdit ediyordu. Ayrıca Bautzen Muharebesinde galip olarak ayrılsa da istediğini alamayan Napolyon, müttefik kuvvetleri kuşatamamış ve müttefik kuvvetlerini takip edebilecek süvari kuvvetlerinden yoksundu. Bu nedenle Napolyon, Metternich tarafından önerilen ateşkesi kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Trachenberg Planı</span>

Trachenberg Planı, Altıncı Koalisyon Savaşı sırasında Alman Harekatı'nda Müttefikler tarafından oluşturulan ve adını Trachenberg Sarayında düzenlenen ve ismini konferanstan alan bir stratejidir. Plan, Fransız imparatoru I. Napolyon ile, imparatorun savaştaki artık efsanevi kahramanlığından duyulan korkudan kaynaklanan doğrudan çatışmadan kaçınmayı savundu. Sonuç olarak Müttefikler, Napolyon'un mareşalleri ve generalleriyle ayrı ayrı çatışmaya girmeyi ve onları yenmeyi planladılar. Böylece Napolyon'un ezici bir güç oluşturma fırsatı vermeden ordusunu zayıflatmayı planladılar. Karar; Lützen Muharebesi, Bautzen Muharebesi ve Dresden Muharebesi'nde Napolyon'un Müttefikleri bir dizi yenilgiye uğratmasından sonra verildi. Plan başarılı oldu ve Müttefiklerin önemli bir sayısal avantaja sahip olduğu Leipzig Muharebesi'nde Napolyon ağır bir şekilde mağlup edildi ve Fransa Almanya'dan Ren'e geri sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Großbeeren Muharebesi</span>

Großbeeren Muharebesi, 23 Ağustos 1813'te komşu Blankenfelde ve Sputendorf'ta Friedrich von Friedrich Wilhelm Freiherr von Bülow komutasındaki Prusya III. Kolordusu ile Jean Reynier komutasındaki Fransız-Sakson VII. Kolordusu arasında meydana geldi. Napolyon, başkentlerini ele geçirerek Prusyalıları Altıncı Koalisyondan ayırmayı ummuştu, ancak Berlin'in güneyindeki bataklıklar, yağmur ve mareşal Nicolas Oudinot'un kötü sağlığı Fransızların yenilgisine katkıda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Dennewitz Muharebesi</span>

Dennewitz Muharebesi, 6 Eylül 1813'te Mareşal Michel Ney komutasındaki Fransız kuvvetleri ile İsveç veliahtı Bernadotte, Friedrich Wilhelm Freiherr von Bülow ve Bogislav von Tauentzien komutasındaki Altıncı Koalisyon'un Kuzey Müttefik Ordusu arasında gerçekleşti. Olay, Berlin'in 40 kilometre güneybatısında, Jüterbog yakınlarındaki Prusya'nın Brandenburg eyaletindeki bir köy olan Dennewitz'de meydana geldi. Müttefiklerin zaferi Napolyon'un Berlin'i ele geçirme ve Prusya'yı savaşın dışında bırakma umutlarını sona erdirdiği için, savaş Alman Harekatı'nda bir dönüm noktası oldu, ancak, esasen Prusya kuvvetinin neden olduğu Fransız yenilgisinin şiddeti, Alman müttefiklerinin Napolyon davasına sadakatinin aşınmasına da yol açtı. Dennewitz'den kaynaklanan Fransız kayıpları ve bunun sonucunda ortaya çıkan diplomatik geri dönüşler, Napolyon'un bir ay sonra Leipzig Muharebesi'nde yenilgisine büyük katkıda bulundu.

<span class="mw-page-title-main">1813 Dresden Kuşatması</span>

Dresden kuşatması, Altıncı Koalisyon Savaşı'nın 1813'teki Alman Harekatı sırasında gerçekleşen bir kuşatmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hoogstraten Muharebesi</span>

Hoogstraten Muharebesi, 11 Ocak 1814'te François Roguet liderliğindeki bir Fransız ordusu ile Friedrich Wilhelm Freiherr von Bülow liderliğindeki bir Rus-Prusya-İngiliz ordusu arasında yapıldı. Prusya zaferiyle sonuçlanan savaş, Essen ve Turnhout arasında yer alan bir dizi çatışmadan oluşuyordu. Savaş, adını Kempen bölgesinin ana kasabası olan Hoogstraten'den almıştır.

Silezya Ordusu, Bohemya Ordusu gibi 1813'ten 1815'e kadar Napolyon'a karşı Alman Harekatında Müttefik birliklerinin büyük bir birliğiydi.

<span class="mw-page-title-main">Katzbach Muharebesi</span>

Katzbach Muharebesi, 26 Ağustos 1813'te Mareşal MacDonald komutasındaki Birinci Fransız İmparatorluğu güçleri ile Prusya Mareşal Gebhard Leberecht von Blücher komutasındaki Altıncı Koalisyonun Rus-Prusya ordusu arasındaki Napolyon Savaşları'nın büyük bir savaşıydı. Prusya'nın Silezya eyaletindeki Wahlstatt ile Liegnitz arasındaki Katzbach nehrinde şiddetli bir fırtına sırasında meydana geldi. Dresden Muharebesi ile aynı gün gerçekleşen bu savaş, Fransızların Saksonya'ya çekilmesiyle bir Koalisyon zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Ordusu (Bernadotte)</span>

Kuzey Ordusu, Napolyon'un Fransız İmparatorluğu'na karşı savaşmak için Altıncı Koalisyon tarafından oluşturulan ortak ordulardan biridir. Ağustos 1813'teki Trachenberg konferansında oluşturulan planda Müttefikler, Birleşik Krallık tarafından finanse edilen Rus, Prusya ve İsveç ordularından birliklerle ortak bir güç oluşturmaya karar verdiler. Kuzey Ordusu, İsveç veliahtı ve eski Fransız Mareşal Bernadotte tarafından yönetilecekti. Großbeeren ve Dennewitz savaşlarında Berlin'i savunduğu ve Leipzig'in zaferine katkıda bulunduğu 1813 Alman Harekatındna yer aldı. 1814 seferi sırasında Danimarka'ya karşı yerel bir savaşla aynı zamanda Hollanda, Belçika ve kuzey Fransa'da operasyonlar gerçekleştirdi. Napolyon'un tahttan çekilmesinden sonra ordu lağvedildi.

<span class="mw-page-title-main">Wartenburg (Kemberg)</span>

Wartenburg, Almanya'nın Saksonya-Anhalt eyaletindeki Wittenberg ilçesinde bir köy ve eski bir belediyedir. 1 Ocak 2010'dan beri Kemberg kasabasının bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Göhrde Muharebesi</span>

Göhrde Muharebesi, 16 Eylül 1813'te Alman Harekatı sırasında, 1813'te Vestfalya Krallığı'ndaki Göhrde bölgesinde gerçekleşti. Müttefikler, Korgeneral Ludwig von Wallmoden-Gimborn komutasındaki Prusya ve Rus birlikleri, Rus-Alman Lejyonu, Lützow Gönüllü Kolordusu, İngiliz ve Hanoverliler, Hansa Lejyonu, Mecklenburglu ve İsveçlilerden oluşuyordu. Bu birlik, General Marc Nicolas Louis Pécheux komutasındaki bir Napolyon müfrezesini yendi.

<span class="mw-page-title-main">Hanau Muharebesi</span>

Hanau Muharebesi, 30-31 Ekim 1813 tarihleri arasında, Altıncı Koalisyon Savaşı sırasında Karl Philipp von Wrede'nin Avusturya-Bavyera ordusu ile Napolyon'un geri çekilen Grande Armée arasında gerçekleşti.