İçeriğe atla

Wang Jian (Çin)

Wang Jian
Wang Jian'ın Qin Hanedanlığı dönemine ait bir portresi.
Doğum王翦
BağlılığıQin
RütbesiGeneral
Ailesi
ÇocuklarıWang Ben

Wang Jian (Çince: 王翦; pinyin: Wáng Jiǎn), Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir general. Onun komutası altında, Qin ordusu Zhao, Yan ve Chu devletlerini fethetti. Çinli tarihçiler tarafından Bai Qi, Li Mu ve Lian Po ile birlikte Savaşan Devletler Çağı'nın en büyük dört generalinden biri olarak kabul edilir.[1]

Dongxiang, Pinyang, Guanzhong'da (Shaanxi eyaleti, modern Fuping ilçesinin kuzey doğusu) doğdu. Oğlu Wang Ben (王賁) de önemli bir Qin generaliydi.

Erken dönem hayatı

MÖ 236'da Wang Jian, Zhao'ya saldıran ve dokuz şehri ele geçiren Qin ordusuna komuta etti. Bu eylem, Qin Kralı Ying Zheng'in birleşme savaşlarının başlangıcını temsil ediyordu.[2] Zhao Krallığı, Wang Jian'ın Zhao sarayındaki casusları kullanarak Zhao'nun önde gelen generali Li Mu'nun değiştirilmesini sağlaması ve ardından Zhao'nun kralını ele geçirmesinin ardından MÖ 228'de sona erdi.[2]

Büyük Tarihçi'ye göre, Jing Ke'nin İmparator Çin Şi Huang'a suikast girişiminde başarısız olmasının ardından, Jing Ke'nin hizmetkârı olduğu Yan Krallığı MÖ 226 yılında General Wang Jian tarafından fethedildi. Bir yıl sonra Wang Jian'ın oğlu Wang Ben Wei Krallığı'nı fethetti.

Çu'nun Fethi, MÖ 225-223

MÖ 225 yılında sadece iki krallık (devlet) bağımsız kalmıştı: Chu ve Qin. Chu, MÖ 278'de Qin'e karşı aldığı feci yenilgiden ve asırlık başkenti Ying'i (Jingzhou) kaybettikten sonra ciddi bir direniş gösterecek kadar toparlanmıştı. Toprak büyüklüğü, kaynakları ve insan gücüne rağmen, Chu'nun ölümcül kusuru, Wu Qi'nin Chu'yu diğer tüm devletlerin toplamının neredeyse yarısı kadar bir yüzölçümüne sahip en güçlü devlet haline getirdiği bir buçuk asır önceki Wu Qi'nin hukukçu tarzı reformlarını büyük ölçüde tersine çeviren büyük ölçüde yozlaşmış hükûmetiydi. Wu Qi, hukukçu reformlarıyla Qin'i yenilmez bir savaş makinesine dönüştüren Shang Yang ile aynı devletten (Wei) geliyordu.

Qin Kralı Ying Zheng (daha sonra Çin Şi Huang oldu), Huaiyang'da bulunan Chu devletinin kalıntılarını nihayet yenmeye karar verdi. Shiji'nin Savaşan Devletlerin büyük generalleriyle ilgili bölümüne göre, Ying Zheng ilk olarak generali Wang Jian'dan istilayı yönetmesini istemiş ve kuşatma için gereken askerî gücü sormuştur. Wang Jian istila için 600.000 kişilik bir kuvvete ihtiyacı olduğunu belirtmiştir. Ancak aynı soru general Li Xin'e yöneltildiğinde, o sadece 200.000 kişilik bir kuvvet talep etti. Ying Zheng, Li Xin'in tavsiyesini kabul etti ve onu 200.000 kişilik bir ordunun başkomutanlığına, general Meng Tian'ı da ikinci komutan olarak atadı. Wang Jian sağlık durumunu gerekçe göstererek emekli olmaya karar verdi. İlk Qin istilası başlangıçta başarılı görünse de, 200.000 kişilik Qin ordusunun General Xiang Yan komutasındaki 500.000 kişilik Chu birliği ve Lord Changping'in doğrudan komuta ettiği başka bir ordunun Huaiyang'ın (günümüzde kuzey Jiangsu ve Anhui eyaletleri) yabancı topraklarındaki Chengfu Muharebesi'nde birleşik saldırısıyla yok edilmesiyle büyük bir felaketle sonuçlandı. Ying Zheng, daha önce talep ettiği 600.000 kişilik kuvvet kendisine tahsis edildikten sonra nihayet ikinci istila kuvvetine liderlik etmeyi kabul eden Wang Jian'ı geri çağırdı. Kral ayrıca kızı Huayang Prensesi Ying Yuanman'ı generalle evlendirdi.[3]

Seferden önce, uğurlama töreninde Qin kralıyla kişisel bir görüşme sırasında Wang Jian kasıtlı olarak utanmaz bir şekilde gelecekteki zaferler için büyük ödüller talep etti. Wang bu tür eylemleri daha sonra sefer sırasında birkaç kez tekrarladı. Daha sonra adamlarına, Qin kralının astlarına karşı her zaman güvensiz olduğunu, özellikle de Wang Jian'ın büyük bir orduya komuta ettiğini ve bunun her an krala karşı bir isyan başlatmak için uygun bir araç olduğunu açıkladı. Bu nedenle Wang, sadece küçük maddi arzuları olduğunu ve taht hayali kurmadığını göstermek için böyle utanmazca taleplerde bulunarak kralı yatıştırmak zorunda kalmıştır.

MÖ 224'te Wang Jian Chu'nun ikinci istilasına başladı. Chu'nun morali bir önceki yıl elde ettikleri başarıdan sonra büyük ölçüde artmıştı. Chu kuvvetleri beklemekten ve topraklarını savunmaktan memnundu. Wang Jian, Chu topraklarında savaşmak üzere birliklerini gizlice eğitirken, surlarının içinde hareketsiz görünerek Chu ordusunu kandırdı. Bir yıl sonra Chu, hareketsizlik nedeniyle ordusunun çoğunu dağıtmaya karar verdi. Wang Jian daha sonra Huaiyang'ı ve kalan Chu kuvvetlerini istila etti ve ele geçirdi. Chu generali ve Wu'an Lordu Xiang Yan, Wang Jian ve Qin kuvvetlerinin saldırılarına direnmeyi başardı, Wang Jian sonunda savaş alanının kontrolünü ele geçirmeye başlasa da, her iki ordu da şiddetli çatışmaları sırasında birbirlerine ağır kayıplar verdirdi, Xiang Yan sonunda Shouchun 壽春 (modern Shouxian 壽縣, Anhui) savaşında Wang Jian tarafından mağlup edildi ve Qinan 蘄南 (modern Suzhou 宿州, Anhui) bölgesine çekildi, savaşta öldürüldü ya da intihar etti ve Lord Changping (Chu'nun son Kralı) Wang Jian'ın ikinci komutanı, Meng Tian ve Meng Yi'nin babası Qin generali Meng Wu tarafından öldürüldü. Bu olaylardan sonra Chu, MÖ 223 yılında Qin tarafından fethedildi.

Zirveye ulaştıklarında, Chu ve Qin ordularının toplam sayısı 1.000.000'un üzerindeydi ve bu sayı 35 yıl önce Qin ve Zhao arasında Changping'de yapılan büyük seferden daha fazlaydı. Hei Fu (黑夫) ve Jin (惊) adlı iki Qin düzenli askerinin kazılan kişisel mektupları, general Wang Jian komutasındaki Huaiyang'da uzun süren bir seferi kaydetmektedir. Her iki asker de mektup yazarak uzun seferi sürdürebilmek için evden erzak (giysi) ve para talep etmiştir.

Sonraki yaşamı ve soyundan gelenler

Wang Jian daha sonra yaşlılık nedeniyle emekli oldu. Wang Jian M.Ö. 214 yılında 90 yaşındayken öldü.

Wang Jian, Qin Shi Huang'ın en büyük kızı Ying Yuanman ile evlenmişti.[4] Wang Jian'ın oğlu Wang Ben, Qin'in Yan, Dai ve ardından Qi'ye karşı askeri fetihlerini sürdürerek Savaşan Devletler dönemini (MÖ 221) sona erdirdi. Ben'in oğlu Wang Li, kuzey sınırlarında Meng Tian'a bağlı olarak görev yapmış, ardından Qin hanedanlığının sonundaki isyanlara karşı Zhang'ın cezalandırma seferleri sırasında Zhang Han'ın emrinde çalışmıştır. Li muhtemelen Julu Savaşı'nda yakalanıp öldürülmüştür, ancak ne Büyük Tarihçi Kayıtları ne de Han Kitabı savaştan sonraki akıbetinden bahsetmektedir.

Langya ve Taiyuan'daki Wang klanları Wang Jian ve Wang Li'nin torunlarını içeriyordu.

Kültürel kaynak

Manga ve Anime Krallığı'nda Ou ailesinin reisi "Ou Sen" olarak bilinen Ou, sessiz ve yetenekli bir taktikçidir, sakin ve soğukkanlı bir tutuma sahiptir, savaş için olağanüstü bir zekaya sahiptir, bu da onu en iyi stratejistlerden ve generallerden biri yapar ve büyük başarılarından dolayı Kral "Ei Sei" tarafından Çin'in birleşmesini sağlamak için yeni "Qin Altı Büyük General" den biri olarak atanmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Thousand-Character Classic. 
  2. ^ a b Sima, Qian. The Grand Historian. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  4. ^ https://inf.news/ne/history/0ee3705bbab4508c5db56a19b9fea7af.html[] []

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin Hanedanı</span>

Çin Hanedanı, MÖ 221 - MÖ 206 yılları arasında Çin'i yönetmiş ilk hanedandır. Qin Hanedanlığı adını bugün Gansu ve Shaanxi eyaletlerinin kalbinde bulunan Qin bölgesinden alır. Qin Hanedanlığı'nın gücü, Shang Yang'ın MÖ 4. yüzyılda Savaşan Devletler Çağı'ndaki kanunlarda yaptığı legalist reformlarla artmıştır. MÖ 3. yüzyılın ortalarında ve sonlarında, Qin Hanedanlığı güçsüz Zhou Hanedanlığı'ndan başlayıp kalan diğer altı savaşan devleti de fethetmiş ve tüm Çin üzerinde kontrol elde ederek yönetimi tek çatı altında toplamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Şi Huang</span> İlk Çin imparatoru ve Qin Hanedanlığının kurucusu

Çin Şi Huang Çin Hanedanının kurucusu ve Çin'in ilk imparatoruydu. "Kral" (wáng王) unvanını korumak yerine önceki Shang ve Zhou yöneticilerinin taşıdığı, önümüzdeki iki bin yıl boyunca Çin'deki hükümdarları tarafından sürekli kullanılacak olan "imparator" unvanını üstlendi.

Çin felsefesinde Legalizm, bir politik sistemin temellerini içeren felsefedir. İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'yle Savaşan Beylikler Dönemi'nde yaygın olan dört felsefe okulundan biriydi. MÖ 770-MÖ 221 yıllarını içine alan bu dönem, Çin'de büyük kültürel mayalanmanın olduğu ve yeni düşünce tarzlarının ortaya çıktığı dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Savaşan Devletler Çağı</span>

Muharip Devletler Dönemi veya Savaşan Devletler Dönemi İlk çağ Çin târihinde MÖ 5. yüzyıla Çin İmparatorluğu'nun kuruluşuna kadar geçen zamâna verilen addır. Sözde İlkbahar ve Sonbahar Dönemi sonrasında başlayan ve MÖ 256'da ortadan kalkan Doğu Zhou Hânedanlığı döneminin ikinci bölümü oluşturan dönem olarak görülür. İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'nde olduğu gibi bu dönemde de kral, göstermelik yönetici olmaktan ileri gidememiş, gücü kalmamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Qu Yuan</span>

Qu Yuan güney Chu asıllı Muharip Devletler Dönemi, Çinli şairi. Eserlerinin çoğunluğu Chu Ci isimli şiir antolojisinde bulunmaktadır.

Dick Wei, Yönetmen, yazar ve dövüş sanatları konusunda uzmanlaşmış olan Tayvanlı aktör. Yardımcı oyuncu olarak Jackie Chan ile birçok filmde rol oynamıştır. Jet Li ile de 1989 yılı yapımı Dragon Fight filminde beraber rol almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İçihise</span>

İçihise, Çun-Çen'in kardeşi ve Hun tahtının halefiydi. Içihise, askeri yayılmacı Han İmparatoru Wu yönetimindeki güney Han hanedanı ile yapılan savaş döneminde hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Han-Hiung-nu Savaşı</span> Savaş

Han-Hiung-nu Savaşı ayrıca Çin-Hiung-nu Savaşı olarak da bilinir, Çin Han İmparatorluğu ile göçebe Hiung-nu konfederasyonu arasında MÖ 133'ten MS 89'a kadar yapılan bir dizi askeri savaştı.

Li Si, Çin hanedanının Çinli bir politikacısı, filozofu ve hattatıydı. MÖ 246'dan 208'e kadar iki hükümdar altında Şansölye olarak görev yaptı. Bunlar; Qin devletinin kralı ve daha sonra Qin hanedanının İlk İmparatoru olan Qin Shi Huang ve Qin Shi Huang'ın on sekizinci oğlu ve İkinci İmparator olan Qin Er Shi'dir. İdari yöntemlerle ilgili olarak, Li Si, Shen Buhai ve Han Fei'nin tekniğine tekrar tekrar atıfta bulunarak, " Shen Buhai'nin fikirlerine hayran olduğunu ve bunları kullandığını" belirtti ancak hukukla ilgili olarak Shang Yang'ı izledi.

<span class="mw-page-title-main">Kenneth Tsang</span>

Kenneth Tsang Kong, Hong Konglu tanınmış aktör.

Zhaoxiang, Çin'in Qin devletinin 33. hükümdarıdır. Saltanatı MÖ 307'den MÖ 251 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Lü Buwei</span>

Lü Buwei, Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir Çinli tüccar ve devlet adamı. Zhuangxiang ve Ying Zheng'in saltanatı sırasında yaklaşık 16 yıl boyunca Qin devletinin şansölyesi olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Qin'in birleşme savaşları</span>

Qin'in birleşme savaşları, 3. yüzyılın sonlarında Qin devleti tarafından diğer altı büyük Çin devleti olan Han, Zhao, Yan, Wei, Chu ve Qi'ye karşı başlatılan bir dizi askerî harekâttı.

<span class="mw-page-title-main">Yedi Savaşan Devlet</span>

Yedi Savaşan Devlet veya Yedi Krallık, Çin'in antik döneminde Savaşan Devletler Çağı'ndaki yedi egemen devletti;

Meng Tian, Çin'de Çin Hanedanı döneminde yaşamış Çinli asker ve mucit. Büyük bir askeri general ve mimar soyundan gelmekte olup özellikle, Hiung-nu'ya karşı seferlerde ve Çin Seddi'nin inşasında öne çıkan biriydi. Meng Yi'nin ağabeyiydi, büyükbabası Meng Ao, Zhao döneminden bir generaldi ve babası Meng Wu, aynı zamanda Wang Jian'ın yardımcısı olarak görev yapan bir generaldi.

<span class="mw-page-title-main">Bai Qi</span>

Bai Qi, Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir general. Bai Qi, 30 yıldan fazla bir süre Qin ordusunun komutanı olarak görev yaptı ve bir milyonu aşkın kişinin ölümünden sorumlu olarak ona Ren Tu takma adını kazandırdı. Shiji'ye göre, diğer altı düşman devletten 73'ten fazla şehri ele geçirdi ve bugüne kadar askeri kariyeri boyunca tek bir yenilgiye uğradığını gösteren hiçbir kayıt bulunamadı. Çinli tarihçiler tarafından Li Mu, Wang Jian ve Lian Po ile birlikte Savaşan Devletler Çağı'nın en büyük dört generalinden biri olarak seçildi ve aynı zamanda dördü arasında en korkulan kişi olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Li Mu</span>

Li Mu, Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir general. Lin Mi, Zhao devletinin komutanlarından olup Çinli tarihçiler tarafından Li Mu, Wang Jian ve Lian Po ile birlikte Savaşan Devletler Çağı'nın en büyük dört generalinden biri ve ayrıca eski savaşların en iyi savunma taktikçilerinden olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Changping Muharebesi</span>

Changping Muharebesi, MÖ 262-260 yılları arasında Savaşan Devletler Çağı'nda Zhao ve Qin devleti arasında meydana gelen bir muharebedir. İki yıllık bir çıkmazdan sonra, savaş Qin kuvvetleri için kesin bir zaferle ve Zhao esirlerinin çoğunun acımasızca infaz edilmesiyle sona erdi ve bu da Zhao devleti için kurtarılamaz bir insan gücü ve stratejik rezerv kaybıyla sonuçlandı.

Wang Ben (王賁), Savaşan Devletler döneminde Qin devletinin Çinli bir generaliydi. Daha iyi bilinen general Wang Jian'ın oğluydu. Qin'in birleşme savaşlarında kilit bir rol oynamıştır.

Meng Wu Savaşan Devletler döneminde Qin devletinde Chu'nun fethinde önemli rol oynayan bir generaldi.