İçeriğe atla

Walter Kohn

Walter Kohn
Kohn, 2012
Doğum9 Mart 1923(1923-03-09)[1]
Viyana, Avusturya[2]
Ölüm19 Nisan 2016 (93 yaşında)
VatandaşlıkKanada Kanada[3]
Amerika Birleşik Devletleri ABD (1957 yılından itibaren)[1]
EğitimToronto Üniversitesi[4]
Harvard[5]
DinYahudi[6]
Ödüller Nobel Kimya Ödülü(1998),[7] Buckley Ödülü (1961)[8]
Kariyeri
DalıFizik[9]
Kimya[10]
Çalıştığı kurumlarKaliforniya Üniversitesi, Santa Barabara,[11] Kaliforniya Üniversitesi, San Diego[12]
Doktora
danışmanı		Julian Schwinger
İmza

Walter Kohn (9 Mart 1923 - 19 Nisan 2016), John A. Pople ile birlikte 1998 Nobel Kimya Ödülü sahibi Yahudi kökenli Amerikalı fizikçi. Walter Kohn ve John Pople bu ödülü kuantum kimyası üzerine bir birlerinden bağımsız olarak yaptıkları çalışmalar üzerine almaya hak kazanmışlardır. Kohn özelde bu ödülü Atomlar arasındaki kimyasal bağları açıklamak üzere karmaşık matematiği kuantum mekaniğine uygulayarak geliştirdiği yoğunluk fonksiyonları teorisi sayesinde kazanmıştır.[13]

Hayatı

9 Mart 1923'te Viyana'da dünyaya gelmiştir. Annesi ve babası da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun doğu bölgesinde doğmuştur. Babası iş insanı olarak çalışmıştır. Kohn lise eğitimine Viyana'da bulunan Akademishe Gymnasium'da başlamıştır. Bu dönemde Yunanca ve Latince eğitim de almıştır. Avusturya'nın Nazi Almanyası'na katılması ile birlikte sadece Yahudi öğrencilerin gittiği bir lisede okumak zorunda bırakılmıştır. Bu okulda Einstein'ın asistanlığını da yapan matematik derslerini veren Dr. Emil Nohel ve fizik dersleri veren Dr. Victor Sabbath'tan dersler almış bu ikili ileride yapacağı kariyer seçimlerinde etkili olmuştur. II. Dünya Savaşı patlak vermeden kısa zaman önce kız kardeşi savaştan yaklaşık 3 hafta önce de kendisi Nazi Almanyası'ndan kaçmayı başarmıştır öte yandan ailesinin geride kalan fertleri Yahudi Soykırımına kurban gitmişlerdir.[14]

Walter Kohn'un Nobel Kimya Ödülü kazanmasını kutlayan pankart, Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barabara

Bir süre babasının eski iş ortağı İngiliz bir iş insanının evinde kalmıştır. Daha sonra 1942 yılında Kanada'ya göç etmiş ve bir süre göçmen kampında kalmıştır. Kanadalı bir aile kendisini ve üç diğer Almanya'dan göç eden çocuğu himayesini altına alması üzerine, kamptan ayrılmıştır. Daha sonra 3 yıl Toronto Üniversitesi'nde Matematik okumuştur. Bir sene de Kanada ordusunda askerlik yapmış fakat görevi süresince Kanada'dan ayrılmamıştır. Askerlikten döndüğünde Toronto üniversitesine geri dönmüş ve 1946 yılında uygulamalı Fizik alanından yüksek lisans diploması ile mezun olmuştur. Lehman bursu ile Harvard'da okumaya hak kazanmış, 1948 yılında Harvard Fizik bölümünden doktora derecesini almıştır. İki yıl da burada ders vermiştir.[14]

1950 yılında Carnegie Mellon Üniversitesi, Pittsburgh'de çalışmaya başlamıştır. Yine aynı üniversite de profesör olmuştur. 1960 yılında Kaliforniya'ya taşınmış ve Kaliforniya üniversitesi, San Diego'da 1961 yılından 1963 yılına kadar Fizik bölümü başkanlığını yürütmüştür. Bu dönemde daha sonra kendisine Nobel Ödülü getirecek olan çalışması işlevsel yoğunluk teorisini geliştirmiştir. Daha sonra Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara'da çalışmaya başlamış ve üniversite bünyesinde yeni açılacak olan Teorik Fizik enstitüsünün kurulum çalışmalarına katılmıştır. 1979 yılından 1984 yılına kadar enstitünün başkanlığını yürütmüştür. 1984 yılında bu görevini bırakmış 1991 yılında da profesör emeritus olarak emekliye ayrılmıştır. 1998 yılında kuantum kimyası üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır.[15]

Bilimsel Katkıları

Kohn'un çalışmaları molekülleri oluşturan atomların arasındaki elektron bağlarını kuantum mekaniğinden yararlanarak açıklama üzerine şekillenmiştir. Kuantum mekaniğinin gelişmeye başladığı 1920'lerden beri atomik parçacıkların birbirleriyle etkileşimini ve radyasyonlarını anlamada önemli bir araç olmuştur. Kuantum mekaniği maddenin (dalga fonksiyonu) olasılıklarını tahmin etmekle birlikte atomik veya moleküler bir sistemdeki elektronların olasılık durumlarını tanımlamada bilim insanları için kullanışlı olmaktan uzak karmaşık matematiksel hesaplamalar içermekteydi. Bununla birlikte 1960'lı yıllarda Kohn eğer bir moleküler ya da atomik sistemdeki bütün elektronların yoğunluğu (uzayda dağılımı) bilinirse, bu sistemin toplam enerjisinin kuantum mekaniği kullanılarak tanımlanabilineceğini göstermiştir. Diğer bir ifadeyle sistemdeki her bir elektronun olası hareketlerini bilmeye gerek olmadan, sadece sistemin her noktasındaki ortalama elektron yoğunluğunu bilmek sistemi tanımlamak için yeterli olduğunu göstermiştir. Kohn'un bu yaklaşımı (yoğunluk fonksiyonları teorisi) molekülleri oluşturan atomlar arasındaki elektron bağlarını anlamak için kullanılan hesaplamalara büyük kolaylık sağlamıştır. Bu metod'un basitleştirdiği hesaplamalar sayesinde çok büyük moleküllerin bile geometrik yapısının kolayca tanımlanabilmiş ve girdikleri enzimatik ve diğer karmaşık kimyasal tepkimeler daha rahat anlaşılabilmiştir.[13]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Walter Kohn ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b "000100536". nndb.com. 15 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  2. ^ "kohn". chem.cmu.edu. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  3. ^ "Walter_Kohn". jewishvirtuallibrary.org. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  4. ^ "nobel-laureates". research.utoronto.ca. 14 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  5. ^ "eight-receive-honorary-degrees". news.harvard.edu. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  6. ^ "kohn". biu.ac.il. 6 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  7. ^ "laureates". nobelprize.org. 5 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  8. ^ "buckley". aip.org. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  9. ^ "Kohn, W". aip.org. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  10. ^ "133644". nobelkepu.org.cn. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. []
  11. ^ "walter-kohn". chem.ucsb.edu. 8 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  12. ^ "divchair". senate.ucsd.edu. 28 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  13. ^ a b "Walter-Kohn". britannica.com. 4 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  14. ^ a b "kohn_walter". andrews.edu. 6 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 
  15. ^ "kohn". nobelprize.org. 9 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Elektron</span> Temel elektrik yüküne sahip atomaltı parçacık

Elektron, eksi bir temel elektrik yüküne sahip bir atomaltı parçacıktır. Lepton parçacık ailesinin ilk nesline aittir ve bileşenleri ya da bilinen bir alt yapıları olmadığından genellikle temel parçacıklar olarak düşünülürler. Kütleleri, protonların yaklaşık olarak 1/1836'sı kadardır. Kuantum mekaniği özellikleri arasında, indirgenmiş Planck sabiti (ħ) biriminde ifade edilen, yarım tam sayı değerinde içsel bir açısal momentum (spin) vardır. Fermiyon olmasından ötürü, Pauli dışarlama ilkesi gereğince iki elektron aynı kuantum durumunda bulunamaz. Temel parçacıkların tamamı gibi hem parçacık hem dalga özelliklerini gösterir ve bu sayede diğer parçacıklarla çarpışabilir ya da kırınabilirler.

Yukarı kuark en hafif kuarktır, temel bir parçacıktır ve maddenin önemli bir bileşenidir. Aşağı kuarkla birlikte atom çekirdeğini meydana getiren proton ve nötronu oluşturur. Birinci nesil olarak sınıflandırılırlar. Elektrik yükü +2/3 e olup çıplak kütleleri 2,2+0,5
-0,4 MeV/c2 olarak ölçülmüştür. Bütün kuarklar gibi yukarı kuark da 1/2 spine sahip temel fermiyondur ve dört temel etkileşimin hepsinden etkilenir. Yukarı kuarkın antiparçacığı olan yukarı antikuark ile elektriksel yük işareti gibi birkaç özellikte farklılaşır.

<span class="mw-page-title-main">Wolfgang Ketterle</span>

Wolfgang Ketterle, Alman fizikçi. 2001 yılında Eric Allin Cornell ve Carl Wieman ile beraber Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

Hüseyin Cavid Erginsoy, Türk fizikçi ve bilim insanı.

Stern-Gerlach deneyi Alman fizikçi Otto Stern ve Walther Gerlach tarafından isimlendirilen taneciklerin sapmasının kuantum mekaniği alanında önemli bir deneydir. 1922 yılında Otto Stern ve Walther Gerlach tarafından gerçekleştirilen bu deney, genellikle parçacıkların saçınımını kullanarak kuantum mekaniğinin temel noktalarını açığa çıkarması açısından önemlidir. Bu deney elektronların ve atomların özünde kuantum özelliklerine sahip olduğunu ve ölçülürken kuantum mekaniğinin sistemi nasıl etkilediğini ispat etmek için yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">David Lee (fizikçi)</span> Amerikalı fizikçi

David Lee Morris "helyum-3 süperakışkanlık buluşları için" Robert C. Richardson ve Douglas Osheroff ile Fizik 1996 Nobel Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Süperakışkanlık</span>

Süperakışkanlık maddenin sıfır akmazlığa sahip bir akışkan gibi davrandığı hâlidir. Bu fenomen ilk olarak sıvı helyum ile keşfedildiyse de yalnızca sıvı helyum teorisinde değil aynı zamanda astrofizik, yüksek enerji fiziği ve kuantum kütleçekimi teorilerinde de uygulama alanına girmiştir. Bu fenomen Bose-Einstein yoğunlaşması ile bağıntılıdır ancak özdeş değildir: Bütün Bose-Einstein yoğuşukları süperakışkan olmadığı gibi bütün süperakışkanlar da Bose-Einstein yoğuşuğu değildir.

<span class="mw-page-title-main">Gian Carlo Wick</span> İtalyan fizikçi (1909-1992)

Gian Carlo Wick, İtalyan teorik fizikçi. Kuantum Alan Teorisi'ne önemli katkılarda bulundu. Wick rotasyonu, Wick daralması, Wick teoremi ve Wick ürünü önemli çalışmalarıdır.

Dolanıklık, kuantum mekaniğine özgü bir olgudur. Kuantum fiziğine göre iki benzer parçacık birbiriyle eşzamanlılığa sahiptir. Bu parçacıklar ayrı yerlerde birbirinden eşzamanlı olarak etkilenirler. İki elektron parçası ışık yılına yakın uzaklıkta olsa dahi birbirlerini etkileyebilirler. Bu sayede birbirinden ışık yılına yakın bir uzaklıkta olan bir elektron kendi çevresi etrafında sağa dönerken diğer bir elektron parçası sola dönecektir.

Preonlar parçacık fiziğinde, kuarklar ve leptonların altparçacıkları olan nokta parçacıklardır. Terim 1974’te, Jogesh Pati ve Muhammed Abdüsselam tarafından oluşturulmuştur. Preon modellerine olan ilgi, 1980’lerde zirve noktasına ulaşmıştır ancak parçacık fiziği Standart Model'i, fiziğin kendisini en başarılı şekilde tanımlamaya devam ettiğinden ve lepton ile kuark kompozitleri hakkında hiçbir deneysel veri bulunmadığından dolayı bu ilgi azalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Franck-Condon ilkesi</span>

Franck–Condon ilkesi, spektroskopide ve kuantum kimyasında bir kuraldır ve titreşimsel geçişlerin yoğunluğu olarak açıklanır. Titreşimsel geçişler uygun enerjideki fotonların emme ve emisyonundan dolayı elektronik ve titreşimsel enerji seviyelerinde eş zamanlı değişiklik olur. Prensip belirtiyor ki, elektronik geçiş sırasında eğer bu iki titreşimsel dalga fonksiyonları büyük ölçüde aşar ise bir titreşimsel enerji seviyesinden diğerine değişiklik olur.

Tetrakuark, parçacık fiziğinde, dört valans kuarktan oluşan ve varlığı tahmin edilmesine karşın henüz kanıtlanamamış egzotik mezondur. Prensipte, bir tetrakuark durumu kuantum renk dinamiği içinde yer alabilmektedir.

Parton, Richard Feynman tarafından ortaya atılan bir hadron modelidir. Stanford Doğrusal Hızlandırıcı Merkezi'nde (SLAC) 1968 yılında yapılan derin inelastik saçılma deneyleri, protonun daha küçük, nokta benzeri parçacıklardan oluştuğunu ve böylece bir temel parçacık olmadığını gösterdi. O dönemde fizikçiler bu nesneleri kuarklar ile ilişkilendirmek konusunda tereddütlü olduklarından parçacıklar, Feynman tarafından türetilen "parton" olarak adlandırdı. Bu deneyler sırasında gözlemlenen cisimler, diğer çeşnilerin de keşfedilmesiyle daha sonra yukarı ve aşağı kuark olarak tanımlanacaktı. Buna rağmen parton, hadronların bileşenlerini tanımlayan ortak bir terim olarak kullanımda kaldı.

Parçacık fiziğinde asimptotik özgürlük, enerji ölçeği yükseldikçe ve ilgili uzunluk ölçeği azaldıkça iki parçacık arası bağın asimptotik olarak zayıf olmasına sebebiyet veren ayar teorilerinin özelliklerinden biridir.

Kuantum elektrodinamiğinde bir parçacığın anormal manyetik momenti, döngülerle beraber Feynman diyagramları ile ifade edilen kuantum mekaniğinin, o parçanın manyetik momentine etkilerinin bir katkısıdır.

Zamana bağlı yoğunluk-fonksiyonel teori, fizik ve kimyada elektrik veya manyetik alanlar gibi zamana bağlı potansiyellerin varlığında çok gövdeli sistemlerin özelliklerini ve dinamiklerini araştırmak için kullanılan bir kuantum mekanik teoridir. Bu tür alanların moleküller ve katılar üzerindeki etkisi, uyarılma enerjileri, frekansa bağlı tepki özellikleri ve fotoaborpsiyon spektrumları gibi özellikleri elde etmek için TDDFT ile incelenebilir.

<span class="mw-page-title-main">John Pendry</span>

Sir John Pendry, İngiliz fizikçi. Imperial College London'da teorik katı hâl fiziği anabilim dalında profesörlük yapan Pendry, metamalzemeler ve perdeleme teorileri üzerine yaptığı çalışmalar ile tanınmaktadır. 2004 yılında Sir unvanını alan fizikçi, 2014 yılında nano-optik alanına olan katkılarından dolayı Norveç Bilimler Akademisi tarafından Kavli Nanobilim Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yaroslav Blanter</span>

Yaroslav Mihayloviç Blanter, ekstraktif metalurji ve yoğun madde fiziği alanında uzmanlaşmış Rus fizikçidir. 2011'den beri Delft Teknoloji Üniversitesi'nde profesör olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Raymond Thayer Birge</span> Amerikalı kimyager (1887–1980)

Raymond Thayer Birge Amerikalı fizikçi. Özellikle moleküler spektroskopi ve atom fiziği alanlarındaki çalışmaları ile tanınan Birge, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de uzun yıllar öğretim üyesi olarak görev yapmış ve burada fizik bölümünü yönetmiştir. Fiziksel sabitlerin hassas ölçümleri ve bu sabitlerin doğruluğunun artırılması konularında önemli katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">John Zeleny</span> Amerikalı fizikçi

John Zeleny, Çek asıllı Amerikalı fizikçi. Özellikle; elektro-eğirme, elektro-püskürtme, iyon hareketliliği, gazlar yoluyla elektrik iletimi, elektrostatik potansiyel yüzeylerini tanımlayan çalışmaları ve Zeleny elektroskobu ile tanınır. Bu çalışmalar alanında öncü olarak tanımlanmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.