İçeriğe atla

Wallis ve Futuna

Wallis ve Futuna Adaları
Territoire des îles Wallis et Futuna
Wallis ve Futuna Adaları
Wallis ve Futuna Adaları bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
n/a
Wallis ve Futuna Adaları haritadaki konumu
Wallis ve Futuna konumu
Başkent
ve
Mata-Utu
Resmî dil(ler)Fransızca
Uveaca[], Futunaca[]
Etnik gruplar
Polinez[1]
DemonimWallisli ve Futunalı
HükûmetFransız denizaşırı etki alanı
Emmanuel Macron
• Yüksek Komiser
Thierry Queffelec
• Wallis ve Futuna Bölgesel Meclisi
David Vergé
• Krallar
Kapiliele Faupala
2008'den bu yana Uvea Kralı[2]
Petelo Vikena
2008'den bu yana Alo Kralı
Visesio Moeliku,
2004'ten bu yana Sigave Kralı
• 
1959 (Fransa'ya bağlı bir bölge olarak)
• Su (%)
çok az
Nüfus
• Temmuz 2008 tahminî
13.484[3] (219..)
GSYİH (SAGP)2005 tahminî
• Toplam
188 milyon ABD Doları[4] (-.)
• Kişi başına
12.640 $[4] (-.)
Para birimiCFP frangı (XPF)
Zaman dilimiUTC+12
Telefon kodu681
İnternet alan adı.wf

Wallis ve Futuna Adaları ya da resmî kullanımı ile Wallis ve Futuna Adaları Bölgesi(Fransızca: Territoire des îles Wallis et Futuna) Fransa'nın denizaşırı bölgelerinden biridir. Konum itibarıyla Pasifik Okyanusu'nda, Fiji Adaları'nın kuzeyinde bulunan ada, birbirinden yaklaşık 200 km uzak olan iki ana ada grubundan oluşmaktadır. Adanın başkenti Uvea adasında bulunan Mata-Utu şehridir.

Coğrafya

Fransa'nın bu bölgesi iki ana ada grubundan oluşmaktadır. Bunlardan biri kuzeydoğuda bulunan ana adası Uvea ile Wallis Adaları, diğeri ise güneybatıda bulunan ana adaları Futuna ve Alofi ile Horne Adaları'dır. Bu iki adalar topluluğu arasındaki mesafe yaklaşık olarak 200 km'dir. Güney Pasikik Okyanusu'nda takribi olarak Yeni Zelanda ile Hawaii adaları arasında konuşlanmıştır. Adalar topluluğunun üç ana adası olan Futuna, Alofi ve Uvea volkanik adalardır ve sık ormanlarla kaplıdır. Ama enerji konusunda yaşanan sıkıntılar nedeniyle son dönemlerde ağaç kesimleri hız kazanmıştır. Adaların bazı bölgeleri, yaşanan tatlı su sıkıntısından dolayı yaşanmaya elverişli değildir. Tüm adalarda tropik iklim hakimdir. Kasım ile Nisan ayları arasında hava çok sıcak ve yağmurlu, Mayıs ve Ekim ayları arasında ise serin ve kurak geçer. Adada yıllık yağış ortalamaları 2.500 ila 3.000 mm arasındadır. Bölgedeki nem oranı %80 civarı olup, yıllık ortalama sıcaklığı ise 26,6 °C'dır. Adalar topluluğunun en yüksek noktası 765 metre ile Singavi tepesidir.

Nüfus

Adalar topluluğunda yaşayan nüfusun yaklaşık üçte ikisi Wallis Adası'nda ikamet etmektedir. Geri kalan üçte birlik nüfus ise Futuna Adası'nda yaşamaktadır. Yaşayanların çok büyük bir bölümü Polinezyalı olmakla beraber, küçük bir grup ise bu adayı fetheden Fransızların soyundan gelmektedir. Adada yaşayan nüfustan daha fazla kişi Yeni Kaledonya'ya göç etmiş durumdadır. Ada halkı Fransızcanın yanı sıra Wallis ya da Futuna dillerini konuşmaktadır. Ama halkın yaklaşık olarak %10'u Fransızcayı ana dil (birinci dil) olarak konuşmaktadır. Okuma yazma oranının düşük olduğu adalar topluluğunda 15 yaşını geçen nüfusun sadece yarısı okuma yazma bilmektedir. 2008 yılındaki nüfus sayımına göre adada toplam nüfus 2003 yılına göre %2'lik bir düşüş göstererek, 13.484 olarak tespit edilmiştir.

Tarih

Futuna ve Alofi adaları 1616 yılında Hollandalı kaşifler Jacob Le Maire ve Willem Cornelisz Schouten tarafından bulunmuş ve onlar tarafından Horne Adaları olarak adlandırılmıştır. İngiliz gezgin Samuel Wallis tarafından bulunan ve onun adı verilen Wallis Adaları ise bu olaydan yaklaşık 150 yıl sonra keşfedilmiştir. 1842 yılında Fransa adaların kendi aidiyetinde olduğu açıkladı ve 1888 yılında da adaları işgal etti. 27 Aralık 1959 yılında yapılan bir referandumda ada halkının yaklaşık %95'inin evet oyu kullanmasıyla, ada tamamen Fransa Cumhuriyeti'ne bağlı bir bölge haline geldi. 1961 yılında Wallis ve Fortuna, Fransa'nın denizaşırı bölgesi olarak tanımlandı. Bununla birlikte adada yaşayanlara Fransa vatandaşlığı verildi.

Kaynakça

  1. ^ "World factbook: Wallis and Futuna". 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2009. 
  2. ^ "Kapeliele Faupala crowned new king of Wallis". Radio New Zealand. 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2009. 
  3. ^ INSEE. "Les populations des circonscriptions du Territoire des îles Wallis et Futuna". Government of France. 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2009.  (Fransızca)
  4. ^ a b (Fransızca) INSEE, CEROM. "L'économie de Wallis-et-Futuna en 2005: Une économie traditionnelle et administrée" (PDF). 9 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fransızca</span> Romen dili

Fransızca, Hint-Avrupa dil ailesinin bir Romen dilidir. Tüm Romen dillerinde olduğu gibi, Roma İmparatorluğu'nun Halk Latincesinden türemiştir. Fransızca, Gallo-Romen dillerinden, Galya'da konuşulan Latinceden ve özellikle Kuzey Galya'da gelişmiştir. En yakın akrabası Oïl dilleridir. Fransızca, Gallia Belgica gibi Kuzey Roma Galyası'nın yerli Kelt dillerinden ve Roma sonrası Frank işgalcilerin (Cermen) Frank dilinden de etkilenmiştir. Bugün, Fransız sömürge imparatorluğu sayesinde, en önemlisi Haiti Kreolü olmak üzere, Fransız kökenli çok sayıda kreol dili vardır. Fransızca konuşan bir kişi veya ulus, Frankofon olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Kaledonya</span> Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölge

Yeni Kaledonya, Melanezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneybatısında yer alan, Fransa'ya bağlı bir bölge olarak özel bir statü ile kendine özgü bölge konumunda olan Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölge. Yeni Kaledonya'nın başkenti Nouméa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Réunion</span> Fransada il (département)

Réunion, Hint Okyanusu'nda bulunan bir ada ve Avrupa ülkesi Fransa'nın denizaşırı ili.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Guyanası</span> Fransada il (département)

Fransız Guyanası (Fransızca: Guyane française, Amerika kıtasının güneyinde, kuzeydoğu kıyısında, Fransa'ya bağlı denizaşırı il. Sınır komşularını doğu ve güneyde Brezilya, batıda ise Surinam oluşturmaktadır. İlin kuzey kesiminde Atlas Okyanusu bulunmaktadır. İlin başkenti Cayenne'dir. 2013 yılında sayılan 250.109 nüfusuyla ülke nüfusunun yarısını oluşturmaktadır. Fransız Guyanası Avrupa Birliği bölgesi içerisindedir. Bölgenin resmi para birimi Euro'dur.

<span class="mw-page-title-main">Mayotte</span> Fransada il (département)

Mayotte adası, Afrika kıtasına bağlı bir ada konumunda olup, kıtanın doğu kesiminde, Mozambik Kanalı'nın kuzey bitim noktasında, Mozambik'in açıklarında, Hint Okyanusu'nun batı, Madagaskar'ın ise kuzeybatısında yer alan Fransa Denizaşırı ili. 1976 yılından bu yana Fransa Cumhuriyeti'ne tamamen bağlı bir bölge olan Mayotte üzerinde Komorlar hak iddia etmektedir. Coğrafî açıdan ada, Komor Takımadaları'nın bir parçasıdır. 31 Mart 2011 tarihinde Fransa'nın denizaşırı ili haline gelmiştir. Avrupa Birliği üyesi bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Saint Pierre ve Miquelon</span> Fransada il (département)

Saint Pierre ve Miquelon, Atlas Okyanusu'nda, Kanada'nın doğu kıyılarında, Newfoundland'e oldukça yakın bir noktada bulunan adalar grubudur. En önemli iki ada Saint Pierre ve Miquelon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Saint Barthélemy</span> Karayiplerde yer alan Fransa denizaşırı kolektivite bölgesi

Saint Barthélemy, Fransa'nın denizaşırı kolektivite topraklarındandır. Ada, Kuzey Amerika kıtasında, Karayip Denizi içinde bulunan bir ada olup, tarihte İsveç kolonisi olmuş olan tek yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Adaları</span> Pasifik Okyanusu adalarından oluşan coğrafi bölge

Pasifik Adaları, Pasifik Okyanusu'ndaki adalardır. Üç büyük adalar grubu Polinezya, Mikronezya ve Melanezya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Mata-Utu</span> Wallis ve Futunanın başkenti

Mata Utu, Fransa'nın denizaşırı topraklarından biri olan Wallis ve Futuna'nın merkezidir. Wallis (ʻUvea) adasının Hahake İli'nde bulunur. Asıl bulunduğu ilin de merkezi olarak fonksiyon eder. 2003 nüfus sayımına göre nüfusu 1.191 kişiden oluşur.

Wallis ve Futuna millî futbol takımı, uluslararası futbol müsabakalarında Wallis ve Futuna Adaları'nı temsil eden takım. Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi olarak ne Okyanusya Futbol Konfederasyonu (OFC) üyesi ne de FIFA üyesi olan ülke, OFC Erkekler Uluslar Kupası'na ve FIFA Dünya Kupası elemelerine katılamamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'nın belediyeleri</span>

Fransa'nın belediyeleri, Fransa'nın en küçük idari bölümleridir. Belediyeler genellikle şehir veya köylere karşılık gelir. Belediye sistemi Fransız Devrimi'nin ardından kurulmuştur. Belediyelerin yüzölçümleri ve nüfusları önemli ölçüde değişmekte olup 2,2 milyon nüfusluk Paris gibi bir şehir, 10.000 nüfusluk bir kasaba veya 10 kişilik mezra da olabilmektedir. Buna karşın altı yılda bir seçilen belediye meclisi ve belediye başkanı olmak üzere tüm belediyelerin yönetim sistemi aynıdır.

Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu, Avrupa kıtasında bulunan Fransa'nın Avrupa dışında sahip olduğu bölgelerin tamamıdır. Bu bölgeler daha çok eski Fransa sömürge alanlarını kapsamakta olup, bu bölgelerde 2010 verilerine göre yaklaşık 2,65 milyon kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Wallis ve Futuna bayrağı</span> Ulusal bayrak

Wallis ve Futuna bayrağı resmî olarak Fransa bayrağı olup, 1795 yılından bu yana kesintisiz kullanımda olan bayraktır. Bunun haricinde gayriresmî olarak kullanımda olan Wallis ve Futuna bayrağı ise 1985 yılında kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyete Adaları</span> Pasifik Okyanusunda bir takımada

Sosyete Adaları, Büyük Okyanus'un güney kesiminde bulunan bir takımadadır. Coğrafî olarak Polinezya'nın bir parçası olan adalar, siyasi olarak Fransa'nın denizaşırı bir bölgesi olan Fransız Polinezyası'nın bir parçasıdırlar. Sosyete Adaları, Tahiti, Mo'orea, Raiatea, Bora Bora ve Huahine adalarını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Saint-Benoît (arrondissement)</span> Fransada arrondissement

Saint-Benoît arrondissementi, Fransa'nın Réunion bölgesinde bulunan bir arrondissementtir. Yüzölçümü 735,8 km² olan arrondissementin nüfusu Ocak 2018 tarihi itibarı ile 127.102'dir. Arrondissementin alt prefektörlüğü Saint-Benoît'dır.

<span class="mw-page-title-main">Redon (arrondissement)</span> Fransada arrondissement

Redon arrondissementi, Fransa'nın Bretonya bölgesine bağlı Ille-et-Vilaine departmanında bulunan bir arrondissementtir. Yüzölçümü 1.302,6 km² olan arrondissementin nüfusu Ocak 2018 tarihi itibarı ile 103.731'dir. Arrondissementin alt prefektörlüğü Redon'dur.

<span class="mw-page-title-main">Segré (arrondissement)</span> Fransada arrondissement

Segré arrondissementi, Fransa'nın Pays de la Loire bölgesine bağlı Maine-et-Loire departmanında bulunan bir arrondissementtir. Yüzölçümü 1.295,5 km² olan arrondissementin nüfusu Ocak 2018 tarihi itibarı ile 70.788'dir. Arrondissementin alt prefektörlüğü Segré-en-Anjou Bleu'dür.

<span class="mw-page-title-main">Florac (arrondissement)</span> Fransada arrondissement

Florac arrondissementi, Fransa'nın Oksitanya bölgesine bağlı Lozère departmanında bulunan bir arrondissementtir. Yüzölçümü 1.687,5 km² olan arrondissementin nüfusu Ocak 2018 tarihi itibarı ile 13.050'dir. Arrondissementin alt prefektörlüğü Florac Trois Rivières'dir.

<span class="mw-page-title-main">Wallis ve Futuna arması</span> Ulusal arma

Wallis ve Futuna arması, Büyük Okyanus'ta Fransa'ya bağlı bir bölge konumunda olan ve Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölgesi olan Wallis ve Futuna'da kullanılan arma.

<span class="mw-page-title-main">Alo Krallığı</span>

Alo Krallığı, Büyük Okyanus'un güneyindeki Fransa denizaşırı bölgesi Wallis ve Futuna topraklarının üç resmî şefliğinden biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.