İçeriğe atla

WR 104

Koordinat:Sky map 18sa 02d 04,07s; -23º 37' 41,2″
WR 104
WR 104
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
TakımyıldızYay
Sağ açıklık (α)18sa 02d 04,07s[1]
Dik açıklık (δ)-23° 37′ 41,2″[1]
Görünür büyüklük (V)13,28 (12,7 - 14,6)[2] + 15.36[3]
Sınıflandırma
Evrimsel aşamaWolf–Rayet yıldızı
Tayfsal sınıf
WC9d/B0.5V[4] + O8V–O5V[5]
Astrometri
Özdevinim (μ)RA: 0,161[6] mys/y
Dec.: −1,827[6] mys/y
Iraklık açısı (π)0,2431 ± 0,0988[6] mys
Uzaklık8414 ± 391 Iy
(2.580 ± 120[5] pc)
Mutlak büyüklük (V)−5,4 (−4,8 + −4,6)[7]
Özellikler
Kütle (m)30[5] M
Aydınlatma gücü120.000[5] L
Yaş7 milyon[5]
Katalog belirtmeleri
V5097 Sgr, IRAS 17590-2337, UCAC2 22296214, CSI−23-17590, IRC −20417, RAFGL 2048, MSX6C G006.4432-00.4858, Ve 2-45

WR 104, Dünya'dan yaklaşık 2.580 parsek (8.400 ışık yılı) uzaklıkta bulunan üçlü yıldız sistemidir. Birincil yıldız, yakın yörüngede bir B0.5 anakol yıldızına ve daha uzakta daha soluk bir eşe sahip olan bir Wolf-Rayet yıldızıdır (WR olarak kısaltılır).

WR yıldızı, kendine özgü bir sarmal Wolf-Rayet bulutsusuyla çevrilidir ve genellikle fırıldak bulutsusu olarak adlandırılır. İkili sistem ve muhtemelen en yakın iki yıldızın dönme ekseni yaklaşık olarak Dünya'ya doğrudur. Wolf–Rayet yıldızının önümüzdeki birkaç yüz bin yıl içinde küçük bir ihtimalle uzun süreli gama ışını patlaması üretme şansı olan bir süpernova olayı yaşayacağı tahmin ediliyor.

WR 104 süpernova patlamasının Dünya üzerindeki yaşam için yıkıcı sonuçlara neden olma olasılığı ilgi uyandırmış ve 2008'den bu yana birkaç popüler bilim makalesi basında yayımlanmıştır. Bazı makaleler felaket senaryosunu reddederken diğerleri bunu açık bir soru olarak bırakır.[8][9][10][11]

Kaynakça

  1. ^ a b Cutri, Roc M.; Skrutskie, Michael F.; Van Dyk, Schuyler D.; Beichman, Charles A.; Carpenter, John M.; Chester, Thomas; Cambresy, Laurent; Evans, Tracey E.; Fowler, John W.; Gizis, John E.; Howard, Elizabeth V.; Huchra, John P.; Jarrett, Thomas H.; Kopan, Eugene L.; Kirkpatrick, J. Davy; Light, Robert M.; Marsh, Kenneth A.; McCallon, Howard L.; Schneider, Stephen E.; Stiening, Rae; Sykes, Matthew J.; Weinberg, Martin D.; Wheaton, William A.; Wheelock, Sherry L.; Zacarias, N. (2003). "VizieR Online Data Catalog: 2MASS All-Sky Catalog of Point Sources (Cutri+ 2003)". CDS/ADC Collection of Electronic Catalogues. 2246: II/246. Bibcode:2003yCat.2246....0C. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023. 
  2. ^ Williams, P. M. (2014). "Eclipses and dust formation by WC9 type Wolf–Rayet stars". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 445 (2): 1253-1260. arXiv:1408.6759 $2. Bibcode:2014MNRAS.445.1253W. doi:10.1093/mnras/stu1779. ISSN 0035-8711. 
  3. ^ Wallace, Debra J.; Moffat, Anthony F. J.; Shara, Michael M. (2002). "Hubble Space Telescope Detection of Binary Companions Around Three WC9 Stars: WR 98a, WR 104, and WR 112". Interacting Winds from Massive Stars. ASP Conference Proceedings. 260: 407. Bibcode:2002ASPC..260..407W. 
  4. ^ Van Der Hucht, K. A. (2001). "The VIIth catalogue of galactic Wolf–Rayet stars". New Astronomy Reviews. 45 (3): 135-232. Bibcode:2001NewAR..45..135V. doi:10.1016/S1387-6473(00)00112-3. 
  5. ^ a b c d e Soulain, A; Millour, F; Lopez, B; Matter, A; Lagadec, E; Carbillet, M; Camera, A; Lamberts, A; Langlois, M; Milli, J; Avenhaus, H; Magnard, Y; Roux, A; Moulin, T; Carle, M; Sevin, A; Martinez, P; Abe, L; Ramos, J (2018). "The SPHERE view of Wolf–Rayet 104". Astronomy & Astrophysics. 618: A108. arXiv:1806.08525 $2. doi:10.1051/0004-6361/201832817. 
  6. ^ a b c Brown, A. G. A.; ve diğerleri. (Gaia collaboration) (August 2018). "Gaia Data Release 2: Summary of the contents and survey properties". Astronomy & Astrophysics. A1. 616. arXiv:1804.09365 $2. Bibcode:2018A&A...616A...1G. doi:10.1051/0004-6361/201833051. 
  7. ^ Williams, P. M.; van der Hucht, K. A. (2000). "Spectroscopy of WC9 Wolf–Rayet stars: a search for companions". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 314 (1): 23-32. Bibcode:2000MNRAS.314...23W. doi:10.1046/j.1365-8711.2000.03332.x. ISSN 0035-8711. 
  8. ^ Plait, Phil (3 Mart 2008). "WR 104: A nearby gamma-ray burst?". Discover magazine. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2022. 
  9. ^ Sanderson, Katharine (6 Mart 2008). "'Death Star' found pointing at Earth". Nature. 5 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2016. 
  10. ^ Q. Choi, Charles (10 Mart 2008). "Real Death Star Could Strike Earth". Space.com. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2016. 
  11. ^ Kluger, Jeffrey (21 Aralık 2012). "The Super-Duper, Planet-Frying, Exploding Star That's Not Going to Hurt Us, So Please Stop Worrying About It". Time Magazine. 21 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cepheus (takımyıldız)</span> dünyadan 50 ışık yılı uzakta bir takımyıldızı

Kral takımyıldızı, kuzey gök yüzünün derinliklerinde yer alan ve Yunan mitolojisinde Etiyopya Kralı Kefeos'un adını taşıyan bir takımyıldızdır. İkinci yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biridir ve günümüzde de 88 modern takımyıldız arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Wolf-Rayet yıldızı</span>

Wolf-Rayet yıldızları, evrim geçirmiş olağanüstü büyüklükte yıldızlardır ve kütlelerini 2000 km/s hızına ulaşabilen çok yeğin yıldız rüzgârı nedeniyle kaybetmektedirler. Kendi yıldızımız kütlesinin her yıl 10−14'ünü kaybederken, Wolf-Rayet yıldızlarında bu değer 10−5 güneş kütlesidir. Bu yıldız türlerinin sıcaklığı genelde 25.000 ile 50.000 K arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ağız (yıldız)</span>

Ağız, Irmak takımyıldızının en parlak ve gökyüzünün de sekizinci en parlak yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yakın yıldızlar dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Güneş Sistemi'nden en fazla 5 parsek uzaklıkta olan yıldızları ve kahverengi cüceleri kapsamaktadır. Bu mesafe içerisinde Güneş Sistemi de dâhil olmak üzere 56 yıldız sisteminin varlığı bilinmektedir. Bu sistemlerde bilinen toplam 60 hidrojen-füzyon yıldız ve 13 Kahverengi cüce bulunmaktadır. Bu nesneler görece olarak Dünya'ya yakın olmasına rağmen, sadece dokuz tanesinin görünen büyüklüğü 6,5'ten daha azdır ve bu da bu nesnelerin, sadece %12'sinin çıplak gözle görülebileceği anlamına gelmektedir. Güneş'in dışında sadece üç tane yıldız; Alfa Centauri, Sirius ve Procyon, birinci kadir yıldızlarıdır. Tüm bu nesneler, yerel kabarcık içindeki Samanyolu Gökadası'nın Orion–Kuğu Kolu bölgesinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">R136</span> 30 Doradus kompleksinin merkezi yakınında bulunan bir süper yıldız kümesi

R136, Büyük Macellan Bulutu içindeki Tarantula Bulutsusu kompleksinin merkezinde yer alan NGC 2070 yıldız kümesindeki yıldızların merkezi konsantrasyonudur. Yaşı 1-2 milyon yıl olan dev ve üstdev yıldızların oluşturduğu genç bir yıldız kümesidir. Çoğunluğunu tayfsal sınıfı O3, olan yıldızlar oluşturur ve teyit edilen O3-türü yıldız sayısı 39'dur. Ayrıca yine teyit edilmiş olan çeşitli Wolf-Rayet yıldızları da vardır. BMB'nin bu parçasındaki genç büyük kütleli yıldızların aşırı sayısı ve konsantrasyonu, onu bir yıldız patlaması bölgesi olarak tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">23 Orionis</span> B-tipi mavi altdev yıldızı

23 Orionis, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.200 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. 4,99 kadir görünen büyüklüğüyle çıplak gözle bakıldığında loş, mavi beyaz bir nokta şeklinde gözlenebilir. Orion OB1 Birliği alt grubu üyesi olan bu çift yıldız, 18 km/sn'lik bir hızla Dünya'dan uzaklaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Kappa Orionis</span>

Kappa Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 645 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi bir süperdev yıldızdır. Takımyıldızın en parlak altıncı yıldızıdır ve Avcı'nın ana dörtgenini oluşturan yıldızların güneydoğu köşesinde yer alır. Geleneksel adı Saif, Arapça سیف الجبّار saif el jabbardan gelir ve Dev'in kılıcı anlamındadır. Bu isim aslında Eta Orionis için söylenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Wolf 359</span>

Wolf 359, Leo takımyıldızında yer alan bir kırmızı cücedir. Yıldız, Dünya'dan yaklaşık 7.8 ışık yılı uzaklıkta olup aynı zamanda Güneş'e en yakın yıldızlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Eridani</span>

Epsilon Eridani, Irmak takımyıldızında yaklaşık olarak 10,5 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. 3,73 kadir görünür büyüklüğüyle çıplak gözle görülebilen üçüncü en yakın bireysel yıldız veya yıldız sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Altdev</span>

Altdev, anakol yıldızlarından daha parlak ve dev yıldızlardan daha az parlak olan bir yıldız türüdür. Altdev terimi, belirli bir spektral aydınlanma sınıfına ve bir yıldızın evriminde bir aşama için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">WASP-11/HAT-P-10</span>

WASP-11/HAT-P-10, Koç takımyıldızında yaklaşık olarak 424 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sistemidir. Sistemin birincil yıldızı, ana kol turuncu cüce, ikincil yıldız ise, yaklaşık 42 AU öngörülen mesafeyle ayrılan M-tipi kırmızı cüce yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kütleli yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Güneş kütlesine (M) göre keşfedilen en büyük yıldızların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Stephenson 2-18</span> Kırmızı üstündev bir yıldız

Stephenson 2-18, Kalkan takımyıldızı'nda yer alan bir kırmızı üstdev veya muhtemelen kırmızı üstündev yıldızdır. Samanyolu'nun Kalkan-Güneyhaçı kolunda Dünya'dan yaklaşık olarak 20.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan açık küme Stephenson 2'nin yakınında yer alır ve benzer mesafedeki bir grup yıldızın parçası olduğu varsayılır. Güneş'e göre yaklaşık 10 milyar kat fazla bir hacme karşılık gelen 2.150 kat daha fazla bir olası yarıçapa (R) sahip, muhtemelen bilinen en büyük yıldızlardan ve en aydınlık kırmızı üstdevlerden biridir. Güneş Sistemi'nin merkezine yerleştirilirse fotosferi muhtemelen Satürn'ün yörüngesini yutardı.

Baryum yıldızları, spektrumları λ 455,4 nm'de tek başına iyonize baryum, Ba II varlığıyla s-süreci elemanlarının aşırı bolluğunu gösteren spektral G ila K yıldızlardır. Baryum yıldızları ayrıca CH, CN ve C2 moleküllerinin bantları olan karbonun gelişmiş spektral özelliklerini de gösterir. Sınıf ilk olarak William P. Bidelman ve Philip Keenan tarafından tanındı ve tanımlandı. Başlangıçta, keşiflerinden sonra kırmızı dev oldukları düşünülüyordu; ancak aynı kimyasal imza ana dizideki yıldızlarda da gözlemlendi.

<span class="mw-page-title-main">Sh2-308</span> Salma Bulutsusu

Sh2-308, Büyük Köpek takımyıldızının merkezine yakın bulunan iyonize hidrojenden oluşmuş bir H II bölgesidir. Gece gökyüzündeki en parlak yıldız olan Sirius'un yaklaşık 8 derece güneyindedir. Bulutsu, EZ Canis Majoris adlı Wolf-Rayet yıldızını çevreleyen bir kabarcığa benzer. Bu yıldız kısaca, yıldız evriminin ön-süpernova aşamasındadır. Bulutsu, Dünya'dan yaklaşık olarak 4.530 ışık yılı uzaklıktadır, fakat bazı kaynaklar hem yıldızın hem de bulutsunun 5.870 ışık yılı uzakta olduğunu belirtir. Hatta bulutsunun Dünya'dan 1.875 ışık yılı uzaklıkta olduğunu belirten kaynaklar da bulunmaktadır.

V354 Cephei, Samanyolu içinde bulunan bir kırmızı üstdev yıldızdır. Güneş'ten 8.900 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir düzensiz değişendir. Tahmininen 685 güneş yarıçapı büyüklüğe sahiptir. Güneş Sisteminin merkezine yerleştirilseydi, Mars ve Jüpiter'in yörüngeleri arasına kadar uzanırdı.

Bu, Dünya'nın bir parçası olduğu gezegen sistemi olan Güneş Sistemine yakın bilinen kara deliklerin bir listesidir.

Iota<sup>1</sup> Scorpii Akrep takımyıldızındaki bir yıldız

Iota1 Scorpii, Akrep takımyıldızında bulunan bir yıldızdır. Görünür büyüklüğü 3,03 kadir olan yıldız çıplak gözle gözlenebilir. Bazen Apollyon adıyla da anılır. Paralaks ölçümleri %9'luk bir hata payıyla yıldızın Dünya'dan yaklaşık 1.930 ışık yılı uzaklıkta olduğunu gösterir. Tahmin edilen mesafede Dünya ile yıldız arasındaki gaz ve tozun etkisiyle görünür büyüklük 0,66 kadir azalır.

<span class="mw-page-title-main">Merope (yıldız)</span> Boğa takımyıldızındaki bir yıldız

Merope Boğa takımyıldızında bulunan ve Ülker açık yıldız kümesi'nin (M45) bir üyesi olan yıldızdır. Yaklaşık olarak 460 ışık yılı (142 pc) uzaklıktadır.

HD 179949, Yay takımyıldızında bulunan 6. kadirden bir yıldızdır. Güneş'ten daha sıcak ve daha parlak bir yıldız türü olan sarı-beyaz cücedir. Bu yıldız Dünya'dan yaklaşık 90 ışık yılı uzaklıkta yer alır ve teknik yardım almadan deneyimli bir gözlemci tarafından çok iyi gözlem koşulları altında görülebilir; bunun için genellikle dürbün gerekir.