Neptün, Güneş Sistemi'nin sekizinci, Güneş'e en uzak ve katı yüzeyi bulunmayan gezegenidir. Gaz gezegenler sınıfında yer alan Neptün, Jüpiter ve Satürn'e kıyasla farklı yapısından ötürü buz devi olarak da sınıflandırılır. Güneş sisteminin Uranüs ile beraber en soğuk iki gezegeninden biridir. Katı yüzeye sahip olmamakla birlikte gezegenin dış katmanı genel olarak hidrojen ve helyumdan oluşur. İç katmanında ise gezegenin kütlesinin çoğu kayalık bir çekirdeğin üzerindeki sıcak ve yoğun maddelerden oluşur. Adını Roma deniz tanrısı Neptunus'ten alan gezegen, Güneş Sistemi'nde çapına göre en büyük dördüncü, kütlesine göre ise en büyük üçüncü gezegendir. Dünya'dan 17 kat fazla kütlesiyle, ikizi sayılabilecek Uranüs'ten biraz daha büyük ve daha yoğundur. Güneş'e olan uzaklığı ortalama 30 Astronomik birimdir.
Uranüs, Güneş'e yakınlık bakımından yedinci gezegendir. Gazlı, camgöbeği renginde bir buz devidir. Gezegenin büyük bir kısmı, astronominin "buz" ya da uçucu maddeler olarak adlandırdığı maddenin süperkritik fazındaki su, amonyak ve metandan oluşur. Gezegenin atmosferi karmaşık katmanlı bir bulut yapısına sahiptir ve tüm Güneş Sistemi gezegenleri arasında 49 K ile en düşük minimum sıcaklığa sahiptir. Gezegenin 82,23°'lik belirgin bir eksenel eğimi ve 17 saat 14 dakikalık bir geriye dönüş periyodu vardır. Bu, Güneş etrafındaki 84 Dünya yıllık bir yörünge döneminde kutuplarının yaklaşık 42 yıl sürekli güneş ışığı aldığı ve ardından 42 yıl sürekli karanlık olduğu anlamına gelir.
Gezegen; genellikle bir yıldız, yıldız kalıntısı ya da kahverengi cücenin yörüngesinde bulunan, yuvarlak hâle gelmiş bir astronomik cisimdir. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre Güneş Sistemi'nde sekiz gezegen bulunur. Bunlar, karasal gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars; dev gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. Gezegen oluşumu için bilimsel açıdan mevcut en iyi teori, bir bulutsunun kendi içine çökmesi sonucu bir yıldızlararası bulut meydana getirdiğini ve yıldızlararası bulutun da bir önyıldız ve bunun yörüngesinde dönen bir öngezegen diski oluşturduğunu öne süren bulutsu hipotezidir. Gezegenler bu disk içinde, kütleçekiminin etkisiyle maddelerin kademeli olarak birikmesi sonucu, yığılma (akresyon) olarak adlandırılan süreçte büyürler.
Neptün'ün bilinen 16 uydusu vardır. Bunların içinde açık farkla en büyüğü; William Lassell tarafından, Neptün'ün keşfinden sadece 17 gün sonra gözlenen, Neptün etrafında dönen toplam kütlenin %99.5'ini oluşturan, ve ayrıca küresel şekle sahip olabilecek kadar kütleye sahip tek gök cismi olan, Triton'dur. İstisnai olarak, Güneş Sistemi'ndeki diğer tüm uydulara göre ters yönde bir yörüngeye sahiptir. Bu özelliği onun olduğu yerde oluşmadığını, Neptün tarafından yakalandığını gösteriyor. Eski bir Kuiper kuşağı cüce gezegeni olabilir. Triton yörüngesinde eş zamanlı olarak döner, yani Neptün'e hep aynı yüzü dönüktür. Gelgit ivmelenmesi nedeniyle de gezegenine gitgide yaklaşmaktadır, 3.6 milyar yıl sonra Roche limitine ulaştığında da parçalanarak yok olacaktır. 1989'da yaklaşık −235 °C sıcaklığıyla Triton,. Güneş Sistemi'ndeki en soğuk gök cismiydi.
Ötegezegen veya Güneş dışı gezegen, Güneş'in baskın kütleçekim etkisinin dışında başka bir yıldızın veya kahverengi cücenin kütleçekim etkisi içinde olan gezegensel bir gök cismidir. Bir ötegezegenin ilk muhtemel kanıtı 1917 yılında kaydedilmiş, fakat o zamanlar bu şekilde kabul edilmemişti. Tespitin ilk teyidi 1992 yılında gerçekleşmiştir. 1988'de tespit edilen farklı bir gezegen ise 2003 yılında doğrulandı. 20 Ağustos 2024 itibarıyla, 4.963 gezegen sisteminde varlığı doğrulanmış 7.255 ötegezegen bulunmaktadır ve bu gezegen sistemlerinden 1.015 kadarı birden fazla gezegene sahiptir. James Webb Uzay Teleskobu'nun (JWST) daha fazla ötegezegen keşfetmesi ve bunların bileşimleri, çevresel koşulları ve yaşam potansiyelleri gibi özellikleri hakkında daha fazla fikir vermesi beklenmektedir.
Makemake Güneş Sistemi'ndeki bilinen dördüncü büyük cüce gezegen ve Klasik Kuiper kuşağı cismi popülasyonundaki ikinci büyük Kuiper kuşağı cismidir. Makemake'nin çapı kabaca Plüton'un dörtte üçü kadardır. S/2015 (136472) 1 adında bir uydusu vardır. Bu gezegenin ortalama 30 K olan aşırı düşük sıcaklığı bize yüzeyi hakkında bazı detaylar vermektedir. Tahminlere göre yüzeyi; metan, etan ve olasılıkla nitrojen buzulları ile kaplıdır.
WASP-1, Andromeda takımyıldızında bulunan metal zengin yıldız. 1240 ışıkyılı uzaklıktadır, 12.kadirden bir yıldızdır, Güneş dışı gezegen WASP-1b bu yıldız yörüngesindedir.
WASP-18 b 0,94 günlük dikkati çekecek derece kısa bir dolanım süresi olan bir güneşdışı gezegendir. Yörünge parametrelerinden dolayı bir milyon yılda merkezdeki yıldızın içine düşeceği beklenmektedir. Dünya'dan 330 ışık yılı uzakta olan gezegen Anka takımyıldızı yönünde bulunmaktadır.
WASP-18, güney yarımkürenin Anka takımyıldızı yönünde kadri 9 olan bir yıldızdır. Kütlesi 1,25 güneş kütlesidir
Gliese 436, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 33 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. Görünen parlaklığı 10,59 kadir olan yıldız, çıplak gözle gözlenemeyecek kadar soluktur. Ancak, 6 cm açıklığa sahip bir teleskopla kolayca gözlenebilir. 2004 yılında, yıldızın yörüngesindeki ötegezegen Gliese 436 b'nin varlığı doğrulanmış ve 2012 yılında da bir diğer gezegen, UCF-1.01'in varlığı doğrulanmıştır.
Sıcak Neptün, Uranüs ve Neptün'e benzer bir kütleye sahip, fakat onlardan farklı olarak yıldızına 1 AU'dan daha yakın bir yörüngede dolanan bir tür dev gezegendir. 2007 yılında keşfedilen doğrulanmış ilk sıcak Neptün, yaklaşık 33 ışık yılı uzaklıktaki bir ötegezegen olan Gliese 436 b'dir. Son gözlemler, Samanyolu'nda daha önce düşünülenden daha fazla potansiyel sıcak Neptün popülasyonu olabileceğini göstermiştir. Sıcak Neptünler asıl doğal yerinde veya doğal yeri dışında oluşmuş olabilir.
Galatea Neptün'ün en büyük beşinci uydusudur 152 km'lik ene sahiptir ve geçici adı S/1989 N4 idir. Neptün VI olarak da bilinir ve gezegen etrafında 13 saatte bir dolanır. 1989'da keşfedilmiştir ve düzensiz bir şekle sahiptir.
Öngezegen veya protogezegen, bir ön gezegen diski içinde ortaya çıkan ve farklılaşmış bir iç bileşen üretmek için iç erime geçiren büyük bir gezegen embriyosudur. Öngezegenlerin, birbirlerinin yörüngelerini kütle çekimsel olarak bozan ve çarpışarak yavaş yavaş baskın gezegenlere dönüşen kilometrelerce büyüklükteki gezegenimsi parçalardan oluştuğu düşünülmektedir.
Öte uydu veya güneşdışı uydu, bir ötegezegen veya başka türlü yıldız olmayan güneşdışı cisim etrafında dönen doğal bir uydudur.
K2-18b, Dünya'dan 124 ışık yılı (38 pc) uzaklıkta bulunan kırmızı cüce yıldız K2-18'in yörüngesinde dönen bir ötegezegendir. Kepler uzay teleskobu ile keşfedilen ötegezegen, yaklaşık olarak Dünya'nın sekiz katı kütleye sahiptir ve Mini-Neptün olarak sınıflandırılır. Yıldızının yaşanabilir bölgesi içinde 33 günlük bir yörüngede bulunur, bu da K2-18b'nin yaklaşık olarak Dünya'nın Güneş'ten aldığı ışığın benzeri bir miktarda yıldız ışığı aldığı ve sıvı suyun varlığına izin verebilecek benzer koşullara sahip olabileceği anlamına gelir.
WASP-11/HAT-P-10, Koç takımyıldızında yaklaşık olarak 424 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sistemidir. Sistemin birincil yıldızı, ana kol turuncu cüce, ikincil yıldız ise, yaklaşık 42 AU öngörülen mesafeyle ayrılan M-tipi kırmızı cüce yıldızdır.
WASP-52, Kanatlıat takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 570 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi ana kol yıldızıdır. 10,7 milyar yıl ile Güneş'ten daha yaşlı, ancak benzer bir ağır metal miktarına sahiptir. Belirgin bir yıldız lekesi aktivitesine sahiptir ve yıldız yüzeyinin %3 ila %14'ü ışık yuvarının geri kalanından 575±150 K daha soğuk olan bu alanlarla kaplıdır.
Bu liste, potansiyel olarak yaşanabilir ötegezegenlerin bir listesini sunmaktadır. Liste büyük ölçüde Yaşanabilir Ötegezegenler Kataloğu tarafından yapılan yaşanabilirlik tahminlerine ve NASA Ötegezegen Arşivi'nden alınan verilere dayanmaktadır. HEC, Arecibo'daki Porto Riko Üniversitesi Planetary Habitability Laboratory tarafından sürdürülmektedir. Ayrıca, süper yaşanabilir gezegenlerin spekülatif bir listesi de geliştirilmektedir.
Alt-Neptün terimi, daha büyük bir kütleye sahip olmasına rağmen Neptün'den daha küçük yarıçaplı bir gezegeni veya süper-puf gibi daha büyük bir yarıçapa sahip olmasına rağmen Neptün'den daha az kütleli bir gezegeni ifade edebilir ve hatta her iki anlam da aynı yayında kullanılabilir.
WASP-17b, resmi adıyla Ditsö̀, Akrep takımyıldızında yer alan ve WASP-17 yıldızının yörüngesinde bulunan bir ötegezegendir. Keşfi 11 Ağustos 2009 tarihinde duyurulmuştur. Geri yönlü yörüngeye sahip olduğu keşfedilen ilk gezegendir. Yani ana yıldızının dönüşünün tersi bir yönde yörüngede dönmektedir. Bu keşif, geleneksel gezegen oluşum teorisine meydan okumuştur. Çap bakımından WASP-17b keşfedilen en büyük ötegezegenlerden biridir ve Jüpiter kütlesinin yarısı kadar kütleye sahip olması onu 2010 yılında bilinen en "kabarık" gezegen kılmıştır. 3 Aralık 2013'te Hubble Uzay Teleskobu'yla çalışan bilim insanları, gezegenin atmosferinde su tespit ettiklerini bildirdiler.
