İçeriğe atla

Vulvar vestubilit

Vulvar vestibülit sendromu (VVS), vestibülodini veya kısaca vulvar vestibülitis, vulvar vestibülde lokalize olan vulvodinidir . Oldukça lokalize bir "yanma" veya "kesme, batma" tipi ağrı ile ilişkili olma eğilimindedir. Yakın zamana kadar, "vulvar vestibülit" lokalize vulvar ağrı için kullanılan bir terimdi: "-itis" soneki normalde enflamasyonu ifade eder. "Vestibulodini", Uluslararası Vulvovajinal Hastalık Çalışmaları Derneği tarafından artık kabul edilen bir terimdir.[1]

Vestibul bir collisition zone (farklı germ tabakalarının çarpışma bölgesi) alanıdır.[2] vestibül endoderm kaynaklıdır, vajina mezoderm kaynalıdır. Bu iki plakanın birbiriyle çarpışdığı (collisition zone) tümsek yaptığı doku hymen'dir. Larsen's embriyolojide de tanımlandığı gibi bu şekilde olan tek yerdir.

Provoke vestibulodini, vulvar vestibüle lokalize temasla tetiklenen ağrı, premenopozal kadınlar arasında vulvodininin en yaygın alt tipidir.[3] Sendromun jinekolojik tedavi arayan kadınların yaklaşık %10 ila %15'ini etkilediği belirtildi.[4]

Belirtiler

VVS, vajinal deliğe girme girişimi ile şiddetli ağrı ve vulval vestibül içinde basınç ile hassasiyet raporları ile karakterizedir. Genellikle vulvanın diğer çevre bölgelerine baskı ile ağrı bildirilmez. Tahriş ve yanma hissi, cinsel aktiviteden sonra saatlerce veya günlerce devam ederek umutsuzluk ve depresyon hissine yol açabilir. VVS ayrıca sıklıkla disparoniye(ağrılı cinsel ilişkiye) neden olabilir.[4][5][6]

Ağrı, bir tamponun yerleştirilmesi, vajinal ilişki veya bisiklet selesinde oturmanın baskısı gibi bir nesneye dokunma veya temasla kışkırtılabilir, kışkırtılmış vestibulodini[7] veya sabit - sürekli olabilir (provoke edilmemiş, jeneralize vestibulodini vakası)[1]. Bazı kadınlar ilk penetrasyonlarından bu ağrıyı yaşarken (primer vulvar vestibülit), bazıları ise bir süre sonra ağrısız penetrasyonla (sekonder vulvar vestibülit) ağrı yaşarlar.

Nedenler

Vestibülodininin nedeni hakkında çok az şey bilinmektedir. Subklinik(semptom vermemiş) insan papilloma virüsü enfeksiyonu, kronik tekrarlayan kandidiyazis veya kronik tekrarlayan bakteriyel vajinoz gibi birçok neden söz konusu olabilir.[5][6]

Kronik vulvar ağrı, kronik hipertonik perivajinal kasların bir sonucu olabileceğinden, vajinal daralmaya ve ardından gelen ağrıya yol açabileceğinden, perivajinal kas nhipertonisitesi de suçlanmıştır.

Bazı araştırmacılar, vestibüler nöral hiperplazi gibi nörolojik nedenlerin varlığını öne sürdüler. Vestibülodinide, vulva sinirleri normalde dokunma, basınç, ısı veya esneme belirtmeleri gerektiğinde ağrı sinyalleri iletir. Normal duyumlar beyin tarafından anormal olarak işlenir ve bu da artan bir hassasiyetle, yani hiperaljezi ile sonuçlanır.

Son olarak, psikolojik faktörler soruna katkıda bulunabilir veya sorunu şiddetlendirebilir, çünkü ağrı beklentisi genellikle cinsel istek ve uyarılma sorunlarının yanı sıra şartlı bir spazmodik refleksle sonuçlanır.

Hastalar tarafından pek ilişkilendirilmese dahi bozulmuş ağız hijyeni, diş çürükleri, implant tedavileri, köprü tedavileri, diş çekimleri, diş kanal tedavilerinin öncesinde veya sonrasında bu durum gelişebilir veya bunlar vulvar vestibülite yatkınlık yaratabilir. Burada vajinal mikrobiyota ile oral mikrobiyotanın birbirini etkilemesi söz konusudur. Zaten vajinal mukoza mikroskopisi ile oral mukoza mikroskopisi birbirine benzerdir.[8]

Teşhis

Ağrı şikayetlerini değerlendirmek için vulvar girişin etrafına dairesel bir şekilde basınç uygulanan pamuklu çubuk testi ile teşhis kolayca konur. Bakteriyel, viral veya maya enfeksiyonunu dışlamak için laboratuvar testleri kullanılır ve herhangi bir atrofi olup olmadığını değerlendirmek için vulvovajinal bölgenin dikkatli bir incelemesi yapılır.

Tedavi

Tedavi, hijyen ve cinsel davranış hakkında genel tavsiyeler, pelvik taban ve duyarsızlaştırma egzersizleri ve multidisipliner bir ekip tarafından psikolojik tedaviden oluşur.[9][10][11]

Kaynakça

  1. ^ "Home". issvd.org. 18 Ocak 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Woodruff, Donald J.; Friedrich, Eduard G. Jr (Mart 1985). "The Vestibule". Clinical Obstetrics and Gynecology (İngilizce). 28 (1): 134-141. doi:10.1097/00003081-198528010-00016. ISSN 0009-9201. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  3. ^ Rosen (2019). "Treatment of Vulvodynia: Pharmacological and Non-Pharmacological Approaches". Drugs. 79 (5): 483-493. doi:10.1007/s40265-019-01085-1. ISSN 1179-1950. PMID 30847806. 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022. 
  4. ^ a b "The treatment of vulvar vestibulitis syndrome: Toward a multimodal approach". Sexual and Relationship Therapy. 12 (4): 305-11. 1997. doi:10.1080/02674659708408174. 

    "Vulvar vestibulitis syndrome: a critical review". Clin J Pain. 13 (1): 27-42. 1997. doi:10.1097/00002508-199703000-00006. PMID 9084950. 
  5. ^ a b "Vulvar vestibulitis syndrome: an overview". Am J Obstet Gynecol. 165 (4 Pt 2): 1228-33. 1991. doi:10.1016/S0002-9378(12)90732-2. PMID 1659198. 
  6. ^ a b "Focal vulvitis: a characteristic syndrome and cause of dyspareunia. Features, natural history, and management". Am J Obstet Gynecol. 154 (4): 855-64. April 1986. doi:10.1016/0002-9378(86)90472-2. PMID 3963075. 
  7. ^ http://www.abc.net.au/radionational/programs/healthreport/treatment-of-sexual-difficulties-and-research-into-asexuality/4058034 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Suggested treatment for sexual difficulties and research into asexuality, Dr Lori Brotto, 11 June 2012, ABC Radio National
  8. ^ Thompson, I. O. C; van der Bijl, P; van Wyk, C. W; van Eyk, A. D (1 Aralık 2001). "A comparative light-microscopic, electron-microscopic and chemical study of human vaginal and buccal epithelium". Archives of Oral Biology (İngilizce). 46 (12): 1091-1098. doi:10.1016/S0003-9969(01)00082-6. ISSN 0003-9969. 
  9. ^ https://www.sfog.se/natupplaga/ARG_nr%2071_webae1437d4-8cc5-4457-9eac-f5c6550a614b.pdf 5 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. SFOG. Vulvovaginala sjukdomar Sweden: Elanders AB; 2013. 71
  10. ^ Faye RB, Piraccini E. Vulvodynia. [Updated 2020 Jan 1]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430792/ 13 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ Goldstein, A. T., Pukall, C. F., Brown, C., Bergeron, S., Stein, A., & Kellogg-Spadt, S. (2016). Vulvodynia: Assessment and Treatment. J Sex Med, 13(4), 572-590. doi: 10.1016/j.jsxm.2016.01.020

İlgili Araştırma Makaleleri

Kürtaj ya da kazıma, hamilelikte rahim içerisindeki ceninin tıbbi müdahale ile alınması. Bunun yanı sıra rahim iç duvarından kazınarak örnek alınıp incelenmesi de kürtaj olarak adlandırılır. Türkçeye 1930'larda Fransızca curetage sözcüğünden geçmiştir.

Vajinismus, kadınlarda oldukça sık olarak görülen bir cinsel işlev problemidir. Cinsel ilişki sırasında vajinayı çevreleyen 1/3 alt pelvik kaslarının istemsiz kasılmasına bağlı olarak ilişkinin tamamlanamaması veya oldukça ağrılı, acılı bir şekilde gerçekleşmesi durumudur. Vajinismusta izlenen pelvik kasılmaların tamamı kadının kendi iradesi, arzusu dışında istemsiz şekilde gerçekleşmektedir. Sorunu yaşayan kadınların büyük bölümü aylarca, hatta yıllarca süren evliliklerine rağmen eşleriyle hiçbir birliktelik yaşamadıkları için halen bakiredirler. Vaginism olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel yolla bulaşan hastalık</span> insan cinsel davranışı yoluyla bulaşan enfeksiyon

Cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH) veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyon (CYBE), daha eski adıyla zührevi hastalık, özellikle vajinal seks olmak üzere anal seks, oral seks, bazen de sürtünme yoluyla cinsel ilişkiyle bulaşabilen enfeksiyonların genel adıdır. CYBE'ler genellikle başlangıçta semptomlara neden olmadığından başkalarına bulaştırma riskleri fazladır. İngilizce literatürde Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon terimi, semptomatik hastalığı olmayan vakaları da kapsadığından cinsel yolla bulaşan hastalık veya zührevi hastalık terimlerinin yerine tercih edilmektedir. CYBE'lerin belirti ve bulguları olarak vajinal akıntı, penis akıntısı, cinsel organların üzerinde veya çevresinde ülserler ve pelvik ağrı sayılabilir. Bazı CYBE'ler kısırlığa neden olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Antidepresan</span> Majör depresif bozukluk ve anksiyete gibi rahatsızlıkları tedavi etmek için kullanılan psikiyatrik ilaçlar

Antidepresanlar, majör depresif bozukluk gibi bazı duygudurum bozukluklarını, bazı anksiyete bozukluklarını ve bazı kronik ağrı durumlarını tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Antidepresanların yaygın yan etkileri arasında ağız kuruluğu, kilo alımı, baş dönmesi, baş ağrısı, cinsel işlev bozuklukları ve duygusal körelme bulunur. Antidepresanlar, çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler tarafından alındığında intihar düşüncesi ve davranışı riskinde artışa neden olabilir. Antidepresanların özellikle ani bir şekilde kesilmeleri sonucunda, antidepresan yoksunluk sendromu ortaya çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel yönelim</span> kalıcı cinsel çekim modeli

Cinsel yönelim kişilerin karşı cinsiyete, hemcins veya cinsiyete veya birden fazla cinsiyete karşı romantik veya Cinsel çekim hissetmeye yönlendiren kalıcı kişisel bir niteliktir. Bu çekimler genellikle karşıcinsellik (heteroseksüellik), eşcinsellik (homoseksüellik), biseksüellik, altında toplanır; bununla beraber aseksüellik de bazen dördüncü kategori olarak tanımlanır. Bu kategoriler cinsel kimliklerin daha ayrıntılı dünyasını yönleridir. Örneğin, insanlar panseksüel veya poliseksüel, veya hiçbirinden olmak gibi diğer etiketleri de kullanabilir. Amerikan Psikologlar Derneği'ne göre, cinsel yönelim "aynı zamanda bir kişinin bu çekimlere dayanan, davranışlarla ilişkili kimlik hissi ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerden oluşan topluluğa olan üyeliğini de tanımlar".

<span class="mw-page-title-main">İrritabl bağırsak sendromu</span> Hastalık

İrritabl bağırsak sendromu (IBS) veya huzursuz bağırsak sendromu. Teşhis edilen farklı bir hastalığın olmaması durumunda, kesintili abdominal ağrı, kasılma ve ishal kombinasyonu ya da kriz şeklinde bunların yaşanması durumunda ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Doğum öncesi hormonlar ve cinsel yönelim</span>

Doğum öncesi hormonal teori, belli hormonların fetüsün cinsiyet farklılaşmasında rol oynaması gibi kişinin cinsel yönelimine de etki ettiğini söyler. Doğum öncesi hormonlar cinsel yönelimin ana belirleyicisi olabilir ya da genler, biyolojik faktörler, çevresel ve sosyal durumlarla birlikte yardımcı bir faktör olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Nöroloji ve cinsel yönelim</span>

Cinsel yönelim, bir bireyin, cinsellikle ilgili davranışlarını, düşüncelerini ve/veya duygularını kapsayan kişisel veya toplumsal kimliğini ifade eder. İnsanların cinsel yöneliminin gelişiminin nasıl olduğu ve mekanizmaları belirsizliğini sürdürmektedir. Bu konuda ortaya atılan birçok teori kurgusal ve tartışmalıdır. Ama nöroloji bilimindeki gelişmeler sonucu cinsel yönelimle bağlantılı karakteristikler açıklanabilmektedir. Araştırmalar insanların cinsel yönelimiyle ilgili yapısal sinirler bağlantılar, fonksiyonel ve/veya bilişsel ilişkiler keşfetmiş ve gelişimsel teoriler ortaya atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı (tıp)</span> sıkıntılı ve hoş olmayan duygu türü

Ağrı genellikle yoğun veya zarar verici uyaranların neden olduğu üzücü bir duygudur. Uluslararası Ağrı Çalışmaları Derneği ağrıyı "gerçek veya olası doku hasarıyla ilişkili veya ilişkili olana benzeyen hoş olmayan duyusal ve duygusal deneyim" olarak tanımlar."

Katı kişi sendromu ilerleyici katılık ve sertlik ile karakterize etyolojisi belirsiz nadir bir nörolojik hastalıktır. Sertlik öncelikle gövde kaslarını etkiler ve spazmların da birlikteliği ile postural deformitelerle sonuçlanır. Kronik ağrı, bozulmuş hareketlilik ve lomber hiperlordoz genel belirtilerdir. Spazmlar şiddetli ve öngörülemeyen bir şekilde ortaya çıkabilir ve bazen kemikleri dahi kırabilecek seviyeye ulaşırlar. Hastalar bazen ses ve dokunmaya çok duyarlı hale gelirler ve bu durumlar spazmları tetikleyebilmektedir. Hastalığın kesin mekanizması belirgin değildir. SPS hastalarının, nadiren genel popülasyonda görülen glutamik asit dekarboksilaz antikorlarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu antikorların hastalığın nedeni olduğu düşünülmektedir.

Eklampsi, preeklampsi tanısı olan bir kadında nöbetlerin (konvülsiyonlar) başlangıcıdır. Preeklampsi, yüksek tansiyon ve idrarda büyük miktarda protein veya diğer organ işlev bozukluğu olan bir gebelik bozukluğudur. Başlangıcı doğumdan önce, doğum sırasında veya doğumdan sonra olabilir. Çoğu zaman gebeliğin ikinci yarısında gerçekleşmektedir. Nöbetler tonik-klonik tiptedir ve tipik olarak yaklaşık bir dakika sürer. Nöbeti takiben tipik olarak bir konfüzyon veya koma dönemi bulunmaktadır. Komplikasyonları, aspirasyon pnömonisi, serebral hemoraji, böbrek yetmezliği ve kalp durmasını kapsamaktadır. Preeklampsi ve eklampsi, hipertansif gebelik hastalığı olarak bilinen daha geniş bir grubun parçasıdır.

Vulvektomi, vulvanın kısmen veya tamamen kesildiği jinekolojik bir prosedürü ifade eder. Prosedür genellikle belirli kanser vakalarında, vulvar displazide, vulvar intraepitelyal neoplazide son çare olarak gerçekleştirilir. Aynı zamanda kadın sünnetinin bir parçasıdır. İşlemden sonra kasık bölgesinde şiddetli ağrı olabilmesine rağmen, birkaç hafta boyunca cinsel işlev genel olarak mümkündür ancak sınırlıdır.

Herpes simpleks, herpes simpleks virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Enfeksiyonlar, vücudun enfekte olan kısmına göre kategorize edilir. Oral uçuk, yüzü veya ağzı içerir. Genellikle uçuk veya gruplanmış küçük kabarcıklara neden olabilir veya sadece boğaz ağrısına neden olabilir. Genellikle basitçe herpes olarak bilinen genital herpes, minimal semptomlara sahip olabilir veya küçük ülserlerle sonuçlanan kabarcıklar oluşturabilir. Bunlar tipik olarak iki ila dört hafta içinde iyileşir. Kabarcıklar ortaya çıkmadan önce karıncalanma veya ağrılar oluşabilir. Herpes, aktif hastalık dönemleri arasında döngü yapar ve arada semptomsuz dönemler mevcuttur. İlk bölüm genellikle daha şiddetlidir ve ateş, kas ağrıları, şişmiş lenf düğümleri ve baş ağrıları ile ilişkilendirilebilir. Zamanla, aktif hastalık ataklarının sıklığı ve şiddeti azalır. Herpes simpleksin neden olduğu diğer bozukluklar şunları içerir: parmakları tuttuğunda herpetik dolama gözün herpes enfeksiyonu, beynin herpes enfeksiyonu ve yenidoğanı etkilediğinde yenidoğan herpes enfeksiyonu.

<span class="mw-page-title-main">Bupropion</span> depresyon ve sigarayı bırakma için ikame edilmiş katinon ilacı

Bupropion, ilk ticari isimleri olan Wellbutrin ve Zyban olarak da bilinen ilaçtır. Öncelikle majör depresif bozukluğu tedavisinde ve sigarayı bırakmada destek amaçlı kullanılan atipik antidepresandır. Bupropion etkili bir antidepresan kabul edilir ancak antidepresan tedavide birinci basamak kullanılmakta olan seçici serotonin geri alım inhibitörü'ne (SSRI) tam yanıt alınmayan durumlarda ek ilaç olarak da kullanılmaktadır. Bupropion'u diğer antidepresanlardan ayıran birkaç özelliği vardır: Genellikle cinsel işlev bozukluğuna ve kilo alımına neden olmazlar ve uyku hali ile ilişkili değildirler. Ayrıca hipersomniya ve yorgunluk semptomlarını iyileştirmede SSRI'lardan daha etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Selekoksib</span>

Celebrex markası altında satılan Selekoksib bir COX-2 inhibitörü ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçtır (NSAID). Osteoartrit, yetişkinlerde akut ağrı, romatoid artrit, ankilozan spondilit, ağrılı adet kanaması ve jüvenil romatoid artritte ağrı ve iltihabı tedavi etmek için kullanılır. Ailesel adenomatöz polipozisi olan kişilerde kolorektal adenom riskini azaltmak için de kullanılabilir. Ağızdan alınır. Faydalar genellikle bir saat içinde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Miyalji</span> Kas ağrısı

Miyalji, kas ağrısı için kullanılan bir tıbbi terimdir. Miyalji birçok hastalığın belirtisidir. Akut miyaljinin en yaygın nedeni, bir kasın veya kas grubunun aşırı kullanımıdır; bir başka olası neden viral enfeksiyondur, özellikle de travma olmadığında.

<span class="mw-page-title-main">Sırt ağrısı</span>

Sırt ağrısı, sırtta hissedilen ağrıdır. Sırt ağrısı, etkilenen segmente göre boyun ağrısı (servikal), orta sırt ağrısı (torasik), bel ağrısı (lomber) veya koksidinia olarak ayrılır. Bel bölgesi en çok etkilenen bölgedir. Sırt ağrısı atağı, süreye bağlı olarak akut, subakut veya kronik olabilir. Ağrı, donuk, delici veya yanma hissi olarak nitelenebilir. Rahatsızlık, bacaklar veya ayakların yanı sıra kollara ve ellere de yayılabilir ve bacaklarda ve kollarda uyuşma veya güçsüzlük olabilir. Sırt ağrısının çoğunluğu belirli değildir ve idiyopatiktir.

Hipoöstrojenizm veya östrojen eksikliği, östrojenin normal seviyesinden daha düşük bir seviyede bulunmasıdır. Bir neden belirtmeksizin durumu ortaya koyar. Östrojen eksikliği ayrıca artmış kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilidir ve idrar yolu enfeksiyonları ve osteoporoz gibi hastalıklarla bağlantılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pelvik konjesyon sendromu</span>

Pelvik ven yetersizliği olarak da bilinen pelvik tıkanıklık sendromu, alt karın bölgesindeki genişlemiş damarlardan kaynaklandığına inanılan uzun süreli (kronik) bir durumdur. Durum, ayakta durarak veya seks yaparak kötüleşebilen (disparoni), sürekli donuk bir ağrı gibi kronik ağrıya neden olabilir. Bacaklarda veya belde ağrı da oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Atrofik vajinit</span>

Atrofik vajinit, yeterli östrojen olmaması nedeniyle vajinal doku incelmesi sonucu vajinanın iltihaplanmasıdır. Semptomlar arasında cinsel ilişki sırasında ağrı, vajinal kaşıntı veya kuruluk ve idrar yapma isteği veya idrar yaparken yanma sayılabilir. Devam eden hastalık, tedavi olmaksızın genellikle düzelmez. Komplikasyonlar idrar yolu enfeksiyonlarını içerebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.