İçeriğe atla

Vulgata

Vulgata Sixtina

Vulgata, Kitâb-ı Mukaddes'in Latince çevirisini ifade etmek için Geç Antik Çağ'dan bu yana halk arasında kullanılan bir terimdir. Çevirinin büyük bölümü 382'de Papa I. Damasus tarafından görevlendirilen Aziz Jerome'a aittir. Vulgate, Batı Kilisesi içinde İncil metni olarak aşamalı olarak benimsendi. Sonraki yüzyıllar boyunca, sonunda Vetus Latina'yı gölgede bıraktı. 13. yüzyılda eski sürümden sonra versio vulgata ("yaygın olarak kullanılan sürüm") veya kısaca vulgata adını almıştır.[1] Vulgate ayrıca Jerome'un üzerinde çalışmadığı bazı Vetus Latina çevirilerini de içerir. Vulgate, Katolik Kilisesi'nin Sixtine Vulgate (1590), ardından Clementine Vulgate (1592) ve ardından Nova Vulgata (1979) olarak devam eden Katolik Kilisesi'nin resmi olarak ilan ettiği Latince versiyonlardan biri oldu. Vulgate şu anda Latin Kilisesi'nde hala kullanılmaktadır. Katolik Kilisesi, Trent Konsili'nde (1545-1563) Vulgate'in resmi Latince İncil'i olduğunu onayladı, ancak o sırada yetkili bir baskı yoktu.[2] Vulgate'in Clementine baskısı, Katolik Kilisesi'nin Roma Ayini'nin standart İncil metni haline geldi ve Nova Vulgata'nın ilan edildiği 1979 yılına kadar öyle kaldı.

Terminoloji

"Vulgate" terimi, yalnızca 16. yüzyıldan beri Latince İncil'i belirtmek için kullanılmaktadır. Bu kelimenin o dönemde bu anlamda kullanımına bir örnek, Latince İncil'in Erasmus tarafından 1538 baskısının başlığıdır: Biblia utriusque testamenti juxta vulgatam translateem.[3]

Kaynakça

  1. ^ T. Lewis, Charlton; Short, Charles. "A Latin Dictionary | vulgo". www.perseus.tufts.edu. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. 
  2. ^ Metzger, Bruce M. (1977). The Early Versions of the New Testament. Oxford: Clarendon Press. ss. 348. 
  3. ^ Canellis, Aline, (Ed.) (2017). "Introduction : Du travail de Jérôme à la Vulgate" [Introduction: From Jerome's work to the Vulgate]. Jérôme : Préfaces aux livres de la Bible [Jerome : Preface to the books of the Bible] (Fransızca). Abbeville: Éditions du Cerf. ss. 216-7. ISBN 978-2-204-12618-2. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Vulgata ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Clementine Vulgate

Oxford Vulgate

Stuttgart Vulgate

Nova Vulgata

Diğer çeviriler

Vulgate hakkında çalışmalar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Oxford Üniversitesi</span> İngilterede Oxfordda kurulu devlet üniversitesi

Oxford Üniversitesi, Birleşik Krallık'ta, İngiltere'nin Oxford kentinde bulunan bir üniversitedir. Kurulduğu tarih bilinmemesine rağmen, 1096 tarihinde bu kentte eğitim olduğuna dair belgeler üniversiteyi İngilizce konuşulan dünyanın en eski üniversitesi, kuruluşundan itibaren var olmaya devam eden en eski ikinci üniversite yapmaktadır. Üniversite 1167 yılında II. Henry'nin, İngiliz öğrencilerin Paris Üniversitesinde okumasını yasaklamasıyla hızla büyümüştür. 1209 yılında Oxford halkıyla yaşanan anlaşmazlıklar sonucu bazı akademisyenler kuzeydoğudaki Cambridge kasabasına gitmiş ve burada Cambridge Üniversitesi’ni kurmuşlardır. Bugün bu iki eski üniversite Oxbridge adıyla anılır.

Fiat lux veya Işık olsun, Eski Ahit'e göre Tanrı tarafından ışığın yaratılışını tanımlayan Latince cümle. Aslında Eski Ahit'in Yaratılış bölümünün başında geçen bu ifade, Grekçe γεννηθήτω φῶς ifadesinin adaptasyonudur ki bu Grekçe ifadenin kendisi de İbranice aslı olan יְהִי אוֹר 'dan gelmektedir. İngilizcede Let there be light olarak geçer ve bu dilde çok ünlü bir deyiş haline gelmiştir; özellikle de Kral James İncili üçüncü dizesinde var olduğu için.

Quo vadis, Latince telaffuz: [kʷoː ˈwaːdɪs] Türkçeye "Nereye gidiyorsun?" olarak çevrilebilecek Latince cümle. İncil'de geçen bu cümle bugün bir atasözü gibi kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Papalık Devleti</span> Papaların 754-1870 yılları arasında yönettikleri devlet

Papalık Devleti, Papalık veya resmi olarak Kilise Devleti, tarih boyunca İtalya Yarımadası'nda yer alan ve papanın askerî ve siyasi bakımlardan yönettiği devlet birimine verilen isimdi. Papalık sadece Katolik Kilisesi'ni dinî bakımdan yönetmekle kalmıyor; ordu oluşturuyor, savaş yapıyor ve barış antlaşmaları imzalıyordu. Papalık, bir devlet olarak 1870 yılına kadar varlığını sürdürdü. O tarihte Savoya hanedanının İtalya'yı bir tek bayrak altında toplaması sonucu işlevini kaybetti. 1929 yılında Papalık, İtalya'yla Laterano Antlaşması'nı imzalayarak Vatikan'ı kurdu. Bu tarihten sonra Vatikan şekil değiştirmekle birlikte Papalık Devleti'nin bir devamı olarak bağımsız bir devlet hâlinde varlığını devam ettirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">IX. Leo</span>

Papa IX. Leo, doğum adı Bruno of Eguisheim-Dagsburg, 12 Şubat 1049 tarihinden ölümüne kadar Papalık yapmıştır. Alsaslı bir ari. Papalığı sırasında aynı zamanda orta İtalya'da güçlü bir idareci olmuştur. Roma Katolik Kilisesi tarafından Azîz kabul edilmiştir, yortu günü 19 Nisan olarak kutlanır. Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından "dinsiz", "bölücü" ve "son geçerli papa" olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yeremya Kitabı</span> İbrani Kutsal Kitabının (Eski Ahit) bir parçası olan Büyük Peygamberlerin ikinci bölümü

Yeremya Kitabı, Eski Ahit'te Son Peygamberler kısmının ikinci kitabı olup, Yeşaya kitabından sonra ve Hezekiel ile On İki Küçük Peygamber kitaplarından önce gelir. Görümleri aktarıldığı için kitap adını, MÖ 7. yüzyılın sonları ve MÖ 6. yüzyılın başlarında Kudüs'te, Yehuda Krallığı Babillilere yenik düştüğü zamanki kral Yoşiya zamanında yaşamış peygamber Yeremya'dan alır. Kitap, karmaşık ve şiirsel olarak İbranice yazılmıştır.

Süleyman'ın Özdeyişleri kitabı, Tanah'taki Ketuvim'de bulunan bir kitaptır ve kısaca Özdeyişler veya Meseller olarak anılır. Orijinal İbranice'de kitabın adı "Süleyman'ın Meselleri" anlamına gelen "Mişle Şlomo"dur. Yunanca tercüme olan Septuagint (LXX)'te kitabın adı "paroimai paroimiae" ("Özdeyişler") ve Latince tercüme olan Vulgata'de "proverbia"dır.

Deus vult Birinci Haçlı Seferinin karar altına alındığı 1095 yılındaki Clermont Konsili toplantısında Papa II. Urbanus tarafından propaganda amaçlı olarak sloganlaştırılmış Latince deyiş. Daha sonra Haçlı Seferleri sırasında Kutsal Kabir Kilisesi Şövalyeleri, Tapınak Şövalyeleri, Hospitalier Şövalyeleri ve Töton Şövalyeleri tarafından kullanılmıştır. Deus vult ifadesi bazen Deus volt veya Deus lo volt olarak kullanılır. Deust Vult ifadesine ilk kez Gesta Francorum'da rastlanılır

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna cümleciği</span>

Comma Johanneum ya da Yuhanna cümleciği Eski Yunan edebiyatında toplam sekiz heceden uzun olmayan ibarelere κόμμα denirdi. Komma, özne ve yüklemden oluşan kısa bir cümledir. Comma Johanneum 1. Yuhanna Mektubu'nda bulunan sahte bir pasajdır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Clemens</span> 1592-1605 yıllarında görev yapmış Floransalı Papa

Papa VIII. Clemens, asıl adı Ippolito Aldobrandini ; 30 Ocak 1592 – 3 Mart 1605 döneminde papa.

<span class="mw-page-title-main">Yakup İncili</span> Hristiyanlar tarafından kutsal yazı olarak kabul edilmemiş incillerden biri

Yakup İncili, Nasıralı İsa'nın çocukluğuna ve annesi Meryem'in doğumu ve çocukluğuna dair bilgiler rivâyet eden bir incildir. Bu incil, İsa'nın doğumundan önce, doğumu döneminde ve sonrasında, kısaca bütün ömrü zarfında Meryem Ana'nın hep bâkire olarak yaşayıp vefat ettiğini öğretir. İncilin kaydedildiği eski el yazmalarında, incile farklı başlıklar verildiği bilinmektedir. Bu başlıklar, Meryem'in Doğumu, Tanrı'nın Annesi Azize Meryem'in Doğumu veyâ Yakup Vahiy Kitabı: Meryem'in Doğumu’dur.

<span class="mw-page-title-main">Codex Basilensis A. N. III. 12</span> el yazması

Codex Basilensis Ee, 07 ya da ε 55 olarak işaretlenmiştir, dört incil'in Yunanca uncial el yazmasıdır, paleografik olarak 8. yüzyıl olarak tarihlenir. Kodeksin isminden de anlaşılacağı üzere Basel Üniversitesi Kütüphanesi'nde muhafaza edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Anastasius (papa)</span> papa

Papa Anastasius I 27 Kasım 399 tarihinden 19 Aralık 401'de ölümüne kadar papalık yapmış Hristiyan din adamı ve azizi.

Baruk kitabı, bazı Hristiyan geleneklerinde Kutsal Kitap'ın bir parçası olarak görülen döterokanonik metin. Yazıtın Yahudilikte ve Protestanlığın çoğu biçiminde, Ahid'in bir parçası olmadığı düşünülür. Kitap, Baruk 1:1'de ismi geçen, Yeremya'nın kâtibi Baruk ben Neriya'dan adını almıştır ve metnin yazarının bu kişi olduğu varsayılmaktadır. Kitap, bir geç dönem Yahudi yazarının Babil sürgünü, İsrail teolojisi ve tarihi ile bilgelik tartışmalarını içerir ve Kudüs ile diasporadaki Yahudilere doğrudan seslenerek yazılmıştır. Bazı araştırmacılar, metnin Makkabiler döneminde veya bundan kısa bir süre sonra yazıldığını önermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Oxyrhynchus Papirüsleri</span>

Oxyrhynchus Papirüsleri, arkeologlar tarafından 19. yüzyılın sonunda Mısır'daki tarihi Oxyrhynchus bölgesi yakınlarındaki eski bir çöplükte bulunan papirüs üzerine yazılmış el yazmalarıdır. Bu geniş papirüs koleksiyonu, antik Yunanca ve Latince binlerce belge, mektup ve edebi eser içermektedir. Ayrıca bazı parşömen el yazmaları ve kağıt üzerinde daha yeni Arapça el yazmaları da vardır.

<span class="mw-page-title-main">İbrani Kutsal Kitabı</span>

İbrani Kutsal Kitabı veya Tanah, Tevrat, Nevi'im ve Ketuvim de dahil olmak üzere İbranice kutsal metinlerin kanonik koleksiyonudur. Diğer kullanılan ismi olan Miqra(yani okunan) diye de geçer.Bu metinler neredeyse sadece Kutsal İbranicedir ve birkaç bölüm Kutsal Aramice olarak yazılmıştır.

Tyndale Kutsal Kitabı veya Tyndale İncili (TYN) genellikle William Tyndale tarafından y. 1522–1535 yıllarında Erken Modern İngilizceye yapılan İncil çevirileridir. Tyndale'nin İncil'i büyük ölçüde Latince Vulgata dayanmasına rağmen, doğrudan İbranice ve Yunanca metinlerden çalışılan İngilizce dilindeki ilk İncil çevirisi olmakla tanınır. Ayrıca, baskı sanatındaki yeni gelişmelerin bir sonucu olarak seri üretilen ilk İngilizce İncil çevirisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Luther Kutsal Kitabı</span> Almancaya ilk çevirilen Kutsal Kitap nüshası

Luther Kutsal Kitabı veya Luther Kitâb-ı Mukaddesi Protestan reformcu Martin Luther'in Almanca Kutsal Kitap çevirisidir. Luther Yeni Ahit çevirisi ilk olarak Eylül 1522'de yayınlandı ve 1534'te Apokrif ile Eski ve Yeni Ahit'in bir çevirisini içeren tamamlanmış Kutsal Kitap yayımlandı. Luther, 1545 yılına kadar metinde iyileştirmeler yapmaya devam etti. Sadece Latince Vulgate çevirilerini değil ayrıca Yunanca metinleri de kullanan Kutsal Kitap'ın Almancaya ilk tam çevirisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hieronymus</span>

Hieronymus (veya Aziz Jerome; Latince: Eusebius Sophronius Hieronymus; Yunanca: Εὐσέβιος Σωφρόνιος Ἱερώνυμος ; yk. 347 – 30 Eylül 420) rahip, İnanç Savunucusu, teolog ve tarihçi. Eusebius oğlu, Dalmaçya/Pannonia sınırı arasındaki Emona kalesine komşu bir kasaba olan, günümüzdeyse kuzeydoğu İtalya'da bulunan Stridon doğumlu. Opus Magnum'u Vulgata: Kitab-ı Mukaddes'in Latince çevirisi. İnciller üzerine yorumları bulunur. Yazdığı eserlerin listesi oldukça kabarıktır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.