Vukašin Mrnjavčević

Vukašin Mrnjavčević
Psaça Manastırı'nda yer alan Vukašin Mrnjavčević freski
Sırp ve Yunanların Kralı
Hüküm süresi	1365-26 Eylül 1371
Taç giymesi	1365
Önce gelen	V. Stefan Uroš
Sonra gelen	Marko

Doğum	1320 civarı Livno, Bosna-Hersek
Ölüm	26 Eylül 1371 Çirmen, Bulgaristan
Eş(ler)i	Jelena Mrnjavčević
Çocuk(lar)ı	Marko Mrnjavčević Andrijaš Mrnjavčević Dmitar Mrnjavčević Ivaniš Mrnjavčević Olivera Mrnjavčević
Hanedan	Mrnjavčević
Babası	Mrnjava
Dini	Sırp Ortodoks

Vukašin Mrnjavčević (Sırpça: Вукашин Мрњавчевић, Sırp-Hırvatça telaffuz: [ʋukǎʃin mr̩̂ɲaːʋt͡ʃɛʋit͡ɕ]; 1320 civarı, Livno - 26 Eylül 1371, Çirmen), soylu Sırp ailesi Mrnjavčević ailesinin mensubu olan despot, Zayıf Uroš döneminde imparatora eşdeğer hükümdar. 1365 ile öldüğü tarih olan 26 Eylül 1371'e kadar Sırp ve Yunanların Kralı unvanını taşımıştır.^[1]

Yaşamı

Etki alanı Üsküp, Prizren, Ohri ve Pirlepe şehirlerini kapsıyordu. Serez ve Struma Nehri yakınındaki bölgeye hakim olan kardeşi despot Jovan Uglješa ile iyi ilişkileri vardı.

Stefan Dušan'ın 1355 yılında ölmesiyle düşüşe geçen Sırp İmparatorluğu'nda, bölgesel kuvvet Knez Vojislav Vojinović'in ölümünün ardından diğer Sırp soyluları arasında öne çıkmış, zayıflığı ile bilinen V. Stefan Uroš döneminde onunla eşdeğer statüde kral olarak taç giymiştir.^[2] Vukašin taşıdığı eşdeğer krallık unvanı ve İmparator V. Stefan Uroš'un çocuksuz olması nedeniyle oğlu Marko'ya "genç kral" sıfatıyla taç giydirmiştir.^[3] Bu sayede kralın olası bir ölümünde Sırp İmparatorluğu'nun tahtına kimin geçeceğini belirlemiştir.

Vukašin'in eşdeğer krallığını kabul etmeyen Sırp soylularından birisi, ileride Sırp despotluğunu kuracak olan Lazar Hrebeljanović'tir.^[4]

Vukašin Mrnjavčević, 1371 yılında Osmanlı'ya karşı savaştığı Çirmen Muharebesi'nde hayatını kaybetti. Bu tarih resmen Sırp İmparatorluğu'nun yıkıldığı tarih olarak da kabul edilir. Bugün Üsküp'te bulunan Marko Manastırı'nın inşasına onun emri ile başlanmışsa da, ölümü ile yarım kalan inşaat oğlu Marko tarafından tamamlanmıştır.^[5]

Kaynakça

^ The Serbs, Sima M. Cirkovic, 2004.
^ "King Vukasin and the Disastrous Battle of Maritsa" M.A. Vladislav Boskovic, GRIN Verlag, 2009, ISBN 978-3-640-49243-5
^ Šuica 2000, s. 20
^ Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. s. 156. ISBN 0-472-08260-4.
^ Skopje: Seven Monuments of Art and Architecture – 2010 – Ministry of Culture of Republic of Macedonia

İlgili Araştırma Makaleleri

Pirlepe veya Perlepe, Kuzey Makedonya’nın güneyinde yer alan bir şehir ve belediye merkezidir.

Lazar Hrebelyanoviç, Osmanlılarla yaptığı I. Kosova Savaşı sırasında yaşamını kaybeden Sırp prensidir. Lazar, Sırp kültüründe çok önemli bir rol oynamaktadır. Sırp Ortodoks kilisesi tarafından aziz mertebesine ulaşmış sayılır.

Sırp İmparatorluğu, Sırp Krallığı'nın devamı olarak kurulan bir Orta Çağ devletiydi. İmparatorluk, devletin sınırlarını önemli ölçüde genişleten Stefan Duşan tarafından 1346'da kurulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Balşa ailesi</span>

Balşa Hanedanı veya Balşiç Hanedanı, Güney Karadağ ve Kuzey Arnavutluk kıyılarını Balşa Zetası ismi ile 1362'den 1421'e kadar yöneten soylu bir aileydi. Hanedanın kurucusu I. Balşa küçük bir soylu olup İmparator Stefan Duşan döneminde sadece bir köyü yönetirken ölümünün ardından üç oğlu Gospodin Žarko'nun boş kalan toprakları içinde genişleyip Aşşağı Zeta'yı ve karışıklık döneminde de Voyvoda ve Çelnik Đuraš Ilijiç'i öldürüp Yukarı Zeta'yı ele geçirdiler. Yine de bir nevi unvanları gasp ettikleri için İmparator V. Stefan Uroş'un fermanlarında Oblastni Gospodari unvanı ile anıldılar. Uroş'un 1371'deki ölümünün ardından aile Sırp İmparatorluğu'nda Makedonya'yı kontrol eden Mrnjavçeviçler ile kan davasına girişti. 1421'de III. Balşa'nın ölümünün ardından unvan III. Balşa'nın amcası Despot Stefan Lazareviç'e geçti ve böylelikle hanedanın sonu geldi.

Sırbistan Prensliği veya Moravya Sırbistanı, 14. yüzyılda Sırp İmparatorluğu'nun dağılmasıyla ortaya çıkmış devletlerden en önemlisidir. Prensliğin kurucusu Lazar Hrebelyanoviç, I. Kosova Savaşı'nda savaşmış ve ölmüştür.

Sırp Despotluğu, Sırpların Osmanlı Devleti egemenliğine girmeden önce kurdukları son devlet. 1403 yılında Sırbistan Prensi Stefan Lazareviç'in kendisini despot ilan etmesiyle kurulmuş devlettir. Başkenti Belgrad'dır. 1459 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. 16. yüzyıl boyunca Macaristan Krallığı'nın koruyuculuğu altına alınmış daha sonra tamamen Osmanlı topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marko</span>

Marko ya da Marko Mrnjavčević, lakabı Kraljević (Sırp-Hırvatça telaffuz: [mâːrko mr̩̂ɲaːʋt͡ʃeʋit͡ɕ], 1371-1395 arasında de jure Sırp kralı ve Osmanlı Vasalı. Güney Slav halklarının ulusal kahramanıdır. Yaşamı ve kişiliği Sırp, Rumen, Bulgar ve Arnavut folklorunda zengin ayrıntılarla işlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

Konstantin Dejanović, Konstantin Dragaš olarak da bilinir, Sırp İmparatorluğunun düşmesinden sonra Osmanlı İmparatorluğu hükümdarlığı altında doğu Makedonya'da büyük bir vilayeti yönetmiş Dejanović Hanedanı'na mensup Sırp asildir. 1371 yılında yapılan Sırp aristokrasisinin büyük kısmının yok edildiği Çirmen Muharebesi'nden itibaren Osmanlı vasalı olan ağabeyi Jovan Dragaš'ın yerine geçmiştir. Kardeşlerinin kendi hükûmetleri vardı ve Nemanjić tarzı sikke bastırmışlardı. Kızı Helena Dragaš, Bizans İmparatoru II. Manuil ile 1392 yılında evlenmiştir. 17 Mayıs 1395 tarihinde Sırp önde gelen liderleri Stefan Lazarević ve Marko Mrnjavčević ile beraber Osmanlılara hizmet ederken Eflak'a karşı yapılan Rovine Muharebesi'nde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Marko Manastırı</span> Makedonyada bir manastır.

Marko Manastırı, Kuzey Makedonya'da, Üsküp'ün güneybatısında, şehre yaklaşık 18 km uzaklıktaki Markova Sušica köyünde bulunan manastırdır. Manastırın inşasına Sırp Kral Vukašin önderliğinde 1345 yılında başlanmış olsa da, içindeki freskler dönemde yaşanan Osmanlı akınları ve iç karışıklıklar nedeniyle oğlu Prens Marko tarafından yaklaşık 30 yıl sonra tamamlanabilmiştir. Manastırın Katholikon'u Aziz Dimitrios kilisesidir ve bu kilise manastır kompleksinin merkezini oluştur.

Mrnjavčević ailesi ya da Mrnjavčević Hanedanı, Orta Çağda yaşamış soylu bir Sırp aile.

<span class="mw-page-title-main">V. Stefan Uroş</span> Sırp hükümdarı

V. Stefan Uroš "Zayıf Stefan Uroş" , Nemanyiç Hanedanı'ndan gelen Sırp kralı. Babası Sırp İmparatorluğu'na en parlak çağını yaşatan Stefan Duşan'dır. Babasının ölümünün ardından 1355 - 1371 yılları arası krallık yapmış, ancak zayıflığı imparatorluğun yıkımına neden olmuştur. Onun 1371 yılındaki ölümünün hemen ardından yıkılan İmparatorluk çeşitli prensliklere bölünmüştür.

Dejanović ya da Dragaš Hanedanı Orta Çağ'da yaşamış, Stefan Dušan (1331-1355), V. Stefan Uroš (1355-1371) ve 1371 yılında yapılan Çirmen Muharebesi sonrası girilen çöküş döneminde Sırp İmparatorluğu'na hizmet etmiş soylu bir Sırp hanedanıdır. Çirmen Muharebesi sonrası Osmanlı Devleti ile vasallık ilişkisinde bulunmuştur. Hanedan dönemin en önemli aileleri arasında sayılır ve bir zamanlar kabaca bugünkü Sırbistan, Bulgaristan ve Makedonya'nın topraklarının birleştiği bölgede hakimiyet kurmuştur. Son iki Bizans İmparatoru anne tarafından bu hanedana mensuptur.

İvan Stefan, 1330-1331 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı.

Nemanjić Hanedanı, Sırbistan’ın Orta Çağ’daki en önde gelen hanedanı. Prenslik, kraliyet ve imparatorluk 1166-1371 yılları arasında on bir Sırp hükümdara sahip oldu.

Sırbistan Büyük Prensliği 11. yüzyılın ikinci yarısından Sırbistan Krallığı'na dönüştürüldüğü 1217'ye kadar var olan bir Orta Çağ Sırp devletidir. Başlangıçta, Sırbistan Büyük Prensliği tarihi Raška bölgesinde ortaya çıktı, ve 12. yüzyılda modern Karadağ, Hersek ve güney Dalmaçya toprakları da dahil olmak üzere çeşitli komşu bölgeleri kapsayacak şekilde kademeli olarak genişledi. Başlangıçta Kral Konstantin Bodin tarafından atanan Raška'nın bölge valisi olarak görev yapan Büyük Prens Vukan tarafından kuruldu. Bizans-Sırp savaşları sırasında Vukan öne çıktı ve iç Sırp bölgelerinde kendi kendini yöneten hükümdar oldu. Büyük Prensliği yöneten Vukanović hanedanını kurdu. Macaristan Krallığı ile diplomatik bağlar sayesinde, Vukan'ın halefleri kendi öz yönetimlerini sürdürmeyi başardılar ve aynı zamanda Bizans İmparatorluğu'nun 1180'e kadar üst düzey egemenliğini de kabul ettiler. Büyük Prens Stefan Nemanja (1166-1196) tam bağımsızlık kazandı ve neredeyse tüm Sırp topraklarını birleştirdi. Oğlu Büyük Prens Stefan 1217'de Sırbistan Kralı olurken, küçük oğlu Aziz Sava 1219'da Sırpların ilk Başpiskoposu oldu.

Dejan, Sırp İmparatorluğu döneminde yaşamış Sırp asilzadedir. Sırp İmparatoru Stefan Dušan, V. Stefan Uroš'a hizmet etmiş, Kumanova ve Köstendil çevresini sebastokrator ve despot unvanlarıyla yöneten Dejanović Hanedanı'nın atası olan İmparatorluk döneminde hüküm sürmüştür. İmparator Dušan'ın kız kardeşi Theodora Nemanjić ile evliydi. Karadağ'ın doğusundaki Kumanova bölgesinde bir eyalete hükmediyordu. Başlangıçta Žegligovo ve Preşova'nın eski župe'yi (ilçeleri) içeriyordu. V. Stefan Uroš daha sonra Dejan'a Köstendil ile Yukarı Struma Nehri'ni verdi. Dejan, diğerlerinin yanı sıra Zemen Manastırı'nı ve eyalet boyunca birkaç kilise binasını da yeniden inşa etti. Dejan, Dušan saltanatının sona ermesi ve Dušan'ın ölümünden sonraki Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında önde gelen isimlerden biriydi. Dejan, iki oğlu despot Jovan ve Gospodin Konstantin Dragaš ile birlikte, Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü ve ardından gelen Osmanlı döneminde de güçlenen Dejanović Hanedanı'nın atasıdır.

Jovan Uglješa ya da Uglješa Mrnjavčević, Mrnjavčević ailesinin bir Sırp Orta Çağ asili ve Sırp İmparatorluğu'nun en önde gelen kodamanlarından biriydi. Sırp Kralı Vukašin Mrnjavčević'in kardeşi olan Sırp İmparatoru V. Stefan Uroš'dan despot unvanını almıştır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.