İçeriğe atla

Vuhan Viroloji Enstitüsü

Koordinatlar: 30°22′35″K 114°15′45″D / 30.37639°K 114.26250°D / 30.37639; 114.26250
Vuhan Viroloji Enstitüsü
KısaltmaVVE
KurucuChen Huagui, Gao Shangyin
MerkezXiaohongshan, Wuchang Semti, Vuhan, Hubei, Çin
Koordinatlar30°22′35″K 114°15′45″D / 30.37639°K 114.26250°D / 30.37639; 114.26250
Genel MüdürWang Yanyi
Parti Komitesi SekreteriXiao Gengfu[1]
Genel Müdür YardımcısıGong Peng, Guan Wuxiang, Xiao Gengfu
Ana kurumÇin Bilimler Akademisi
Resmî sitewhiov.cas.cn

Vuhan Viroloji Enstitüsü, Çin Bilimler Akademisi (VVE; Çince: 中国科学院武汉病毒研究所), Çin Bilimler Akademisi (CAS) tarafından yönetilen bir viroloji araştırma enstitüsüdür. Jiangxia Bölgesi, Wuhan, Hubei'de bulunan şirket, Çin anakarasındaki ilk biyogüvenlik seviye 4 (BSL-4) laboratuvarını açtı.[2] Enstitünün Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Galveston Ulusal Laboratuvarı, Fransa'daki Centre International de Recherche en Infectiologie ve Kanada'daki Ulusal Mikrobiyoloji Laboratuvarı ile güçlü bağları vardır.

Enstitü, koronavirüs çalışmaları için aktif bir araştırma merkezi olmuştur. COVID-19 salgınının ardından, virüsün kökeni hakkında çok sayıda komplo teorisine konu oldu.[3][4] Bununla birlikte, komplo iddialarını destekleyen hiçbir kanıt yoktur,[5] bilim insanları "mevcut verilerin her türlü bilimsel suistimal veya ihmale karşı ezici bir şekilde karşı olduğunu " belirttiler.[6] NPR'nin görüştüğü virologlar, virüsün bir laboratuvardan çıkma ihtimalinin neredeyse hiç olmadığını söylediler.[7]

Tarihi

VVE, 1956 yılında Çin Bilimler Akademisi (CAS) altında Vuhan Mikrobiyoloji Laboratuvarı olarak kuruldu. 1961'de Güney Çin Mikrobiyoloji Enstitüsü oldu ve 1962'de Vuhan Mikrobiyoloji Enstitüsü olarak yeniden adlandırıldı. 1970 yılında, Hubei Bilim ve Teknoloji Komisyonu idareyi devraldığında, Hubei Eyaleti Mikrobiyoloji Enstitüsü oldu. Haziran 1978'de CAS'a iade edildi ve Vuhan Viroloji Enstitüsü olarak yeniden adlandırıldı.[8]

2003 yılında Çin Bilimler Akademisi, VVE'de Çin'in ilk biyogüvenlik seviyesi 4 (BSL-4) laboratuvarının inşasını onayladı. 2014 sonunda Fransız hükûmetinin CIRI laboratuvarı ile işbirliği içinde VVE'nin Ulusal Biyolojik Güvenlik Laboratuvarı'nın inşası 300 milyon yuan (44 milyon $) maliyetle tamamlandı.[2][9] BSL-4 tesisler Ocak 2017 yılında Uygunluk Değerlendirmesi (CNAS) için Çin Ulusal Akreditasyon Servisi tarafından akredite edildi, Ocak 2018 yılında BSL-4 seviye laboratuvar faaliyete alındı.[10]

Ulusal Biyo-güvenlik Laboratuvarı, Teksas Üniversitesi'ndeki Galveston Ulusal Laboratuvarı ile güçlü bağlara sahiptir.[11] Aynı zamanda Kanada'nın Ulusal Mikrobiyoloji Laboratuvarı ile de güçlü bağları vardı, bu bağlar VVE personeli bilim insanları Xiangguo Qiu ve Kanada hükûmeti tarafından ücretlendirilen kocası Keding Cheng, Temmuz 2019'da açıklanmayan nedenlerden ötürü Kanada laboratuvarından çıkarılınca koptu.[12]

VVE, COVID-19 salgınının raporlanmaya başlamasından bu yana tartışma konusu oldu. Pekin'deki Çin laboratuvarlarında SARS virüsünden önceki kaçışlarla ilgili endişelerini dile getiren ve Çin'in BSL-4 laboratuvarlarına genişleme planlarının hızı ve ölçeğinden rahatsız olan ABD'li moleküler biyolog Richard H. Ebright gibi bilim insanları,[2] Enstitüsü "viroloji ve immünoloji alanında birinci sınıf araştırma yapan birinci sınıf bir araştırma kurumu" olarak adlandırırken, VVE'nin yarasa koronavirüsleri çalışmasında dünya lideri olduğunu belirtti.[11]

Koronavirüs araştırması

2005 yılında Vuhan Viroloji Enstitüsü'nden araştırmacıları içeren bir grup, SARS koronavirüsünün kökenine ilişkin araştırma yayınladı ve Çin'deki nalburunlu yarasaların SARS benzeri koronavirüslerin doğal yaşam alanı olduğunu buldu.[13] Bu çalışmaya yıllarca devam eden Enstitü araştırmacıları, Çin'in çeşitli yerlerinde binlerce nalburunlu yarasayı örnekleyerek 300'den fazla yarasa koronavirüs dizisini izole etti.[14]

2015 yılında, Enstitüden iki bilim insanından oluşan uluslararası bir ekip, HeLa'yı enfekte etmek için bir yarasa koronavirüsünün yapılıp yapılmayacağı konusunda başarılı bir araştırma yayınladı Ekip, bir yarasa koronavirüsünü farelerde büyütmek ve insan hastalığını taklit etmek için uyarlanmış bir SARS virüsüyle birleştiren bir hibrit virüs tasarladı. Hibrit virüs, insan hücrelerini enfekte edebildi.[15][16]

2017 yılında Enstitü'den bir ekip, Yünnan'daki bir mağaradaki nalburunlu yarasalarında bulunan koronavirüslerin SARS virüsünün tüm genetik parçalarını içerdiğini açıkladı ve insan virüsünün doğrudan atasının bu mağaradan kaynaklandığını varsaydı. Mağaradaki yarasaları örnekleyerek beş yıl geçiren ekip, yalnızca bir kilometre uzakta bir köyün varlığına dikkat çekerek, "insanlara yayılma ve SARS benzeri bir hastalığın ortaya çıkma riski" konusunda uyarıda bulundu.[14][17]

2018'de Enstitüden bir ekip tarafından hazırlanan başka bir makale, bu yarasa mağaralarının yakınında (Yünnan'ın Jinning Bölgesi'ndeki Xiyang Kasabası 夕阳 乡 yakınlarında) yaşayan köylülerden oluşan bir örneklemin serolojik çalışmasının sonuçlarını bildirdi. Bu rapora göre, numunede yer alan 218 yerel sakinden 6'sının kanlarındaki yarasa koronavirüslerine karşı antikorlar taşıdığından enfeksiyonların yaralardan insanlara bulaşma olasılığına işaret edildi.[18]

COVID-19 pandemisinden önce, VVE'de koronavirüs araştırması BSL-2 ve BSL-3 laboratuvarlarında yürütülüyordu.[19]

Covid-19 pandemisi

Aralık 2019'da, Vuhan'daki sağlık yetkililerine bilinmeyen bir koronavirüs ile ilişkili zatürre vakaları bildirildi. Enstitü, koronavirüs koleksiyonunu kontrol etti ve yeni virüsün, araştırmacılarının güneybatı Çin'deki nalburunlu yarasalarında keşfettiği bir virüs olan RaTG13 ile %96 genetik benzerliğe sahip olduğunu buldu.[20][21]

Virüs dünya çapında yayıldıkça Enstitü araştırmalarına devam etti. Şubat 2020'de New York Times, Enstitü'de Shi Zhengli liderliğindeki bir ekibin yeni koronavirüsün (2019-nCoV) genetik dizisini ilk belirleyen, analiz eden ve adlandıran ve bunu çevredeki bilim adamları için dünya çapında halka açık veritabanlarına yükleyen[22][23] ve Nature'da makaleler yayımlayan ilk insan olduğunu duyurdu.[24] 19 Şubat 2020'de laboratuvar, web sitesinde tüm virüs genomunu nasıl başarılı bir şekilde elde ettiklerini açıklayan bir mektup yayınladı: "30 Aralık 2019 akşamı Vuhan Jinyintan Hastanesi tarafından gönderilen açıklanamayan pnömoni örneklerini aldıktan sonra enstitümüz tüm gücü ile toplandı ve sorunu çözmek için 72 saat boyunca çalıştı. 2 Ocak 2020'de yeni koronavirüsün tüm genom dizisi belirlendi."[25] Şubat 2020'de Enstitü, Gilead Sciences'a ait deneysel bir ilaç olan remdesivirin kullanımı için Çin'de patent başvurusunda bulundu ve Enstitü, remdesivirin in vitro virüsü engellediğini tespit etti;[26] bu başvuru fikrî mülkiyet haklarıyla ilgili endişeleri artıran bir hareket olarak görüldü.[27] VVE, "ilgili yabancı şirketler Çin salgınının önlenmesine ve kontrolüne katkıda bulunmayı planlıyorsa" yeni Çin patent haklarını kullanmayacağını söyledi.[28]

Komplo teorileri

Ocak 2020'de, COVID-19 salgınının, virüsün doğal bir kökene sahip olduğuna dair bilimsel kanıtları çürütülen ve VVE tarafından geliştirilen virüslerden kaynaklandığını ortaya koyan komplo teorileri ortaya atıldı.[11][29][30][31][32] Ocak ayının ortasında, ABD istihbarat teşkilatları ABD'li yetkililere Çin hükûmeti içinde salgının bir hükûmet laboratuvarından çıktığını düşündüren herhangi bir alarm tespit etmediklerini bildirdi. Nisan 2020'de Washington Post'ta yayınlanan bir köşe yazısında Josh Rogin, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 2018 tarihli mesajlarının VVE'nin yarasa koronavirüsleri hakkındaki araştırmasıyla ilgili güvenlik endişelerini artırdığını iddia etti.[33] Haberlerin Temmuz 2020'de yayımlanmasının ardından Columbia Üniversitesi Enfeksiyon ve Bağışıklık Merkezi direktörü Ian Lipkin, Washington Post'a verdiği demeçte, "Bunun kasıtlı veya kasıtsız olarak yayınlandığı fikrini destekleyecek herhangi bir kanıt göremiyorum" dedi.[34] Nisan 2020'de, Trump yönetim yetkililerinin talebi üzerine, ABD istihbarat kurumları, salgının yarasalarda doğal koronavirüsleri inceleyen VVE bilim insanlarının kazara maruz kalmasından kaynaklanıp kaynaklanmadığını araştırmaya başladı.[35][36][37] New York Times, Trump yönetimindeki üst düzey yetkililerin, istihbarat kurumlarına virüsün laboratuvardan sızdığına dair doğrulanmamış teori için kanıt bulmaları için baskı yaptığını ve bunun da bazı istihbarat analistleri arasında, istihbarat değerlendirmelerinin salgından Çin'i suçlamak için siyasi bir kampanyaya hizmet etmek için çarpıtılacağı endişesine yol açacağını yazdı.[38] ABD Başkanı Trump ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, laboratuvar teorisine dair kanıtlara sahip olduklarını iddia ettiler, ancak daha fazla ayrıntı sunmadılar.[39][40][41][42]

Önde gelen virologlar, SARS-CoV-2'nin enstitüden sızdırıldığı fikrine itiraz ettiler.[7][43] Ortaya çıkan bulaşıcı hastalıkları araştıran EcoHealth Alliance başkanı virolog Peter Daszak, yarasa koronavirüslerini incelemek için önde gelen VVE virologlarından Shi Zhengli ile 15 yıllık bir işbirliği yaptı.[44] Daszak, Güneydoğu Asya'da yarasalara yakın yaşayan veya çalışan milyonlarca insanın her yıl yarasa koronavirüsleri ile enfekte olduğunu tahmin ettiğini kaydetti. Daszak, Vox ile yaptığı röportajda, " Daszak, Vox ile yaptığı röportajda, "Bu laboratuvarlarda çalışan muhtemelen yarım düzine insan var. Bu yüzden yılda 1 milyon ila 7 milyon insanı yarım düzine insanla karşılaştıralım; bu mantıklı değil." Davis, California Üniversitesi'nde epidemiyoloji profesörü ve ortaya çıkan virüsleri izlemek için PREDICT projesinin yöneticisi olan Jonna Mazet, Wuhan Viroloji Enstitüsü personelinin PREDICT programının bir parçası olarak ABD'li bilim insanları tarafından eğitildiğini ve yüksek güvenlik standartlarını takip ettiklerini söyledi ve ekledi: "Tüm kanıtlar bunun bir laboratuvar kazası olmadığına işaret ediyor."

Araştırma merkezleri

Enstitü aşağıdaki araştırma merkezlerini içermektedir:[45]

  • Yeni Ortaya Çıkan Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi
  • Çin Virüs Kaynakları ve Biyoinformatik Merkezi
  • Uygulamalı ve Çevresel Mikrobiyoloji Merkezi
  • Analitik Biyokimya ve Biyoteknoloji Bölümü
  • Moleküler Viroloji Bölümü

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Archived copy" 现任领导. 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  2. ^ a b c Cyranoski (23 Şubat 2017). "Inside the Chinese lab poised to study world's most dangerous pathogens". Nature. 542 (7642): 399-400. doi:10.1038/nature.2017.21487. PMID 28230144. 
  3. ^ "What we know about the Chinese lab at the center of the coronavirus controversy". Axios (İngilizce). 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  4. ^ "The Wuhan lab at the center of the US-China blame game: What we know and what we don't". CNN. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Pressure grows on China for independent investigation into pandemic's origins". Science | AAAS (İngilizce). 4 Mayıs 2020. 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020. 
  6. ^ Graham (Mayıs 2020). "SARS-CoV-2: Combating Coronavirus Emergence". Immunity. 52 (5): 734-736. doi:10.1016/j.immuni.2020.04.016. PMC 7207110 $2. PMID 32392464. 
  7. ^ a b Brumfiel (23 Nisan 2020). "Virus Researchers Cast Doubt On Theory Of Coronavirus Lab Accident". 28 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 
  8. ^ "History". Wuhan Institute of Virology, CAS. 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 
  9. ^ "China Inaugurates the First Biocontainment Level 4 Laboratory in Wuhan". Wuhan Institute of Virology, Chinese Academy of Sciences. 3 Şubat 2015. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2016. 
  10. ^ "China's first bio-safety level 4 lab put into operation". xinhuanet. 4 Ocak 2018. 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  11. ^ a b c Taylor (29 Ocak 2020). "Experts debunk fringe theory linking China's coronavirus to weapons research". Washington Post. 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020. 
  12. ^ "University severs ties with two researchers who were escorted out of National Microbiology Lab". CBC News. 15 Temmuz 2019. 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020. 
  13. ^ Li (28 Ekim 2005). "Bats Are Natural Reservoirs of SARS-Like Coronaviruses". Science. 310 (5748): 676-679. doi:10.1126/science.1118391. PMID 16195424. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  14. ^ a b Cyranoski (1 Aralık 2017). "Bat cave solves mystery of deadly SARS virus – and suggests new outbreak could occur". Nature. 552 (7683): 15-16. doi:10.1038/d41586-017-07766-9. 
  15. ^ Vineet D. Menachery; Boyd L Yount; Kari Debbink; Sudhakar Agnihothram; Lisa E. Gralinski; Jessica A Plante; Rachel L Graham; Trevor Scobey; Xing-Yi Ge; Eric F Donaldson; Scott H Randell; Antonio Lanzavecchia; Wayne A Marasco; Zhengli-Li Shi; Ralph S. Baric (9 Kasım 2015), "A SARS-like cluster of circulating bat coronaviruses shows potential for human emergence", Nature Medicine, 21 (12), doi:10.1038/NM.3985, PMC 4797993 $2, PMID 26552008 , Wikidata Q36702376
  16. ^ Butler (12 Kasım 2015). "Engineered bat virus stirs debate over risky research". Nature. doi:10.1038/nature.2015.18787. 
  17. ^ Drosten (2017). "Discovery of a rich gene pool of bat SARS-related coronaviruses provides new insights into the origin of SARS coronavirus". PLOS Pathogens. 13 (11): e1006698. doi:10.1371/journal.ppat.1006698. PMC 5708621 $2. PMID 29190287. 
  18. ^ Wang (2018). "Serological Evidence of Bat SARS-Related Coronavirus Infection in Humans". China Virologica Sinica. 33 (1): 104-107. doi:10.1007/s12250-018-0012-7. PMC 6178078 $2. PMID 29500691. 
  19. ^ "Reply to Science Magazine" (PDF). sciencemag.org: 9. 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  20. ^ Qiu (11 Mart 2020). "How China's "Bat Woman" Hunted Down Viruses from SARS to the New Coronavirus". Scientific American. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2020. 
  21. ^ Rathore (25 Ağustos 2020). "Severe acute respiratory syndrome coronavirus-2 (SARS-CoV-2), a newly emerged pathogen: an overview". Pathogens and Disease. 78 (6). doi:10.1093/femspd/ftaa042. ISSN 2049-632X. OCLC 823140442. 
  22. ^ Buckley (1 Şubat 2020). "As New Coronavirus Spread, China's Old Habits Delayed Fight". The New York Times. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020. 
  23. ^ Cohen (1 Şubat 2020). "Mining coronavirus genomes for clues to the outbreak's origins". Science. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2020. The viral sequences, most researchers say, also knock down the idea the pathogen came from a virology institute in Wuhan. 
  24. ^ Zhengli (3 Şubat 2020). "A pneumonia outbreak associated with a new coronavirus of probable bat origin". Nature. 579 (7798): 270-273. doi:10.1038/s41586-020-2012-7. PMC 7095418 $2. PMID 32015507. 
  25. ^ "A letter to all staff and graduate students". WIV Official Website (Çince). 19 Şubat 2020. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
  26. ^ Zhengli (4 Şubat 2020). "Remdesivir and chloroquine effectively inhibit the recently emerged novel coronavirus (2019-nCoV) in vitro". Nature. 30 (3): 269-271. doi:10.1038/s41422-020-0282-0. PMC 7054408 $2. PMID 32020029. 
  27. ^ "China Wants to Patent Gilead's Experimental Coronavirus Drug". Bloomberg News. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  28. ^ Grady (6 Şubat 2020). "China Begins Testing an Antiviral Drug in Coronavirus Patients". New York Times. 8 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  29. ^ "Scientists 'strongly condemn' rumors and conspiracy theories about origin of coronavirus outbreak". Science. 19 Şubat 2020. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020. 
  30. ^ Fisher (8 Nisan 2020). "Why Coronavirus Conspiracy Theories Flourish. And Why It Matters". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020. 
  31. ^ Noor (13 Nisan 2020). "A third of Americans believe Covid-19 laboratory conspiracy theory – study". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 18 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020. 
  32. ^ "Sorry, conspiracy theorists. Study concludes COVID-19 'is not a laboratory construct'". ABC News (İngilizce). 27 Mart 2020. 18 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020. 
  33. ^ Rogin (14 Nisan 2020). "State Department cables warned of safety issues at Wuhan lab studying bat coronaviruses". Washington Post. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020. 
  34. ^ Hudson (17 Temmuz 2020). "State Department releases cable that launched claims that coronavirus escaped from Chinese lab". Washington Post. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020. 
  35. ^ Rincon (16 Nisan 2020). "Coronavirus: Is there any evidence for lab release theory?". BBC. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  36. ^ Lipton (11 Nisan 2020). "He Could Have Seen What Was Coming: Behind Trump's Failure on the Virus". New York Times. 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  37. ^ Dilanian (16 Nisan 2020). "U.S. intel community examining whether coronavirus emerged accidentally from a Chinese lab". NBC News. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. The U.S. intelligence community is examining whether the coronavirus that caused the global pandemic emerged accidentally from a Chinese research lab studying diseases in bats. 
  38. ^ Mazzetti (30 Nisan 2020). "Trump Officials Are Said to Press Spies to Link Virus and Wuhan Labs". New York Times. 7 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020. 
  39. ^ "Trump claims to have evidence coronavirus started in Chinese lab but offers no details". The Guardian. 1 Mayıs 2020. 7 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020. 
  40. ^ "Trump contradicts US intel community by claiming he's seen evidence coronavirus originated in Chinese lab". CNN. 1 Mayıs 2020. 7 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020. 
  41. ^ "Donald Trump contradicts US intelligence by saying evidence links coronavirus to Wuhan lab in China". Telegraph Media Group Limited. 1 Mayıs 2020. 1 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 
  42. ^ Borger (3 Mayıs 2020). "Mike Pompeo: 'enormous evidence' coronavirus came from Chinese lab". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2020. 
  43. ^ "Why these scientists still doubt the coronavirus leaked from a Chinese lab". 23 Nisan 2020. 30 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 
  44. ^ Wadman (8 Mayıs 2020). "NIH move to ax bat coronavirus grant draws fire". Science (İngilizce). 368 (6491): 561-562. doi:10.1126/science.368.6491.561. PMID 32381695. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020. 
  45. ^ "Administration". Wuhan Institute of Virology, CAS. 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vuhan</span> Çinin Hubei eyaletindeki büyük şehir

Vuhan veya Wuhan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Hubei eyaletine bağlı bir eyalet altı şehirdir. Hubei'nin yönetim merkezi ve en büyük şehridir. Çin'in en büyük metropollerinden biri olup "Ulusal Merkezi Şehir" olarak kılınmıştır. Merkez Çin'in en büyük şehri olmanın yanı sıra bu bölgenin siyasi, ekonomik, finansal, ticari, lojistik, bilim, teknoloji, kültürel, eğitim, ulaşım ve iletişim merkezidir. 2020 yılı itibarıyla nüfus açısından Dünya'nın en büyük 42. metropolü olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">SARS-CoV-2</span> COVID-19 hastalığına sebep olan virüs türü

SARS-CoV-2 ya da açık adıyla şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2, Aralık 2019'da bilinen ilk varlığının bildirildiği pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni tip bir koronavirüs. Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin'den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının Ocak 2020 ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür. Virüs, 2019-2020 Vuhan zatürre salgını sırasında zatürre olan bir hastada, pozitif bir örnek üzerinde yapılan nükleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi.

<span class="mw-page-title-main">Koronavirüs</span> Coronaviridae familyasının alt familyasını oluşturan bir virüs tipi

Koronavirüs ya da korona virüsü, kuşlarda ve memelilerde hastalıklara sebep olan ve Coronaviridae familyasının iki alt familyasından birini oluşturan virüslerdir. İnsanlarda genellikle ciddi olmayan virüs, nezle vakalarının önemli bir bölümüne yol açmasıyla birlikte, aralarında MERS-CoV, SARS-CoV ve COVID-19 (2019-nCoV)'un bulunduğu bazı nadir koronavirüs çeşitleri ölüm riski bulunduran solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Koronavirüsler ineklerde ve domuzlarda ishal, tavuklarda ise üst solunum yolu hastalıklarına sebep olur.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19 pandemisi</span> 2019da ortaya SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu küresel salgın

COVID-19 pandemisi veya Koronavirüs pandemisi, 17 Kasım 2019 tarihinde Çin'in Hubei bölgesinin başkenti olan Vuhan'da ortaya çıkan virüs salgınıdır. Çeşitli hastalarda belirli bir neden olmaksızın gelişen ve tedavi ile aşılara cevap vermeyen bir zatürre görülmesi üzerine SARS-CoV-2 olarak adlandırılan yeni bir koronavirüs teşhis edildi. Kişiden kişiye bulaşabilen virüsün bulaşma oranı 2020 Ocak ortasında büyüme gösterdi. İlerleyen zamanlarda Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik'te yer alan çeşitli ülkelerde yaşanan virüs vakaları rapor edilmeye başlandı. 11 Mart 2020'de Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel salgın ilan edildi. 13 Mart 2020'de Avrupa'nın artık koronavirüs krizinin merkez üssü hâline geldiği bildirildi. 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla dünyada 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü. 5 Mayıs 2023 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü pandeminin artık küresel acil bir durum olmadığını açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">2020 Vuhan tecridi</span> Çin, Hubei, Vuhanda oluşan karantina

2020 Vuhan tecridi, 23 Ocak 2020'de Çin Halk Cumhuriyeti'nin merkezi hükûmeti, yeni keşfedilen 2019-nCoV (COVID-19) merkez üssünü salgını önlemek için karantinaya almak amacıyla Hubei eyaleti Wuhan'da bir tecrit uygulamaya karar verildi. Bu olay medyada yaygın olarak "Vuhan Tecridi" olarak anıldı. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bu hareketi "halk sağlığı tarihinde eşi görülmemiş" olarak nitelendirdi. 2019 yılında ortaya çıkan ve salgın hâline gelen koronavirüsün daha fazla yayılmasına engel olmak maksadıyla Çin hükûmeti şehri 23 Ocak 2020 tarihinden itibaren karantina altına almıştır. Bunun yanı sıra şehre yapılan uluslararası uçuşlar da iptal edilmiş; Almanya, Türkiye, Fransa gibi pek çok ülke Çin Halk Cumhuriyetinden gelen tüm yolcuları termal dedektörlerle kontrol etmeye başlamıştır. Şehire 1 hafta içinde hastaneler yapıldı ve şehir ekonomisi durma noktasına geldi, Çin hükûmeti ilaç ve maske dağıttı ayrıca çoğu ülke karantina bölgesindeki vatandaşlarını bölgeden tahliye etti. Dünya Sağlık Örgütü bölgesel düzeyde tehlike düzeyini "çok yüksek" olarak belirledi. Salgının ülke düzeyinde yayılmasından sonra Vuhan'dan başka pek çok şehir daha karantinaya alındı ve bölgeye sağlık ekipleri yönlendirildi. Toplu taşıma durduruldu.

<span class="mw-page-title-main">Li Wenliang</span> 2019 Corona virüs salgınına ilk kez dikkat çeken doktor

Li Wenliang, Çinli göz hekimi.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

Çin'de COVID-19 pandemisi, COVID-19 pandemisinin Çin'deki etkilerini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya'da COVID-19 pandemisi</span> Virüs pandemisi

Finlandiya'da COVID-19 pandemisi Şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2'nin (SARS-CoV-2) neden olduğu yeni bir bulaşıcı hastalık olan koronavirüs hastalığı COVID-19'un devam eden bir viral pandemisidir. Finlandiya'da COVID-19 pandemisi sırasında ilk COVID-19 vakasının, Vuhan'dan Ivalo'ya gelen birisi ile başladığı 29 Ocak 2020'de bildirildi. Kişinin virüs testi pozitif çıktı. 7 Nisan 2023 itibarıyla Finlandiya'da koronavirüs ile enfekte olmuş toplam 9.097 kişinin öldüğü, toplam vaka sayısının ise 1.468.123 olduğu açıklandı. hasta ise iyileşti ve taburcu edildi.

Wang Xianliang Wuhan Etnik ve Diyanet İşleri Komisyonu bürosu başkanı olarak görev yapan Çinli bir politikacı ve hükûmet yetkilisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Letonya'da COVID-19 pandemisi</span>

COVID-19 pandemisi'nin Letonya'ya 2 Mart 2020'de doğrulandı.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'da COVID-19 pandemisi</span>

Şubat ve Mart 2020'de, COVID-19 pandemisi sırasında, Polonya sağlık yetkilileri, bilinen yedi insanın koronavirüs'ten biri olan SARS-CoV-2'nin yanı sıra evde karantinaya alma ve izleme nedeniyle şüpheli enfeksiyon vakalarının laboratuvar testlerini gerçekleştirdi. Polonya'da SARS-CoV-2 enfeksiyonunun teyit edildiği ilk vaka, 4 Mart 2020'de resmî olarak açıklanan teyitle Zielona Góra'da hastaneye kaldırılan bir vatandaşta görüldü. Polonya'daki SARS-CoV-2'nin yerel iletim aşaması 10 Mart'ta Dünya Sağlık Örgütü'ne duyuruldu. Polonya'daki COVID-19 hastalığından ilk ölüm, 12 Mart'ta 56 yaşında bir kadının ölümüydü. Polonyalı yetkililer, diğer 20 üye devletin katıldığı COVID-19 salgını ile ilgili tıbbi ekipman satın almak için 28 Şubat 2020 Avrupa Birliği ihale prosedürüne katılmadı. Polonya, 6 Mart'ta 17 Mart ihalesine eldiven, gözlük, yüz siperi, cerrahi maske ve koruyucu giysi satın almak için başvurdu; Avrupa Komisyonu ihaledeki tüm taleplerin tekliflerden karşılandığını belirtti. 24 Nisan 2020 itibarıyla laboratuvarda 10.892 onaylı SARS-CoV-2 vakası vardı ve 494 ölüm 24 Nisan 2020 itibarıyla 1944 iyileşme mevcuttu. 10-12 Mart tarihlerinde başlayan izole kontrol önlemleri, okulları ve üniversite derslerini kapatmak ve kitle olaylarını iptal etmek ile başladı. 25 Mart'ta ise getirilen kararlar güçlendirildi, aile dışı toplantıları iki kişiyle ve dini toplantılar sınırlandı ve zorunlu olmayan seyahatler yasaklandı. 20 Mart'ta Polonya Sağlık Bakanlığı sağlık personelinin pandemi hakkında yorum yapmasını engellemeye çalıştı. Polonya Ombudsmanı Adam Bodnar, tıbbi personelin anayasaya dayanarak konuşma özgürlüğü ve halkın bilgi edinme hakkı nedeniyle salgın hakkında kamuoyu önünde konuşma hakkını savundu. Doktorlar otosansür emirlerine karşı çıktılar. Ölüm sayıları başlangıçta sadece laboratuvar onaylı SARS-CoV-2 enfeksiyonundan kaynaklanan ölümleri içeriyordu (U07.1). 1 Nisan 2020'den itibaren klinik veya epidemiyolojik olarak COVID-19 teşhisi konan ölümler (U07.2)) Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü tarafından COVID-19 ölümleri olarak kabul edildi., Polonya'da şüpheli COVID-19 nedeniyle karantinada ölen insanlar SARS-CoV-2 için ölüm sonrası test edilmedi, SARS-CoV-2 enfeksiyonu şüphesi nedeniyle 269.307 kişi karantina altındaydı ve testin başlamasından bu yana 42.783 SARS-CoV-2 testi yapıldı. İzolasyon kısıtlamaları 31 Mart-1 Nisan tarihleri arasında, sokaklarda yürüyen bireylerin iki metre ile ayrılmasını, parkları, bulvarları, plajları, kuaförleri ve güzellik salonlarını terk etmelerini ve refakatsiz küçüklerin evlerinden çıkmasını yasaklamasını gerektiren bir hükûmet düzenlemesiyle sıkılaştırıldı. 10 Nisan'daki bir takip yönetmeliği, 20 Nisan'dan itibaren halka açık toplantılardaki kısıtlamaları gevşeterek dini toplantıların ve cenaze törenlerinin maksimum 50 kişiye kadar yapılmasına izin verdi.

COVID-19 salgını Vuhan'da başladı ve bütün kıtaya yayıldı. 2 Mayıs 2020 itibarıyla Kuzey Kore ve Türkmenistan hariç Asya'daki her ülke en az bir COVID-19 vakası bildirmiş oldu.

Hong Ling, Çinli genetikçi, profesör.

Shi Zhengli, yarasa kökenli SARS benzeri koronavirüsleri araştıran Çinli bir virologdur. Shi, Wuhan, Jiangxia Bölgesi'nde bulunan bir biyogüvenlik seviyesi 4 (BSL-4) laboratuvarı olan Vuhan Viroloji Enstitüsü'nde (WIV) Yeni Ortaya Çıkan Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi'ni yönetmektedir. 2017'de Shi ve meslektaşı Cui Jie, SARS koronavirüsünün Yünnan'ın ücra bir bölgesindeki yarasa popülasyonundan kaynaklandığını keşfetti. Yarasa koronavirüsleri ile yaptığı çalışmalar nedeniyle COVID-19 salgını sırasında popüler basında "Yarasa Kadın" adıyla öne çıktı.

Hong Kong'ta COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. 22 Ocak'ta Hong Kong'ta ilk iki vaka tespit edildi. İlk vaka ailesiyle birlikte Wuhan'da yaşayan 39 yaşındaki bir adam, ikincisi ise bir hafta önce Wuhan'ı ziyaret etmiş 56 yaşındaki bir adamdı.

Kamboçya'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. 27 Ocak 2020'de Kamboçya Sağlık Bakanı yaptığı açıklamada 23 Ocak'ta Çin'in Hubei kentinden gelen 60 yaşındaki Çinli bir erkekte virüsü tespit ettiklerini açıkladı.

Tayland'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Tayland'ın ilk vakası Wuhan'dan gelen 61 yaşındaki bir kadında tespit edildi. Kadın 8 Ocak'ta hastanede tedavi altına alındı.

Tayvan'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Tayvan'da ilk vaka 21 Ocak 2020'de tespit edildi.

<span class="mw-page-title-main">SARS salgını</span>

Şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsünün neden olduğu 2002-2004 şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS) salgını, 29 farklı ülke ve bölgeden 8.000'den fazla kişiyi enfekte etti ve dünya çapında yaklaşık 774 ölümle sonuçlandı.