İçeriğe atla

Vostok Gölü

Vostok Gölü
Lake Vostok (İngilizce)
Vostok Gölü radar uydu görüntüsü
Harita
Havza
KonumAntarktika
Koordinatlar77°30′G 106°0′D / 77.500°G 106.000°D / -77.500; 106.000
Ada(lar)1
Yerleşim(ler) (sahil)Vostok İstasyonu
Genel bilgiler
Akarsu (giden)Kapalı havza
Göl türüBuzaltı gölü, Tatlı su gölü
Uzunluk250 km (160 mi)[1]
Genişlik50 km (31 mi)[1]
Yüzölçümü12.500 km2 (4.800 sq mi)
Ortalama derinlik432 m
En derin noktası510 m[1] ± 900 m
Su hacmi5.400 km3 (1.300 cu mi) // 1.600 km3 (380 cu mi)
Yüzey rakımı~-500 m (-1.600 ft)
İkamet süresi±420.000 sene (tahmin)
Wikimedia Commons
Dünya üzerinde Vostok Gölü
Vostok Gölü
Vostok Gölü (Dünya)
Antartika üzerinde Vostok Gölü
Vostok Gölü
Vostok Gölü (Antartika)
Antarktika üzerindeki konumu

Vostok Gölü, Antarktika'da bulunan 140'tan fazla buz altı gölünün en büyüğüdür. Rusya'nın Vostok İstasyonu'nun altındadır. Doğu Antarktik Buz Tabakası'nın orta bölgelerinde bulunur. Buz tabakasının yüzeyinin rakımı 3488 metredir, göl ise buz yüzeyinin 4000 metre kadar derininde yer almaktadır ve bu da deniz seviyesinden 500 metre daha derinde olduğu anlamına gelmektedir. Bu tatlı su gölü 15,690 kilometrekarelik bir yüzölçümüne sahiptir ve 5,400 kilometreküplük bir hacme sahip olduğu tahmin edilmektedir.[2] Andrey Kapitsa tarafından 1959-64 yılları arasında yapılan sismik araştırmalar sırasında keşfedilmiştir.[3][4] Üzerindeki buz son 400,000 yılın paleoklimatolojik kayıtlarını barındırsa da göl suyu 15[5][6] ila 25[7] milyon yıldır izole durumdadır.

Göldeki araştırmalar

5 Şubat 2012 tarihinde yirmi yıllık delme çalışmalarının ardından bir grup Rus bilim insanı 3,768 metrelik bir buz tabakasını delerek tarihteki en uzun buz çekirdeğini elde ettiğini ve göl yüzeyine ulaştığını öne sürmüştür.[8] Grup, gölden ve tabanından örnekler toplaması için göle bir robot da indirmeyi planlamaktadır. Gölün sıvı tabakasında antik mikroorganizmaların bulunması beklenmektedir.[1][9][10]

Ayrıca bakınız

  • Oluşumlarına göre Türkiye'nin gölleri listesi
  • Türkiye'deki göller

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Antarctica's Lake Vostok Controversy". Antarctic and Southern Ocean Coalition. 2010. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2011. 
  2. ^ "Subglacial Lake Facts". Ldeo.columbia.edu. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2012. 
  3. ^ "Andrey Kapitsa dies in Moscow". Russian Geographical Society. 3 Ağustos 2011. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. 
  4. ^ "Appeal to the Duma on Lake Vostok, Antarctica" (PDF). Antarctic and Southern Ocean Coalition. 14 Nisan 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2011. 
  5. ^ Moskvitch, K (27 Ocak 2011). "Lake Vostok drilling in Antarctic 'running out of time'". BBC News. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2011. 
  6. ^ Secrets of Antarctica's 15-Million Year-Old Lake -A Galaxy Classic 16 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (5 December 2007)
  7. ^ Studinger, M (2008). "Subglacial Lake Vostok". Columbia University. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2011. 
  8. ^ "Russians drill into previously untouched Lake Vostok below Antarctic glacier". The Washington Post. 6 Şubat 2012. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2012.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ 'Lost World' reached: 20 million yr old Antarctic lake 'drilled' 8 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. RT
  10. ^ "Lake Vostok: Russian scientists drilling into 'alien' Antarctic lake buried for 20m years | Mail Online". Dailymail.co.uk. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antarktika</span> kutup kıtası

Antarktika, Güney Yarımküre'nin en güneyinde bulunan ve Güney Kutbu'nu içeren kıta. Afrika ve Okyanusya'nın güneyinde olan ve içinde ülke bulunmayan tek kıta. Dünyanın en kurak yeridir, kıtanın bazı yerlerine 2 milyon sene yağmur yağmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

<span class="mw-page-title-main">Bellingshausen Denizi</span>

Bellingshausen Denizi, Antarktika'da, Antarktika Yarımadası'nın batısında, Alexander Adası ile Thurston Adası arasında yer alan su kütlesidir. Deniz ismini 1821 yılında bölgeyi keşfeden Amiral Fabian Gottlieb von Bellingshausen'dan alır. Denizin yüzölçümü 487.000 km²'dir. En derin yerinin 4115 metre olduğu ölçülmüştür. Deniz 71°00′G - 85°00′B koordinatlarında yer alır. Güneyde, batıdan doğuya, Eights Sahili, Bryan Sahili ve Batı Antarktika'nın İngiliz Kıyısı vardır. Cape Flying Fish'in batısında Amundsen Denizi'ne katılır.

<span class="mw-page-title-main">Vostok İstasyonu</span>

Vostok İstasyonu eski Sovyetler Birliği'nin, Güney Kutbuna yakın bir noktadaki araştırma merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Subantarktik</span>

Subantarktik ,güney yarımkürede yer alan bir bölgedir. Antarktika bölgesinin hemen kuzeyinde bulunur. Bölge Ekvator'un güneyinde 46 ° ve 60 ° güney paralelleri arasında bulunur. Subantarktik bölgesi, Hint Okyanusu, Atlantik Okyanusu ve Büyük Okyanus'un güney bölgelerinde birçok ada barındırır. Subantarktik buzulları da, tanımı gereği, subantarktik bölgesindeki adalarda bulunmaktadır. Bununla birlikte Antarktika kıtası üzerinde bulunan tüm buzullar yine tanım olarak Antarktika buzulları olarak kabul edilmektedir.

Antarktika Buzul Çekirdiği Avrupa Projesi (EPICA) Antarktika'da bulunan derin buzul çekirdeği çok uluslu bir Avrupa delim projesidir. EPİCA; başkanlığı Prof. Dr. Heinrich Miller tarafından yürütülen, son 900,000 yıl içerisindeki iklim ve atmosfer değişiklikleri kayıtlarının elde edilebilmesini amaçlayan Avrupa Bilim Vakfı ve Avrupa Komisyonu arasında bir ortaklık çalışmasıdır. Avrupa Bilim Vakfı, Rusya ve Avrupa Birliği Üye ve İşbirliği ülkeleri arasında karşılıklı bilimsel, teknolojik ve yenilik işbirliği genişletme kuruluşu olarak tanımlanmaktadır ve 29 Avrupa ülkesinden 66 üye organizasyonu bulunmaktadır. Proje Antarktika'da iki buzul çekirdeğinin delinmesi ve incelenmesiyle Grönland Buzul Çekirdeği Projesi (GRIP) ve Grönland Buzul Örtüsü Projesi (GISP) adı verilen karşılıklı projeleri arasında karşılaştırma yapılmasını amaçlamaktadır. Bu kayıtların değerlendirilmesi, son buzullaşma dönemi boyunca gerçekleşen doğal iklim değişebilirlikleri ve hızlı iklim değişiklikleri mekanizmaları hakkında bilgi sağlayacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Antarktika</span>

Batı Antarktika ya da Küçük Antarktika, Antarktika kıtasının iki önemli bölgesinden biri, Antarktika Yarımadası dahil kıtanın batı yarıküresinde yer alan parçasıdır. Batı Antarktika buz tabakası ile kaplıdır. Doğu Antarktika'dan Transantarktik Dağları ile ayrılır. Bölge 100 yıldan uzun süredir Batı Antarktika olarak adlandırılmaktadır. 1902'de Balch 1905'te Otto Nordenskjöld ilk kez kullananlardır. Ancak asıl kullanım Uluslararası Jeofizik Yılı (1957-1958) sonrasındaki araştırmalarda iki bölgeye ayrılmasının yararlı olduğu düşüncesinin yaygınlaşmasından sonra 1962 yılında ABD Antarktika Adları Danışma Komitesi tarafından onaylanmasından sonra başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Antarktika buz tabakası</span> Batı Antarktikayı kaplayan kıtasal buz tabakasının bir bölümü

Batı Antarktika buz tabakası, Transantarktik Dağları'nın batısında uzanan ve Batı Antarktika'yı kaplayan Antarktika kıtasal buz tabakasının bir bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ross Bölgesi</span> Yeni Zelandanın üzerinde hak iddia ettiği Antarktika bölgesi

Ross Bölgesi veya Ross Bağımlılığı, Antarktika'da bulunan ve Yeni Zelanda tarafından hak iddia edilen bir bölgedir. 160° doğu ile 150° batı meridyenleri ve 60° güney boylamı arasında kalan bölge olarak tanımlanır. Bölge ismini Ross Denizi'nin kâşifi Sir James Clark Ross'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Buz örtüsü</span> Büyük buzul kütlesi

Buz örtüsü veya örtü buzulu, 50.000 km²'den büyük buzulsal buz kütlesi. Dünya üzerine yayılmış olan büyük boyutlardaki buz tabakalarıdır. Bu tabakalar genelde yüksek kutuplarda bulunur ve etrafında yüzeyin yüksekliği azalmaktadır. Örtü buzulları yüksek kutuplarda bulunan volkanik adalar, vadiler ve dağları kaplar. Örtü buzulları, yüzeylerinde bulunan buzun tabakalarının aşındırılması ve yerleştirilmesi sonucu oluşan yüksekliği ile önemli bir geçiş noktası oluştururlar. Örtü buzulları, aşırı soğuk iklim koşulları nedeniyle etrafında pek çok bitki ve hayvan türünün yaşamasına olanak vermezler.

<span class="mw-page-title-main">Buz sahanlığı</span> Bir buzulun bir buz tabakasından ayrıldığı ve kıyıdan okyanus yüzeyine yavaşça uzandığı zaman oluşan kalın, yüzen bir buz platformu

Buz sahanlığı, kıta sahanlığının üstünde yüzen kalınlığı 2 metreden kalın buz kütleleridir. Kalınlıkları genellikle 100 ile 1.000 metre arasındadır. Buz sahanlığı kırılıp (buzağılama) oldukça büyük buzullar meydana getirir. Buz sahanlıkları sadece Antarktika, Gronland, Kanada ve Rusya'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Riiser-Larsen Denizi</span> deniz

Riiser-Larsen Denizi, Doğu Antarktika ve Güney Okyanusu'nda bulunan bir denizdir. Deniz, batıda Astrid Sırtı, doğuda Gunnerus Sırtı ve Kainanmaru Kıyısı ile sınırlı olup batıda Lazarev Denizi ve doğuda Kozmonotlar Denizi ile komşudur. Kuzey sınırı 65. güney enlemi olarak tanımlanmaktadır. Sovyetler Birliği tarafından önerilen isim hiçbir zaman Uluslararası Hidrografi Örgütü tarafından resmi olarak onaylanmadı.

<span class="mw-page-title-main">Vanda Gölü</span> Antarktikada bir göl

Vanda Gölü, Antarktika'nın Victoria Toprakları'nda bulunan bir göldür. Göl, Wright Vadisi'nde yer almaktadır. Vanda Gölü, deniz suyunun on katından daha fazla tuzluluğu ile Antarktika dışındaki dünyanın en tuzlu gölü olan Assal Gölü'nden bile daha tuzlu olan bir hipersalin gölüdür. Vanda Gölü, aynı zamanda meromiktik oluğ gölün daha derin suları sığ sularla karışmaz. Alttan orta katmana doğru 23 °C ila 7 °C arasında değişen üç farklı su katmanı vardır ve üst katman 4-6 °C arasındadır. Transantarktik Dağları'nın buzsuz vadilerindeki birçok tuzlu gölden sadece bir tanesidir. Antarktika'nın en uzun nehri olan Onyx Nehri, batıdan, iç kısımdan göle akmaktadır. Nehrin ağzında bir meteoroloji istasyonu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Don Juan Gölü</span>

Don Juan Gölü, Antarktika'nın Victoria Toprakları'nda bulunan bir göldür. Göl, Vanda Gölü'nün 9 kilometre batısında Wright Vadisi'nin batı ucunda yer almakta olup küçük ve çok sığ bir hipersalin gölüdür. Güneyde Asgard Dağları ile kuzeyde Dais Sıradağları arasında sıkışmıştır. Batı ucunda küçük bir kol ve bir kaya buzul vardır. %33,8 tuzluluk oranına sahip olan Don Juan Gölü, Antarktika'nın en tuzlu gölü ve Gaet'ale Göleti'nin ardından yeryüzündeki ikinci tuzlu su kütlesidir. Bu tuzluluk, tuzların su moleküllerinin bağlanmasıyla etkileşimi nedeniyle -50 °C'ye kadar düşük sıcaklıklarda bile suyun sıvı halde kalmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetskaya Gölü</span>

Sovyetskaya Gölü, Doğu Antarktika'da II. Wilhelm Toprakları'nda bulunan bir buzulaltı gölüdür. Göl, Antarktika buz tabakasının altında gömülü halde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antarktika Buz Tabakası</span>

Antarktika Buz Tabakası, Dünya'nın iki kutup buz tabakasından birisi. Antarktika kıtasının yaklaşık %98'ini kaplamaktadır ve dünyadaki en büyük bütün buz kütlesidir. Yaklaşık 14 milyon kilometrekarelik bir alanı kaplar ve 26,5 milyon metreküp buz içerir. Bir kilometre küp buz yaklaşık bir metrik gigaton ağırlığındadır, yani buz tabakası 26.500.000 gigaton ağırlığındadır. Dünyadaki tüm tatlı suyun yaklaşık yüzde 61'i Antarktika buz tabakasında tutulur, bu da deniz seviyesinin yaklaşık 58 m yükselmesine eşittir. Doğu Antarktika'da buz tabakası büyük bir kara kütlesine dayanırken, Batı Antarktika'da yatak deniz seviyesinden 2.500 m'den daha fazla uzanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Davis İstasyonu</span>

Davis İstasyonu, Antarktika'da bulunan bir Avustralya araştırma istasyonudur. İstasyon, 13 Ocak 1957 tarihinde açılmış olup Prenses Elizabeth Toprakları'nda Dayanışma Denizi'nin kıyısında yer almaktadır. Davis İstasyonu, Avustralya'nın Antarktika'daki üç kalıcı araştırma istasyonundan biridir.

Dünya dışı sıvı su, doğal haliyle Dünya dışında meydana gelen sıvı haldeki sudur. Geniş ilgi gören bir konudur, çünkü bildiğimiz gibi su yaşamın temel ön koşullarından biri olarak kabul edilir ve bu nedenle dünya dışı yaşam için gerekli olduğu düşünülür.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Antarktika Buz Örtüsü</span>

Doğu Antarktika Buz Örtüsü, Antarktika'daki iki büyük buz tabakasından biridir ve tüm gezegendeki en büyüğüdür. Bu coğrafi oluşum, uzunlamasına olarak 45° batı ve 168° doğu boylamları arasında uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Antarktik Kutup Çevresi Akıntısı</span>

Antarktik Kutup Çevresi Akıntısı, Antarktika çevresinde batıdan doğuya saat yönünde akan bir okyanus akıntısıdır. ACC için alternatif bir ad da Batı Rüzgarı Sürüklenmesi'dir. ACC, Güney Okyanusu'nun baskın döngüsüdür ve ortalama 100-150 Sverdrup veya muhtemelen daha da yüksek olduğu tahmin edilen bir taşınıma sahiptir. Bu durum ACC'yi Dünya'daki en büyük okyanus akıntısı kılar. Antarktika ile bağlantı kuran herhangi bir kara kütlesinin olmaması nedeniyle kutupsal olan bu akıntı, sıcak okyanus sularını Antarktika'dan uzak tutarak kıtanın devasa buz tabakasını korumasını sağlar.