İçeriğe atla

Vosges Dağları

Vosges Dağları Fransa'nın doğusunda yer alan sıradağlar.Almanya ile Fransa arasında yer alan Vosgesler, Ren Nehri vadisinin batısı boyunca uzanan Haut-Rhin, Bas-Rhin ve Vosges illerinin sınırlarında bulunuyor. Dağın Tepeleri yılın büyük bölümü karla kaplıdır. Dağın en yüksek noktası 1424 metre ile Grand Ballon.[1]

Vosges Dağları
Vosges Sıradağları
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik1424 metre
Ölçüleri
Alan6.000 km (3.728,23 mi)*
Coğrafya
KonumFransa,vosges
ÜlkeFransa
Eyalet/İlVosges
BiyomOrman
Jeoloji
Dağ türüAlçak dağ
Kayaç türüKayalar metamorfik, tortul, magmatik ve volkanik

Tarih

Tarihte iki ülke (Almanya-Fransa) ile pek çok savaşa sebep olmuş ve birkaç kere el değiştirdikten sonra I. Dünya Savaşı ile Fransa hakimiyetine girmiştir.[2]

Gezilecek Yerler

Alman ve Fransız kültürüne sahip bu bölgede pek çok vadi, göl ve tarihî eser vardır. 170 km lik Şarap Yolu ile pek çok köy/vadi/gölden geçerek dağ turlanabilir. Bölgede en ünlü göller gèrardmer ve Longemer'dir. Dağların güneydoğu ucu ünlü üzüm bağlarına sahiptir. Ayırca dağda Ortaçağ'dan kalma şatolar bulunur.[1]

Yapısı

Dağ pek sarp ve dik bölgelere sahip değildir. Acemi dağcılar bile bu bölgeden kolayca geçebilirler.

Yapısı(jeoloji)

Dağ Gnays, granit, vulkanit ve kumtaşı kayalarından oluşuyor. Düşük dağ silsilesi grubundadır. Gnays, granit ve vulkanit stratigrafik birimler: yaklaşık 419–252 mya Bunter kumtaşı stratigrafik birimi: 252–243 mya dır.[3]

Bitki örtüsü

Daha çok kozalaklı bitkiler bulunur. Fakat bazı bölgelerde ladin, kayın, meşe gibi ağaçlara rastlanabilir. Vosgesin diğer bir özelliği büyük ihtimal insan etkisiyle zirvede bulunan çayırlara rastlanmasıdır. Özellikle, cüce ve anemomorfik kayınlar (hakim rüzgarın oluşturduğu dalları olan bayrak kayınları olarak adlandırılır), yaban mersini, nasır vb. bazı yüksek rakımlı bataklıklar etçil bitkilere ev sahipliği yapar. Ayrıca ilkbaharda nergise de rastlanır.

Fuana

Vosges'in sembolik hayvanı, şimdi nesli tükenme tehdidi altında olan Capercaillie'dir (veya büyük Funda horozu). Diğerleri: paçalı baykuş, cüce baykuş, ela keklik, siyah ağaçkakan fındıkkıran, gökdoğan, kepçe dalgıç vb.

Orman büyük hayvanlara ev sahipliği yapar: geyik, karaca ve yaban domuzu.

Ortalama yükseklik, Vosgesin uzun genellikle ovalarda yaşayan ve nesli tükenmiş ya da son derece tehlikede olan Batı Avrupa'nın geri kalanında tehdit altında olan otçul memeliler için bir sığınak görevi gördü. Masifinin mevcut tamamen kaybolduğu altı büyük memelilerin de soyu tükenme noktasına geldi: kahverengi ayı, yaban atı, Avrupa bizonu, geyik, dağ keçisi ve yaban öküzü. Vosges izole bir masif olduğundan, yerel ayılar çok daha hızlı bir şekilde ortadan kayboldu, çünkü avlanıp komşu düzlüklerde yok edildikten sonra orada güçlü bir şekilde avlandılar.

Masifinin son dağ keçisi içinde Munster vadisinde vuruldu (1798). Avlanan hayvanların boynuzları bugün Colmar doğa tarihi müzesinde bulunabilir.

Vosges de kaçak avlanmadan nasibini aldı. Kunduz kaybolmuştu, Vosges'te bulunan nehirlerde görülemedi. Kurt, 92 yıl boyunca resmen masifte bulunmuyordu. Ancak, doğal olarak dönen İsviçreli Jura o 2004'ten beri mevcut olan Alsas sınırından birkaç kilometre öteden kurtlar getirtti.

Coğrafya

Vosges Dağları, onları Almanya'daki Pfalz Ormanı'ndan ayıran Col de Saverne'nin çok yukarısında, tamamen Fransa'da bulunuyor. İkinci bölge mantıksal olarak aynı Vosges jeolojik yapısını sürdürür, ancak geleneksel olarak bu farklı adı tarihsel ve politik nedenlerden dolayı alır. 1871'den 1918'e kadar Vosges, Fransa-Prusya Savaşı nedeniyle büyük ölçüde Almanya ile Fransa arasındaki sınırı belirledi. Uzamış masif güneyden kuzeye üç bölüme ayrılmıştır.

İklim

Meteorolojik olarak, Foehn etkisinin bir sonucu olarak, aralığın doğu ve batı ortalama eğimleri arasındaki fark çok belirgindir. Ana hava akımları genellikle batı ve güneybatıdan gelir, bu nedenle Hautes-Vosges'in hemen altındaki ovalar Vosges Dağları'nın güneybatı cephesinden çok daha az Su alır. Yaylaları bölgesinde Remiremont ili yıllık yağış veya kar yağışını yılda 2 metreden (6 ft 7 inç) fazla yağış olarak alırken, Colmar yakınlarındaki bazı kurak bölgeler yetersiz fırtına durumunda 500 mm'den (20 inç) daha az su almaktadır. Dağların batı cephesinde sıcaklık, özellikle yaz aylarında, masifin arkasındaki alçak Düzlüklere göre çok daha düşüktür. Doğu yamacında ekonomik üzüm bağları 400 m (1.300 ft) yüksekliğe ulaşır; dağlarda ise bir otlak ve orman bölgesidir.[3]

Parklar ve Koruma alanları

Vosges Dağlarında iki koruma parkı bulunur. Balkona des doğa parkı ve Kuzey vosges bölge tabiat parkı.sı sınırın Almanya tarafında ise UNESCO tarafından belirlenen Pfalz Ormanı-Kuzey Vosges Biyosfer Rezervi vardır.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b Seyahat, Hürriyet. "Tarih barındıran muhteşem doğasıyla Vosges Dağları". Hürriyet. 28 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021. 
  2. ^ "Harikalar Diyarı ALSACE". www.dunyaninrenkleri.com. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021. 
  3. ^ a b "Vosges - Wikipedia". en.m.wikipedia.org (İngilizce). 22 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021. 
  4. ^ https://plus.google.com/+UNESCO. "UNESCO". UNESCO (İngilizce). 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Tanrı Dağları</span> Orta Asyada yer alan sıradağlar

Tanrı Dağları ya da Tien-Şan, Orta Asya'da bulunan büyük dağ sistemlerinden birini oluşturan sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları</span> Türkiyenin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası

Kaçkar Dağları, Türkiye'nin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası. Kuzey Anadolu Dağları'nın doğudaki bölümünü oluşturur. Doğusundaki birçok zirvesi 3500 m üzerindeyken, batı kesimi 2000 m yüksekliğe kadar ulaşır. En yüksek noktası olan Kaçkar Kavrun Dağı 3932 m yüksekliktedir. 1994 yılında Kaçkar Dağları Millî Parkı tesis edilmiştir. Millî parkın büyük bir bölümü Rize ili Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde, küçük bir bölümü de Artvin ili Yusufeli ilçesi sınırları içinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İran coğrafyası</span>

İran, Güneybatı Asya'da, Umman Körfezi, Fars Körfezi, Hazar Denizi, Irak, Türkiye ve Pakistan arasında bir coğrafik konuma sahiptir. İran yeryüzündeki en dağlık ülkelerden biridir. Dağlar, üzerlerinde ana tarım ve yerleşim bölgelerinin yer aldığı çok sayıda dar havza veya platoyu çevrelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Olympic Ulusal Parkı</span> ABD de bir milli park

Olympic Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Washington eyaletinde, Seattle şehri yakınlarında bulunan, Olympic Yarımadası'nın 3.734 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Çengel boynuzlu dağ keçisi</span>

Çengel boynuzlu dağ keçisi, Türkiye'de Kuzeydoğu, Doğu Anadolu ve Toroslar'ın doğusunda yaşayan keçi türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Blue Ridge Dağları</span>

Blue Ridge Dağları, ABD'nin doğusunda bulunan bir sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları Millî Parkı</span>

Kaçkar Dağları Millî Parkı büyük bölümü Rizenin Çamlıhemşin ilçesinde, bir bölümü Erzurum ve Artvin illerine uzanan millî park. 51.550 hektarlık mili park Fırtına Deresi ile Hemşin Deresi arasında yer alan Kaçkar Dağları üzerinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Güllük Dağı Millî Parkı</span>

Güllük Dağı (Termessos) Millî Parkı, Antalya ilinde 1970 yılında, 6.702 hektarlık alan üzerinde kurulan mili park. Toros dağlarının eteklerinde, Korkuteli ilçe sınırlarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ilgaz Dağı Millî Parkı</span>

Ilgaz Dağı Millî Parkı, Batı Karadeniz bölümünde Kastamonu ve Çankırı illerinde, Ilgaz Dağları üzerinde 1976 yılında kurulmuş millî park.

<span class="mw-page-title-main">Karpat Biyosfer Rezervi</span>

Karpat Biyosfer Rezervi, 1968 yılında doğa rezervi olarak kurulan ve 1992 yılında UNESCO Dünya Biyosfer Rezervleri Ağı'nın bir parçası haline gelen bir biyosfer rezervidir. 2007'den bu yana, Uzh Nehri Millî Parkı'nın bazı bölgeleri ile birlikte rezervin daha büyük kısmı, Karpatlar ve Avrupa'nın Diğer Bölgeleri Antik ve İlkel Kayın Ormanlarının bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirası Siteleri'nde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Katon-Karagay Millî Parkı</span>

Katon-Karagay Ulusal Parkı, ülkenin doğu kenarında, Güney Altay Dağları'nda yer alır ve Kazakistan'ın en büyük milli parkıdır. Park, Kazakistan, Rusya, Çin ve Moğolistan sınırlarının buluştuğu “X” in batı tarafında yer almaktadır. Sibirya'nın en yüksek zirvesi, Katun Sıradağları'nın Rusya sınırında yer almaktadır. Park, Doğu Kazakistan Eyaleti'ninKatonkaragay İlçesi'nde yer almaktadır, Başkent Astana'nın 1.000 kilometre (620 mi) güneydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya karma ormanları</span>

Kafkasya karma ormanları, Kafkas Dağları, Küçük Kafkas sıradağları ve Karadeniz'in doğu ucundaki Kuzey Anadolu Dağları'nda konumlanmış geniş yapraklı karma ormanlardan oluşan ekolojik bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Anadolu yaprak döken ormanları</span>

Doğu Anadolu yaprak döken ormanları, Türkiye'nin doğusundaki dağlarda yer alan bir ekolojik bölgedir. Ilıman geniş yapraklı ve karma ormanlar biyomunda bir Palearktik biyocoğrafik bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çekya coğrafyası</span>

Çekya, Orta Avrupa'da yer alan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Batıda Almanya, güneyde Avusturya, doğuda Slovakya ve kuzeyde Polonya ile komşu olan ülkenin coğrafyasını çoğunlukla alçak tepeler oluştururken sınırlar boyunca dağlarla çevrili platolar da görülmektedir. Ovaların iki bölgesi Elbe ve Morava nehirlerini boyunca uzanır. Ülkenin yaklaşık üçte biri ormanlarla kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">Retezat Millî Parkı</span>

Retezat Milli Parkı, Romanya'nın Hunedoara ilindeki Retezat Dağları'nda bulunan bir koruma alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Piatra Craiului Dağları</span>

Piatra Craiului Dağları, Romanya'daki Güney Karpatlar'da bir dağ silsilesidir. Adı Kralların Kayası veya Prens Kayası olarak çevrilebilir. Sıradağlar Braşov ve Argeş illeri sınırları içinde uzanır. 14.766 hektar (57,01 sq mi) alan kaplayan Piatra Craiului Milli Parkı içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tomorr Millî Parkı</span>

Tomorr Millî Parkı, güney Arnavutluk'ta, Tomorr masifinin orta ve yüksek kısımlarında yer alan, 2012 yılı itibarıyla 261,06 kilometrekare (100,80 sq mi) alan kaplayan bir milli parktır. 2019'da maden alanlarını kapsayacak şekilde genişletildi. Millî parkın büyük bir kısmı Berat ili sınırları içinde yer almaktadır ve sadece 1,278 hektar civarında bir alan Elbasan ili içinde yer alır. Park 1956 yılında kurulmuştur ve ulusal düzeyde dağlık biyoçeşitliliğin ve ekosistem bütünlüğünün korunması açısından en önemli korunan alanlardan biri olarak kabul edilmektedir. Park, Plantlife tarafından uluslararası öneme sahip Önemli Bitki Alanı olarak kabul edilmektedir.