İçeriğe atla

Volhinya

Volhinya
Lubart Kalesi tarih boyunca Volhinya prenslerinin merkezi olmuştur.

Volhinya, Volinya ya da Volin (Ukraynaca: Волинь, Volyn’, Lehçe: Wołyń, Almanca: Wolhynien ya da Wolynien, Rusça: Волынь, Volyn’; Yidiş: װאָהלין, Vohlin), Ukrayna'nın batısında, Galiçya ve Podolya'nın kuzeyinde, Pripyat ve Batı Bug ırmakları arasında yer alan tarihi bölge. Avrupa'nın en eski Slav yerleşim alanlarından biri olan bölge günümüzde Ukrayna sınırları içinde yer alan Volin, Rivne, Jitomir ve Ternopil illeri ile Polonya'nın Chelm kentini içine almaktadır. Lutsk, Kovel, Kremenets, Volodymyr-Volynskyi ve Starokostiantyniv (Khmelnytskyi ili) kentleri de bölge sınırları içinde bulunmuştur. Trochenbrod ve Lozisht gibi birçok Musevi köyü de bölgenin temelini oluşturmuştur.[1]

Tarihçe

Halych'e ait ilk kayıtlarda Kiev Knezi Büyük Vladimir'in 981 yılında bu kenti ele geçirdiği vurgulanmaktadır. Volhinya'nın kuruluşu da Halych ve Volodymyr-Volynsky'de hüküm süren dükalık ve prensliklerle aynı döneme rastlamaktadır. Bu iki kent, Kiev Knezliği'nin yıkılmasından sonra Halych-Volhinya kentini oluşturmuş ve 12.-14. yüzyıllar arasında ayakta kalmayı başarmıştır.

Volhinyalı Ortodoksların ruhani merkezi Pochayiv Lavra

Halych-Volhinya Arşidükalığı'nın (Galiç-Vladimir Knezliği olarak da bilinir) 1340'lı yıllarda düşmesinin ardından Polonya Krallığı ve Litvanya Arşidükalığı bölgeyi kendi aralarında paylaşmışlar, Polonya Batı Volhinya'yı alırken Litvanya Doğu Volhinya'yı sahiplenmiştir (1352-1366). Volhinya 1569'da Lehistan-Litvanya Birliği'nin bir eyaleti durumuna gelmiş ve Lehler ile Musevilerin temel yerleşim alanı olmuştur. Eyalette Roma ve Yunan Katolik kiliseleri açılmış, Ortodoks kiliselerinin büyük bölümü Doğu Katolik kiliselerince ele geçirilmiştir.

Polonya'nın 1795'te üçüncü kez bölünmesinin ardından Volhinya Rus İmparatorluğu bünyesinde bir valilik durumuna gelmiştir. 19. yüzyıl sonu itibarıyla 200.000'i aşkın Alman yurttaşı bulunan bölge az sayıda Çek nüfusa da sahipti. Ekonomik bakımdan hızla iyi duruma gelse de, I. Dünya Savaşı başladığında Volhinya Batı Rusya'nın en yoksul bölgesiydi.

1921'de sona eren Sovyet-Polonya Savaşı'nın ardından imzalanan Riga Barışı, Volhinya'yı Polonya ve Sovyetler Birliği arasında paylaştırmıştır. Bölgenin batısına sahip olan Polonya burada bir voyvodalık kurmuştur. Doğu Volhinya'nın büyük bölümü ise Zhytomyr iline katılmıştır.

Doğu Volhinya'da yaşayan Polonyalıları 1935-38 yılları arasında yaşadıkları bölgeden çıkaran Joseph Stalin, Sovyetler Birliği tarihindeki ilk etnik tehcire imza atmıştır.

1939'da imzalanan Molotov-Ribbentrop Paktı ve Polonya topraklarının Reich ve SSCB tarafından işgal edilmesinin ardından Volhinya Sovyetler Birliği topraklarına katılmıştır. Volhinya'da yaşamakta olan Alman azınlık Nazi-Sovyet nüfus mübadelesinin ardından Nazi Almanyası topraklarına gönderilmiştir. Bölgede yaşayan etnik Almanlar ise 1945 yılından itibaren bölgeden çıkarılmaya başlamıştır.

II. Dünya Savaşı'nın ardından Sovyet Ukraynası'nın bir parçası olmayı sürdüren Volhinya, bölgede yaşayan son etnik Polonyalı nüfusun 1945 yılında Polonya'ya gönderilmesine de tanıklık etmiştir. Volhinya, Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ardından Ukrayna topraklarına katılmıştır.

Ayrıca bakınız

  • Galiçya (Orta Avrupa)

Kaynakça

  1. ^ Jones, Michael, (Ed.) (2000). The New Cambridge Medieval History, Volume 6, c.1300–c.1415 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. s. 770. ISBN 978-1-13905574-1. 

Bibliyografya

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Volhinya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Devlet

Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan SSCB'yi oluşturan 15 birlik cumhuriyetinden biri. Kuzeyde ve doğuda Rusya SFSC, güneyde Azak Denizi ve Karadeniz, güneybatıda Moldova SSC ve Romanya, batıda Macaristan, Çekoslovakya ve Polonya, kuzeybatıda da Belarus SSC ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Rus hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Rus hükümdarları listesi; Kiev Knezliği, Vladimir-Suzdal Knezliği, Moskova Knezliği, Rusya Çarlığı ve Rus İmparatorluğu'nun hükümdarlarını içeren bir liste maddesidir. Bu listedeki hükümdarlar değişik dönemlerde Knez, Veliki Knez, Çar sonra da İmparator unvanıyla anılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kiev</span> Ukraynanın başkenti

Kiev, Ukrayna'nın en büyük kenti ve başkenti. Avrupa'nın en kalabalık 7. kenti.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

I. Dünya Savaşı çıktığında Ukrayna adı bir ulusu belirtmekten çok coğrafi bir bölgeyi tanımlamak için kullanılıyordu. Bugünkü Ukrayna sınırları içinde yer alan toprakların büyük bölümü Rus İmparatorluğu'nun yönetimi altındaydı. Sınırları 1815 Viyana Kongresi'yle çizilen bölgenin batı bölümü Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun egemenliğinde bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Genel Hükûmet</span>

Genel Hükûmet, aynı zamanda İşgal Altındaki Polonya Bölgesi Genel Valiliği olarak da anılır. İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında 1939'da Nazi Almanyası, Slovakya ve Sovyetler Birliği tarafından Polonya'nın işgalinden sonra kurulan bir Alman işgal bölgesiydi. Yeni işgal edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti üç bölgeye ayrıldı: Merkezde Genel Hükûmet, batıda Nazi Almanyası tarafından ilhak edilen Polonya bölgeleri ve doğuda Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilen Polonya bölgeleri. Bölge, 1941'de, Sovyetler Birliği'nin Alman işgalinden sonra, yeni Galiçya Bölgesi'ni içerecek şekilde önemli ölçüde genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Rohatyn</span> Tarihi eser

Rohatyn Ukrayna'nın batısında, Ivano-Frankivsk idari bölgesinde (oblast) bulunan bir şehir ve Rohatyn rayonunun merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna</span> Doğu Avrupada yer alan bir ülke

Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ülkedir. 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa'da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Belarus, batıda Polonya ve Slovakya güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova'nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Halk Cumhuriyeti</span>

Ukrayna Halk Cumhuriyeti veya Ukrayna Ulusal Cumhuriyeti, günümüzdeki Ukrayna'nın atası olarak kabul edilen, Haziran 1917'de Rusya Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak ilan edilen, ardından 25 Ocak 1918'de bağımsızlığını ilan eden devlet. 1921'de Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüşmüş ve Sovyetler Birliği'nin kurucu üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Volhinya ve Doğu Galiçya'da Polonyalı Katliamları</span>

Volhinya ve Doğu Galiçya'da Polonyalı Katliamları veya kısaca Volhinya Katliamı, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerle işbirliği yapan milliyetçi Ukrayna İsyan Ordusu'nun etnik Polonyalı sivil halka yönelik soykırım hareketi. Volin'deki katliam daha ziyade Polonya asıllılara yönelik olmasına karşın diğer etnik gruplar da bu katliamdan nasibini aldı. 1939 Mart ayında, önce Polonya kontrolü altındaki topraklarda Nazilerce başlatılan katliam, Nazilerin Ukrayna'ya girmesiyle buradaki milliyetçi isyan ordusu tarafından devam ettirildi. Katliamlar Sovyetler Birliği tarafından kurtarılan Polonya'nın 1943 Temmuz'unda karşı harekât yapmasıyla sona erdi. Polonya hükûmeti bu olayları soykırım olarak nitelemektedir.

Nisan 1920'deki Varşova Antlaşması, Józef Piłsudski tarafından temsil edilen İkinci Polonya Cumhuriyeti ile Symon Petliura tarafından temsil edilen Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile Bolşevik Rusya'ya karşı askeri-ekonomik bir ittifaktı. Anlaşma 21 Nisan 1920'de, 24 Nisan'da askeri bir ilave yapılarak imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya-Volhinya Krallığı</span>

Galiçya-Volhinya Prensliği ya da, 1253'ten itibaren, Galiçya-Volhinya Krallığı, 1199'dan 1349'a kadar, Doğu Avrupa'nın Galiçya ve Volhynia bölgelerinde Altın Orda'nın bir vasalı olarak varlığını sürdürmüş, Orta Çağ devleti. Toprakları ağırlıklı olarak günümüzde Ukrayna'yı ve Belarus, Polonya, Litvanya'nın ufak parçalarını içerir. Novgorod ve Vladimir-Suzdal ile birlikte, Kiev Rus'unun çöküşünden çıkan en önemli üç güçten biriydi. Ana dili, modern Doğu Slav dillerinin öncülü olan Eski Doğu Slav diliydi ve resmi dini Doğu Ortodoksluğu idi.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna milliyetçiliği</span>

Ukrayna milliyetçiliği, Ukraynalıları tek bir ulus devlet çatısı altında toplamayı amaçlayan bir ideolojidir. Halihazırdaki Ukrayna devletinin çok köklü bir geçmişi olmasa da kimi tarihçiler Kiev Knezliği'ni Ukrayna'nın ilk nüvesi kabul eder. Ukrayna milliyetçiliğinin kökeni ise Bohdan Hmelnitski önderliğinde Polonya-Litvanya Birliği'ne karşı gerçekleşen isyana dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Volhinya Knezliği</span>

Volhinya Knezliği, 987 yılında Rurik Hanedanı tarafından kurulan ve günümüzün Ukrayna, Beyaz Rusya ve Polonya sınırlarında olan Volhinya bölgesinde kurulmuş bir batı Rus knezliğiydi. Knezlik, adını aldığı tarihi Volhinya bölgesinin topraklarını elinde tutuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mihaylo Hruşevski</span> Ukraynalı akademisyen ve siyasetçi (1866-1934)

Mihaylo Serhiviç Hruşevski Ukraynalı bir akademisyen, politikacı, tarihçi ve 20. yüzyılın başlarında Ukrayna ulusal uyanışının en önemli figürlerinden biri olan devlet adamıdır. Genellikle ülkenin en büyük modern tarihçisi, en önde gelen bilim organizatörü, devrim öncesi Ukrayna ulusal hareketinin lideri, Ukrayna Merkez Konseyi'nin başı ve 1920'lerde Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde önde gelen bir kültürel figür olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Galiçya ve Lodomerya Krallığı</span>

Galiçya ve Lodomerya Krallığı, 1772'de Habsburg Monarşisi’nin taç toprağı olarak kuruldu. Polonya’nın ilk parçalanması sonrasında edilen toprakları kapsıyordu. 1804’te yeni ilan edilen Avusturya İmparatoruğu’nun bir kraliyet arazisi oldu. 1867’den sonra Avusturya-Macaristan çifte monarşisinin Cisleytanya ya da Avusturya yarısının içinde bir kraliyet arazisiydi. Vilayet olarak bir raddeye kadar özerkliğini korudu. Monarşinin 1918’de dağılışına kadar bu durumunu korudu.

Bryansk Ormanları, Ukrayna ve Rusya sınırında büyük bir orman masifidir. Bryansk ormanları çoğunlukla Bryansk bölgesinin topraklarında, ayrıca Rusya'nın Kaluga bölgesinin güneybatısında ve Ukrayna'nın Sumi ve Çernigiv bölgelerinin kuzeyinde yer almaktadır. Eski zamanlarda ormanlar çok daha geniş bir alanı kaplıyordu. "Bryansky Ormanı" tabiatı koruma alanı, Rusya'nın Bryansk bölgesinde faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cherven şehirleri</span>

Cherven şehirleri, Rus kroniklerinde geçtiği şekilde Bug Nehri'nin üst kesimlerinde ve San Nehri'nin üst kesimlerinde bir grup şehrin adıdır. Adı, aralarında en büyüklerinden biri olan Cherven şehrinden geliyor.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Ragoza</span> Hristiyan din adamı

Mihail Ragoza, 1588'den 1596'ya kadar Doğu Ortodoks Kilisesi Konstantinopolis Patrikliği'nde Kiev, Galiçya ve tüm Rusya'nın Metropolitiydi. 1595 yılında, metropolü Konstantinopolis Patrikliği'nin dini yetki alanından Vatikan'ın yetki alanına taşıyan Brest Birliği'ni imzaladı. Bu kanunla, Polonya-Litvanya Birliği topraklarında Ruthenya Uniat Kilisesi kuruldu. 1596'dan 1599'daki ölümüne kadar Rutenya Uniat Kilisesi'nde "Kiev, Galiçya ve tüm Rutenya Metropoliti" unvanını elinde tuttu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.