Void Linux
 | |
| Geliştirici(ler) |
|
|---|---|
| İşletim sistemi ailesi | Linux (Unix-benzeri) |
| Paket yöneticisi |
|
| Kaynak türü | Açık kaynak yazılım |
| Lisans | Çeşitli lisanslar; Void yapımlı yazılım çoğunlukla BSD 2 altında lisanslanmıştır |
| Çekirdek türü | Monolitik çekirdek (Linux) |
| Platform desteği | |
| Kullanıcı alanı | GNU + Glibc veya GNU + Musl |
| Kullanıcı arayüzü | Dash, Bash, Xfce |
| Web sitesi | https://voidlinux.org/ |
Void Linux,[2] sıfırdan tasarlanan ve uygulanan X Binary Package System (XBPS) paket yöneticisini ve "runit init" sistemini kullanan bağımsız bir Linux dağıtımıdır. İkili çekirdek blobları hariç, temel kurulum tamamen özgür yazılımdan oluşur ancak kullanıcılar özel yazılım yüklemek için özgür olmayan resmi bir depoya erişebilir.[3][4]
Tarih
Void Linux, NetBSD'nin[5] eski geliştiricisi Juan Romero Pardines tarafından XBPS paket yöneticisi için bir test ortamına sahip olmak amacıyla 2008 yılında oluşturuldu. xbps-src kullanarak paketlerin kaynaktan yerel olarak oluşturulabilmesi, büyük olasılıkla pkgsrc ve diğer BSD bağlantı noktası koleksiyonlarından esinlenmiştir.[6]
Mayıs 2018'de, proje liderinden aylarca haber alınamayınca, proje çekirdek ekip tarafından yeni bir web sitesine ve kod deposuna taşındı.[7][8][9]
Nisan 2022 itibarıyla Void, 10 üzerinden 9,09 puanla DistroWatch'ta en yüksek puan alan üçüncü projedir.[10]
Özellikler
Void, Linux dağıtımlarının çoğunda dikkate değer bir istisnadır, çünkü başlangıç sistemi olarak Arch Linux, Debian ve Fedora gibi diğer dağıtımlar tarafından kullanılan daha yaygın systemd yerine runit'i kullanır.[11] Ayrıca, hem glibc hem de musl kullanan ayrı yazılım havuzları ve kurulum ortamlarının mevcut olması, dağıtımlar arasında benzersizdir.
Void, varsayılan olarak sistem şifreleme kitaplığı olarak LibreSSL'i[2] içeren ilk dağıtımdı. Şubat 2021'de Void Linux ekibi, 5 Mart 2021'de OpenSSL'ye geri dönüleceğini duyurdu. Sebepler arasında, öncelikle OpenSSL ile çalışmak üzere yazılmış sorunlu yama yazılımı süreci, bazı optimizasyonlar için destek ve daha yeni algoritmalara daha erken erişim vardı.[12] OpenSSL'ye geçiş, tartışmanın çoğunun gerçekleştiği void-packages deposunun GitHub sayısında Nisan 2020'de başladı.[13]
Sürekli yayın özelliği nedeniyle, Void çalıştıran bir sistem, her zaman en yeni sürümü taşıyan ikili güncellemelerle güncel tutulur.[14] Kaynak paketler GitHub'da korunur ve xbps-src derleme sistemi kullanılarak derlenebilir.[15] Paket oluşturma işlemi, mevcut sisteme bağlı olmayan temiz bir ortamda gerçekleştirilir ve çoğu paket, yabancı mimariler için çapraz derlenebilir.
Nisan 2017 itibarıyla, Void Linux, yukarı akış depolarından en son paketlerin yüklenmesine izin veren Flatpak'ı destekler.[16]
Sürümler
Void Linux, base görüntü veya flavor görüntüsü olarak indirilebilir. Temel görüntü, kullanıcıların daha sonra kendileri için bir ortam yapılandırabilecekleri temel programlardan biraz daha fazlasını içerir. Flavor görüntüsü, önceden yapılandırılmış bir Xfce masaüstü ortamı içerir. Cinnamon,Enlightenment, LXDE, LXQt, MATE ve GNOME önceden paketlenmiş canlı görüntüler olarak sunuluyordu ancak artık "testle ilgili ek yükü azaltmak için" sunulmamaktadır.[17][18]
Canlı görüntüler, ncurses tabanlı bir kullanıcı arabirimi sunan bir yükleyici içerir. Varsayılan kök kabuk Dash'dir.[14]
| Platform | C kitaplığı | Masaüstü ortamı | |
|---|---|---|---|
| glibc | musl | Xfce | |
| i686 | Evet | Hayır | |
| amd64 | |||
| ARM tabanlı | |||
| beaglebone | |||
| cubieboard 2 | |||
| ODROID C2 | |||
| Raspberry Pi 1/2/3/4 | |||
| USB Armory | |||
Türevler
PowerPC/Power ISA için Void Linux (resmi olmayan) 30 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., PowerPC ve Power ISA için Void Linux'un bir çatalıdır. 32 bit ve 64 bit aygıtları, büyük endian ve küçük endian işlemini ve musl ve glibc'yi destekler. Void-ppc kendi inşa altyapısını ve paket havuzlarını korur ve Void Linux'un tüm paketlerini tüm hedeflere inşa etmeyi amaçlar. Büyük ölçüde Void Linux'un yapı altyapısındaki teknik sorunlardan dolayı bir çataldır.[19]
Project Trident, Void Linux'a dayalı bir Linux dağıtımıydı[20] ancak artık geliştirilmiyor.[21]
Tepkiler
DistroWatch'tan Jesse Smith, runit olarak adlandırdığı hızlı önyükleme sürelerini not eder, ancak aynı zamanda belgelerin ve hata testinin eksik olduğunu da not eder.[14]
Notlar
Kaynakça
- ^ "The Void (Linux) distribution". 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2021.
- ^ a b "Void". DistroWatch. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2015.
- ^ "Void Linux: A Salute to Old-School Linux". Linux.com. 27 Ekim 2017. 28 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Returning to the Void". DistroWatch Weekly. DistroWatch. 29 Mayıs 2017. 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Void Linux: Distribution mit XBPS-Paketverwaltung" (Almanca). Pro-Linux. 12 Haziran 2015. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "Hackover Vortrag zu Void Linux" (Almanca). 25 Ekim 2014. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2015.
- ^ "Serious Issues". voidlinux.org (İngilizce). May 2018. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2018.
- ^ "GitHub Organisation is moving". voidlinux.org (İngilizce). 3 Haziran 2018. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2018.
- ^ "ENOBDFL". 28 Kasım 2018. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2019. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "DistroWatch Project Ranking" (İngilizce). DistroWatch. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2022.
- ^ "Without Systemd". 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2015.
- ^ "Switching back to OpenSSL". 23 Şubat 2021. 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2021.
- ^ "[RFC] Switching back to OpenSSL #20935". GitHub. 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2021.
- ^ a b c Jesse Smith (6 Nisan 2015). "Looking into the Void distribution". DistroWatch Weekly. DistroWatch. 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2015.
- ^ GitHub'da The XBPS source packages collection
- ^ "Flatpak". 14 Nisan 2017. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.
- ^ "Index of /live/20210218". 20 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.
- ^ "Void Downloads" (İngilizce). 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2021.
- ^ "About - Void Linux for PPC (unofficial) documentation". 20 Eylül 2019. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020.
- ^ "Project Trident Ditches BSD for Linux". 19 Ekim 2019. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ "Project Trident Sunset". 29 Ekim 2021. 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.
