Vodafone Ukrayna

Vodafone Ukrayna, Ukrayna’nın ikinci en büyük mobil operatörüdür. 2019 yılının sonunda abone sayısı 19,7 milyon müşteriyi buldu. 50, 66, 95 ile 99 gibi 4 ağ kodu Vodafone’a aittir. VF Ukrayna A.Ş.’nin net geliri 2019 yılında 2,5 milyar grivna buldu.^[1]

UMC (Ukrainian Mobile Communications – Ukrayna Mobil Ağı) şirketi, 11 Kasım 1992 tarihinde Ukrtelekom açık anonim şirketi (Ukrayna, %51 hisse), TDC Tele Danmark (Danimarka, %16,3), Royal KPN N.V. (Hollanda, %16,3), Deutsche Telekom (Almanya, %16,3) gibi 4 şirketin ortak işletme olarak kuruldu.

1992 yılının sonunda yeni kurulan mobil operatör, Kyiv’de NMT-450i standartlı (1G ağı analogu) ilk nesil ağı dağıtımı için Nokia (Finlandiya) tarafından üretilen ilk ağ anahtarı ve altı temel istasyonun Ukrayna’ya teslimatını gerçekleştirmekte.^[2] 1 Temmuz 1993 tarihinde Ukrayna’nın ilk Devlet Başkanı olan Leonid Kravchuk Almanya’da Ukrayna Büyükelçisi Ivan Piskov’u arayarak ilk aramayı yapmakta. Bir yıl içinde mobil ağ Kharkiv, Odesa, Lviv, Dnipropetrovsk (halen Dnipro), Simferopol ve Sevastopol’de kullanıma sunuldu. 1995 yılında mobil ağ ülkenin 12 oblast merkezini kapsamakta, UMC abonesi sayısı 14 bin kişiyi bulmakta. 1996 yılında ise şirket, NMT ağıyla Ukrayna’nın tüm oblast merkezlerini kapsamakta. Toplam yılın sonu UMC hizmetleri 93 kentte ve 4 bin kilometrelik temel anayollarda kullanıma sunulmuş olmakta. NMT standartlı ağı, Ukrayna %42 nüfusunun (20 milyondan fazla kişi) oturduğu alanı kapsamaktadır. Abonelerin toplam sayısı 30 bindir.

1 Eylül 1997 tarihinde UMC, gerekli sözleşmeyi imzalayarak “Московская сотовая связь” (Moskova hücresel ağı) operatörüyle Rusya ile NMT-450 standartlı otomatik dolaşım ve Swisscom şirketi üzerinden İsviçre ile GSM-900 standartlı otomatik dolaşımı ilk defa Ukrayna’da uygulamakta. 1997 Eylül ayında UMC, ilk dijital nesil 2G’e ait olan GSM-900 standartlı ağ Kyiv’de çalıştırılmakta. Aralık ayında ise yeni ağ Odesa’da kullanılmaya başlamakta.

1999 Mart ayında Ukrayna’nın hemen on şehrinde UMC şirketinin SIM-SIM adlı ticari markası altında önceden ödenmiş hizmet satışı başlamakta. Yılın sonunda SIM-SIM, UMC’ye 58 bin yeni abone getirmekte. Yazın UMC, İnternet adlı dünyaca ünlü ağa girmekte. Şirket, kendi hakkında bilgiyi kurumsal ve mobil ağ önceden ödenmiş hizmetleri sitesi gibi hemen iki sitede sunmaktadır. 1999 Aralık ayında UMC, mobil ağ hizmetlerini Kyiv metrosunda vermeye başlamakta. Şirket, Kreshchatyk ve Maidan Nezalezhnosti gibi iki istasyonda ağı hayata geçirmekte. UMC, 200 yerleşim birimi ile 7,5 bin kilometrelik otoyolları kapsayarak bölge mobil ağı gelişimine devam etmekte. Yılın sonuna kadar ülkede yaklaşık 300 bin mobil abone bulunmakta, 186 bini ise UMC tarafından hizmet edilir.

2000 Temmuz ayında UMC aboneleri, sözleşmeli aboneler için uygulanan WAP-hizmetleri ticari işletilmesi sayesinde cep telefonu üzerine İnternet erişimi aldılar. WAP-hizmetinin ilk takımı oldukça basit, yani haber, anekdot, horoskop, hava durumu, döviz kurları vardır. 2001 yılında UMC, GSM-1800 standartlı yeni ağa yol açtı. UMC abone sayısı 500 bin kişiyi aşmakta, şirket 1 milyon kişiyle rekoru kırarak Yeni Yıla girmekte.

2002 yılında operatör, GPRS teknolojisini kullanarak İnternet erişimi hizmetini sağlamaya başlamakta.

2003 baharında Rusya’nın ve Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinin en büyük operatörü olan Mobil TeleSistemler (MTS) şirketi, UMC %57,7 hisselerinin sahibi olup geri kalan UMC hisselerini de almaya niyetli olduğunu duyurmakta. 25 Temmuz 2003 tarihinde UMC katılımcı toplantısı, Danimarka şirketi TDC’ye ait olan %16,3 hisselerinin MTS şirketine teslim edilmesini onaylamakta. Dolayısıyla Mobil TeleSistemler şirketi, UMC’nin %100 sahibi olmakta. Ukrayna mobil ağ piyasasına JEANS adlı ilk sanal operatör çıkmakta. JEANS tarifesi ana avantajı, diğer operatörlere örnek gösteren ve Tüketici Hakları Koruma Ukrayna kanununa göre uygun olan gelen aramanın ödemesinin olmamasıdır. Üç ay içinde JEANS operatörü abonesi sayısı 200 bini aşmakta.

2004 Nisan ayında Simferopol’da 300 bin numara için Alcatel adlı değişim merkezi açılmakta. UMC abone sayısı 4 milyon kişiyi aşmakta, 1 milyonu ise JEANS aboneleridir, Kasım ayında ülkedeki mobil ağ abone sayısı sabit ağ abone sayısını aşmakta, çoğu, yani 6 milyonu UMC aboneleridir, Aralık ayında da 7 milyon var, onların 1 milyonu sözleşmeli, Mart ayında ise UMC abone sayısı 8 milyon kişiyi aştı. 2005 Nisan ayında abone temelinin aktif bir şekilde arttığı için şirket, 8 milyondan fazla abonenin bilgi desteği verildiği çağrı merkezi zincirini genişletmekte.

12 Temmuz ayında UMC, 300. dolaşım ortağı olan Qatar Telekom (Qtel), Katar, GSM 900/ 1800 operatörüyle uluslararası dolaşım hizmeti ticari kullanmasını açmaktadır. 15 Temmuz 2005 tarihinde UMC, 10 milyon abonesi hakkında duyuru yapmaktadır. Şirketin sözleşmeli abone temeli 1 144 922 kişiyi, SIM-SIM önceden ödenmiş ağ hizmetleri abone temeli 4 377 435 kişi bulmakta. Ukrayna’daki JEANS sanal operatör abone sayısı 4 480 301 kişidir. 15 Ekim 2005 tarihinde Ukrayna’nın iki en büyük mobil ağ operatörü olan UMC ve Kyivstar şirketleri, aboneleri arasında MMS mesajlaşma hizmetini uyguladılar. Aboneleri resim ve sesli selamlaşmayı birbirlerine serbestçe atmasını sağlayabilmiş oldular. Yılın son ayı içinde UMC, Ukrayna piyasası için rekor olan 1 425 000 aboneden fazla bağladı. Haziran 2006 tarihinde ise UMC, Ukrayna’daki mobil operatörlerden ilki olup Wi-Fi hizmetini ticari kullanıma sunmakta.

Mart 2007 tarihinde şirket, işletme sosyal sorumluluğu ilkelerini belirleyen BM Küresel İlkeler Sözleşmesi ağına katılmış olmakta. 15 Şubat ayında Ecotel adlı sanal operatörün piyasaya girişidir. Onun çıkmasından iki hafta önce yaklaşık 27 bin abone ona bağlandı. Temmuz ayında da Ukrayna’daki ilk CDMA teknolojisi temelinde olan yüksek hızlı kablosuz İnternet ağının teknik denemesi başlamakta.