İçeriğe atla

Vladimir Atlasov

Vladimir Vasilyeviç Atlasov veya Otlasov (Russian: Влади́мир Васи́льевич Атла́сов veya Отласов; 1661 ve 1664 – 1711 arasında), Kamçatka Yarımadası'nın sistematik keşfini organize eden ilk Rus olan Sibiryalı bir Kazaktı. Kamçatka'nın güney ucundaki ıssız bir volkanik ada olan Atlasov Adası ve Atlasova yanardağı onun adını almıştır.

Yaşamı

Atlasov, Veliky Ustyug'da doğdu. Tarihsel kayıtlarda ona ilk değinme, 1682 dolaylarında, Aldan ırmağı ve Uda ırmaklarından birinde Yasak (vergi) toplarken gelir. 1695'te Yakutsk voyvodası Atlasov'u Anadyrsk muhafızı olarak atadı. Buradaki Ruslar, güneyde bir 'Kamçatka ırmağı' olduğuna yönelik haberler duymuşlardı ve güneye Kamçatka'ya doğru akan ırmakların kaynak sularında yasak toplamaya başlamışlardı bile. Onlardan en az biri Ohotsk Denizi'ne kadar Penzhina ırmağını takip etmişti. 1696'da Luka Morozko'yu keşfetmesi için güneye gönderdi. Morozko, yarımadanın batı yakasındaki Tegil ırmağına kadar güneye gitti ve görünüşe göre enkaz halindeki bir Japon gemisinden bazı "gizemli yazılar" ile döndü. 1697'de Atlasov güneye doğru 65 görevli ve 60 Yukagirle yola çıktı. Ren geyiği üzerinde yolculuk ederek Penzhina ırmağının ağzına ulaştılar. İki haftalığına batı kıyısından aşağı indi ve sonra doğu kıyısına geçti. (Lantzeff, bunu Olyutor Körfezi'nde Şubat 1697 olarak görüyor, ancak Rus wiki'si onu 1697 baharında bırakıyor ve Olyutor Körfezi oldukça kuzeydoğuda). Doğu yakasını keşfetmek için Morzoko'dan ayrıldı ve batı yakasına geri döndü, ancak Morozko'nun (Palana ırmağında) bir Yukaghir isyanıyla başa çıkması için geri çağrılması gerekti. Güneye, Tegil ırmağına giderken, Kamçatka ırmağının raporlarını duydu ve Merkez Sıradağları yeniden geçerek, Itelmenlerle ilk kez tanıştığı Kamçatka'ya gitti. Bir klanla bağlaşıklık kurdu ve ırmağın aşağısına gitti ve onların düşmanlarının bir köyünü yaktı. Döndüğünde, bazı Koryakların ren geyiğini çaldığını öğrendi. Onları kovaladı, yaklaşık 150 kişiyi öldürdü ve ren geyiklerini geri aldı. Batı yakasından devam ederek, gemisi kazaya uğramış bir Japon denizciyi kurtardığı veya yakaladığı Icha ırmağına ulaştı. Daha güneyde, Atlasov Adası'nı görebildiği Golygina ırmağı bölgesine ulaştı. Burada ilk kez Ainu toplumu ile karşılaştı ve ellisini öldürmeyi başardı. Kuzeye Icha'ya dönerek, yukarı Kamçatka'daki Verkhnekamchatsk'ta bir kale inşa etmeleri için dağların üzerinden bir grup adam gönderdi. Burada, ya adamlarının baskısı altında ya da barut ve kurşun sıkıntısı çektiği için Anadyrsk'e dönmeye karar verdi.

Temmuz 1699'da Anadyrsk'e ulaştı ve bir rapor yazdı. Haziran 1700'de Yakutsk'a ulaştı ve Şubat 1701'de raporunu sunduğu Moskova'ya ulaştı. Voyvodalığa terfi etti ve Kamçatka'yı yönetmesi için geri gönderildi. 1701'de Angara ırmağı'nda Çin malları yüklü bir tüccar teknesiyle karşılaştı ve yağmaladı. Bunun için o ve adamları hapse atıldı. Kamçatka giderek düzensiz hale geldi ve 1707'de Atlasov serbest bırakıldı ve düzeni sağlamak için Kamçatka'ya gönderildi. Yolculuk sırasında yöntemleri o kadar kabaydı ki, adamlarının çoğu Yakutsk'a bir protesto mektubu gönderdi. Yerlileri bir dereceye kadar sakinleştirdi, ancak Aralık 1707'de kendi Kazakları ayaklandı ve onu hapse attı. Verkhnekamchatsk'tan kaçtı ve ırmağın aşağısına Nizhnekamchatsk'a gitti, ancak yerel komutan kenara çekilip ona kumanda yetkisini vermeyi reddetti. Gelecekteki dört yıl boyunca ne yaptığı belirsizdir. Ocak 1711'de başka bir isyancı çetesi tarafından uykusunda öldürüldü.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sibirya</span> Rusyanın, Ural Dağlarından Büyük Okyanusa kadar uzanan toprakları

Sibirya, Rusya'nın, Ural Dağları'ndan Büyük Okyanus'a kadar uzanan topraklarına verilen ad. Sibirya, Kazakistan ve Orta Asya'yı meydana getiren diğer cumhuriyetleri de ihtiva eder. Yaklaşık olarak 13 milyon km²'lik bir yüzölçümüne sahiptir. Sibirya bölgesinde 30 milyon civarında insan yaşar. Kuzeyinde Arktik Okyanusu, doğusunda Pasifik Okyanusu, güneyinde Kazakistan, Moğolistan ve Mançurya ülkeleri bulunur. Batısında ise Ural Dağları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yakutistan</span> Rusyada özerk bir Türk cumhuriyeti

Yakutistan ya da Saha Cumhuriyeti, Rusya'yı oluşturan federe cumhuriyetlerden biri ve yüz ölçümü açısından en büyüğüdür. Nüfusun çoğunluğunu oluşturan Yakutlar bir Türk halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">XII. Karl</span> İsveç kralı

XII. Karl ya da Türkçe kaynaklarda kullanılan lakabıyla Demirbaş Şarl, 5 Nisan 1697 – 30 Kasım 1718 tarihleri arasında İsveç kralı. Bağlı bulunduğu hanedan Wittelsbach Hanedanı'nın bir kolu olan "Palatina-Zweibrücken" Hanedanı idi. XII. Karl'ın babası XI. Karl ve annesi Ulrika Elanoara Danimarkalı idi. Bunların hayatta kalan tek erkek çocuğu olarak 5 Nisan 1697'de babasının ölümü üzerine XII. Karl adıyla daha 14 yaşında İsveç Krallığı kralı ve babasının hanedanının hükümdarı olduğu modern Almanya'da bulunan "Palatina-Zweibrücken Dükü" oldu ve iki hükümdarlığı 30 Kasım 1718'de daha 36 yaşında iken Fredrikshald kuşatması sırasında öldürülmesine kadar yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Çarlığı</span> 1547de Korkunç İvanın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721 de I. Petronun Rusyayı imparatorluğa çevirmesiyle son bulan Rus devleti

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

Hakuçlar, Batı Çerkezlerinden olan Şapsığların bir kolu. Şapsığca lehçesinin Hakuçça adı verilen şivesini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Yakutsk</span>

Yakutsk, Rusya'nın uzak doğusundaki Yakutistan'ın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">İsrael Ori</span> Ermeni milli özgürlük hareketinin önde gelen isimlerinden (1658–1711)

Israel Ori (1658–1711) Ermeni milli özgürlük hareketinin önde gelen isimlerinden biri ve Ermenistan'ın Safevi ve Osmanlı egemenliğinden kurtulmasını amaçlayan bir Ermeni milliyetçisi.

<span class="mw-page-title-main">Trebia Muharebesi</span>

Trebia Muharebesi, MÖ 218 ile 201 yılları arasında geçen İkinci Pön Savaşının MÖ 218 yılı Aralık ayında Hannibal’ın komuta ettiği Kartaca ile Roma Cumhuriyeti ordusu arasındaki ilk büyük çarpışması olup gündönümü zamanlarına tekabül etmektedir. Roma’nın ağır kayıplar verdiği savaş alanının kendi kısımlarında başarılı yaklaşık 2,5 lejyonunu Piacenza'ya geri çekmeyi başarmakla birlikte Roma’nın ağır kayıplarla büyük bir hezimete uğradığı çarpışmadır. Hannibal bu çarpışmada kendisini Roma’dan üstün bir duruma getiren dikkatli ve yenilikçi taktik yeteneğini uygulayarak büyük başarı ve ün kazandı. Aceleci ve dar görüşlü karşıt Roma komutanı Konsül Tiberius Sempronius Longus, kendisinin fiziksel koşulların uygun olmayışına rağmen cephe saldırısına tahrik edildiğini ve bir tuzağın içine çekildiğini fark etmekte başarısız oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kolima Nehri</span>

Kolima, havzası Yakutistan, Çukotka Özerk Okrugu ve Rusya'nın Magadan Oblastı bölümlerini kapsayan kuzeydoğu Sibirya'da bir nehirdir. Kolima' nın adı dır.

İtelmence veya daha önce Batı Kamçatkaca olarak bilinen Batı İtelmence, Kamçatka Yarımadası'nın batı kıyısında konuşulan Çukçi-Kamçatka ailesinin bir dilidir. 1993'te Koryak Okrug'un güneybatısındaki birkaç yerleşim yerinde, ana dili çoğunlukla yaşlı nüfusun konuştuğu yüz kişiden az konuşmacı kaldı. 2002 nüfus sayımında, neredeyse tamamı sadece Rusça konuşan 3.180 etnik İtelmen saydı. Bununla birlikte, dili canlandırma girişimleri vardır ve bölgedeki bazı okullarda öğretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Evenkiler</span> Eski tunguz halkı

Evenkiler, Kuzey Asya'da bir Tunguz halkıdır. Rusya'da Evenkiler, 38.396 (2010) nüfusu ile Sibirya yerli halklarından biri olarak kabul edilmekte; Çin'de Evenkiler, 30.875 (2010) nüfusu ile Çin tarafından resmi olarak tanınan 56 etnik gruptan birini oluşturmaktadır. Moğolistan'da ise Moğol dilinde Khamnigan adı verilen 537 (2015) Evenki vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ferdinand von Wrangel</span> Baltık Alman kâşifi

Baron Ferdinand Friedrich Georg Ludwig von Wrangel, bir Baltık Alman kâşifi, Rus İmparatorluk Donanması'nda denizci, Saint Petersburg Bilimler Akademisi'nin Onurlu Üyesi ve Rus Coğrafya Derneği'nin kurucusudur. Günümüz Alaska'sındaki Rus yerleşimlerinin valisi olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Fedot Alekseyeviç Popov</span>

Fedot Alekseyeviç Popov, Bering Boğazı üzerinden ilk Avrupa seferini organize eden bir Rus kaşifti.

<span class="mw-page-title-main">İvan Petlin</span>

Ivan Petlin, Sibiryalı bir Kazak resmi bir görevle Çin'e ulaşan ilk Rustu (1618-1619). Seferi, Yuan Hanedanının düşüşünden bu yana batıdan Çin'e kara yoluyla ulaşan ikinci Avrupa seferi olabilir. Arka plan için bkz. Rusya-Çin ilişkileri.

Dmitriy İvanoviç Pavlutskiy, en çok yerli Çukçi halkına karşı yürüttüğü seferlerle tanınan bir Rus kutup kaşifi ve Çukotka'daki askeri seferlerin lideriydi.

Ivan Yuryevich Moskvitin, olasılıkla Moskova yerlisi olan ve Ohotsk Denizi'ne giden bir Rus keşif ekibine liderlik eden ve Pasifik Okyanusu'na ulaşan ilk Rus olan bir Rus kaşifti.

Adam Brand, Alman tüccar ve kaşiftir. Lübeck'te doğdu ve Moskova'ya birçok ticari seyahatte bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Yerofey Habarov</span>

Yerofey Pavloviç Habarov veya Svyatitsky, Amur nehri bölgesini keşfetmesi ve bölgeyi Rusya için kolonileştirme girişimleriyle tanınan bir Rus girişimci ve maceracıydı.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Poyarkov</span>

Vasili Daniloviç Poyarkov, Amur bölgesinin ilk Rus kaşifi.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Kuzey Keşif Gezisi</span>

Büyük Kuzey Keşif Gezisi veya İkinci Kamçatka Keşif Gezisi, Sibirya'nın Arktik kıyılarının çoğunu ve Kuzey Amerika kıyı şeridinin belli bölümünü haritalayarak haritalardaki "beyaz alanları" büyük ölçüde azaltan tarihin en büyük keşif girişimlerinden biriydi. Rusya İmparatoru Büyük Petro tarafından tasarlandı, ancak Rus İmparatoriçesi Anna ve Elizabeth tarafından uygulandı. Keşif gezisinin ana organizatörü ve lideri, daha önce Büyük Petro tarafından Birinci Kamçatka Keşif Gezisi'ne liderlik etmek üzere görevlendirilen Vitus Bering'di. İkinci Kamçatka Keşif Gezisi, kabaca 1733'ten 1743'e kadar sürdü ve daha sonra elde ettiği başarılar nedeniyle Büyük Kuzey Keşif Gezisi olarak adlandırıldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.