İçeriğe atla

Vjekoslav Vrančić

Vjekoslav Vrančić

Vjekoslav Vrančić (25 Mart 1904 – 25 Eylül 1990) Yugoslavya'da II. Dünya Savaşı sırasında Hırvatistan Bağımsız Devletinde farklı görevlerde bulunan üst düzey bir Hırvat Usta görevlisiydi. Bildiriden sonra, Dışişleri Bakanlığı'nda Ustaşa Genel Sekreteri olarak görev yaptı. 1942'de Ante Pavelić'in İtalyan İkinci Ordusu'na elçi oldu. Bu görevde Çetnik temsilcileri Jevđeviċ, Grđiċ ve Kraljeviċ ile müzakerelere girdi.[1]

Ante Pavelić'in sırdaşıydı ve Bosna-Hersek'teki önemli siyasi ve askeri olaylara delege oldu. Pavelić'in Vrančić'e olan güveninin aksine, üst düzey bir Ustaşa olan Eugen Dido Kvaternik, Vrančić'in "Pavelić'in kişisel entrikalarının kör bir aracı" olduğunu yazdı.

Pavelić'in temsilcisi olarak Vrančić, 5 Mayıs 1943'te Zagreb'deki SS üst düzey subaylarıyla "13. SS Waffen Dağ Tümeni "Handschar"" tümeninin kurulmasını kolaylaştırmaktan sorumluydu. Ustaša kuvvetlerinde Binbaşı rütbesine ulaştı. Daha da önemlisi, Dışişleri Bakanı Yardımcısı ve daha sonra Hırvatistan Bağımsız Devleti Çalışma Bakanı hükûmet görevlerinde bulundu.

Ustaşa rejiminin Batı Müttefiklerine teslim olmasını sağlamak için Pavelić, Vrančić'i (tercüman olarak Andrija Vrkljan ile birlikte) İtalya'daki Müttefik komutanına gönderdi. Vrančić ve Vrkljan, esir kampında kaldılar.[2]

Vrančić'in, Amerika Birleşik Devletleri İstihbaratı'nın yardımıyla Vatikan'ın koruyucu gözetimine kaçmasına izin verildi.[3] Krunoslav Draganović'in yardımı ile alınan sahte belgelerle İtalya'dan Arjantin'e kaçtı. 1990'da ölümüne kadar Buenos Aires'te yaşadı. Hırvatistan'ın Arjantin topluluğunda aktifti ve Ante Pavelić'in altında "sürgündeki hükûmet" olarak adlandırılan Hırvat başkan yardımcısı oldu. [9] Aşırı sağ kanat Arjantinli gruplarla silahlı eylem faaliyetlerde bulundu. Sürgün edilen Ustaşa mensubları arasındaki faaliyetleri nedeniyle, Vrančić’in 1974’te Avustralya’ya girmesi yasaklandı. Arjantin'de haftalık bir gazete olan Hrvatski narod'u (Hırvatlar) kurdu.[4]

Vrančić, Hırvatistan Ulusal Konseyi’nin 1980’deki parlamentosunda yeni Hırvat milletinin Hırvatistan’ın Bağımsız Devlet geleneğine güvenemeyeceğini ve bu geleneği mümkün olduğunca asgariye indirmek zorunda kalacağını söyledi.[5]

Kaynakça

  1. ^ Bosnia and Herzegovina in the Second World War, by Enver Redžić; Psychology Press, 11 Şubat 2005, p. 150
  2. ^ Jozo Tomasevich. War and Revolution in Yugoslavia, 1941-1945: Occupation and Collaboration; Stanford University Press, 1 October 2002, p. 753
  3. ^ Stephen Dorril. MI6: Inside the Covert World of Her Majesty's Secret Intelligence Service; Simon and Schuster, 21 May 2002, p. 354
  4. ^ Croats in Argentina 20 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, damp.nsk.hr; accessed 23 Kasım 2015.
  5. ^ Vrančić profile 5 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., vjesnik.hr; accessed 23 Kasım 2015.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Franjo Tuđman</span> Hırvatistanın ilk cumhurbaşkanı

Franjo Tuđman, Hırvat politikacı ve tarihçi. Ülkenin Yugoslavya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından Hırvatistan'ın ilk cumhurbaşkanı oldu ve 1990'dan 1999'daki ölümüne kadar cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Mayıs 1990 ile Temmuz 1990 arası Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'nin dokuzuncu ve son başkanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan tarihi</span>

Hırvatistan tarihi, bugünkü Hırvatistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Ante Pavelić</span>

Ante Pavelić, Hırvat faşist siyasetçi. II. Dünya Savaşı'nda Almanya ve İtalya'nın uydusu olan Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin başkanlığını yaptı. Savaşın ardından Nazi kaçış yolları sayesinde Arjantin'e kaçabilmiştir, ömrünün kalan günlerini işlediği savaş suçlarından dolayı yargılanmadan sığındığı Franco İspanyası'nda tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Hırvatistan Devleti</span>

Bağımsız Hırvatistan Devleti, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'nın Nazi Almanyası tarafından işgali üzerine kurulan kukla devlettir. NDH'nin kuruluşu 10 Nisan 1941'de Zagreb'de ilan edildi. Almanlar Bosna, Hersek ve Srem'i Hırvatistan'a bağlayarak Ustaşa lideri Ante Paveliç'in yönetiminde faşist bir rejim kurdular. Hırvat faşistler Bağımsız Hırvatistan Devleti'nde çok sayıda Sırp, Yahudi ve Çingene nüfusunu öldürerek ortadan kaldırdılar.

II. Dünya Savaşı'nda Sırplara yönelik zulüm, 1941-1945 yılları arasında Faşist ve Nazi destekli unsurların Sırplar'a karşı yürüttüğü etnik temizlik uygulamasıdır. Belgrad Üniversitesi Profesörü Ljubodrag Dimic'in yayınladığı incelemedeki rakamlara göre Sırp tarafının toplam kaybı 1.000.000'dur. Hırvatistan Bağımsız Devleti, Sırp halkın büyük çoğunluğunu Ortaçağ Engizisyonu yöntemleriyle öldürdü. Papa XII. Pius, Zagreb başpiskoposu Alojzije Stepinac, Saraybosna başpiskoposu Ivan Šarić, reis-ül ulema Fehim Spaho, Zagreb müftüsü Ismet Muftić, Kudüs Baş Müftüsü Muhammed Emin el-Hüseyni ve başka Katolik-Müslüman din adamları, NDH'deki katliamları desteklediler. II. Dünya Savaşı boyunca Ustaşa rejimi sırasında 700.000 Sırp'ı öldürmüş, 400.000'i göç etmek ve 250.000'i de Katolik olmak zorunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Milan Stojadinović</span> Sırp siyasetçi (1888-1961)

Milan Stojadinović, bir Sırp ve Yugoslav siyasi figür ve tanınmış iktisatçı. 1935'ten 1939 yılına kadar Yugoslavya Krallığı Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Nazi kaçış rotaları</span>

Nazi kaçış rotaları, II. Dünya Savaşı'nın ardından mağlubiyete uğrayan Mihver Devletleri ve özellikle Nazi Almanyasındaki başta Naziler olmak üzere savaş suçluları ve işbirlikçilerinin Avrupa'dan kaçmak için örgütledikleri güzergâhları tarif etmek için kullanılan bir tâbirdir. Söz konusu rotalar, genellikle Latin Amerika ülkelerine doğru olmuş, kaçanlar özellikle Arjantin, Paraguay, Brezilya, Uruguay, Şili ve Bolivya'ya saklanmışlardır. Bazı kişilerin ABD, Kanada ve çeşitli Orta Doğu ülkelerine gittiği de bilinmektedir. İlk kaçış güzergâhı Almanya-İspanya-Arjantin, diğer güzergâh ise Roma-Cenova-Latin Amerika idi. Kaçış rotalarını örgütleyen çeşitli kişi ve kuruluşlar önce bağımsız hareket etseler de, zamanla örgütlü hareket etmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Milan Nedić</span> Sırp general ve politikacı (1878-1946)

Milan Nedić Sırp general ve siyasetçidir. II. Dünya Savaşı döneminde, Yugoslav Ordusu'nun Genelkurmay Başkanı, Yugoslav Kraliyet Hükümeti'nin Savaş Bakanı ve Nazi destekli bir Sırp kukla hükûmeti olan Ulusal Kurtuluş Hükümeti'nin Başbakanı'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Kolinda Grabar-Kitarović</span> 4. Hırvatistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Kolinda Grabar-Kitarović, Şubat 2015 yılından Şubat 2020'ye kadar Hırvatistan Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Hırvat siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Marija Pejčinović Burić</span> Hırvatistan dışişleri bakanı

Marija Pejčinović Burić merkez sağ Hırvat Demokrat Birliği partisinden Hırvat politikacı. 19 Haziran 2017 - 19 Temmuz 2019 tarihleri arasında Hırvatistan'ın 14. Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı ve Hırvatistan Başbakan yardımcısı olarak çalıştı. Kolinda Grabar-Kitarović ve Vesna Pusić'in ardından dışişleri bakanlığı görevini sürdüren üçüncü kadındır. Pejčinović Burić Altıncı Meclisi sırasında daha önce Parlamento Üyesi olarak görev yapmıştı (2008-2011). Burić, 6. seçim bölgesini temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat-Rumen-Slovak dostluk beyannamesi</span>

Hırvat-Rumen-Slovak dostluk beyannamesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Bağımsız Hırvatistan Devleti, Slovak Cumhuriyeti ve Romanya Krallığı arasında Macar genişlemesi karşı yapılmış ortak dostluk ilanıdır. Romanya Mareşali Ion Antonescu, bazı Mihver Devletleri arasında diplomasi çalışmalarına girişti ve ittifakı Mayıs 1942'de kurdu. Birlik, Küçük Antant'a benziyordu.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'da İslam</span>

İslam, Hristiyanlıktan sonra Hırvatistan'daki en büyük ikinci inançtır. 2011 nüfus sayımına göre ülke nüfusunun %1.47'si Müslüman iken, %91.06 Hristiyan ve %4.57 dindar olmayan, ateistler, agnostikler ve şüpheciler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Siegfried Kasche</span> Alman siyasetçi (1903-1947)

Siegfried Kasche, Nazi Almanyası'nın Bağımsız Hırvatistan Devleti büyükelçisi ve Nazi Partisi'nin paramiliter kanadı Sturmabteilung'un (SA) Obergruppenführeriydi. Kasche, Reichskommissariat Moskowien'in önerilen hükümdarıydı, ancak Reichskommissariat gerçekleşemedi. 7 Haziran 1947'de Yugoslavya'da savaş suçlarından idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat milliyetçiliği</span>

Hırvat milliyetçiliği, Hırvatların milliyetini savunan ve Hırvatların kültürel birliğini destekleyen milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Jasenovac toplama kampı</span> Hırvatistanda topla kampı

Jasenovac, İkinci Dünya Savaşı boyunca Mihver işgâli altında bulunan Yugoslavya'da Bağımsız Hırvatistan Devleti yetkilileri tarafından Jasenovac köyünde kurulmuş toplama ve imha kampı. Avrupa'daki en büyük on toplama kampından biri olan Jasenovac toplama kampı, Avrupa'nın işgâl altındaki bölgelerinde Yahudiler ve diğer etnik gruplara yönelik kendi başlarında imha kampları işleten tek Mihver yanlısı rejim olan Ustaşa rejimi tarafından kuruldu ve işletildi. Kuruluşundan sonra zaman geçtikçe Avrupa'daki en büyük üçüncü toplama kampı hâlini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Hırvatistan ilişkileri</span>

Hırvatistan ile ABD arasındaki diplomatik ilişkiler, Hırvatistan'ın Yugoslavya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından 7 Nisan 1992'de kuruldu. Karşılıklı ilişkiler samimi, dostane ve çok yakın olmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Za dom spremni</span>

Za dom spremni! Hırvat Ustaşa hareketi tarafından İkinci Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir selamdı. Faşist veya Nazi selamı Sieg heil'in Ustaşa eşdeğeriydi.

<span class="mw-page-title-main">Poglavnik</span>

Poglavnik, II. Dünya Savaşı Hırvat hareketi Ustaše'nin ve 1941 ile 1945 yılları arasında Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin lideri olan Ante Pavelić tarafından kullanılan unvandı.

<span class="mw-page-title-main">Tudjmanizm</span>

Tudjmanizm veya Tuđmanizm, Hırvatistan'ın ilk cumhurbaşkanı Franjo Tuđman'ın yönetimi sırasında en güçlü zirvesine ulaşan bir Hırvat milliyetçiliği biçimidir. Tuđman, ideolojiyi komünist olmayan ve Hırvat tarihinin yeniden incelendiği bir milliyetçilik olarak tanımlamıştır.