İçeriğe atla

Viyana Kongresi

Viyana Kongresi, Jean-Baptiste Isabey, 1815

Viyana Kongresi,[1] Napolyon Savaşları sonunda Fransız ordusunun, koalisyon orduları tarafından tümüyle yenilgiye uğratılmasının ardından, Avrupa’daki sınırları ve güçler dengesini yeniden belirlemeye yönelik kararlar almak üzere toplanmış olan kongredir.

Napolyon ordusunun sürekli yenilgiye uğrayıp geri çekildikleri bir dönemde, 9 Mart 1814 tarihinde, VI. Koalisyon[2]’un, aynı zamanda Avrupa’nın en güçlü devletleri olarak Birleşik Krallık, Avusturya, Prusya, Rusya, Avrupa’da siyasi coğrafyanın ve dolayısıyla güçler dengesinin yeniden düzenlenmesi için aralarına bir ittifak oluşturmuşlardı. Doğal olarak bu ittifak, askerî olmaktan çok, siyasi bir ittifaktır.

Söz konusu devletlere İsveç ve Portekiz’in de katılmasıyla 30 Mayıs 1814 tarihinde Paris’te imzalanan Paris Antlaşması’sında, 20 Temmuz 1814’te de İspanya katılmıştır. Savaşa katılmış olan tüm devletlerin Viyana’da toplanacak bir kongreye, tam yetkili temsilciler göndermesi kararlaştırılmaktaydı.

Viyana Kongresi ile Avrupa'da belirlenen sınırlar.

Fransız İhtilali ve Napolyon savaşları ile bozulan Avrupa siyasi haritası ve güçler dengesi, Osmanlı Devleti hariç, tüm Avrupa devletlerinin katıldığı bu kongre kararlarıyla yeniden yapılandırıldı. Bu kararlar ve yeni statüko ile I. Dünya Savaşı'na kadar devam eden Avrupa siyasi coğrafyası, yeni dönemde de pek çok isyan, ihtilal ve olaylara sahne oldu. Hemen hemen tüm Avrupa devletlerinin temsilcilerinin katılmasına karşın, 1815 Viyana Kongresi'nde ve Avrupa'nın yeniden yapılanmasında en önemli rolü, aynı zamanda kongre başkanlığı görevini de yürüten Avusturya başbakanı Klemens Wenzel Lothar von Metternich oynamıştır. Kongrenin nihai kararları, Birleşik Krallık, Rusya, Avusturya ve Prusya tarafından belirlenmiştir.

Fransız İhtilali ile etkinlikleri artan milliyetçilik, hürriyetçilik ve sosyalizm akımlarına tamamen karşı ve statükonun korunmasından yana olan Metternich'in yeni Avrupa politikası üç temel görüşe dayanıyordu. Bunlardan birincisi "Orta Avrupa" görüşü olup Avusturya'nın önderliğinde Rusya ve Fransa'ya karşı Birleşik Krallık ile ittifak; ikincisi, batıdan gelebilecek yeni ihtilal hareketlerine karşı Birleşik Krallık, Rusya, Avusturya ve Prusya arasında dörtlü ittifak; üçüncüsü ise tüm Avrupa'da iç ve dış barışın korunması için ek olarak Fransa'nın da katıldığı beşli ittifak.

Metternich'in Orta Avrupa'sı, eski Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu topraklarını ve İtalya'yı kapsıyordu. Bu düzenlemede, geniş bir Alman-Roma birliği, kültür ve güç alanında gerçekte bağımsız; ancak sürekli bir birlik bağı ile birbirine bağlı devletler topluluğu bulunmaktaydı. Böyle bir Orta Avrupa'da yeni büyük devletler ile birleşik bir Almanya'nın, bağımsız bir İtalya'nın ortaya çıkmasına yer yoktu. Metternich, Alman birliğini, Avusturya'nın egemenliği altına alabileceği prenslerin yönetimindeki küçük devletçikler hâlinde oluşturmayı hedeflemişti. Dolayısıyla, Metternich'in Avrupa'nın yeniden yapılanması planında, kıtanın merkezinde yer alan Avusturya'ya çok güç bir görev verilmişti. Bu görev; yeni devlet sistemi ve eski toplum yapısı temeli üzerinde, bölgenin siyasal ve sosyal açılardan devamının sağlanmasında öncülük ve liderlik göreviydi. Metternich'in düşüncesi, Avrupa'yı "federasyon" sistemi içinde yeniden kurmak ve kıtanın merkezinde yer alan ve tarihsel bir varlık olan Avusturya'nın yönetiminde federatif bir güç oluşturmaktı.

İlgili film

  • 'Der Kongreß tanzt', (Operette, 1931)[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The Congress of Vienna, 1 November 1814 — 8 June 1815. The Victorian Web. 30 Nisan 2002. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2009. 
  2. ^ "The Coalition of Europe Against Napoleon" (PDF). www.jstor.org. Erişim tarihi: 31 Mart 2021. 
  3. ^ Trailer 6 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı</span> Avrupada başlayan küresel savaş (1914–1918)

I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914 tarihinde başlayıp 11 Kasım 1918 tarihinde sona eren Avrupa merkezli küresel bir savaştır. II. Dünya Savaşı'na (1939-1945) kadar Dünya Savaşı veya Büyük Savaş olarak adlandırılmıştır. Savaşın taraflarından biri olan Osmanlı İmparatorluğu'nda "Genel Savaş" anlamında Harb-i Umumi, halk arasında ise Seferberlik olarak adlandırılmıştır. 1917'de Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa katılmasına kadar bu savaş ABD basınında Avrupa Savaşı olarak anılmıştır. Savaşan taraflar, çoğunlukla Avrupa, Kafkasya, Amerika, Orta Doğu ve Afrika ile Asya'nın bazı bölgelerinde çatıştılar.

<span class="mw-page-title-main">Prusya</span> 1525-1947 yılları arasında Orta Avrupada varlığını sürdürmüş eski bir Alman devleti

Prusya, tarihin değişik dönemlerinde değişik anlamlarda kullanılmış bir isim olmakla birlikte en çok 1713-1867 yılları arasında kendine Prusya Krallığı adını veren ve Orta Avrupa'da hüküm süren Alman devletinin ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Otto von Bismarck</span> Alman İmparatorluğunun ilk şansölyesi

Otto von Bismarck, 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Bonapart</span> Fransız asker ve imparator (1769–1821)

Napolyon Bonapart veya I. Napolyon kısaca Napolyon, Fransız asker, politikacı ve 1804-1814 arası Fransa imparatoru. Gerek Fransız Devrim Savaşları gerekse Napolyon Savaşları sırasında Fransa'ya önderlik ettiği gibi tüm Avrupa'yı da etkilemiş önemli bir komutandır. Girdiği savaş ve çatışmaların büyük bölümünü kazanmış, 1815'teki nihai yenilgisine kadar hızla Avrupa kıtasının hakimiyetini ele geçirmiştir. Tarihteki en önemli komutanlardan biri olan Napolyon'un savaşları dünyanın her yerinde askerî okullarda ders olarak okutulmaktadır ve kendi Avrupa tarihinin en ünlü ve en tartışmalı siyasi figürlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya İmparatorluğu</span> 1804-1867 yılları arasında Habsburg hanedanı tarafından hükmedilen Orta Avrupa toprakları

Avusturya İmparatorluğu, 1804-1867 yılları arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa topraklarına verilen isimdi.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Savaşları</span> Savaş dönemi

Napolyon Savaşları, Fransız Devrim Savaşları'nın ardından Napolyon önderliğindeki Fransa ile Avrupa'nın diğer güçlü devletlerinin oluşturduğu koalisyon arasında gerçekleşen savaş dönemi. Başlangıç tarihinin hangi yıl olduğuna dair tarihçiler ve araştırmacılar arasında fikir birliği yoktur. 1800-1815 yılları arasında, yaklaşık 15 yıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Klemens von Metternich</span> 1815 Viyana Kongresi komite başkanı

Prens Klemens von Metternich, Avusturyalı diplomattır.

<span class="mw-page-title-main">Metternich sistemi</span> Viyana Kongresi’nde; Büyük Britanya, Avusturya, Rusya ve Prusya tarafından Avrupa’da statükoyu korumak için ortaya koydukları sistem

Metternich sistemi; Viyana Kongresi'ne (1815) katılan Büyük Britanya, Avusturya, Rusya ve Prusya'nın Avrupa'da statükoyu korumak için ortaya koyduğu sistemdir. Sisteme adını veren Avusturya Başbakanı Metternich, statükonun silah gücüyle korunmasını savunuyordu. Ona göre ulusçuluk hareketlerinin acımasızca bastırılması ve ulus devletlerin dağıtılması gerekiyordu. 1815'te Viyana'da kurulan sistem, Avusturya ve Rusya'nın Balkanlar'daki işbirliğine, Prusya'nın Fransa ve Rusya'yı dengelemesine ve Kıta Avrupası'na bir ülkenin tek başına egemen olmamasına dayanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Krallığı</span> 1861-1946 yılları arasında Güney Avrupada hüküm sürmüş bir krallık

İtalya Krallığı, 1861 yılında İtalya’nın birleşmesinden 1946 yılında İtalyan Cumhuriyeti’nin ilanına kadar devam etmiş bir krallıktır. İtalya Krallığı, Roma İmparatorluğu’nun dağılmasından sonra kurulmuş, bütün İtalya yarımadasını kapsayan ilk devlettir. Aradaki 12 yüzyıl boyunca İtalya yarımadasında çok sayıda devletçik kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Prusya Savaşı</span> Prusya Krallığı ve Avusturya İmparatorluğu arasındaki savaş (1866)

Avusturya-Prusya Savaşı veya Yedi Hafta Savaşı, 1866'da Avusturya İmparatorluğu liderliğinde Alman Konfederasyonu ile Prusya Krallığı ile Alman müttefikleri yanında İtalya ve Alman müttefikleri arasında gerçekleşti. Sonuç olarak Alman devletleri üstünde Prusya egemenliği ve Üçüncü İtalyan Bağımsızlık Savaşı denilen İtalyan birleşmesi süreci gerçekleşti.

<i>Sharpes Waterloo</i>

Sharpe's Justice, Bernard Cornwell’in aynı adlı roman dizisinden televizyona uyarlanan Sharpe adlı film dizisinin ondördüncü bölümüdür. İngiliz ITV kanalında ilk olarak 1997 yılında gösterilen filmde Sean Bean ve Daragh O'Malley başrollerdedir.

<span class="mw-page-title-main">Yüz Gün</span> Napolyonun Yüz Günü

Yüz Gün Savaşı veya Yedinci Koalisyon Savaşı, Birinci Fransa İmparatorluğu imparatoru Napolyon Bonapart’ın 1814 Fontainebleau Antlaşması gereğince sürgün edildiği Elba Adasındaki sürgünden kaçarak Paris’e döndüğü 20 Mart 1815 tarihiyle, kral XVIII. Louis’nin Fransa tahtına döndüğü 8 Temmuz 1815 tarihleri arasındaki 111 günlük dönemi anlatır. Bu dönemde Napolyon Savaşları yeniden başlamış ve Waterloo Muharebesi yaşanmıştır. Yüz Gün deyimi ilk kez kralın dönüşünü kutlayan Paris valisi Gaspard de Chabrol tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'nın birleşmesi</span> Ayrı Alman krallıkların ilk defa Alman İmparatorluğu adı altında birleşmesi

Resmî olarak Almanya'nın birleşmesi ile siyasi ve idarî olarak birleşik bir ulus devletin ortaya çıkması 18 Ocak 1871'de Fransa'daki Versay Sarayı'nın Aynalar Galerisi'nde gerçekleşti. Fransa-Prusya Savaşı sonrası Fransızların silah bırakmasının ardından, Alman devletlerinin prensleri Prusyalı I. Wilhelm'i Alman İmparatoru ilan etmek için bir araya geldi. Pratikte, Almanca konuşan halkların çoğunluğunun birleşik bir devlet altında toplanması, resmî ve soylu yöneticiler arasındaki gayriresmî ittifaklar sayesinde bir süredir düzensiz olarak gelişmekteydi. Ancak birleşme fikirleri, tarafların kendi çıkarları yüzünden Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun 1806'da dağılması ve Napolyon Savaşları'nın gerçekleşmesi üzerine kuvvetlenen milliyetçilik hareketlerine kadar neredeyse yüz yıl gecikerek aristokratik bir deneme olmaktan öteye gidemedi.

<span class="mw-page-title-main">Bavyera Krallığı</span> 1806-1918 yılları arasında var olan bir Alman devleti

Bavyera Krallığı, 1805'ten 1918 yılına kadar varlığını sürdürmüş, Bavyera Elektörlüğü'nün ardılı olan bir devletti. 1871'de Almanya'yla birleşmesinin akabinde krallık, yeni kurulan imparatorluğun içinde yer alan bir federe devlet hâline dönüştü. Güç, zenginlik ve yüzölçümü bakımından, yönetici devlet olan Prusya Krallığı'nın hemen ardında ikinci sıradaydı.

<span class="mw-page-title-main">Altıncı Koalisyon Savaşı</span> 1813-1814 Napolyon Savaşları sırasındaki çatışma

Altıncı Koalisyon Savaşında (1813–1814), Avusturya, Prusya, Rusya, Birleşik Krallık, Portekiz, İsveç, İspanya ve birkaç Alman Devleti, Fransa'yı yenerek Napolyon Bonapart'ı Elba'ya sürgüne gönderdi. Napolyon'un başarısızlıkla sonuçlanan Rusya Seferi sonrası, kıtasal güçler Rusya, Britanya, Portekiz ve İspanya, Fransa'ya karşı birlik oldu. Ordularını yeniden düzenleyen koalisyon üyeleri, 1813'te Napolyon'u Almanya'dan çıkardı ve 1814'te Fransa'yı işgal ederek Napolyon'un tahttan çekilmesini ve Bourbon Restorasyonu'nu zorladılar.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Koalisyon Savaşı</span>

İkinci Koalisyon Savaşı, İngiltere, Avusturya ve Rusya'nın başını çektiği ve Osmanlı İmparatorluğu, Portekiz, Napoli ve çeşitli Alman monarşilerinin de dahil olduğu birçok Avrupa monarşisinin devrimci Fransa'yı hedef alan ikinci savaşıdır. Savaşta İspanya Fransa'yı destekledi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa uyumu</span>

Avrupa uyumu ya da Avrupa ahengi ; Napolyon Savaşları'nın sona erdiği 1815 yılından I. Dünya Savaşı'nın patlak verdiği 1914 yılına kadar geçen dönemde, Avrupa devletlerinin uluslararası arenada siyasi güçler dengesini gözeterek hareket etmelerini sağlayan sistem. Viyana Kongresi'nin ardından hayata geçirildiği için Kongre Düzeni olarak da bilinir. Uyum sistemi genellikle büyük devletlerin barışın tehdit edildiğine inandıkları anda topladıkları konferanslar şeklinde yürüyordu

<span class="mw-page-title-main">Kongre Polonyası</span> Doğu Avrupadaki eski devlet

Kongre Polonyası veyahut resmi adıyla Polonya Krallığı, ya da Rus Polonyası, 1815'te Viyana Kongresi'nde egemen bir Polonya devleti olarak oluşturulan bir yönetimdi. Polonya, Habsburg Monarşisi, Rusya ve Prusya tarafından bölündükten sonra Rus egemenliği altında kuruldu. 1831 Kasım Ayaklanması'na kadar, krallık Rus Çarları ile birlikteydi. Daha sonra devlet, 19. yüzyıl boyunca Rus İmparatorluğu'na zorla entegre edildi. 1915 yılında, I. Dünya Savaşı sırasında, Polonya, 1918'de bağımsızlığını yeniden kazanana kadar, İttifak Devletleri tarafından Polonya'nın nominal Polonya Krallığı ile değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Prag Barış Kongresi</span>

Prag Barış Kongresi, Altıncı Koalisyon Savaşları sırasında müttefik olan Prusya ve Rusya ile Fransa arasında 12 Temmuz-10 Ağustos 1813 tarihleri arasında Avusturya arabuluculuğuyla gerçekleşen barış çalışmasıdır. Savaşı bitirmeyi amaçlayan kongre anlaşma sağlanamadan sona erdi ve savaş, Avusturya'nın sonra Napolyon karşıtı koalisyona katılmasıyla daha da büyüdü.

Avrupa güç dengesi, uluslararası ilişkilerde tek bir gücün Avrupa kıtasının üzerinde hegemonya kurmasına izin verilmemesi gerektiği ilkesidir. Modern Çağ’ın büyük bir bölümünde bu denge, güç için mücadele eden az sayıda ve sürekli değişen ittifaklar sayesinde sağlanmış ve bu durum 20. yüzyılın başlarındaki Dünya Savaşları ile tepe noktasına ulaşmıştır. 1945’e gelindiğinde Avrupa liderliğindeki küresel hakimiyet ve rekabet sona ermiş ve Avrupa güç dengesi doktrini yerini modern süper güçler olarak Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği’nin arasında dünya çapında bir güç dengesine bırakmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.