İçeriğe atla

Viyana Kanı

Viyana Kanı
Özgün isimWiener Blut
MüzikJohann Strauss II ve aranjman: Adolf Müller
LibrettoVictor Léon ve Leo Stein
Gala26 Ekim,1899
İlk gösterim yeri"Carltheater", Viyana, Avusturya
Oyuncular
  • Balduin: Zedlau Kontu, tenor
  • Gabriele: Zedlau Kontesi, soprano
  • Franziska Cagliari: soprano
  • Prens Ypsheim-Gindelbach: bariton
  • Josef: bariton
  • Kagler: bas
  • Pepi Pleininger: soprano


Viyana Kanı (Almanca: Wiener Blut) Johann Strauss II tarafından bestelenmiş müzik parçalarının kullanılması suretiyle "Adolf Müller" tarafından aranjmanı yapılmış Viyana opereti janrında 3 perdelik Almanca operetdır. Eserin librettosu "Victor Léon" ve "Leo Stein" tarafından hazırlanmıştır. Operetin prömiyer temsili 26 Ekim 1899'da Viyanada "Carltheater"'da, nerede ise Johann Strauss'un ölümünden 5 ay sonra, yapılmıştır. Eserde zaman ve mekan 1814-1815'te Viyana'da Viyana Kongresi toplantısı sırasındadır.

Türkiye'de ilk temsili, rejisi Saadet İkesus tarafından yapılarak, Ankara'da Devlet Operası'nda (......) yılında yapılmıştır.

Hazırlanışı

Johann Strauss'un bestelemiş olduğu 'Wiener Blut' op.354 adlı vals o kadar popüler olmuştu ki, Viyana'daki opera impresarıyor=ları bu vals adı ile bir operet hazırlanması için büyük yatırımlar yapmaya hazırdılar. Johann Strauss II şahsen 1898da "Aschenbrode" adlı bir bale hazırlamakla meşguldü. Bu nedenle bu yeni operetin genel konseptinin uyarlanması; aktif olarak müziksel aranjmanı ve prömiyerin yapımı sırasında besteciye gerekenleri yapma görevini "Adolf Müller"'e bırakmaktan hoşnuttu. Bu operet Strauss'un daha önce bestelemiş olduğu eserlerden oluşturuldu ve Strauss hiçbir yeni beste katkısı yapmadı. Bu yüksek maliyetli yeni operetin sahnelenmesinde "Franz Jauner" çok önemli bir katkıda bulundu. Operetin prömiyeri, Strauss'un ölümünden 5 ay sonra yapıldı. Prömiyerde Viyana seyircinin reaksiyonundan Jauner bu eserin epeyce temsillerinin uzun zaman devam edip büyük bir mali başarı sağlayacağını ummaktaydı. Fakat, arka arkaya 30 temsilden sonra, eserin sahnelendiği tiyatrodan kaldırılarak yerine dış ülkelerde ve tiyatro kritikleri tarafından fazla tutunmuş olan Sidney Jonesun "Geisha" adlı opereti sahneye konuldu. Büyük bir mali zarar uğrayan Jauner 23 Şubat 1900'de Carltheater'daki ofisinde intihar etti.

Fakat bundan 5 yıl sonra bazı küçük liberetto ve müziksel aranjman değişiklerinden sonra Viyana'daki ünlü Theater an der Wien eserin yeni bir yapımını sahneledi. Bu Viyana seyircilerinin popüler onayları ile karşılandı. Daha sonra da dünya sahnelerinde seyircilerin popüler bulduğu bir eser oldu. Örneğin 2007'de İngiltere'de "İngiliz Tur Edici Opera" trüpü "Viyana Kanı" operasının konser şeklinde temsillerini yaparak bütün ülkedeki önemli taşra tiyatrolarında büyük sükse yapmıştır.

Roller

Rol Ses tıpı Prömiyerde roller, 26 Ekim 1899
Orkestra şefi: - )
Balduin, Zedlau Kontutenor
Franziska Çağliarı soprano
Prens Ypsheim-Gindelbach bariton
Gabriele, Kontes Zedlausoprano
Josef bariton
Kagler bas
Pepi Pleininger soprano

Konu özeti

Zaman 1814-1815 Viyana'da Viyana Kongresi toplanmıştır. Reuss-Schleiz-Gleiz ülkesinin diplomatik heyetinde önemli bir görevi olan Zedlau Kontu Balduin, eğlenceden çok hoşlanan Viyanalı hanım Gabriele ile evlenmiştir. Fakat kısa bir zaman sonra Kont Balduin, Viyana kanından olmadığı için, eğlenceden hoşlanma ruhunu kaybetmiştir. Bundan hiç haz almayan Gabriele'de ondan ayrılmış ve ailesinin şatosuna çekilmiştir. Yalnız kalan Zedlau Kontu Balduin Viyana güzeli Franziska Çağliarı ile bir ilişkiye başlamıştır. Bunun yanında, uşağı Joseph'in kızarkadaşı olan ve evin vekilharçlığını yapan Pepi Pleiniğer'de de gözü vardır. Gabriele kocasının kaçamaklarını öğrenip Viyana'ya geri gelir. Hepsi Heuriğer'deki Hietzing malikanesinde eşlik ettikleri kişilerle karşılaşırlar. Gabriel'e Reuss-Schleiz-Gleiz ülkesinin başbakanı, ülkesinin baş temsilcisi ve Zedlau Kontunun üstü olan Prens Ypsheim-Gindelbach eşlik etmektedir. Zedlau Kontu Balduin Pepi Pleiniğer'e eşlik etmektedir. Joseph ise güzel Franziska Çağliarı ile gelmiştir. Çok fırtınalı bir kargaşalıktan sonra, her şey uygun yoluna girer ve bir mesut son olarak birbirine uygun çiftler (Gabriel ile Balduin, Joseph ile Pepi ve Ypsheim-Gindelbach ile Çağrıları) tekrar birlikte olmaya başlarlar. Bütün hepsi bu karışıklığa neden olarak da hepsinde sadece "Viyana Kanı" olmasına atıf edederler. Hep birlikte neşeli ve mesut olarak koro ile finale şarkısını söylerler.

Eserdeki bazı müziksel parçalar

I. Perde

  • Arya - Anna, Anna, Anna! Ich Such' Jetzt Da, Ich Such' Jetzt Dort
  • İkili - Pepi! Er? - Funf Volle Tag
  • İkili - Gruss, Gott, Mein Liebes Kind! - Dann Und Wann Müss Man Doch Auch Bei Der Frau Sein
  • Ikılı - Wunsch' Güt'n Morgen, Herr...Von Pepi-Draust In Hietzing Gıbt's A Remasuri
  • Arya - Gruss Dich Gott, Du Liebes Neşterl
  • Arya - Als Ich Ward Ihr Mann - Was Nutzt Der Güte Vorsatz Mir
  • İkili - Na, Also Schreib' Und Tu' Nicht Schmieren - Du Susses Zuckertauberl Mein
  • Ikılı - Geh Schau, Mein Liebes Schatzerl
  • Ensambl, koro - Er Ist Net Z'fınden-Stoss An

II. Perde

  • Koro, Polonaise: Ach, Wer Zahlt Die Vielen Namen
  • İkili - Das Eine Kann İch Nicht Verzeih'n - İch Bin Ein Echtes Wiener Blut - Wiener.
  • İkili - So Nimm, Mein Susser Schatz - Ah Peperl, Du?
  • Ensambl Koro - Bei Dem Wiener Kongresse
  • İkili - Durchlaucht! Ah, Jetzt Heisst Es Operieren - O Durchlaucht!
  • Ensambl - Ich Habe Gewonnen, Ich Habe Gesiegt - Die Damen Erlauben - Haha, Das Ist Zu.

III. Perde

  • Koro - Wienerstadt Sie Hat Ein Symbol
  • - Gehts Und Verkaufts Mei G'Wand
  • - Lockt Sie Denn Die Laube Nicht
  • - Hier Sind Die Lauben
  • - A Stoss An Stoss An Du Liebchen Mein
  • Koro - Wiener Blut

Bazı seçilmiş ses kayıtları

  • 1954 (Audio CD 2007, 2000) - Nicolai Gedda, Elizabeth Schwartzkopf, Erich Kunz, Emmy Loose -

Philharmonia Orkestra ve Korosu (Şef:Otto Ackerman) - Audio CD, Naxos Historical, ASIN: B000OQDRSC ve Audio CD, EMİ Claşsıcal, ASIN: B000005GÜQ

  • 1971 (DVD 2008)- René Kollo, Benno Kusche, Hilde Sochor, Fritz Muliar, İngeborg Hallstein - Kürt Graunke Symphony Orchestra (Şef:Anton Paulik) Rejisör:Hermann Lanski - DVD Deutche Gramaphone, Ünitel - ASİN: B0012EF7N8
  • 1993 - Elisabeth Kales, Erich Kuchar, Karl Dönch, Wolfgang Kandutsch, Siegrid Martikke, Adolf Dallapozza - Vienna Voskoper Orkestra ve Korosu (Şef:Rudolf Bibl) - Audio CD, Wea/Denon ASIN: B0000034O2
  • 1994 (DVD 2006) - Peter Matic, Martina Serafın, Herbert Lippert - ... (Şef:...)- DVD, Cascade GmbH Amado DVD_Operetta, ASIN: B000HOJTW4
  • 1994 - Benno Kusche,Wilma Lipp, Hilde Güden, Mağrıt Schramm, Rudolf Schock, Ferry Gruber, - Wiener Stadtoper Korosu ve Wiener Symphoniker Orkestra (Şef:Robert Stolz) - Audio CD, Eurodisc, ASIN: B000WC4D6S
  • 1996 - Nicolai Gedda, Anneliese Rothenberger, Christine Görner, Erich Kuchar - Münich Gartnerplatz Theater Korosu, Graunke Symphony Orchestra (Şef: Willy Mattes) - Audio CD : Kaiserliche Operette, ASIN: B000007PGÜ
  • 1999 - Klaus Hırte, Nicolai Gedda, Anneliese Rothenberger, Renate Holm - Köln Opera Korosu, Philharmonia Hungarica (Şef:Willi Boşkovsky) - Audio CD EMİ ASIN: B00002676T
  • 2002 - Leopold Clam, Irma Beilke, Fritz Hoppe, Claus G. Neumann, Rita Streich- Berliner Staditche Opera Orkestra ve Korosu (Şef:Hans Lenzer) - Audio CD, Tuxedo ASIN: B000066SİO
  • 2007 - Alexander Grill, Noëmi Nadelmann, Ranier Tröst, Harald Serafın - Festival Orchester Morbisch (Şef:Rudolf Bibl) - DVD, Oehms Claşsıcs, ASIN: B000XXWDZO

Dipnotları

Dışsal kaynaklar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Johann Strauss II</span>

Johann Strauss II, 19. yüzyıl Avusturyalı Klasik Batı Müziği bestecisi. Vals Kralı olarak ün yapmıştır.

İbrahim Yazıcı Türk piyanist ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Şen Dul</span>

Şen Dul, Avusturya-Macaristanlı Franz Lehár'ın üç perdelik operetidir. Operetin librettosu Viktor Léon ve Leo Stein tarafından Fransız yazarı Henri Meilhac tarafından 1861'de yazılmış "Fransızca: L'attaché d'ambassade" adlı oyundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Bu oyun ve operet çok zengin bir dul kadın olan Hanna Glavari'nin kendine yeni bir koca bulma çabalarını konu edinmektedir. Operetin prömiyeri 30 Aralık 1905'te Viyana'da Theater an der Wien'de yapılmıştır. 1905'le bestecinin ölüm yılı olan 1948 yılları arasında Dünya çapında 300.000'in üzerinde sahneye konulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Don Giovanni</span>

Don Giovanni, müziği Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş, İtalyanca librettosu Lorenzo Da Ponte tarafından yazılmış olan iki perdelik bir opera eseridir. Bu eserin prömiyeri 29 Ekim 1787'de Prag'da Ulusal Tiyatro'da oynanmıştır. Mozart bu opera eserini "opera buffa" olarak sınıflandırmıştır. Da Ponte'nin liberettosu çok kere dramma giocoso olarak bilinmekte ve komik opera anlamı vermektedir. Bunu için opera çok kere komik opera veya komik (buffa) opera ile (seria) opera karışımı eşi bulunmayan bir tip opera olarak görülmektedir. Bu eser komedi, melodram ve olağanüstü fantezi elemanlarını kapsayıp birleştirmektedir.

<i>İdomeneo</i>

İdomeneo, re di Creta ossia Ilia e Idamante veya daha bilinen kısa adıyla İdomeneo, Wolfgang Amadeus Mozart'ın bestelediği ve librettosunu Giambattista Varesco'nun yazdığı 3 perdelik opera seria. Operadaki olaylar Girit adasında geçmektedir. İlk defa 29 Ocak 1781 tarihinde Münih'teki Cuvilliés Tiyatrosu'nda sahnelenmiştir.

Bu liste Avusturyalı besteci Johann Strauss II tarafından bestelenmiş tüm operetlerin bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yarasa (operet)</span>

Yarasa Johann Strauss II tarafından bestelenmiş bir Viyana opereti janrında 3 perdelik Almanca operettir. Eserin librettosu "Carl Haffner" ve "Richard Genée" tarafından hazırlanmıştır. Operetin prömiyer temsili 5 Nisan 1874de Viyanada Theater an der Wien eserini bestesinin orkestra şefliği altında yapılmıştır. Bu operet çok büyük bir ilgi görmüş ve dünyanın diğer opera evleri reperatuarları içinde devamlı bulunmuştur. Türkiye'de ilk temsili Ankara'da yapılmıştır. Kuzey Amerika'da sahnelenen 20 en popüler opera eseri listesinde 19'uncu sırada bulunmaktadır.

Tebessümler Diyarı Avusturya-Macaristan ülkeli Franz Lehar tarafından bestelenen 3 perdeden oluşan bir romantik operetidir. Operetin librettosu Almanca olarak "Ludwig Herzer", "Fritz Löhner-Beda" ve "Fritz Löhner" tarafından yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Franz Lehár</span>

Franz Lehar, Macar asıllı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'da doğup genellikle Viyana'da yaşayıp bestecilik yapan bir müzisyendir. Genellikle operetleri ile ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bastien ve Bastienne</span>

Bastien ve Bastienne müziği Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş, Almanca librettosu "Friedrich Wilhelm Weiskern" tarafından yazılmış tek perdelik bir singspiel yani komik operadir.

Aydın Karlıbel, Türk besteci ve piyanisttir.

TRT Ankara Radyosu Çoksesli Korosu, 1970 yılında TRT Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren çoksesli koro.

Lüksemburg Kontu Avusturya-Macaristan doğumlu Macar asıllı besteci Franz Lehar tarafından bestelenmiş 3 perdelik bir operet eseridir. Eserin Almanca librettosu A. M. Willner, Leo Stein ve Robert Bodanzky tarafından yazılmıştır. Operetin prömiyer sahnelenmesi 12 Kasım 1909'da Viyana'da Theater an der Wien tiyatrosunda yapılmıştır. Sonradan bu operette çeşitli zamanlarda değişiklikler yapılmış ve son zamanlar yapımlarında tercih edilen versiyon ilk defa 4 Mart,1937de Berlin Theater des Volkes tiyatrosunda sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Richard Strauss</span> Alman Romantik Dönem bestecisi

Richard Georg Strauss, edebi alt yapıya sahip uzun senfonik şiirleri ve operaları ile ünlü Alman Romantik Dönem bestecisi. Ayrıca Strauss önemli bir orkestra şefi ve tiyatro yönetmeniydi.

<span class="mw-page-title-main">Orphe ve Eurydice</span>

Orphe ve Eurydice Christoph Willibald Gluck tarafından hazırlanmış bir operadır. Operanın konusu antik Yunan Orfe efsanesine dayanmaktadır ve operanın librettosu "Ranieri de' Calzabigi" tarafından yazılmıştır. İlk temsili 5 Ekim 1762'de Viyana'da Burgtheatre'da verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Singspiel</span> opera türü

Singspiel, bir tür Almanca müzikli dram olarak geliştirilmiş ve günümüzde bir opera janrı olarak kabul edilmiştir. Nitelik olarak içeriği müziksel ensambl şarkıları, tek "aryalar", "ikili", "üçlü" vb şarkılar, "ballad"lar arasında konuşma dialogları bulundurur. "Singspiel" janrından geliştirilen operet janrı da bu öğeleri içermektedir. Bazı opera otoritelerine göre "singspiel" janrı ile diğer "opera janrları" arasındaki ana fark operalarda "resitatif"lerin bazen önemli olarak yer almaları ve dramatik zirvelere yetişmek için "singspiel"lerde müziğin özel bir önemi olmamasına karşılık operalarda müziğin ana rol oynamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Viyana Şarkı Derneği</span>

Viyana Şarkı Derneği, Avusturya’nın başkenti Viyana’daki Müzik Dostları Derneği’nde konserler veren ve yaklaşık 230 üyesi olan bir korodur.

19 Mayıs 2008 tarihinde kurulan Samsun Devlet Opera ve Balesi'nin, sahnelemiş olduğu opera, bale, operet ve müzikal eserlerinin yer aldığı liste.

<span class="mw-page-title-main">Romeo ve Jülyet (Gounod)</span>

Romeo ve Jülyet(Fransızca: Roméo et Juliette) Fransız opera bestecisi Charles Gounod tarafından bestelenmiş 5 perdelik bir "Grand opera" türünde opera eseridir. Eserin librettosu Fransızca olarak "Jules Barbier" ve "Michel Carre" tarafından gayet serbest olarak tanınmış İngiliz tiyatro oyunu yazarı William Shakespeare'in Romeo ve Juliet oyunundan uyarlanılarak yazılmıştır. Bu opera eserinin prömiyeri Paris'te "Théâtre Lyrique Tiyatrosu "'da 27 Nisan 1867'da sahnelenmiştir.

Gaetano Bardini ,Tenor ses tonuna sahip İtalyan erkek opera sanatçısıdır. Bardini sayısız resital verdi ve özellikle Çek Cumhuriyeti'nde başarılı oldu. Performanslarında Prag Smetana, Brno Devlet Opera ve Prag Chamber orkestraları ile gerçekleştirdi. Müzik şefleri Jan Štych ve Ino Savini ile birlikte çalıştı. Riparbella'da doğan İtalyan opera sanatçısı Gaetano Bardini 3 Kasım 2017'de 90 yaşında Cecina'da öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.