İçeriğe atla

Viyana Filarmoni Orkestrası

Viyana Filarmoni Orkestrası
Wiener Philharmoniker
Wiener Musikverein - Altın Salon
KısaltmaWP
KurucuOtto Nicolai
Kuruluş tarihi1842 (1842)
KonumAvusturya Viyana, Avusturya
Konser salonuWiener Musikverein
Resmî siteResmî site

Viyana Filarmoni Orkestrası, Avusturya'da bulunan ve dünyanın en iyi senfonik müzik topluluğu olarak bilinen orkestradır.

Tarih

1842 yılında besteci Carl Otto Nicolai tarafından kurulmuştur. Beethoven ve Mozart'ın senfonik eserlerini seslendirmeyi arzulayan Viyana Devlet Operası Orkestrası sanatçılarının operadan bağımsız olarak filarmonik konser dizileri sunma kararını alması ile Viyana Filarmoni Orkestrası oluşmuştur. Tamamen bağımsız ve kararlarını üyelerinin demoktratik oyları ile alan bir orkestradır, günümüzde de bu ilkeler ile hareket eder. İdari işlerin bir kısmı aralarından seçilen 12 kişilik bir idare komitesine devredilmiştir. İdari kurulun yetkisi dışındaki tüm konularda basit çoğunluk kararı ile harekete edilir.

Konser Salonu

Viyana Filarmoni Orkestrası, Viyana'daki Müzik Dostları Derneği Salonu'nda (Musikvereinsaal) düzenli konserler verir. Özel konserler ve turnelerle birlikte yılda 90 konser vermektedir.

Viyana Devlet Operası

Viyana Devlet Operasının dış cephesi.

Orkestra üyeleri, Viyana Devlet Operası Orkestrası'nda üç yıllık deneme süresini tamamlayan müzisyenler arasından seçilir. Viyana Filarmoni'nin daimi üyeleri, Viyana Operası'nda da çalışmayı sürdürür. Seksen yıldır Viyana Filarmoni, Viyana Operası'nın yaz tatilinde olduğu sırada Salzburg'a gider ve Salzburg Festivali'nin omurgasını oluşturur.

Şefler

Orkestra, 1933'ten bu yana daimi bir şef altında bulunmaz; her bir konseri dünyaca ünlü konuk şefler tarafından yönetilir. 1933'e kadar olan dönemde ise abone konserlerini yönetmek için her sene bir şef seçilmiş ve kimi zaman birkaç yıl, kimi zaman çok daha uzun süre üst üste seçilen şefler tarafından yönetilmiştir.

1847'de Nicolai'nin Viyana'yı terk etmesinden sonra pasif hale gelen orkestra, 1860'ta Carl Eckert'in şef olarak orkestraya girmesi ile konser aboneliklerini başlatmış ve düzenli konser vermeyi hiç bırakmamıştı.

1875-1882 yılları arasında Hans Richter tarafından yönetilen orkestra, bu dönemde Brahms'ın 2. ve 3. senfonilerinin ilk seslendirilişini gerçekleştirdi.

İlk yurt dışı konserini Paris'te orkestrayı 1898-1901 arasında yöneten Mahler'in şefliği döneminde verdi. Daha sonraki şefler Felix Weingartner (1908–27), Wilhelm Furtwängler (1927–30) ve Clemens Krauss (1930–33) idi.

Enstrümanlar

Orkestranın önemli bir özelliği diğer büyük orkestralarda bulunmayan kendine özgü enstrümanların ve çalma tarzlarının varlığıdır. Kullanılan klarnet, trombon, timpani, obua gibi çalgılarda farklıdır. Orkestra, 18. yüzyıl sonu Avrupa müzik anlayışını ve sesini korumuştur. 19. yüzyılda müzikte ulusal akımların doğması ile enstrüman yapımında farklılıklar olmuştu; Viyanalılar ise Viyana Klasiklerine sadık kalmışlardır. Konserleri verdikleri ünlü "Altın Salon"un efsanevi akustik özelliklerinin de orkestranın kendine özgü sesine katkısı vardır.

Gelenekçilik

Dünyanın geleneklerine en bağlı orkestrası olarak tanınan topluluk, arasına kadın sanatçıları, siyah ve sarı derili sanatçıları daimi üye olarak katmakta isteksiz davranması nedeniyle eleştirilir. Kadın Müzisyenler Birliği'nin çabaları sonucu 1997'den itibaren kadın arp, viyola, viyolonsel sanatçılarını kabul etmeye başlamıştır. 2001'de Asyalı melez bir kemancı daimi üye olmuş, 2005'te Avustralyalı Simone Young, Viyana Filarmoni'yi yöneten ilk kadın şef olmuştur.

Yeni Yıl Konseri

Orkestranın geleneksel hale gelen Yeni Yıl Konserleri çok ünlüdür. Bu konserlerde ağırlıklı olarak Strauss ailesine mensup bestecilerin eserleri seslendirilir. Konserdeki son eser olarak muhakkak Baba Johann Strauss'un Josef Wenzel Radetzky von Radetz'e atfen bestelediği Radetzky Marşı çalınır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürer Aykal</span> Türk orkestra şefi

Gürer Aykal Türk orkestra şefi. 1988'den beri Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın şefliğini, ayrıca Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın genel müzik direktörlüğünü ve daimi şefliğini yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Rahmaninov</span> Rus besteci, orkestra şefi ve piyanist

Sergey Rahmaninov, Rus besteci, orkestra şefi, piyanist.

<span class="mw-page-title-main">Johann Strauss II</span>

Johann Strauss II, 19. yüzyıl Avusturyalı Klasik Batı Müziği bestecisi. Vals Kralı olarak ün yapmıştır.

Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası ya da kısaca BİFO, 1999 yılında Gürer Aykal yönetiminde Borusan Holding desteğiyle kurulan ve İstanbul’da faaliyet gösteren senfonik orkestradır.

<span class="mw-page-title-main">Nadia Boulanger</span> Fransız piyanist (1887-1979)

Nadia Juliette Boulanger Fransız besteci, orkestra şefi ve müzik öğretmeni. 20. yüzyıldaki pek çok önemli bestecinin öğretmenidir. Onun öğrencisi olmuş bazı ünlü sanatçılar şunlardır: Gülsin Onay,Astor Piazzola, Daniel Barenboim, Leonard Bernstein, Aaron Copland, Elliot Carter, Lennox Berkeley, Marc Blitzstein, Philip Glass, Quincy Jones, Virgil Thomson, Walter Piston, İdil Biret, Ulvi Cemal Erkin, Mithat Fenmen.

Hasan Ferit Alnar, Türk bestecidir. Türk Beşleri arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Claudio Abbado</span> İtalyan orkestra şefi (1933-2014)

Claudio Abbado, İtalyan orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Otto Nicolai</span>

Carl Otto Ehrenfried Nicolai. Alman opera bestecisi ve orkestra idarecisi ve şefi. Viyana Filarmoni Orkestrası'nın kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Zubin Mehta</span>

Zubin Mehta, Hint orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Herbert von Karajan</span> Avusturyalı orkestra şefi

Herbert von Karajan, 20. yüzyılın müzik dünyasının önde gelen kişiliklerinden, Avusturya doğumlu orkestra şefi. Kesin tavrı ve titiz yorumuyla orkestra yönetiminde mutlak bir otorite olarak belirmiş, 34 yıl süreyle Berlin Filarmoni Orkestrası'nın tarihinde yeni bir dönemi başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Strauss</span> Alman Romantik Dönem bestecisi

Richard Georg Strauss, edebi alt yapıya sahip uzun senfonik şiirleri ve operaları ile ünlü Alman Romantik Dönem bestecisi. Ayrıca Strauss önemli bir orkestra şefi ve tiyatro yönetmeniydi.

<span class="mw-page-title-main">Georges Prêtre</span>

Georges Prêtre, dünyanın önemli orkestralarında görev yapmış Fransız orkestra şefidir.

İstanbul Şehir Orkestrası, 1945-1972 yılları arasında İstanbul Belediye Konservatuvarı’na bağlı olarak İstanbul’da faaliyet gösteren ve daha sonra İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’na dönüşen senfonik orkestradır. Cemal Reşit Rey tarafından kurulmuştur. İstanbul Belediye Konservatuvarı’ndan yetişen sanatçılar, orkestranın kadrosunu oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Johann Strauss I</span>

Johann Strauss I,, Avusturyalı romantik akımın bestecilerindendir. Özellikle de valsleriyle ünlüdür. En ünlü valsi, "Lorelei Rhine Klänge op. 154."tür. En ünlü eserinin adı "Radetzky Marşı"dır ve Josef Wenzel Radetzky von Radetz'e ithafen yazılmıştır; bu marş, Viyana Filarmoni Orkestrası'nın geleneksel olarak düzenlediği Yılbaşı Konserinin kapanış eseridir.

Cem Mansur, Türk orkestra şefi.

Dan Ettinger, İsrailli orkestra şefi. 2009/2010 sezonundan beri Mannheim Milli Tiyatro'nun genel müzik direktörlüğünü, ayrıca 2010 yılının Nisan ayından itibaren Tokyo Filarmoni Orkestrası'nın daimi şefliğini ve 2005'ten beri İsrail Senfoni Orkestrasi'nin şefliğini yapmaktadır.

Oğuzhan Balcı, Türk kemancı, orkestra şefi, besteci.

<span class="mw-page-title-main">Gustavo Dudamel</span>

Gustavo Adolfo Dudamel Ramírez, Venezuelalı orkestra şefi ve kemancı.

<span class="mw-page-title-main">Orçun Orçunsel</span>

Orçun Orçunsel Türk piyanist, besteci ve orkestra şefidir. 2008'den beri İstanbul'da kurmuş olduğu Orchestra'Sion senfonik topluluğunun daimi şefliğini ve genel sanat yönetmenliğini yapmaktadır.

Cemi'i Can Deliorman, Türk orkestra şefi.