Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.
Bağ, sofralık üzüm, kuru üzüm,alkolsüz üzüm suyu ve şarapçılık için üzerinde salkımlar halinde üzüm toplanan üzüm bitkisi asmanın yetiştirildiği yerdir. Bağ üretimi, bilimi, uygulaması ve çalışmasına bağcılık denir. Üzüm bağları, şarabın kendisine pay çıkarılabilecek bağın özel coğrafi ve jeolojik özelliklerine atıfta bulunan ve Türkçeye "yer duygusu" gibi tercüme edilebilecek Fransızca terroir kelimesiyle nitelenir.
İtalyan şarabı, dünyada şarapçılık yapılan en eski ülkelerden biri olan İtalya'da yapılan şaraba verilen addır. İtalya dünyanın en önemli şarap üreticilerinden biridir ve 2005 yılı itibarı ile dünya üretiminin yaklaşık beşte birini üretmektedir.
Şarapçılık, şarap üretimine verilen addır. Şarabın yapılacağı üzüm veya başka bir meyvenin seçimiyle başlar, yapımı biten şarabın şişelenmesiyle sona erer. Çoğu şarap üzümden yapılsa da, diğer meyvelerden veya zehirli olmayan bitkilerden de yapılabilir. Bal şarabının sudan sonraki en önemli malzemesi baldır. Şarap yapımının tarihi bin yıldan fazladır. Şarap ve şarap yapımı bilimi önoloji olarak bilinir. Şarap üreticisine şarap tüccarı da denilebilir. Üzüm yetiştiriciliği bağcılıktır ve birçok üzüm çeşidi vardır.
Merlot hem tek çeşit (sepaj), hem de harmanlanmış (kupaj) üzümlerle şarap yapımında kullanılan lacivert renkli şaraplık bir üzüm çeşididir. Merlot ismi Fransızcada karatavuk anlamına gelen merle kelimesine küçültme eki eklenmesiyle oluşturulmuş olup muhtemelen üzümün rengi dolayısıyla bu ismi almıştır.
Yaygın üzüm asması olan Vitis vinifera Akdeniz bölgesi, Orta Avrupa ve güneybatı Asya'da Fas ve Portekiz'den kuzey Almanya'ya ve doğudan kuzey İran'a kadar uzanan bir Vitis türüdür. Şu anda 5.000 ile 10.000 arasında Vitis vinifera üzüm çeşidi vardır ancak sadece birkaçının şarap ve sofralık üzüm üretimi için ticari önemi vardır.
Bu üzüm çeşitleri listesi şarap ve sofralık üzüm olarak taze veya kurutulmuş yenen kültür üzümlerini kapsar.
Cabernet Franc, Dünya'da başlıca siyah üzüm çeşitlerinden birisidir. Esasen Bordeaux tarzında Cabernet Sauvignon ve Merlot ile harmanlama için yetiştirilir ama aynı zamanda Loire 'nin Chinon 'u gibi tek başına şarap yapılabilir. Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde karışımlarda kullanılmasının ve çeşit olarak üretilmesinin yanı sıra bu bölgelerde bazen buz şarabı yapılır.
İspanyol istilacılarının bölgeyi kolonileştirirken yanlarında Vitis vinifera asmalarını getirdiği 16. yüzyıl dan beri Şili şarabının Yeni Dünya şarap bölgesinde uzun bir tarihi oldu. 19. yüzyılın ortalarında Cabernet Sauvignon, Merlot, Carmenère ve Franc gibi Fransız şarap çeşitleri tanıtıldı. 1980'lerin başında paslanmaz çelik fermantasyon tanklarının ve fermantasyon için meşe fıçıların kullanılmasıyla bir rönesans başladı. Kaliteli şarap üretimi arttıkça şarap ihracatı da hızla büyüdü. Şarap imalathanelerinin sayısı 1995'te 12 iken 2005'te 70'in üzerine çıktı.
Malbec (telaffuzu [mal.bɛk]) kırmızı şarap yapımında kullanılan mor bir üzüm çeşididir. Üzümleri mürekkep gibi koyu renge ve sağlam tanenlere sahip olma eğilimindedir ve kırmızı Bordo şarabı karışımında izin verilen altı üzümden biri olarak bilinir. Fransa'da, Malbec bağları halen başlıca Güney Batı Fransa'da Cahors'dadır ancak üzüm dünya çapında yetiştirilir. Bir Arjantin üzüm çeşidi olarak giderek daha fazla kutlanmaktadır.
Zierfandler, Avusturya'nın çoğunlukla Thermen Bölgesi'nde beyaz şarap yapımı için yetiştirilen bir üzüm çeşididir. Geleneksel olarak Rotgipfler ile kupajlansa da giderek tek bir çeşit (monosepaj) olarak da şişelenmektedir. Zierfandler şarapları tipik olarak zarif ve kokuludur. Dengeleyici asiti ile iyi bir yıllanma yeteneğine sahiptir.
Cinsaut veya Cinsault Languedoc-Roussillon ve eski Fransız kolonileri arasında Cezayir, Lübnan ve Fasta ısı toleransı ve verimi yüzünden önemli bir kırmızı şaraplık üzümdür. Yumuşaklık ve buket eklemek için genellikle Grenache ve Carignan gibi üzümlerle harmanlanır.
Tempranillo, İspanya 'da tam gövdeli kırmızı şaraplar yapmak için yaygın olarak yetiştirilen siyah bir üzüm çeşididir. İsmi İspanyol temprano'sunun ("erken") küçültülmüş hali olup çoğu İspanyol kırmızı üzümünden birkaç hafta önce olgunlaştığı gerçeğine atıfta bulunmaktadır. Tempranillo Fenike yerleşim yerlerinden beri İber Yarımadası'nda yetiştirilir. Rioja'da kullanılan ana üzümdür ve genellikle İspanya'nın asil üzümü olarak anılır. Üzüm dünyanın şarap bölgelerine ekilir.
Riesling, Ren bölgesinde ortaya çıkan beyaz bir üzüm çeşididir.
Grenache ya da Garnacha (IPA: [ɡaɾˈnatʃa]) dünyada en çok ekilen kırmızı şaraplık üzüm çeşitlerinden biridir. Geç olgunlaşır bu nedenle üzümün büyük olasılıkla geldiği İspanya'da bulunanlar gibi sıcak ve kuru koşullara ihtiyaç duyar. Aynı zamanda İtalya'nın güneyindeki Sardunya adasında, Fransa'da, Avustralya'da ve Kaliforniya'daki Monterey AVA ve San Joaquin Vadisi'nde yetiştirilir.
Vitis, çiçekli bitki Vitaceae familyasındaki asma bitkilerinin kabul edilen 79 türünün bir cinsidir.
Şarabın aromaları, tatlarından daha çeşitlidir. İnsan dili, dildeki tat reseptörleri tarafından algılanan birincil tatlar ile sınırlıdır – ekşilik, acılık, tuzluluk, tatlılık ve lezzetli. Şarapta bulunan çok çeşitli meyve, topraksı, kösele, çiçek, bitki, mineral ve odunsu aroma, Olfaktör bulbus tarafından algılanan aroma notalarından elde edilir. Şarap tadımında, mevcut olabilecek şarabın bazı bileşenlerini tanımlamak için bazen bir yudum almadan önce şarap koklanır. Neyin koklandığını açıklamak için farklı terimler kullanılır. En temel terim, hoş olmayan bir koku veya olası şarap kusuru anlamına gelen kokunun aksine genellikle "hoş" bir kokuyu ifade eden aromadır. Aroma terimi, genellikle fermantasyon ve şarabın yaşlanması kimyasal reaksiyonlarından kaynaklanan kokuları ifade eden buketten de ayırt edilebilir.
Bolu/Göynük’ den 1974 yılında Tekirdağ Asma Arazi Gen Bankasına getirilmiştir. Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü tarafından 2018 yılında Milli Çeşit Tescil Listesine kaydettirilmiştir.
Roussanne, Fransa'nın Rhône şarap bölgesinde yetiştirilen Marsanne ile harmanlanan beyaz şarap üzümüdür. Crozes-Hermitage AOC, Hermitage AOC ve Saint-Joseph AOC'nin kuzey adlarında izin verilen tek beyaz çeşittir. Châteauneuf-du-Pape AOC'nin güney Rhône adlarında izin verilen altı beyaz üzümden biridir ve kırmızı şaraplara Kaliforniya, Washington, Teksas, Güney Afrika ve Avustralya gibi Yeni Dünya'nın çeşitli şarap yetiştirme bölgelerinin Girit, Toskana ve İspanya gibi Avrupa bölgelerine de ekilir.
Vidal, Vitis vinifera çeşidi Ugni blanc ve başka bir melez çeşit olan Rayon d'Or'dan üretilen beyaz bir melez üzüm çeşididir. Soğuk iklimlerde orta ila yüksek asitlilikte yüksek şeker seviyeleri üretmeyi başaran, kışa çok dayanıklı bir çeşittir.