İçeriğe atla

Vitalik Buterin

Vitalik Buterin
Виталий Дмитриевич Бутерин
DoğumOcak 1994 (30 yaşında)
Rusya, Kolomna
MilliyetRus,

Kanadalı,

Karadağlı
EğitimWaterloo Üniversitesi
(terk)
Tanınma nedeniEthereum, Bitcoin Magazine
ÖdüllerThiel Fellowship
Resmî sitevitalikbuterin.cavitalik.ca
Kariyeri
DalıAkıllı sözleşme, Elektronik para, Oyun teorisi

Vitaly Dmitriyevich "Vitalik" Buterin (Rusça: Виталий Дмитриевич Бутерин) Ethereum'un[1] ve Bitcoin Magazine'in kurucu ortağı olan Rus asıllı Kanadalı bilgisayar programcısı, girişimci ve kripto-hayırsever. Fortune dergisi tarafından 40 yaşından genç olup dünya ekonomisinde en etkili 40 kişi arasında gösterilmiştir.

Biyografi

Vitaly Dmitriyevich -bilinen adıyla "Vitalik" Buterin-, Moskova Oblastı'nda bulunan Kolomna şehrinde doğdu. Henüz 6 yaşındayken ailesi ile birlikte Kanada'ya göç etti.

Bilgisayar bilimci bir babanın -Dmitry Buterin[2]- oğlu olan Vitalik, 4 yaşındayken ilk bilgisayarına sahip oldu. Ancak o, çoğu yaşıtı gibi bilgisayar oyunları oynamak yerine Microsoft Excel ile ilgilendi.[3] Kanada'da okuduğu ilkokul sırasında öğretmenleri tarafından zekası keşfedilen Vitalik, üstün zekalı öğrencilerin bulunduğu sınıfa yerleştirildi. 7 yaşına geldiğindeyse, tavşanlar üzerine oldukça detaylı ve karmaşık bir ansiklopedi yazmayı başardı.

Liseyi, Toronto'da özel bir lise olan 'da bitirdi. Matematikle ve bilişimle çok gençken tanıştı ve 2011'de babası sayesinde Bitcoin ile tanıştı ve ona ilgi duymaya başladı.[4] 2012'deyse, Uluslararası Bilişim Olimpiyatları'nda bronz madalya kazandı.[5] Waterloo Üniversitesine yazıldı; üniversitedeyken ileri düzey kurslar alan Buterin, okuldayken şifreleme (kriptografi) uzmanı, Tor Projesinin yaratıcısı ve Eski yönetim kurulu başkanı, Kayıt Dışı Mesajlaşma'nın yaratıcısı olan Ian Goldberg'ın asistanlığını yaptı.[6] 2013 yılında değişik ülkelerde kodlamaya dair merakını paylaşan geliştiricileri ziyaret etti. O yılın sonunda Toronto'ya döndü ve Ethereum için bir White Paper yayınladı.[7] 2014 yılında yatırımcı Thiel Fellowship'den 100.000 USD destek aldı ve 2014'te Bitcoin ve Ethereum üzerine çalışabilmek için bu üniversiteden ayrıldı.[8][9]

2011'de Bitcoin Magazine'in ortak kurucusu oldu ve Bitcoin'in olanaklarını genişleten bir blok zincir altyapısı olan Ethereum'u geliştirdi.[10] Ethereum, bugün Bitcoin'den sonra dünyanın en büyük ikinci kripto para birimidir.

Kendisinin güncel serveti 1,05 milyar Amerikan Doları civarındadır, yıllık geliri ise 140.000 dolar civarındadır.

Kryptokit, pybitcointools, multisig.info ve btckeysplit gibi çeşitli açık kaynaklı projelere programcı olarak katkıda bulunmaktadır.[11]

Çalışmalarından dolayı 2014 yılında Peter Thiel Fellowship ödülüne layık görülmüştür.[12]

Buterin 30 Kasım 2018'de Dies Academicus aracılığıyla Basel Üniversitesinden fahri doktora aldı.[13]

Kripto-hayırseverlik

12 Mayıs 2021'de Hindistan, Covid-19 krizinden sert bir şekilde etkilenirken Vitalik Buterin, Hint girişimci Sandeep Nailwal tarafından başlatılan bir milyar dolara eşdeğer olan 50,7 milyar SHIBA INU'yu Covid Crypto Relief Fund'a aktararak şimdiye kadarki en büyük bağışı yaptı.[14][15]

Bu transfer, Temmuz 2020'de ortaya çıkan ve 2021'de en çok takip edilen ilk 20 kripto para birimine giren bir Asya kripto para birimi olan SHIBA INU'daki toplam bağışının %5'ine denk gelmektedir.[14][16]

Bir basın açıklamasında Sandeep Nailwal, kuruluşun çıkarlarını koruyacağını belirterek yatırımcılara güvence verdi ve bunun karşılığında fonların bir kısmını değerini korumak için SHIBA INU'ya devredebileceğini belirtti.[16]

Ertesi gün, 13 Mayıs 2021'den itibaren, SHIBA INU, doğrudan Hint rupileri ile değiştirilebileceği Hindistan değişim platformu Wazirx'te kabul edilir.[17]

16 Mayıs 2021'de Vitalik Buterin, yararlanıcıyı belirtmeden, halen SHIBA INU'da bulunan yeni bir bağışı duyurdu.[18]

Kaynakça

  1. ^ YouTube'da We Met The Founder Of Ethereum, VICE on HBO, Season 6 (Bonus Scene)
  2. ^ Brownell, Claire (27 Haziran 2017). "Vitalik Buterin: The cryptocurrency prophet". Financial Post (İngilizce). 26 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  3. ^ Quadri, Sami (3 Mayıs 2021). "Russian-Canadian man is crowned world's youngest crypto billionaire". Mail Online. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  4. ^ Finley, Klint. "Out in the Open: Teenage Hacker Transforms Web Into One Giant Bitcoin Network". Wired (İngilizce). ISSN 1059-1028. 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  5. ^ "Results | IOI 2012" (İngilizce). 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  6. ^ "The Uncanny Mind That Built Ethereum | WIRED". web.archive.org. 13 Temmuz 2017. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  7. ^ Braga, Matthew (13 Ekim 2016). "Change Agents 2016: Vitalik Buterin, Ethereum". Canadian Business. 7 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2017. 
  8. ^ "Vitalik Buterin : «Les blockchains géreront des milliards d'utilisateurs d'ici 5 ans»". Les Echos (Fransızca). 13 Ocak 2016. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  9. ^ Elliot, Josh (2 Temmuz 2014). "Why a 20-year-old Toronto drop-out accepted $100,000 to stay out of school". CTV. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2016. 
  10. ^ #author.fullName<nowiki>}</nowiki. "Bitcoin: How its core technology will change the world". New Scientist (İngilizce). 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. }
  11. ^ Southurst, Jon (7 Ocak 2014). "Roger Ver and Erik Voorhees Back Bitcoin Wallet KryptoKit". www.coindesk.com (İngilizce). 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  12. ^ Rizzo, Pete (5 Haziran 2014). "$100k Peter Thiel Fellowship Awarded to Ethereum's Vitalik Buterin". www.coindesk.com (İngilizce). 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  13. ^ "Vitalik Buterin receives Honorary Doctorate". cif.unibas.ch (İngilizce). 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019. 
  14. ^ a b "Le créateur de l'Ethereum donne 1 milliard de dollars à l'Inde pour lutter contre le Covid". CNEWS (Fransızca). 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  15. ^ Vigna, Caitlin Ostroff and Paul (13 Mayıs 2021). "Ethereum Luminary Makes $1 Billion Covid-19 Gift—in Shiba Inu Coin". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  16. ^ a b "Can Shiba Inu Coin actually help solve India's COVID-19 crisis?". Fortune (İngilizce). 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  17. ^ Writer, Technology; Entrepreneur; Marketing, Mad over; Geek, Formidable; Thinker, Creative (12 Mayıs 2021). "India Gear Up to Buy Shiba Inu Coin as it is Gaining Popularity" (İngilizce). 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  18. ^ "Ethereum co-founder Vitalik Buterin destroys $7 trillion in Shiba Inu coins". 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ethereum</span> Programlanabilir işlem fonksiyoneli ile halka açık blok zinciri platformu.

Ethereum, ERC-20 kod sistemi sayesinde birçok kripto para biriminin altyapısını oluşturan merkeziyetsiz ve açık kaynak kodlu bir blok zinciridir. Ethereum blok zincirinin kurumsal kripto para birimi ise Ether'dir. Ether, Bitcoin'den sonra en büyük piyasa değerine sahip sanal paradır.

Hisse ispatı, (PoS) bir kripto para blok zinciri ağının dağıtık fikir birliğine ulaşmayı amaçladığı bir algoritma türüdür. PoS tabanlı kripto para birimlerinde, bir sonraki bloğu oluşturan, rassal seçim ve zenginliğin ya da yaşın çeşitli kombinasyonları yoluyla seçilir. Aksine, bitcoin gibi emek ispatınadayanan kripto paraların algoritması, madencilik kullanır. Yani, kayıtları (transaction) doğrulamak ve yeni bloklar oluşturmak için yoğun hesaplamalı bulmacaların çözümünü gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Kripto para</span> İşlemleri güvence altına almak ve mülkiyet transferini doğrulamak için defter üzerinde kriptografi kullanan dijital değişim aracı

Kripto para veya kısaca kripto, bir değişim aracı olarak çalışmak üzere, işlemleri güvence altına almak için matematiğin bir dalı olan kriptografi kullanılarak tasarlanmış bir dijital unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal dövizdir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir.

Kripto para cüzdanı, internet üzerinde bir dijital para olarak kabul edilen Bitcoin ile hayatımızda yerini almıştır. Kripto para cüzdanları, halka açık ve özel anahtarları depolayan, kripto para transferine izin veren fiziksel, yazılım veya donanım araçlardır. Halka açık anahtar, tıpkı bankalar aracılığı ile verilen IBAN benzeri, kullanıcıların ödeme kabul etmek için kullanabileceği rakam ve sayılardan oluşan bir adrestir. Halka açık ve özel anahtarlar, blokzincir üzerinde bir kullanıcı hesap kimliğidir. Bu kimlik sayesinde kişiler P2P eşler arası iletişim sağlayarak birbirlerine dijital varlık (para) olarak bilinen Bitcoin vb. diğer kripto para transferlerini gerçekleştirebilir. Özel anahtar, yazılım cüzdanlar ve donanım cüzdanlar gibi farklı kripto para cüzdanı türlerinde depolanır. Bu cüzdanlar kullanıcının özel anahtarı ile blok zincir üzerinde transfer işlemlerini gerçekleştirmesini sağlar. Bitcoin ağında onaylanan transferleri geri çevirmek mümkün değildir. Ancak henüz madenciler tarafından onaylanmamış transferler daha yüksek transfer ücreti ile çifte harcama yapılarak geri çevrilebilir.

Monero (XMR), Nisan 2014'te oluşturulmuş, takas edilebilirlik ve merkeziyetsiziliğe odaklanan açık kaynaklı bir kripto paradır. Monero, herkesin işlem yayını ve gönderimi gerçekleştirebildiği lakin bu işlemlerin hiçbir dış gözlemci kaynak tarafından kaynak, miktar yahut hedef bakımından gözlemini yapamadığı perdelenmiş bir halka açık işlem kütüğü kullanır. Monero, yeni madeni paralar çıkarmak, ağları güvence altına almak ve işlemleri doğrulamak için madencileri teşvik eden bir İş Kanıtı mekanizması kullanır.

Litecoin, 2011 yılında bir Google çalışanı Charlie Lee tarafından üretilen kripto para birimidir. İlk olarak 84 milyon adet üretilmiştir. Herhangi bir merkeze bağlı değildir. Litecoin Blok Zinciri, Bitcoin Blok Zincirine göre daha hızlı blok üretmektedir. Bitcoin ile Litecoin arasındaki en büyük fark bu olarak kabul edilir ve bu nedenle piyasa & transfer işlemleri daha süratli yapılabilir. İlk çıktığı dönemlerde büyük bir başarı yakalayarak diğer kripto para değerleri arasında kendisine önemli bir yer edindi. İlk alt coin olma özelliğini taşıyan Litecoin şu anda 1 milyar dolar üzerinde bir pazar değerine sahiptir. Diğer kripto para değerlerinden daha fazla depolama imkanı sunmaktadır.

Airdrop, bir kripto para belirteci veya paranın, genellikle ücretsiz olarak çok sayıda dijital cüzdana dağıtılmasıdır. Airdrop'lar öncelikle dikkat çekmenin ve yeni takipçiler kazanmanın bir yolu olarak uygulanmakta, bu da daha büyük bir kullanıcı tabanı ve daha geniş bir para kullanımı ile sonuçlanmaktadır.

Bitcoin Magazine, Bitcoin ve dijital para birimlerini kapsayan orijinal haber ve basılı dergi yayımcılarından biridir. Bitcoin Magazine 2012'de yayımlanmaya başladı. Vitalik Buterin, Mihai Alisie ve topluluğun diğer üyeleri tarafından ortaklaşa kuruldu. Şu anda Nashville, Tennessee'deki BTC Inc'e aittir ve onun tarafından işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Binance</span>

Binance, çeşitli kripto para birimlerinin alım satımı için bir platform sağlayan bir kripto para borsasıdır. Ocak 2018 itibarıyla Binance, işlem hacmi açısından dünyanın en büyük kripto para borsası oldu.

<span class="mw-page-title-main">Gavin Wood</span> Ethereum kurucu ortağı ve Polkadot kurucusu

Gavin Wood, Ethereum'un kurucu ortağı ve Polkadot'un yaratıcısı olan İngiliz bir bilgisayar programcısıdır. Solidity'i icat etti ve Ethereum Virtual Machine hakkındaki Yellow Paper'ı yazdı. Wood, Ethereum Kuruluşu'nun ilk baş teknoloji sorumlusu olarak görev yaptı. 2016 yılında Ethereum'dan ayrıldıktan sonra, Bitcoin, Zcash ve Polkadot için temel altyapı geliştiren Parity Technologies'in kurucu ortağı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Shiba Inu (kripto para birimi)</span> Kripto para

Shiba Inu veya kısaltmasıyla SHIB, aynı zamanda Shiba Token olarak da bilinir, Ağustos 2020'de Ryoshi olarak bilinen anonim bir kişi tarafından oluşturulan merkezi olmayan bir kripto para birimidir. "DOGE Killer", olarak adlandırılan kripto para, Dogecoin'den sonra piyasaya sürülmüştür. Mayıs 2021 itibarıyla 6 milyar doların üzerinde piyasa değerine sahiptir. Fiyatı oldukça düşüktür, bu sayede kullanıcıların "milyarlarca hatta trilyonlarca tane satın almasına" olanak tanımaktadır. Şu anda yaklaşık 400 trilyon Shiba Token dolaşımdadır. Transfer ücretlerini düşürmek için Shibarium ağı üzerinde çalışılmaktadır.

İlk para arzı teklifi - kripto para birimleri kullanan bir finansman türüdür. Bu yöntem genellikle bir toplu finansman biçimi olarak nitelendirilir ancak kamu yatırımına meyilli olmayan özel bir ICO da mümkündür. Bir ICO'da, yatırımcılara yasal ödeme aracı veya Bitcoin veya Ethereum gibi diğer kripto para birimleri karşılığında spekülatif veya "belirteçler" ("paralar") şeklinde belirli bir miktarda kripto para satışı gerçekleşir. ICO'nun finansman hedefi karşılandığında ve proje başarıyla başlatıldığında, gelecekteki işlevsel para birimi olarak muhtelif belirteçler oluşturulur.

<span class="mw-page-title-main">Kripto para birimleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kripto para, işlemleri güvenceye almak için kriptografi yani şifreleme kullanan, çalışma şekli nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık, bir sanal unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal döviz’dir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir. Kripto para birimleri geleneksel anlamda para birimi olarak kabul edilmez ve bunlara emtia, menkul kıymetler ve para birimleri olarak sınıflandırma da dahil olmak üzere çeşitli işlemler uygulanmış olsa da, kripto para birimleri genellikle ayrı bir varlık sınıfı olarak görülür. Ancak, geleneksel para birimlerine kıyasla, kripto paralar, altın veya gümüş gibi fiziksel bir mal tarafından desteklenmez ve değerleri, kullanıcı ve yatırımcıların kabul ve kullanım seviyelerine ve piyasa koşullarına göre belirlenir.

USD Coin (USDC), ABD dolarına sabitlenmiş; Ethereum, Stellar, Algorand, Solana, Tron ve Hedera Hashgarph sisteminde çalışan sabit kripto para birimidir. USD Coin, Circle tarafından kurulan ve kripto para borsası Coinbase ve Bitcoin madencilik şirketi Bitmain'den üyeleri içeren Centre adlı konsorsiyum tarafından yönetilmektedir.

Namecoin orijinal olarak bitcoin yazılımından çatallanan bir kripto para birimidir. Bitcoin kodunu temel alır ve aynı çalışma kanıtı algoritmasını kullanır. Bitcoin gibi, 21 milyon jetonla sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gridcoin</span> kripto para birimi

Gridcoin BOINC ağında gerçekleştirilen açık kaynaklı bir kripto para birimidir. bir dizi alanı kapsayan 30'dan fazla bilim projesine ev sahipliği yapan dağıtılmış bir bilgi işlem platformudur. 16 Ekim 2013'te Rob Halförd tarafından oluşturuldu. Gridcoin-Research uygulaması, Bitcoin ve Peercoin'in bir çatalı olarak oluşturuldu ve MIT Lisansı altında lisanslandı. Kullanıcı arayüzü için Qt 5'i kullanılıyor.

Kripto Para Karıştırıcı, kullanıcıların gizliliklerini korumak için kripto paralarını diğer kullanıcılarla karıştırmasına izin veren yazılım veya hizmetlerden oluşan çözümlerdir. Kripto paraları karıştırarak, Bitcoin adresleri ve gerçek dünya kimlikleri arasındaki bağları gizlemek ise mümkün.

<span class="mw-page-title-main">Wrapped Bitcoin</span> Kripto para birimi

Wrapped Bitcoin veya WBTC, BitGo, Kyber Network, Ren şirketleri tarafından geliştirilen, Ethereum'un blockchain ağı ERC-20'de çalışan, Bitcoin'in değerine sabitlenmiş olarak 26 Ekim 2018'de duyurulan ve 31 Ocak 2019'da piyasaya sürülen bir kripto para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Worldcoin</span>

Worldcoin, San Francisco ve Berlin merkezli Tools for Humanity tarafından geliştirilen bir iris biyometrik kripto para birimi projesidir. 2019 yılında OpenAI CEO'su Sam Altman, Max Novendstern ve Alex Blania tarafından kurulan VC Andreessen Horowitz tarafından desteklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Meme coin</span> Mizah amaçlı üretilmiş kripto para çeşidi

Meme coin bir kripto para birimi türüdür. Genellikle bir İnternet meme'inden türemiştir veya başka bir mizahi niteliğe sahiptir. Kripto para piyasasını eleştirmek amacıyla ortaya çıktığı kabul edilir. Bazıları belirli meme'lere dayanır, bazıları ünlülerle ilgilidir. Bazıları pump-and-dump planları için veya kripto parayı daha erişilebilir hale getirmek için kullanılabilir. Terim genellikle küçümseyici bir şekilde kullanılır ancak bazı meme coin'lerin yüksek piyasa değeri kazandığını gözlemlemektedir. Dikkat çeken örnekler arasında Dogecoin ve Shiba Inu bulunur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.