İçeriğe atla

Virtus

Virtus, Antik Roma'da özel bir erdemdir. Erkeksi güçler olarak algılanan yiğitlik, erkeklik, mükemmellik, cesaret, karakter ve değer çağrışımları taşır (Latince vir, "erkek" demek). Bu nedenle, Roma imparatorlarının sıkça ifade edilen bir erdemiydi ve bir tanrı olarak kişileştirildi.

Kökenleri

Virtus kelimesinin kökenleri Latince vir kelimesi olan "insan"a kadar izlenebilir. Roma İmparatorluğu'nun ilk günlerinden sonraki günlerine kadar, kavramın nasıl anlaşıldığına dair bir gelişme olduğu görülüyor.

Başlangıçta virtus, özellikle dövüş cesaretini tanımlamak için kullanıldı, ancak sonunda bir dizi Roma erdemini tanımlamak için kullanılmaya başlandı. Genellikle prudentia (sağduyu) dahil olmak üzere farklı kalitelerde bölündü, Iustitia (adalet), temperantia (ölçülülük, kendini kontrol) ve Fortitudo (cesaret).

Bu dahil etme, bir zamanlar erdemin bir genel etik ideali kapsayan geniş bir anlam yelpazesini kapsayacak şekilde genişlediği inancına yol açar.[1] Kelimenin kullanımı büyümeye ve erkekliğin ne anlama geldiğine dair yeni fikre uyacak şekilde değişmeye başladı.[1] Artık erdem, bir kişinin cesur bir savaşçı olduğu anlamına gelmiyordu, aynı zamanda onun iyi bir adam olduğu, doğru şeyi yapan biri olduğu anlamına da gelebilirdi. Romalı elit erdemin gerileme döneminde, Romalı üst sınıf, orduda hizmet etmeselerdi, artık kendilerini erkeksi olarak görmüyorlardı.[1]

Roma siyaset felsefesinde

Virtus, belirli bir kamusal davranış türü olduğu aristokratik gelenekten gelir. Gerçekten sadece cursus honorum'da, kesinlikle en azından cumhuriyetin son dönemlerinde uygulanabilir. Modern insanların düşünebileceği şekilde "özel" bir erdem değildir. Yiğitlik, cesaret ve erkeklik, bireyin özel alanında veya bireyin özel endişelerinde takip edilebilecek şeyler değildir. Örneğin, kişisel servet arayışında kişinin erkekliğini sömürmenin hiçbir erdemliliği olamaz.[2]

Uygulanabilirlik

Virtus herkes için evrensel olarak geçerli değildi - genel olarak (her zaman münhasıran olmasa da) yalnızca yetişkin erkek Roma vatandaşlarının bu erdeme sahip olduğu düşünülürdü.

Kadın

Virtus, muhtemelen vir ile olan ilişkisi nedeniyle nadiren kadınlara da atfedildi. En çok saygı gören kadın erdemi pudisitiydi : "alçakgönüllülük" veya "iffet" olarak düşünülebilir. Ancak Cicero, bu özelliği kadınlara birçok kez atfeder. Caecilia Metella'yı suikastçılar tarafından kovalanan bir adama yardım ederken tanımlamak için bir kez kullanıyor.[6] Kızını Tullia'yı mektuplarında yokluğunda cesur olarak tasvir ederken iki kez daha kullanıyor.[7] Sürgün sırasında ilk karısı Terentia'yı anlatmak için tekrar kullanıyor.[8] 2. Kitapta Livy'e atfediyor.

Çocuk

Virtus, çocukları tanımlamak için yaygın olarak kullanılan bir terim değildi. Erdem esas olarak orduda hizmet etmiş tam yetişkin bir adama atfedildiğinden, çocuklar bu özel erdemi elde etmeye özelliklere sahip değildi.

Köleler

Bir köle homo ("erkek") olabilirken, vir sayılmazdı. Köleler, vatandaş olmadıklarını belirtmek için genellikle puer (erkek çocuk için Latince) kelimesi ile anılırdı.[1] Bir köle bir vir olamazdı bu onların virtus kalitesine sahip olmasına müsaade edilmeyeceği anlamına gelir.

Yabancılar

Roma dünyasındaki yabancılara erdem atfedilebilir: Eğer cesurca savaşırlarsa, erdemli oldukları söylenebilirdi.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e McDonnell (2006)
  2. ^ Earl (1966)
  3. ^ Cicero (1930). Pro Quinctio. Pro Roscio Amerino. Pro Roscio Comoedo. On the Agrarian Law. Translated by J. H. Freese. Loeb Classical Library 240. Cambridge, MA: Harvard University Press. s. 255. 
  4. ^ Kaplan, Arthur (1976). "Sulla's 'Watergate'". The Classical Outlook: 101. 
  5. ^ Cicero (7 Haziran 2010). Dyck, Andrew R. (Ed.). Cicero: 'Pro Sexto Roscio'. Cambridge University Press. s. 96. ISBN 978-0521882248. 
  6. ^ Caecilia Metella olarak isimlendirilen birden fazla kadın vardı. Freese onu Quintus Caecilius Metellus Balearicus'un kızı olarak tanımlar.[3] Balearicus'un o isimde iki kızı vardı. Büyüğü bir Vesta Bakiresi ve Juno Sospita rahibesiydi. Küçüğü muhtemelen Appius Claudius Pulcher'in eşiydi. Kaplan, Roscius'u koruyan Caecilia Metella'nın büyük olasılıkla [...] aynı zamanda Juno Sospita'nın bir rahibesi olduğunu söylüyor.[4] Dyck onu Pulcher'in eşi olaral tanımlar.[5] Brill's New Pauly, onun Pulcher'ın karısı olduğunu söylüyor ancak ablası için bir kayıt mevcut değil. Kimlik şüphelidir ve muhtemelen öyle kalacaktır.
  7. ^ Cicero: Fam 14.11 and Att. 10.8
  8. ^ Cicero: Fam 14.1

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Bizans İmparatorluğu</span> Geç Antik Çağ ve Orta Çağ boyunca Roma İmparatorluğunun devamı şeklinde var olmuş devlet (395–1453)

Doğu Roma İmparatorluğu veya Bizans İmparatorluğu ya da kısaca Bizans, Geç Antik Çağ ve Orta Çağ boyunca Roma İmparatorluğu'nun devamı şeklinde var olan ve başkenti Konstantinopolis olan ülke. 5. yüzyılda Batı Roma İmparatorluğu'nun dağılışı ve çöküşü sürecinden sonra ayakta kalan imparatorluk, 1453'te Osmanlı'ya yenik düşünceye kadar yaklaşık bin yıl boyunca var olmaya devam etmiştir. Var olduğu sürenin başı ve ortalarını kapsayan çoğunda, Avrupa'da ekonomik, kültürel ve askerî bakımdan en güçlü ülkeydi. "Bizans İmparatorluğu" ve "Doğu Roma İmparatorluğu" terimleri ülkenin yıkılışından sonraki tarihçiler tarafından yaratılmış olup imparatorluk vatandaşları kendi ülkelerine Roma İmparatorluğu, veya Romania ; kendilerineyse "Romalılar" demekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Apollonios (Pergeli matematikçi)</span> Konik kesitler üzerine yazılarıyla tanınan antik Yunan coğrafyacı ve astronom

Pergeli Apollonius, konik kesitler üzerindeki çalışmaları ile tanınan Antik Yunan geometri uzmanı ve astronom. Öklid ve Arşimet'in konuya katkılarından başlayarak, onları analitik geometrinin icadından önceki duruma getirdi. Elips, parabol ve hiperbol terimlerinin tanımları bugün kullanımda olanlardır.

Cumhuriyet, siyasi gücün halk ve temsilcileri tarafından paylaşıldığı bir devlet yönetim şeklidir ve yapısı gereği monarşinin yokluğu üzerine kuruludur.

Bu sayfa yalın bir şekilde yaygın kullanılan veya zaman içinde önemli bir konuma getirilmiş Latince deyişlerin listesidir. Bu deyişlerden bir kısmı Yunanca deyişlerin Latince çevirileridir, bunun en büyük nedeni Yunancanın Antik Roma'da retorik ve edebiyat gelişmeden çok önceleri retorik ve edebiyat açısından gelişmiş olmasıdır.

Bu sayfa yalın bir şekilde yaygın kullanılan veya zaman içinde önemli bir konuma getirilmiş Latince deyişlerin listesidir. Bu deyişlerden bir kısmı Yunanca deyişlerin Latince çevirileridir, bunun en büyük nedeni Yunancanın Antik Roma'da retorik ve edebiyat gelişmeden çok önceleri retorik ve edebiyat açısından gelişmiş olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Augustus</span> İlk Roma imparatoru (s. MÖ 27 – MS 14)

Augustus, Roma İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk imparatorudur. MÖ 27 - MS 14 yılları arasında hüküm sürmüş olan Augustus, Gaius Octavius Thurinus olarak doğmuş ve MÖ 44 yılında Jül Sezar tarafından evlatlık edinilmesinin ardından Gaius Julius Caesar Octavianus adını almıştır.

Retorik ya da eski ismiyle Belagat, etkileyici ve ikna edici konuşma sanatıdır. Sözcük güncel kullanımda "etkileyici ve ikna edici olmakla beraber içtenlikten veya anlamlı içerikten yoksun lisan" anlamında da kullanılır. Kavram Yunanca rhētorikos (ῥητορικός) "hitabet" kavramından türemiştir. Antik Yunanistan'da MÖ 5. yüzyılda Sokrates çevresindekiler tarafından kullanılmış olan bu kelime, ilk kez Platon’un Gorgias adlı eserinde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma</span> İlk Çağın en büyük ve en güçlü medeniyeti

Antik Roma, MÖ 9. yüzyılda İtalya Yarımadası'nda kurulan Roma şehir devletinden doğarak tüm Akdeniz'i çevreleyen bir imparatorluk hâline gelen medeniyetin adıdır. Yaklaşık 2.200 yıl boyunca varlığını sürdürmüş olan Roma uygarlığı bir monarşiden oligarşi ve cumhuriyetin bileşimi bir demokrasiye ve daha sonra da otokratik bir imparatorluğa dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Trajan</span> 13. Roma İmparatoru

Marcus Ulpius Nerva Traianus, yaygın adıyla Trajan, Roma İmparatorluğu'nun Beş İyi İmparatorundan ikincisidir. Tahta çıktığı MS 98 yılından öldüğü 117 yılına kadar Roma İmparatorluğu’na altın çağını yaşatmıştır. Mütevazı ve filantropik kişiliği sayesinde hem halk hem de ordu tarafından sevilmiştir. Ortaya koyduğu politikalar ve savaşçı kişiliği sayesinde Roma İmparatorluğu'nu tarihinin gördüğü en geniş topraklarına ulaştırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roma İmparatorluğu</span> Avrupanın büyük bir bölümü, Batı Asya ve Kuzey Afrikada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (MÖ 27—MS 1453)

Roma İmparatorluğu, Roma Cumhuriyeti döneminde, Augustus'un cumhuriyeti tek başına yönetebilecek yetkiler alması ve cumhuriyet döneminde kimseye verilmemiş haklara sahip olmasıyla oluşan Antik Roma devletidir. Augustus, MÖ 2 yılına kadar cumhuriyeti kendinden sonra da tek bir kişinin yönetebilmesini sağlayacak anayasal reformlar gerçekleştirdi ve Roma İmparatorluğu tam anlamıyla oluşmuş oldu.

<span class="mw-page-title-main">Faşizm</span> Aşırı sağcı, otoriter, aşırı milliyetçiliği savunan ideoloji

Faşizm, ilk olarak İtalya'da Benito Mussolini tarafından oluşturulan, otoriter devlet üzerine kurulu radikal bir aşırı milliyetçi politik ideolojidir. İlkeleri ve öğretileri, La dottrina del fascismo adı altında Giovanni Gentile tarafından yazılmıştır. Benito Mussolini'nin kurucusu olduğu Ulusal Faşist Parti'nin İtalya'da iktidara gelmesinin ardından, faşizm birçok milliyetçi ideolojiye örnek olmuştur. Hitler'in nasyonal sosyalizmi ve Franco'nun falanjizmi, faşizmden çok etkilenmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Roma Cumhuriyeti</span> Antik Romanın cumhuriyetle yönetildiği dönem

Roma Cumhuriyeti, Antik Roma uygarlığında hükûmetin cumhuriyet şeklinde işlediği dönem. Geleneksel olarak MÖ 509 yılında krallığın devrilmesiyle başlayan dönemdir. Bu dönemde ilk iki yüzyıl boyunca, Cumhuriyet toprakları İç İtalya'dan bütün Akdeniz dünyasına kadar genişledi. Sonraki yüzyılda Roma; Kuzey Afrika, İber Yarımadası, Yunanistan ve şu anki Güney Fransa'da egemenlik kurarak daha da büyüdü. Roma Cumhuriyeti, son iki yüzyılı sırasında, hem Fransa'nın kalanına hem de Makedonya ile Anadolu'nun büyük kısmına egemen oldu.

<span class="mw-page-title-main">Aşk</span> aşırı sevgi ve bağlılık duygusu

Aşk, kişilerarası ilişki veya bir başka varlığa duyulan derin sevgidir. Bunun daha derini ise TDK sözlüğüne göre "güçlü sevgi, güçlü aşk" veya aşırı ve güçlü tutku, istek anlamına gelen hem ruhen hem de bedenen aşık olmayı kapsadığı düşünülen "sevda"dır. Bunun umutsuz, güçlü ve insanı hasta edecek derecede saplantılı haline ise "kara sevda" adı verilmektedir. Çeşitli kültürlerde aşk, en yüce erdem veya iyi alışkanlıktan, en derin kişiler arası sevgiden en basit zevke kadar bir dizi güçlü, olumlu duygusal ve zihinsel durumları kapsar. Cinsel veya romantik bir ilişki olursa, partnerlere aşıklar/sevgililer de denir. Bununla birlikte aşk ile ilgili tam bir evrensel tanıma kültürel farklılıklar nedeniyle ulaşılamakta zorlanılmaktadır. En yaygın olarak aşk, güçlü bir çekim ve duygusal bağlanma hissi anlamına gelir.

Aziz, Aya veya kadın ise Azize, Arapça kökenli azîz sözcüğü ermiş anlamına gelir. Günlük kullanımda sevilen ve sayılan kimseleri tanımlamakta kullanılır. Sözcüğün dişi formlarından muazzez, Türkçede yaygın bir kadın ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Petrus (patrisyen)</span> Bizanslı tarihçi

Patrisyen Petrus, kıdemli Doğu Roma bürokrat, diplomat ve tarihçisi. İyi eğitimli ve başarılı bir avukattı, defalarca Ostrogot İtalya'ya 535-554 arası Gotlar Savaşı öncesi elçi olarak gönderilmiştir. Diplomatik yeteneklerine rağmen, savaşı engelleyememiş ve birkaç yıl Ravenna'da Gotlar tarafından hapsedilmiştir. Serbest bırakıldıktan sonra, imparatorluk bakanlarının başı olan magister officiorum makamına atanmış, bu makamı 26 yıl elinde tutmuştur. Yetenekleriyle, I. Justinianus'un önde gelen bakanlarından biri olmuş, Bizans imparatorunun din siyasetinde ve en önemlisi 20 yıl süren Lazika Savaşı'nı sona erdiren barış anlaşması görüşmelerine başkanlık etmek olan Sasani İmparatorluğu ile ilişkilerde önemli rol oynamıştır. Tarih yazımlarının sadece parçaları günümüze ulaşmıştır fakat erken dönem Bizans merasimleri ve Bizans ile Sasani arasındaki diplomatik konular üzerine eşsiz bir kaynak sunar.

<span class="mw-page-title-main">Mos maiorum</span> Latince deyim

Mos maiorum veya "ataların yolu", "atalardan kalma gelenek" Antik Romalılar'ın yazılı olmayan sosyal normları ve antik Roma'nın ana geleneksel prensipler bütünüdür. Mos maiorum, Antik Roma'da, ahlak, din, politik, özel ve sosyal yaşam ve askerî yaşama dair prensipleri ihtiva eden erdemler bütünüdür. Fides, Pietas, Religio ve Cultus, Disciplina, Virtus, Dignitas & Auctoritas, Mas Maiorum'un temel değerleridir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma'da kadın</span>

Antik Roma'da özgür doğmuş kadınlar (cives) vatandaş statüsüne sahipti, ancak oy kullanma veya siyasi makam elde etme hakları yoktu. Kadınların kamusal rolleri sınırlı olması sebebiyle, Roma tarihçileri tarafından erkeklere göre daha az yer almışlardır. Ancak Roma kadınları doğrudan siyasi güce sahip olmasalar da, varlıklı veya nüfuzlu ailelerden gelenler özel müzakereler yoluyla etki gösterebilmişlerdir. Bu açıdan tarihe damgasını vuran istisnai kadınlar arasında, hikâyeleri mitsel bir önem kazanan Lucretia ve Claudia Quinta; Cumhuriyet dönemi'nin cesur kadınları Cornelia ve bir orduya komuta etmiş, kendi imgesiyle para bastırmış olan Fulvia; Julio-Claudian hanedanından gelen ve Roma İmparatorluğu'nun mores'ine katkıda bulunmuş Livia ve Julia Agrippina ; ve Hristiyanlığı teşvik etmede öncü bir rol göstermiş Büyük Konstantin'in annesi imparatoriçe Helena yer almaktadır.