İçeriğe atla

Violette Szabo

Violette Szabo
LakabıLouise
Doğum26 Haziran 1921(1921-06-26)
Levallois-Perret, Fransa
Ölüm5 Şubat 1945 (23 yaşında)
Ravensbrück Toplama Kampı, Nazi Almanyası
Bağlılığı Birleşik Krallık
Branşıİlk Yardım Hemşireliği
Hizmet yılları1941-1945
RütbesiTeğmen
BirimiÖzel Operasyonlar Yönetimi
F Bölümü
ÖdülleriGeorge Haçı
de Guerre Haçı
Direniş Madalyası
Ailesi
EşiEtienne Szabo
ÇocuklarıTania Szabo

Violette Reine Elizabeth Bushell Szabo (26 Haziran 1921 – 5 Şubat 1945), II. Dünya Savaşı'nda Birleşik Krallık yararına çalışmış İngiliz casusu.

Yaşamı

I. Dünya Savaşı sırasında tanışıp evlenmiş olan İngiliz taksi şoförü bir baba ile Fransız bir annenin 2. çocuğu olarak 26 Haziran 1921'de Paris'te doğdu. Ailesi Londra'ya taşındı ve Violette 14 yaşına kadar Brixton'daki okulunda eğitimini sürdürdü. İkinci Dünya Savaşı başladığında Brixton'daki Bon Marché mağazasının parfüm kısmında çalışıyordu.

1940 yılında Londra'da Bastille Günü kutlamalarında tanıştığı Macar asıllı Fransız Etienne Szabo ile tanıştı ve 42 gün sonra 21 Ağustos 1940'ta evlendi. Violette 19, Etienne 31 yaşındaydı. 1942 yılında, tek çocukları olan Tania'nın doğumundan kısa bir süre sonra Etienne El Alameyn Savaşı'ndan kalan göğüs yaralarından dolayı kızını göremeden öldü. Etienne'in ölümünden sonra, 1941'de katılmış olduğu İngiliz Ordusunun kadın bölümü olan Bölgesel Destek Servisi (Auxiliary Territorial Service) yerine, bir gerilla savaşı oluşturmak için İngiliz Hükûmetince kurulmuş bir birim olan SOE'nin hizmetinde çalışmaya başladı.

Casusluk dönemi

Eğitimi ve ilk görevi

Fransızcasının akıcılığı üzerine bir dizi değerlendirme ve mülakattan sonra resmen göreve alındı. Gündüz ve gece yön bulma, kaçma-kurtulma, Müttefik ve Alman silahları, silahsız mücadele, patlayıcılar, haberleşme ve kriptoloji üzerine ağır bir eğitim aldı. Küçük bir kaza cepheye gidişini ertelese de 5 Nisan 1944'te Alman işgali altındaki Cherbourg-Octeville yakınlarına paraşütle iniş yaptı.

"Louise" kod-adıyla Almanlar tarafından dağıtılmış olan Fransız Direnişi'ni tekrar örgütledi. Yolları ve demiryollarını sabote eden bir grubu bir süreliğine yönetti. Merkeze verdiği raporunda, Almanlar için savaş malzemeleri üreten fabrikaların İngiltere'de bombalanacak hedeflerin belirlenmesinde çok önemli bir rol oynadıklarını belirtti. 30 Nisan 1944 tarihinde zorlu ama başarılı ilk görevinden İngiltere'ye geri döndü.

İkinci görevi

7 Haziran 1944 tarihinde (Normandiya Çıkarması'nın ertesi günü), Limoges'a uçtu. Jacques Dufour tarafından yönetilen yerel Maki örgütü (Maquis Nazilere karşı savaşan Fransız direnişçileri) Normandiya Çıkarmasını durdurmaya çalışan Almanların haberleşme hatlarını sabote etme uğraşlarını organize etti.

Yerel direnişçiler tarafından ele geçirilmiş olan Helmut Kämpfe'yi bulmak için beklenmedik bir barikat kuran Alman askerleri yolunu kestiğinde şüphe çeken bir arabadaydı.

Violette, Maki grubunun çıkardığı silahlı çatışmaya girerek yarattığı karışıklıktan yararlanıp yaralanmadan kaçabildi ancak 10 Haziran 1944'te Salon-la-Tour yakınlarında mermisi bittiğinden dolayı yakalandı. Alman kayıtlarında olay için ölü ve yaralı kaydı bulunmadı.

Sorgu, işkence ve infazı

4 gün boyunca sorguda kalacağı Limoges'deki Nazi Partisi istihbarat servisi olan SD gözetimine verildi. Oradan Paris'teki Fresnes Hapishanesine getirildi. Buradan da sorgu ve işkence için Gestapo merkezine getirildi ve ardından 92 binden fazla kadının öldüğü Ravensbrück Toplama Kampı'na getirildi. Kötü beslenme ve ağır çalışma koşulları altında yaşadı. Belçikalı bir direniş kuryesi olan Hortense Clews'i kurtarma girişiminde bulundu.

Violette Szabo 5 Şubat 1945 dolaylarında infaz edildi ve vücudu krematoryumda yakıldı. Öldürüldüğünde 23 yaşındaydı. Almanlara göre infaz edilmesi yasaldı Çünkü Szabo sivil kıyafet ile yakalanmış bir sabotajcıydı 1899 ve 1907 Lahey Sözleşmelerine göre sivil kıyafet ile yakalanan sabotajcıların idam edilmesi yasaldır.

Denise Bloch, Cecily Lefort ve Lilian Rolfe gibi SOE ajanları da Ravenbrück Kampında öldürüldü. Savaş sırasında 55 ajanın 13'ü Nazi kamplarında ya da görev sırasında öldürüldü.

Kitap

Kızı Tania, Young Brave and Beautiful isimli kitabında annesinin iki görevini anlatmıştır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  • Szabó, Tania (2007) Young Brave and Beautiful: the Missions of Special Operations Executive Agent, Lieutenant Violette Szabó, George Cross, Croix de Guerre avec Etoile de bronze, St Helier: distributed by Tania Szabó, ISBN 1-905095-20-1. 496 pp, index, bibliography, plus 30 pages of illustrations.
  • Minney, R. J. (1956) Carve her Name with Pride: the Story of Violette Szabo. London: Newnes
  • Ottaway, Susan (2003) Violette Szabo: The Life That I Have. Pen & Sword Books ISBN 0-85052-976-X

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Normandiya Çıkarması</span>

Normandiya Çıkarması, General Dwight D. Eisenhower kumandasındaki Müttefik kuvvetlerinin 1944'ün Haziran-Eylül ayları arasında giriştiği hücum harekâtıdır. Müttefiklerin çıkarmasından sonra Alman cephesinin yarılmasına ve hemen hemen Fransa'nın ortasına kadar geriletilmesine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Vichy Fransası</span> II. Dünya Savaşı Sırasında Kurulan Fransız Devleti

Vichy Fransası, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Fransa'yı mağlup etmesinden sonra Fransa'nın Vichy kentinde kurulan Fransız hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Sturmabteilung</span> Nazi Partisinin orijinal paramiliter kanadı

Sturmabteilung, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin, Weimar Cumhuriyeti zamanında nasyonal sosyalistlerin yükselişinde önemli rol oynamış yarı askerî örgütü. Mensupları kahverengi gömlekler giydiği için Kahverengi Gömlekliler adıyla da anılır oldu. Ernst Röhm en bilinen Sturmabteilung lideri olarak "Stabschef" ünvanına sahipti ve Ocak 1931'den, Temmuz 1934'e kadar SA operasyonlarını yöneten kişiydi.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Direnişi</span> II. Dünya Savaşı sırasında Fransanın Almanya tarafından işgal edilmesine karşı çıkan direniş

Fransa'da La Résistance (direniş) olarak da anılan Fransız Direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında Fransa'nın Almanya tarafından işgal edilmesine karşı çıkan kaçak hareketler ve şebekeler topluluğuna; ve bu toplulukların 22 Haziran 1940 tarihinde ilan edilen ateşkes ile 1944 yılındaki kurtuluşa kadar geçen süredeki ortak eylemlerine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Maquis</span> Fransız direniş örgütü

Maquis, II. Dünya Savaşı yıllarında Fransız Direnişi doğrultusunda hareket eden gerilla grupları. Genellikle taşrada etkin oldular.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Mohnke</span> Nazi Almanyasında Waffen-SS Tümgenerali

Wilhelm Mohnke, Nazi Almanyası'nda SS-Brigadeführer.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Zeitzler</span>

Kurt Zeitzler, Alman topçu subayı ve Nazi Almanyası'nın Generaloberst'i.

<span class="mw-page-title-main">Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

Batı Cephesi, Almanya'nın işgal ettiği Belçika, Hollanda ve Fransa'da Müttefikler ile geçen savaşlar dizisine verilen addır. Cephe iki evreden oluşur. Birinci evre 1940'ta Fransa Seferi ile Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edilişi, ikinci evre ise 1944'te Normandiya Çıkarması ile daha çok ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'dan oluşan Müttefik Birleşik Ordusu'nun Fransa'yı Almanlardan geri alması ve Almanya'yı işgal etmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fransız İç Kuvvetleri</span>

Fransız İç Kuvvetleri, II. Dünya Savaşı sırasında işgal edilen ve ikiye bölünen Fransa topraklarında Nazi İşgal Güçlerine karşı mücadele yürüten direniş örgütlerinin genel adı. Yurt dışında Fransız Silahlı Kuvvetleri adına Müttefik Devletler ile birlikte Nazilere karşı savaşı örgütleyne General Charles de Gaulle Fransız İç Kuvvetleri ismini, tüm direniş savaşçılarının resmi adı olarak kullandı. Fransa'nın çeşitli bölgeleri, özellikle Normandiya Çıkarması ile kurtarıldıkça, FFI gerilla savaşı yapan milis güçleri yerine resmi olarak hafif piyade birimleri halinde örgütlendi ve düzenli Özgür Fransız Kuvvetlerine eklenen değerli bir insan gücü olarak hizmet etti. Bu rolde, FFI birimleri ön safların daha az aktif bölgelerinde personel bulundurarak, düzenli Fransız ordusu birimlerinin kuvvet tedbirlerinden tasarruf etmelerine ve birliklerini cephenin belirleyici bölgelerine yığmalarına olanak tanıdı. Nihayet, Ekim 1944'ten itibaren ve Fransa'nın büyük bir kısmının özgürleştirilmesiyle, FFI birimleri Batı Cephesinde savaşı sürdüren Fransız düzenli kuvvetleriyle birleştirildi ve böylece II. Dünya Savaşı'ndaki Fransız düzensiz birlikleri dönemi sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">François Darlan</span> Fransız amiral (1881 – 1942)

Jean Louis Xavier François Darlan, bir Fransız amirali ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Stalag V-A</span>

Stalag V-A, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Ludwigsburg kentinde inşa ettiği savaş esiri kampı.

<span class="mw-page-title-main">Gustave Bertrand</span>

Gustave Joseph Marie Bertrand, Fransız askeri istihbaratçı subay. 1932 yılından itibaren Polonya istihbaratıyla beraber Alman Enigma makinesinin şifresinin kırılması için çalışmış ve İngiliz istihbaratçı Alan Turing başkanlığındaki Bletchley Park'daki ekibin şifreleri kırmasına önemli katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı sırasında Fransız askerî tarihi</span>

1939'dan 1940'a kadar, Üçüncü Fransız Cumhuriyeti Almanya ile savaş halindeydi. 1940'tan 1945'e kadar olan dönem, denizaşırı imparatorluğun kontrolü için Vichy Fransa'sı ile General Charles de Gaulle yönetimindeki Özgür Fransız Kuvvetleri arasında rekabete sahne oldu. 1944'te Müttefiklerin Fransa'ya çıkarmalarından sonra, Alman Ordusunu kovdular ve Vichy Rejimine son verdiler.

Foxley Operasyonu 1944'te, II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz Özel Harekat İdaresi (SOE) tarafından tasarlanan, Adolf Hitler'e suikast planıydı. Ayrıntılı hazırlıklar yapılmasına rağmen planı gerçekleştirmek için herhangi bir girişimde bulunulmadı. Tarihçiler, bir girişim için en olası tarihin, Hitler'in Berghof'a yaptığı ziyaretlerden biri olan 13-14 Temmuz 1944 olduğuna inanmaktadırlar.

Georges Guingouin Fransız Komünist Partisi üyesi direnişçi. II. Dünya Savaşı döneminde Nazi Almanyası işgaline karşı direniş mücadelesi veren Limousin bölgesi Maquis lideriydi. Kurtuluşun hemen ardından Limoges Belediye Başkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maquis (Limousin)</span>

Maquis (Limousin) II. Dünya Savaşı sırasında Nazi işgaline maruz kalan Fransa'da işgalcilere ve işbirlikçilerine karşı silahlı direniş göstermiş olan Maquis gruplarının en büyüğüydü. Büyük oranda günümüzdeki Limousin bölgesini kaplayan coğrafyada etkili olmuştur.

Tulle katliamı, II. Dünya Savaşı sırasındaki Normandiya Çıkarmasını takip eden 9 Haziran 1944 tarihinde 2. Waffen-SS Panzer Tümeni Das Reich tarafından gerçekleştirilen sivillere yönelik katliamdır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Georges</span> Fransız direnişçi (1919 – 1944)

Pierre Georges veya Albay Fabien Fransız Komünist Partisi üyesi Fransız direnişçi. II. Dünya Savaşı'daki Fransa Muharebesi'nin ardından ülkeyi işgal eden Nazilere karşı ilk silahlı direnişi başlatan ve Paris'in Kurtuluşu'nda önemli rol oynayan kişi olarak bilinir. Ölümünün ardından ülkesi için hayatını verenlerin eklendiği Morts pour la France listesine eklenerek onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Francs-Tireurs et Partisans</span>

Francs-tireurs et partizans français (FTPF) veya yaygın olarak Francs-tireurs et partizans (FTP), II. Dünya Savaşı sırasında (1939-45) Fransız Komünist Partisi liderleri tarafından oluşturulan silahlı bir direniş örgütüydü. Türkçesiyle Fransız Keskin-Nişancılar ve Partizanlar ya da Keskin-Nişancılar ve Partizanlar.