İçeriğe atla

Vin Santo

Vin Santo şarap şişesi

Vin Santo (Türkçesi: Kutsal Şarap), İtalyan tatlı şarabı tarzıdır. Toskana'da geleneksel olan bu şaraplar genellikle Trebbiano ve Malvasia gibi beyaz üzüm çeşitlerinden yapılır, ancak Sangiovese, "Occhio di Pernice" veya "keklik gözü" olarak bilinen bir roze stili üretmek için kullanılabilir. Şaraplar ayrıca kuru üzüm şarapları olarak da tanımlanabilir, çünkü genellikle taze hasat edilmiş üzümleri evin sıcak ve iyi havalandırılan bir alanında saman hasırlarda kurutarak üretilirler (ancak, bazı üreticiler üzümleri iç mekanlardaki raflara asarak kuruturlar). Teknik olarak bir tatlı şarap olmasına rağmen, Vin Santo, sekten (Fino Şeri gibi) son derece tatlıya kadar tat seviyelerinde değişebilir. Tarzın Toskana'da ortaya çıktığına inanılsa da, Vin Santo örnekleri İtalya'nın her yerinde bulunabilir ve çeşitli denominazione di origine controllata (DOC) ve indicazione geografica tipica (IGT) adlarıyla yetkilendirilmiş bir şarap tarzıdır.[1][2]

Etimoloji

İsmin en olası kökeni; şarabın Hristiyan Efkaristiya ayininde kullanılmasıdır.

Kuru üzümlerden şarap yapma tarzı neredeyse şarap yapımı kadar eski olmasına rağmen, Vin Santo veya "kutsal şarap" adının İtalya'da bu şarap tarzıyla nasıl ilişkilendirildiğine dair birçok teori vardır. Ancak en olası köken, şarabın genellikle tatlı şarabın tercih edildiği Katolik Ayinindeki tarihi kullanımıdır.[3]

Vin santo şarabına ilişkin en eski referanslardan biri, güçlü, tatlı şarabı Roma'da ve başka yerlerde yaygın olarak pazarlayan Floransalı şarap tüccarlarının Rönesans dönemi satış kayıtlarından gelir. Sonunda vin santo terimi, İtalya'nın başka yerlerinde üretilen bu şarap tarzı için neredeyse bir şemsiye isim haline geldi. Yunan adası Santorini, Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimi altına girdiğinde, yönetici Türkler adanın kurutulmuş üzümlerden yapılan tatlı şarabının üretimini teşvik etti. Sonraki birkaç yüzyıl boyunca, bu şarap Vin Santo olarak tanındı ve Rus Ortodoks Kilisesi tarafından Efkaristiya'da kullanıldığı Rusya'ya yaygın olarak ihraç edildi.[4]

Bir diğer iddia ise Santorini adasının Venedik tarafından yönetildiği dönemde adadan gönderilen paketlerin menşeini belirtmek için "Santo", içeriklerinin ise "Vin" olarak etiketlendiği; böylece Vin santo teriminin doğduğudur.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The Oxford Companion to Wine (3 ed.). Jancis Robinson, Julia Hardin (İngilizce). Oxford University Press. 2006. s. 752. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024. 
  2. ^ "Speciality Wines (Volume 63) (Advances in Food and Nutrition Research, Volume 63): 9780123849274 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024. 
  3. ^ "The Wine Bible - MacNeil, Karen: 9781563054341 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024. 
  4. ^ "Vintage: The Story of Wine - Johnson, Hugh: 9780671687021 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024. 
  5. ^ "The Santorini of Santorini [Hardcover] [Jan 01, 1995] The Fany Boutari Foundation - The Fany Boutari Foundation: 9789608554528 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Efkaristiya, Evharistiya, Komünyon ya da Rabbin Sofrası, Hristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilmeden önceki gece havarileri ile yediği Son Akşam Yemeği'nin anıldığı ayindir. Roma Katolikleri tarafından Missa Ayini adıyla ifade edilir. İsa'nın bu yemekte havarilere ekmek verirken "Bu benim bedenim" ve şarap verirken "Bu benim kanım" dediğine inanılır. Bu nedenle -özellikle Hristiyan olmayanlar tarafından- Ekmek-Şarap Ayini olarak da bilinir. Efkaristiya ayini bazı kiliselerde haftada bir kez, bazılarında ise yılda birkaç kez düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Val d'Orcia</span>

Val d'Orcia ya da Valdorcia, Orta İtalya'da yer alan Toskana'da bulunan bir bölgedir. Siena tepelerinden Monte Amiata tepelerine kadar uzanır. Obruklarla, pitoresk kasabalarla ve köylerle bezeli olan bu tepeler, kendine has özellikler sergilemektedir. Bölgedeki dikkat çeken yerleşim birimleri, Pienza, Radicofani ve Montalcino gösterilebilir. Bölgenin manzarası, Rönesans akımı ile birlikte modern sanata da büyük bir katkı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Toskana şarabı</span> İtalya, Toskana bölgesinin şarabı

Toskana şarabı, Toskana bölgesinin İtalyan şarabı‘dır. İtalya'da Tiren kıyısı boyunca yer alan Toskana, dünyanın en önemli şarap bölgeleri'nin ev sahibidir. Chianti, Brunello di Montalcino ve Vino Nobile di Montepulciano esas olarak Sangiovese üzümünden yapılırken Vernaccia üzümü beyaz Vernaccia di San Gimignano üzümünün temelidir. Toskana, bölgenin çeşitli üzümlerinden yapılan tatlı şarabı Vin Santo ile de tanınır. Toskana'da kırk bir Denominazioni di Origine controllata (DOC) ve on bir Denominazioni di Origine Controllata e Garantita (DOCG) ‘ya sahiptir. 1970'lerde ticarette "Süper Toskanalar" olarak bilinen yeni bir şarap sınıfı ortaya çıktı. Bu şaraplar, DOC/DOCG düzenlemelerinin dışında yapıldı ancak yüksek kalitede kabul edildi ve yüksek fiyatlara satıldı. Bu şarapların çoğu kült şarap oldu. İtalyan sınıflandırma sisteminin reformunda, orijinal Süper Toskanaların çoğu artık DOC veya DOCG şarapları olarak nitelendirilir ancak bazı üreticiler hala sınıflandırılmamış sıralamaları veya Indicaziogne Geografica Tipica Toscana‘nın (IGT) sınıflandırmasını kullanmayı tercih eder. Toskana bugün altı IGT şarap kategorisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Cru (şarap)</span>

Cru, yüksek kaliteli bir üzüm bağını veya üzüm bağı grubunu belirtmek için kullanılan bir şarap ve şampanya terimidir. Başlangıçta hem bir bölgeyi, hem de içinde yetiştirilen her şeyi ifade etmek için kullanılan bir Fransızca kelimedir, ancak artık çoğunlukla hem bir üzüm bağını hem de şaraplarını ifade etmek için kullanılmaktadır. Terim genellikle Fransız şarabı sınıflandırmalarında kullanılır. Sonuç olarak, şarap etiketinde cru adını gösteren bir şarabın, bu üzüm bağının veya üzüm bağı grubunun tipik özelliklerini sergilemesi beklenir. Premier cru ve grand cru terimleri, farklı şarap bölgelerinde çeşitli şekillerde tanımlanan varsayılan kalite seviyelerini belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Pedro Ximénez</span>

Pedro Ximénez birkaç İspanyol şarap bölgesinde yetiştirilen beyaz İspanyol şarap üzüm çeşidinin adıdır, ancak en önemlisi Montilla-Moriles bölgesinin denominación de origen ' sindedir. Burada, yoğun tatlı, koyu bir sherry olan bir çeşit fortifiye şarap üretmek için kullanılır. Üzümleri sıcak güneş altında kurutarak, tatlılığı yoğunlaştırarak yapılır, daha sonra kuru üzüm ve pekmezin güçlü bir tadına sahip, solera'da güçlendirilmiş ve yıllandırılmış yoğun, siyah bir şarap oluşturmak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kuru üzüm şarabı</span> Kurutulmuş üzümden yapılan şarap

Kuru üzüm şarabı, Saman şarabı veya Passito, üzümün şırasını yoğunlaştırmak için kurutulmuş üzümlerden yapılan bir dömi sek veya tatlı şaraptır.

<span class="mw-page-title-main">Amarone</span>

Amarone della Valpolicella, kısaca Amarone olarak bilinir, Corvina'nın, Rondinella'nın (%5–30) ve diğer onaylı kırmızı üzüm çeşitlerinin kısmen kurutulmuş üzümlerinden yapılan, genellikle zengin, sek kırmızı şarapların İtalyan DOCG adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fenikeliler ve şarap</span>

Antik Fenikelilerin kültürü, şarap tarihinde önemli bir etkiye sahip olan ilk kültürlerden biriydi. Fenike, günümüz Lübnan'ında merkezlenmiş bir medeniyetti. MÖ 1550 ile MÖ 300 yılları arasında Fenikeliler, etkilerini Levant'tan Kuzey Afrika, Yunan Adaları, Sicilya ve İber Yarımadası'na kadar genişleten bir deniz ticaret kültürü geliştirdiler. Temas ve ticaret yoluyla, yalnızca alfabelerini değil, aynı zamanda şarapçılık ve şarapçılık bilgilerini de yaydılar; buna Vitis vinifera türü şarap üzümlerinin birkaç ata çeşidinin çoğaltılması da dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Sauternes (şarap)</span>

Sauternes, Bordeaux şarap bölgesindeki Graves alt bölgesinde aynı adı taşıyan bölgeden gelen bir Fransız tatlı şarabıdır. Sauternes şarabı, Botrytis cinerea olarak da bilinen asil çürümeden etkilenen Sémillon, sauvignon blanc ve muscadelle üzümlerinden yapılır. Bu, üzümlerin kısmen kurumasına neden olur ve bunun sonucunda yoğun ve belirgin aromalı şaraplar elde edilir. İklimi nedeniyle Sauternes, asil çürüme enfeksiyonunun sıklıkla görüldüğü birkaç şarap bölgesinden biridir. Yine de üretim, hasattan hasada büyük ölçüde değişmektedir. Sauternes şarapları, özellikle Premier Cru Supérieur arazisi Château d'Yquem, büyük ölçüde üretim maliyetinin çok yüksek olması nedeniyle çok pahalı olabilir. Barsac, Sauternes'de yer alır ve her iki ismi de kullanma hakkına sahiptir. Monbazillac, Cérons, Loupiac ve Cadillac'ın komşu bölgelerinde biraz benzer ancak daha az pahalı ve genellikle daha az seçkin şaraplar üretilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri'nde, sonunda "s" harfi olmayan ve büyük harf kullanılmayan sauterne olarak bilinen tatlı beyaz şaraplar için yarı genel bir etiket bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Malvasia</span>

Malvasia, Malvazia olarak da bilinir, tarihsel olarak Akdeniz bölgesi, Balear Adaları, Kanarya Adaları ve Madeira adasında yetiştirilen, ancak günümüzde artık dünyanın birçok şarap yapım bölgesinde yetiştirilen bir grup şaraplık üzüm çeşididir. Geçmişte, Malvasia, Malvazia ve Malmsey adları Malvasia bazlı şaraplar için birbirinin yerine kullanılıyordu; ancak, modern önolojide, "Malmsey" artık neredeyse yalnızca Malvasia üzümünden yapılan tatlı bir Madeira şarabı çeşidi için kullanılıyor. Bu ailedeki üzüm çeşitleri arasında Malvasia bianca, Malvasia di Schierano, Malvasia negra, Malvasia nera, Malvasia nera di Brindisi, Malvasia di Candia aromatica, Malvasia odorosissima ve bir dizi başka çeşit bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Pinot grisi</span>

Pinot grisi, Vitis vinifera türüne ait bir beyaz şarap üzümü çeşididir. Pinot karası çeşidinin mutant bir klonu olduğu düşünülen bu çeşidin normalde pembemsi gri bir tonu vardır ve bu da ismini açıklar ancak renkleri mavi-griden pembemsi kahverengiye kadar değişebilir. Pinot (Çam) kelimesi, üzümlerin küçük çam kozalağı biçimli salkımlarda yetişmesi nedeniyle verilmiştir. Bu üzümden üretilen şaraplar da koyu altın sarısından bakıra ve hatta açık pembe bir tona kadar değişir ve kabuk teması şarapları için daha popüler üzümlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Marzemino</span>

Marzemino, esas olarak Trentino'nun güneyindeki Isera civarında yetiştirilen kırmızı bir İtalyan şarap üzüm çeşididir. Şarap, Wolfgang Amadeus Mozart'ın Don Giovanni operasında bahsedilmesiyle en çok dikkat çekmektedir. Asma geç olgunlaşır ve oidium dahil olmak üzere birçok üzüm hastalığına karşı hassastır. Üzümden üretilen şarap, karakteristik koyu bir renk tonuna ve hafif erik tadına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Garganega</span>

Garganega, Kuzeydoğu İtalya'nın Veneto bölgesinde, özellikle Verona ve Vicenza illerinde yaygın olarak yetiştirilen bir çeşit beyaz İtalyan şarap üzümüdür. İtalya'nın en çok ekilen 6. beyaz üzümüdür. Venedik beyaz şarabı Soave'nin temelini oluşturur ve ayrıca Gambellara'yı yapmak için kullanılan karışımın önemli bir bölümünü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Geç hasat şarabı</span>

Geç hasat şarabı, asma üzerinde normalden daha uzun süre bırakılan üzümlerden yapılan şaraptır. Geç hasat genellikle geç hasat Riesling gibi tatlı şarabın üretiminde kullanılır. Geç hasat üzümleri genellikle kuru üzümlere daha benzerdir, ancak asmada doğal olarak suyu çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Athiri</span>

Athiri veya Athiri Aspro, Rodos adasında Retsina yapmak için kullanılan beyaz bir Yunan şarap üzümüdür.

Santorini, Yunanistan'ın güneyindeki Kiklad Adaları'ndaki Santorini takımadalarında bulunan bir Yunan şarap bölgesidir. Şarap burada antik çağlardan beri üretilmektedir, ancak Santorini şarabı Venedik Cumhuriyeti'nin etkisi altında Orta Çağ'da dünya çapında ün kazanmıştır. Modern Santorini şarap yapımında İtalyan etkisi hala mevcuttur: En ünlü Toskana tatlı şarabı, Santorini'nin Vinsanto/Visanto'su gibi Vin Santo olarak adlandırılır. Hasattan sonra güneşte kurutulan üzümlerden passito tarzında yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Muscat Blanc à Petits Grains</span>

Muscat Blanc à Petits Grains, Vitis vinifera'nın Muscat ailesinin bir üyesi olan Yunan kökenli bir beyaz şarap üzümüdür. İsmi, karakteristik küçük tane boyutundan ve sıkı salkımlarından gelir. Moscato bianco, Muscat blanc, Muscat Canelli, Muscat de Frontignan, Muscat de Lunel, Muscat d'Alsace, Muskateller, Moscatel de Grano Menudo, Moscatel rosé ve Sárgamuskotály gibi çeşitli yerel isimlerle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Mourvèdre</span>

Mourvèdre, Mataro veya Monastrell olarak da bilinir. Fransa'nın Rhône ve Provence bölgeleri, İspanya'nın Valensiya ve Jumilla, Bullas ve Yecla denominaciones de origen (DOs) dahil olmak üzere dünya çapında birçok bölgede yetiştirilen kırmızı şaraplık üzüm çeşididir. Balear Adaları, Kaliforniya ve Washington ile Avustralya'nın Güney Avustralya ve Yeni Güney Galler'in bölgeleri ve ayrıca Güney Afrika. Mourvèdre, kırmızı şarap çeşitlerinin yanı sıra "GSM" karışımlarında da öne çıkan bir bileşendir. Çeşitten aynı zamanda roze ve porto tarzı fortifiye şaraplar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yunan şarabı</span>

Yunanistan, dünyanın en eski şarap üretim bölgelerinden biri ve Avrupa'nın ilk şarap üretim bölgeleri arasındadır. Yunan şarabının en eski kanıtı, şarabın ev veya toplumsal bazda üretildiği 6.500 yıl öncesine tarihlenmektedir. Antik çağlarda, şarap ticareti yaygınlaştıkça, Akdeniz'in bir ucundan diğerine taşınıyordu; Yunan şarabı, Roma İmparatorluğu dönemindeki İtalya'da özellikle yüksek prestije sahipti. Orta çağda, Girit, Monemvasia ve diğer Yunan limanlarından ihraç edilen şaraplar, Kuzey Avrupa'da yüksek fiyatlara satılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Eş-fermantasyon</span>

Eş-fermantasyon, şarap yapımında bir şarap üretilirken aynı anda iki veya daha fazla üzüm veya meyve çeşidini aynı anda fermente etme uygulamasıdır. Bu, fermantasyondan sonra ayrı şarap bileşenlerini bir cuvée'ye karıştırmanın daha yaygın uygulamasından farklıdır. Eş-fermentasyon prensipte herhangi bir üzüm çeşidi veya diğer meyve karışımı için uygulanabilirken, bugün kırmızı üzüm çeşitlerinin bir karışımından ve daha küçük oranda beyaz üzüm çeşitlerinden üretilen kırmızı şaraplar için daha yaygındır.